Tot standkoming conceptExpertdocument Middelen voor compressietherapie van de

Tot standkoming (concept)Expertdocument: “Middelen voor compressietherapie van de onderste extremiteiten” Miep Meijs VS chronische zorg november 2015

Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk geen Geen / Zie hieronder Bedrijfsnamen

Indeling -Waarom een expertdocument -Leden expertgroep -Doel van het expertdocument -Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

Richtlijn Veneuze pathologie 2014 Richtlijn Veneuze pathologie gepresenteerd • Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie (NVDV) en • Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVv. H)

Richtlijn Veneuze Pathologie Doel Aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met Veneuze Pathologie. Centraal Veneuze Insufficiëntie (CVI) wordt Chronische Veneuze Ziekte (CVD), naast insufficiëntie is er immers ook sprake van obstructie.

Richtlijn Veneuze Pathologie 4 onderdelen -Varices -Diep veneuze ziekte -Ulcus cruris -Compressietherapie

Waarom reactie op Richtlijn WCS Commissie Ulcus Cruris miste een aantal zaken in het onderdeel compressietherapie van de nieuwe richtlijn -Een praktische leidraad In de praktijk - Veel soorten compressie verbanden - Onvoldoende kennis/ vaardigheid - Veel zorgaanbod gericht werken - Weinig aandacht zelfmanagement

Oprichten Expertgroep WCS Ulcus Cruris en NVDV Oprichting van expertgroep zorgprofessionals in compressietherapie. Doel: Duidelijkheid! • Bij welke indicatie compressietherapie • Welke compressiemiddelen zijn er • Hoe moeten ze toegepast worden

Leden Expertgroep Compressiespecialist I. Sissingh Dermatologen R. Damstra; K. van der Wegen, T. Wentel Fleboloog M. Mooij Huid/ oedeemtherapeuten H. Hendrikse; M. Lauret-Roemers Varitex: R. Bot VATEK : C. von Meijenveldt Docent: E. Brouwer (Nederland paramedisch instituut) WCS Commissie Ulcus Cruris K. Timm; C. Dekkers; T. Jongerius; M. Meijs,

Bijeenkomsten Expertgroep 2 bijeenkomsten, maart en september 2015 Geleid tot concept expertdocument “Middelen voor compressietherapie van de onderste extremiteiten”

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

1. Inleiding Compressietherapie belangrijk bij patiënten met oedeem • Genezing ulcus cruris venosum • Verminderen en minimaliseren van lymfoedeem • Minimaliseert kans post-trombotisch syndroom • Verbetert afvoer bloed bij veneuze afwijkingen

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

2. Diagnostiek en indicaties Uitgangspunt Eerst diagnose vervolgens indicatie voor behandeling Behandelaars van oedeem weten welke druk, welk materiaal en welke techniek voor deze specifieke patiënt meest effectief is. Richtlijnen zijn er onvoldoende of ontbreken.

2. Diagnostiek en indicaties Indicaties compressietherapie • • • Varices; zwangerschapsvarices; veneuze malformaties Ulcus cruris venosum Oppervlakkige en diep veneuze trombose Post trombotisch syndroom; traumatische ulcera Lymfoedeem (primair en secundair) / lipoedeem Inflammatoire aandoeningen Erysipelas Arteriële ulcera (na EAI) Etc…

2. Diagnostiek en indicaties Contra indicaties compressietherapie • Ernstige arteriële insufficiëntie (EAI 0, 5 of <) • Totale occlusie van het diep veneuze systeem • Allergie voor bestanddelen van compressiemateriaal • Ernstige huidaandoening Comorbiditeit • Reuma/ artrose • Ernstige neuropathie • Psychische aandoeningen ( bv dementie)

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

3. Het zorgproces Omvat de volgende onderdelen • Indiceren • Typeren • Selecteren • Leveren • Evalueren Altijd op basis van behandelfase!

