Tohumla remenin esaslar I imlenme sreci Tohum Embriyo
Tohumla üremenin esasları I. Çimlenme süreci: Tohum: Embriyo (canlı kısım) Besi doku (Endosperm) (Çimlenme esnasında besin sağlar) Tohum kabuğu(testa) TOHUM: Embriyo, endosperm ve tohum kabuğundan oluşan ve çimlenerek yeni bitkiyi meydana getirebilecek özelikte olan generatif birim ÇİMLENME: Tohumda su alımı ile başlayıp, fide çıkışıyla sonlanan metabolik süreç.
Çimlenmenin Aşamaları: 1. Başlangıç aşaması; a) su alımı % 80 -120 /kuru ağırlık b) enzim sentezi c) kökçük çıkışı(Birkaç gün alabilir) 2. Sindirim ve madde taşınımı; a) depo maddelerinin yıkımı b) büyüme noktalarına taşınımı 3. Fide oluşumu a) radikuladan kök gelişmi b) plimuladan sap gelişimi
Epikotyl ve hypocotyl nedir ? Epigeal ve hypogeal fide gelişimi arasında ki farklar nedir? Gerçek yapraklar a)FASULYE Çim kını = kök c)MISIR a) Epigeal çimlenme b) Hypogel çimlenme c) Buğdaygillerde görülen çimlenme b)BEZELYE = çim kını
II. Tohum kalitesi A. Tohum canlılığı - çimlenme oranı B. Tohum gücü - çimlenme hızı - fide gücü (gelişmesi)
III. DORMANSİ (durgunluk) A) Primer dormansi 1. Tohum kabuğuna bağlı durgunluk - geçirimsiz tohum kabuğuna bağlı fiziksel dormansi - tohum kabuğunu saran mumsu maddeler (Baklagillerde yaygındır ve mekanik aşındırma ile hafifletilebilmekte veya ortan kaldırılabilmektedir. ) 2. Kimyasal dormansi -Çimlenmeyi engelleyici kimyasalların varlığı (fenoller, cumarin, absisik asit)
3. Morfolojik dormansi - tam olgunlaşmamış emriyo, - oluşmamış embriyo ( döllenme veya gelişme sorunları) - genel olarak gelişmemiş (emriyo ve endosperm) tohum 4. Fizyolojik durgunluk -primer dormansininin genel sebebidir; fizyolojik dormansi genellikle temel kültür bitkilerinde 1 -6 aylık depolama sonrasında kırılmaktdır. -sıcaklık durgunluğu; sıcakığın yüksek sıcaklık (>25 °C) veya düşük sıcaklığın (<10 °C )- etkisiyle gerçekleşememesi. -ışık durgunluğu; çimlenmenin ışık varlığından etkilenmesi. (Karanlık ve kısmi aydınlıkta genelde daha iyi çimlenme
5. Fizyolojik derin durgunluk. (embriyo durgunluluğu) - genellikle ağaç, çalı ve sıcak bölgelerde yetişen otsu bitkilerde görülür. - durgunluk tamamen emriyo tarafından kontrol edilmektedir. -1 -3 ay nemli koşullarda tutulmaları gerekmektedir (0 lgunlaşma bu sürede tamamlanmaktadır) 6. Epikotil (epicotyl) durgunluğu -çimlenme sonrasında epicotilin gelişmesin engellenmesi. ( mekanik olarak ortadan kaldırılabilir). 7. Çifte durgunluk -birden fazla durgunluk sebebinin birlikte olması. B. Secondary (ikincil) dormansi -primer durgunluk sebepleri ortadan kaldırılmasına rağmen olumsuz çevre koşulları tarafından çimlenmenin engellenmesi -genellikle normalin dışındaki sıcaklık, karanlık veya uzun süreli beyaz ışıktan kaynaklanır.
C. Durgunluğun kimyasal olarak kontrol edilmesi 1 Giberelik Asit (GA 3, GA 4+7) - çimlenmeyi teşfik eder - fiziksel, ışık ve sıcaklık kaynaklı dormansiyi hafifletir -enzim sentezini aktive eder, besin maddelerinin metobolizasyonu sağlar 2 Absisik Asit (ABA) - erken çimlenmenin engellenmesinde - primer dormanside etkilidir. - meyvedeki tohumların çimlenmesini geciktirir -dormansinin kırılmasını sağlayan soğukta (nemli ortamda) bekletme işleminin süresin uzatır -absisik asit dormant olmayan tohumlarda da çimlenmeyi engeller 3. Sitokinin -ABA’nın etkilerini karşı etkilerle dengeler -GA’nın fonksiyonlarına yardımcı olarak çimlenmeyi teşvik eder. 4 Etilen - değişik yönlerden çimlenmeyi destekler - yeni geişen fidelerde sentesi fazladır. 5 Diğer kimyasallar (potasyum nitrat (KNO 3) çimlenmeyi uyarırıcı etkis vardır)
IV. Çimlenme Üzerine Çevre Faktörlerinin Etkileri a. Su (Nem) - Enzim faliyetlerinin başlamasında önemlidir. - Osmotik basıncın ayarlanmasında önemlidir - Fazla su çimlenmeyi olumsuz etkiler (oksizen ve havalanmayı engeller) - Uzun süre su altında kalan tohumlarda çürüme meydana gelir. b. Sıcaklık -Bazı bitkiler çimlenme için düşük sıcaklığa ihtiyaç duyar (bazı bitkiler 25 0 C’nin üstünde çimlenezler -Diğer tarftan bazı bitkler çimlenme için belli değerlerin üstünde sıcaklıklara ihtiyaç duyarlar (mısır (< 10 °C) , pamuk sorgum(<10° C) çimlenmez -Bazı bitkiler ise değişken sıcaklık ihtiyacına sahiptir. (gece gündüz arası sıcaklık farkı)
c. Havalanma -Çimlenme solunum sırasında tohum veya bitkiler oksijen(02)’e ihtiyaç duyarlar. d. Işık -Çimlenme için mutlak ışığa ihtiya duyanlar -Hem ışık hem de karanlıkta çimlenebilenler -Işıkta çimlenmeyenler -Çimlenme için belirli ışık kalitesine ihtiyaç duyanlar Kızmızı ışık (660 -760 nm), Kızıl ötesi ışık (760 - 800 nm)
- Slides: 10