Toprak leme Makinalar l Birinci snf toprak ileme

Toprak İşleme Makinaları l Birinci sınıf toprak işleme alet/makinaları, • toprağı 25 cm ve daha alt derinlikte işleyen makinalardır l İkinci sınıf toprak işleme alet/makinaları • birinci sınıf toprak işleme makinalarından sonra devreye girer ve ekim işlemine uygun bir tohum yatağı hazırlamak amacıyla kullanılır

1. Sınıf Toprak İşleme Alet/Makineleri 2. Sınıf Toprak İşleme Alet/Makineleri Alet Kombinasyonları -Pulluklar -Çizeller -Dip kazanlar -Kültüvatörler Aynı anda çalıştırılan -Tırmıklar -Toprak frezeleri makinalar -Merdaneler -Diğer aletler

Pulluklar l Kulaklı pulluklar

Pulluklar l Diskli Pulluk

Geçmişten günümüze pulluk

Kulaklı Pulluk toprağı devirerek işleyen l yaygın kullanılan l asılır, çekilir veya yarı asılır l

l Normal Kulaklı Pulluk • Toprak sağ yana devrilir l Döner Kulaklı Pulluk • Toprak sağa-sola devrilir

Normal Kulaklı Pulluk

Döner Kulaklı Pulluk

Kulaklı Pulluk l Kulaklı pulluk kuramsal olarak topraktan dikdörtgen kesitindeki bir toprak şeridini keser, l yüzeyi boyunca kaldırır ve kesilen şeridin üst yüzeyi altta kalacak şekilde yana devirir.

Pulluğun toprağı parçalamasına etki eden etmenler l traktörün ilerleme hızı (4… 8 km/h ) l iş derinliği (a) ile iş genişliği (b) arasındaki oran • b/a 1. 27 olmalıdır l kulak tipidir

Pulluğun Parçaları Aktif Parçalar Pasif Parçalar Keski demiri Uç demiri Kulak Ön gövdecik Payanda Taban demiri Kulak uzantısı Ökçe demiri Süpürgelik Çatı

Kulaklı Pulluk

Kulaklı Pulluk Gövdesi

Kulaklı Pulluğun Çalışma Konumu

Uç demiri l l Toprak şeridini yatay düzlemde keser, topraktan ayırır ve kulağa doğru iletir Pulluğun en çok aşınan parçalarından birisidir Aşındığında değiştirilmesi gerekir Çeki kuvvetinin % 50’ sini tüketir

Uç demiri

Kulak l l l Toprak şeridini yükseltip devirerek parçalayan organdır Sürekli toprakla temas halinde olduğu için yüzeyi aşınmaya karşı sertleştirilmiştir 6 -7 mm kalınlığındaki Siemens-Martin çeliğinden yapılır.

Dik kulak : Toprağı en iyi şekilde kabartır ve parçalar. Dik kulağın devirme özelliği yoktur. Hafif, kumlu ve yumuşak topraklar için uygundur. Orta dik kulak : Pulluk kulağında kanat noktası hafifçe bükülmekte ve bu, pulluğa az da olsa deviricilik özelliği kazandırmaktadır. Çok hafif ve kolay parçalanabilen topraklarda kullanılır. Yarı bükük kulak : Kulağın kanat bölgesinde bükülme daha fazla ve kulağın göğüs bölgesi yatıktır. Orta ağır ve ağır topraklar gibi parçalanması zor ve devrilerek işlenen topraklar için uygundur. Tam bükük kulak : Kulak helezon şeklini almış ve göğüs bölgesi iyice yatıklaşmıştır. Bu nedenle, devrilerek işlenebilen ağır rutubetli ve çayırlı topraklarda kullanılır. Kulağın parçalama, kabartma ve karıştırma etkisi yok denecek kadar azdır.

Son zamanlarda özellikle killi (yapışkan) ve ağır yapıdaki topraklar için dilimli (yüzeyli) kulaklar geliştirilmiştir.