3. Het zorgproces

3. Het zorgproces Typeren van compressiemiddelen • Op basis van relevante patiëntenkenmerken (klinisch, fysiek en activiteit en participatie) voor die patiënt beste compressiemiddel vast stellen • Op basis van fase van behandelen. Relevante producteigenschappen • • • Compressiedruk Elastische eigenschappen Stiffness Mate van rek Toepassingslocatie: bv kan patiënt schoen nog aan Het materiaal; het uiterlijk van het product

3. Het zorgproces Rekening houden met fysieke kenmerken • Morfologie • Huidkarakteristieken • Vaardigheden • Zelfmanagement Belangrijk zijn daarnaast • Leefstijl • Beleving van patiënt • Psychosociale vaardigheden

3. Het zorgproces Definitieve keuze compressiemiddel op grond van Programma van eisen en definitief kiezen van product Dit is weer afhankelijk van • Beschikbaarheid • Aanspraak/ vergoeding • Reglementen Zorgverzekeraars • Voorkeur patiënt • Levertijd

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

4. Compressiemiddelen Overzicht compressiemiddelen • Toepassing locatie • Compressiedruk • Elastische eigenschappen (rek/ stiffness) • Materiaal • Ontwerp aspecten

4. Compressiemiddelen Zwachtels (lange en korte rek) Therapeutisch Elastische Kousen (TEK) Adjustable Compression Device (ACD) Point Pressure Device (PPD)

4. Compressiemiddelen Pads Polstermaterialen en pelotten Intermitterende Pneumatische Compressie systemen (IPC)

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressie middelen 6. Conclusies 7. Implementatie

5. Toepassen en evalueren van compressie middelen Doel compressietherapie afname oedeem → wondgenezing Compressietherapie eist Instructie, training en kennis compressiemiddel.

5. Toepassen en evalueren van compressie middelen Toepassen compressietherapie • Zelfredzaamheid staat voorop Zorgen voor … wordt: Zorgen dat… Van: ziekte naar: functioneren Benodigde competenties • Vakinhoudelijk handelen • Samenwerking • Professionaliteit en kwaliteit

5. Toepassen en evalueren van compressie middelen Belangrijk • Theoretische kennis (Wet Laplace/ wet van Pascal) • Kennis zwachtelmaterialen • Vaardigheden aanleggen zwachtels • Zelfzorg stimuleren. Instructie, voorlichting en training.

5. Toepassen en evalueren van compressie middelen Evaluatie dient rekening te houden met veranderde situatie patiënt • Toetsing behaalde resultaat • Datum van evaluatie • Diagnostische verrichtingen • Afwijkingen van het verwachtte behandelverloop • Tevredenheid van patiënt en behandelaar

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

6. Conclusies • Voorafgaande aan compressietherapie diagnose stellen • Doel compressie → afname oedeem → wondgenezing • Kennis van zorgprofessional belangrijk • Zorgproces is leidend naar juiste middel • Zelfredzaamheid staat voorop

Aanbevelingen expertgroep Competenties zwachtelen “Alle professionals die zwachtelen of willen gaan zwachtelen dienen zich hierin te bekwamen door het volgen van een (erkende) opleiding. Men dient kennis te verkrijgen op het gebied van drukken en de risico’s van compressietherapie en praktisch te trainen met drukmeters om inzicht te verkrijgen in het aanleggen van een compressief verband. Daarnaast is kennis en ervaring in het al dan niet aanbrengen van polstermateriaal een vereiste. ”

Aanbevelingen expertgroep Competenties zorgverleners algemeen “Alle professionals dienen kennis te hebben van de verschillende materialen en het gedrag van de materialen tijdens gebruik, evenals kennis van de mogelijkheden en beperkingen (fysiek en mentaal) van de patiënt. Ook dient men kennis van aantrekhulpmiddelen en instructie bij zelfzorg te hebben, kennis over mogelijke complicaties en hoe deze voorkomen, dan wel behandeld kunnen worden. ”

Aanbevelingen expertgroep Competenties zwachtelen “De expertgroep is van mening dat lange-rek zwachtels alleen geïndiceerd en toegepast dienen te worden door experts. ” Competenties aanmeten van TEK “Voor het aanmeten van TEK moet een erkende Compressie-opleiding worden gevolgd. ”

Aanbevelingen expertgroep “Indien na 4 weken optimale compressietherapie het doel niet bereikt is, dient de patiënt te worden verwezen naar een expert(team) compressietherapie

Opzet expertdocument 1. Inleiding 2. Diagnostiek en indicaties 3. Zorgproces 4. Compressiemiddelen 5. Toepassen en evalueren compressiemiddelen 6. Conclusies 7. Implementatie

7. Implementatie • • • Concept wordt nu voorgelegd aan ieders achterban Voorgelegd aan de leden expertgroep Aangeboden aan de NVDV en NVv. H Publicatie Op WCS site ondersteunende instructiefilmpjes verschillende soorten compressie