TRAKE AKARI Acarapis woodi Dr brahim ETN Veteriner

TRAKE AKARI (Acarapis woodi) Dr. İbrahim ÇETİN Veteriner Hekim GTHB Bursa İl Müdürlüğü

ETKEN • Acarapis woodi, trachea akarı olarak tanınmaktadır. • Acarapis türlerinden yalnızca Acarapis woodi zararlıdır.

NE YAPAR? • Yetişkin bal arılarının (Apis mellifera) solunum yolu olan trachea’da beslenmekte ve üremektedir. • Trachea’nın hasara uğraması ve tıkanması sebebiyle arılar solunum yetmezliğinden ölmektedir.

BİYOLOJİSİ • Acarapis woodi konakçı dışında yaşamamaktadır. • Genellikle geç yaz döneminde ve sonbaharda artmakta, geç ilkbahar ve yaz döneminde en düşük düzeye inmektedir.

KLİNİK BELİRTİLER • Erken ilkbahar döneminde, kovanlarda büyük miktarda bal mevcut olmasına karşın, arıların tümünün ölmekte yada bir avuç dolusu kadar arı kalmaktadır. • Arıların büyük kısmında ″K kanat″ pozisyonu görülmektedir. • Böyle arıların 2 kanatlarından bir tanesi toraksın üzerinde normalden farklı olarak dışa doğru açılmış haldedir. • Yerde çok miktarda sürünen arılar vardır. Sürünen arıların karınları sıklıkla şişkindir.

KLİNİK BELİRTİLER • Kovan girişinde dışkı lekeleri bulunmaktadır. • Acarapis nedeniyle kışın kovan içinde biraz küçük kış salkımı yapılmaktadır. • Bu nedenle arıların hayatta kalma şansları azalmaktadır. • Parazitli kolonilerde ölümler şiddetlidir. • Kışın koloni kayıpları %30’dan fazladır. • Enfekte koloniler artlarında kapalı gözlü yavru gözleri, bal ve ölü işçi arılar bırakarak kovandan kaçmaktadır.

TEŞHİS • Teşhis için ölmek üzere olan arılar, kovan önünde sürünen arılar, bal çerçeveleri üzerinden ve kovan girişinden arılar toplanır. • Arılar öldürülerek %70’lik etil alkol, metil alkol içine konularak örnekler korunmaktadır.

TEDAVİ • En kolay çözüm kimyasal kontroldur. • Mentol dumanının miticidal ozelliği vardır. • Mentol 15. 5 C– 35 C arasında uygulanır. • Tedavi için 50 gr. Mentol kristali çevre sıcaklığı 26. 5 C sıcaklığa kadar peteklerin üst kısmına, 26. 5 C’nin üzerindeki sıcaklıkta kovan dip tahtası üstüne konarak 14 -28 gün kovan içinde bırakılarak trachae akarıyla mücadele edilir. • Mentol uygulaması esnasında kovanda bal olmamalıdır.

FORMİK ASİTLE TEDAVİ • Formik asit dumanı erişkin trachea akarını öldürür. • Akarapis’in yaşam süresi yaklaşık 2 hafta olduğundan; tekrarlayan formik asit uygulamaları 4 gün yada 1 hafta arayla 2 hafta süreyle kullanılmaktadır.

TEDAVİDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • Tedavi suresince arılar arasında karışıklığa ve bal üretiminin azalmasına sebep olur. • Problemlerden daha önemlisi, tedavinin uzun sureli sağladığı faydalardır. • Tedavi edilmeyen koloniler çoğunlukla soğuk kış döneminde olur. • Uygulamalar esnasında duman derimizle temas etmemeli ve solunmamalıdır. Bu hususa dikkat etmelidir.