Taban Demiri l l Pulluk gövdesinin çizi tabanı içinde, çizi duvarına dayanarak, dengeli bir şekilde gitmesini sağlar Toprak şeridinin devrilmesi sırasında ön gövdenin taban demirine temas edip, bozulmasını önlemek için ön gövdelerde kısa, arka gövdede ise olması gereken uzunlukta taban demiri kullanılır

Ökçe l l l Taban demirinin en çok aşınan arka uç kısmında bulunur. Pulluk gövdesi, zemine ökçe demiri ile temas eder (pulluk ağırlığını taşır) Taban demirinin sürtünme yüzeyini azaltır ve aşınmasını önler

Alt Kavrama Payı l l l Uç demiri ucu ile taban demirinin alt kenarından geçen doğru arasındaki paya denir Pulluğun toprağa batması daha kolay gerçekleşir Bu pay 2 -4 cm’dir

Yan Kavrama Payı l l l Uç demiri burun kısmından geçen düşey düzlem ile taban demiri yan yüzeyinden geçen düzlem arasındaki yatay uzaklıktır Pulluğun çizide tutunmasını sağlar Yan kavrama payı 8 -10 mm’dir.

Keski Demiri l l l Toprak şeridi düşey yön düzleminde kesilir Otlu topraklarda düzgün bir çizi duvarının oluşmasını sağlar. Pulluğun çeki kuvveti gereksinimini % 15 -25 oranında arttırır Ancak, pulluğun çiğ kenarı çizi duvarını oluşturmak için toprağa sürtünmediğinden aşınma ve çeki direnci azalır Pulluğun son gövdesinin önüne takılır

Keski Demiri l Bıçak keski l Disk keski

Ön Gövdecik l l Yabancı ot, anız, hastalık ve zararlıların toprağa daha iyi gömülmesini ve yapısı bozulmuş üst toprağın alta karışmasını sağlar Pulluk gövdelerinin önüne takılırlar Pulluk iş derinliğinin 1/3’ü ve iş genişliğinin 2/3’ü kadar genişlikte toprak şeridini keserek kaldırır ve çizi tabanı içine devirir Pulluk gövdesi de geri kalan toprak şeridini işleyerek iki katlı sürüm yapılır.

Ön Gövdecik

Ön Gövdecik l Uç demiri, kulak ve koldan oluşur

Payanda l l l Pulluk üzerindeki tüm parçaları birbirine bağlar Yüksek (Çizme-Amerikan) ve Alçak (PabuçAvrupa) Payanda ön yüzeyine uç demiri ve kulak bağlanır.

Çatı l l l Pulluğun tüm parçaları bir çatı üzerine yerleştirilmiştir Çatının geometrik şekli pulluğa gelen yükleri taşıyacak şekilde üçgen, yamuk vb. şekillerde tasarlanır Pulluk gövdelerini çatıya bağlayan parçaya Ok adı verilir.

Diskli Pulluk l İşleyici organı keskin kenarlı, 600 -800 mm çapında iç bükey bir disktir. l Disk bir eksen etrafında dönebilir şekilde yataklandırılmıştır.

Diskli Pulluk l Diskli pulluklar taşlı, köklü ve ağır topraklarda kullanılır l Diskin merkezinde ve çevresinde farklı ivmeler oluştuğundan iyi bir karıştırma ve parçalama yapar.

Diskli Pulluk İki grup altında toplanırlar: l Hareket yönüne ve düşeye göre belli bir açı altında yerleştirilmiş olan diskli pulluklar. Gövdeler ayrı yataklandırılmıştır. Genellikle yeni arazilerin açılmasında, taşlı alanların işlenmesinde ve fundalık ve orman topraklarının sürülmesinde kullanılır. l Hareket yönüne göre bir açı altında disklerin bağlandığı anız bozma pulluklarıdır.

Durum Açısı ( ) Yön Açısı ( ) Sert Topraklar 2 -3 45 -50 Hafif Topraklar 15 -30 40 -45 Otlu Topraklar 10 -15 43 -48 Toprak Tipi

Diskler l Sırt yüksekliğinin küçültülmesi için disk çapının büyütülmesi yada diskler arasındaki mesafenin azaltılması gerekir.

l l l Disk çapları 61 -81 cm arasında değişir. İş derinlikleri en fazla 18 -20 cm’dir. Disk çapı küçüldükçe diskin toprağa girmesi kolaylaşır. Diskler 4 -8 mm kalınlığındaki saclardan preslenerek yapılır. Disk çevresi 320 -430 BSD’ye kadar sertleştirilir.

Diskli pulluklarda düz çatı kullanılır. l Çekilir tiplerde 3 adet taşıma tekerleği vardır. l

Diskli ve Kulaklı Pullukların Karşılaştırılması l l l Diskli pulluklar dönerek çalıştıkları için fazla taşlı, köklü ve otlu topraklarda rahat çalışırlar. Çeki gereksinimleri kulaklı pulluklara göre daha azdır. Çizi tabanı kulaklı pulluklarda düzgün, diskli pulluklarda engebelidir ve iş derinliği sabit değildir. Kulaklı pulluklar normal tavlı topraklarda çalışırken, diskli pulluklar çamurlu ve nemli topraklarda da kullanılabilirler. Diskli pulluklarda parçalama iyi ancak devirme diğerine göre azdır.

Diskli ve Kulaklı Pullukların Karşılaştırılması l l l Diskli pulluklarda çalışma derinliği ağırlığa bağlı olduğundan sınırlıdır. Bu nedenle kulaklı pulluğa göre daha ağırdır. Kulaklı pulluklarda olduğu gibi toprak tipine göre farklı gövdeler kullanılması olanaksızdır. Diskli pullukların çizi tekerleğine etki eden yanal kuvvetten dolayı meyilli arazilerde kullanılma olanakları sınırlıdır.

Özel Pulluklar Toprak işleme şekli ve kullanıldıkları yere göre sınıflandırılırlar l Anız bozma pullukları l Bahçe-Bağ pullukları l Set ve kanal pulluğu

Anız Bozma Pullukları l l l Anız bozmada sadece toprağın üst yüzeyi kabartılarak tohum yatağı bölgesindeki suyun kaybı önlenir. Yabancı otların kontrolü sağlanır. Tahıl anızının yüzeysel ve dar şeritler halinde sürülmesi için geliştirilmiştir. Kulaklı Anız Bozma Pulluğu: İşleyici gövdeleri küçük ve dik yüzeylidir. Genelde 5 -6 gövdeli olurlar. Çalışma derinlikleri azdır.

Anız Bozma Pullukları l Diskli Anız Bozma Pulluğu: One-way olarak da adlandırlır. Diskli pulluktan tek farkı disklerin ortak bir mil üzerinde yataklandırılması ve disklerin daima dik konumda olmasıdır. Disk çapları daha küçük ve 45 ’lik bir yön açısına sahiptir. Toprağı yalnızca karıştırırlar. 6 -10 cm derinlikte çalışırlar. Üzerlerine bir tohum sandığı eklenerek ekim işlemlerinde de kullanılırlar.

Bahçe Pullukları l l Bahçe pulluğunun özelliği pulluk çatısının traktör simetri ekseni dışına çıkabilmesidir. Böylece gövdeler yana kaydırılarak ağaç yanlarına sokulabilirler. Bu pullukların 3 nokta askı sistemine takılan özel bir çatısı vardır. Pulluk bu çatı üzerinde kaydırılır.

Kızaklı Pulluk

Bahçe Pulluğu

Bahçe Pulluğu

Bahçe Pulluğu

Bağ Pullukları l l l Bir geçişte iki sıra arasını işleyebilecek genişliktedir. Daima çift sayıda işleyici gövdeleri bulunur. Gövdelerin yarısı sol yarısı sağ kulaklıdır. Ortada boş yer kalmaması için bu kısma kültivatör ayağı takılır. Bu pulluklara duyargalar bağlanarak bitki kök ve gövdelerinin zarar görmesi engellenebilir.

Set ve Kanal Pulluğu (Listerler) Ark (küçük kanalcık) açan aletlerdir. Sağ ve sol pulluk gövdelerinin birleştirilmesiyle oluşmuş bir alettir. Listerler ile işlenen bir tarlada sırt ve çukurlar oluşur. Çünkü her geçişte toprak sağa ve sola devrilmektedir. Nemli bölgelerde bitkiler sırta, kurak yerlerde ise ark içine ekilir. Açılan arklar sulama amaçlı olarak da kullanılır.

Set ve Kanal Pulluğu (Listerler)