Toerisme Verleden heden toekomst Bron het verschijnsel toerisme
Toerisme Verleden, heden, toekomst Bron: het verschijnsel toerisme, Ton van Egmond.
Verleden: • Ontwikkeling mobiliteit in de oudheid: het zeilschip en het wiel. • Het meest massale toeristische gebeurtenis vormden eeuwen lang de Olympische spelen. • De Romeinen hadden wegen aangelegd, kusttoerisme werd uitgevonden naar badplaatsen.
• Romeinse rijk stortte in hierdoor geen toerisme meer, was te gevaarlijk. • Reizen vond plaats om gebieden te veroveren. • De ontdekkingsreizen van Marco Polo, Columbus en Magalhâes vonden plaats. • Vervolgens expansie/kolonialisme Europeanen, ook NL VOC
• Begin 15 e eeuw, fenomeen Grand Tour. Educatieve trips van Engelse adel (elite). Cultuurgericht voornamelijk Florence, Rome en Venetië. • Het stoomschip en de trein maakte een einde aan de Grand Tour.
• Een belangrijke oorsprong van het hedendaagse toerisme is het kuuroord. • Door slechte gezondheidszorg gingen veel mensen naar mineraalhoudende bronnen met een geneeskrachtige werking, althans dat dachten ze. Bath in GB, Baden-Baden in DE, Spa in BE, Scheveningen, Domburg en Zandvoort in NL. • Ook veel bedevaarttoerisme. Mekka, Medina, Rome, Jeruzalem en Santiago de Compostela.
Groeiende mobiliteit • 1819 Stoomboot van VS naar EU. • Massamigratie naar VS door stoomschepen. Titanic. • Maar ook cruises op Nijl, Mississippi en Middellandse zee. • Spoorwegen zorgde voor toerisme naar Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en België. • Grondlegger van moderne reisindustrie (groepstoerisme) is Thomas Cook.
• 20 e eeuw uitvinding vliegtuig en auto. • Infrastructuur werd aangelegd en massatoerismebestemmingen ontstonden in Spanje, Italië en Griekenland. • De Costa del Sol, Costa Brava en Adriatische kust zijn hier voorbeelden van.
De belangrijkste toeristische bestemmingslanden van de Nederlander. 2006 In 2006 kwamen er circa 10, 9 miljoen buitenlandse toeristen naar Nederland wat een nieuw record is. De toename kwam onder meer door reclamecampagnes voor stedentrips en door de wereldwijd aantrekkende economie.
Frankrijk, de topper! Kampeervakanties NL GB, Parijs, wintersportgebieden, Amerika, Canada, Mexico en de VS. Zakentoerisme, congressen, bezienswaardigheden, camperrondreizen, grote steden, Disneyland en Universal studios Spanje, goedkoop standtoerisme! Alles onder de zon… Italië: cultuur. Wintersport, winkelen/mode, GB: toerisme uit koloniën, zaken, conferenties en winkelen. Londen en Edinburg. Wandelen, kastelen en tuinen. Bed en Breakfast.
China, voor Chinezen. Hong Kong en Macao, familiebezoek, Chinese muur, Tibet, grote groei verwacht. Hongarije: oost Europeanen. Balatonmeer, passerende toeristen. Boedapest Polen: dagbezoekers. Zaken in kleinschalige handel. Familiebezoek op de grens. Tatragebergte merengebied met 19 nationale parken. Wintersport, strandlocaties. Oostenrijk: wintersport, extreemsporten in de Alpen.
Factoren in de samenleving • Industrialisatie en verstedelijking, eentonig zwaar werk, behoefte aan vakantie. • Toename vakantiedagen door vakbonden • Koopkrachtontwikkeling • Meer vrije tijd (36 urige werkweek) • Voorzieningen en communicatiemiddelen.
Postmoderne levensstijl • Kenmerken: consumptief, geld moet rollen • Hedonistische instelling, wil van het leven genieten en beleven. Having fun. • Hier en nu, investeren in korte termijn, later komt later. Geen erfenis achterlaten. • Zelfzuchtig geen duurzaam gebruik omgeving, milieu, energie, afval en vervuiling. • Materialistische jongeren, uitgaan, seksuele avonturen, drinken, luxe en fysieke activiteiten als surf, duik, kano, ski, snowboard, mountainbike en klimvakanties. Veel zien en veel doen.
• Vrijblijvendheid en oppervlakkigheid. Zonder emotie voorwerpen, gewoonten en culturen snel bezichtigen en een foto van maken. Been there, see that.
Soorten toerisme • • • Strandtoerisme Wintersport Natuurtoerisme Cultuurtoerisme Avontuur of sportief toerisme Familie/vrienden bezoek. Zakentoerisme Uitwisselingen Congrestoerisme Evenemententoerisme Bedevaarttoerisme
1: Exploratie: bestemmingsgebied is onbekend en onbemind. Pioniers brengen het gebied onder de aandacht van reisbureaus. Er zijn nog geen toeristische voorzieningen 2: Betrokkenheid van individuele reizigers die gebruik maken van de Lonely planet. Bewoners ontwikkelen voorzieningen en proberen in de reisliteratuur te komen. 3: Ontwikkeling van het gebied. O. a. door buitenlandse investeerders, overheden gaan voorzieningen treffen. Touroperators nemen het gebied op in hun programma’s. 4: Consolidatie: De grote groei is voorbij, vaste klanten moeten worden behouden. 5: Stagnatiefase: Er is geen groei meer, het gebied wordt minder aantrekkelijk. 6: Neergang: Tenzij er actief wordt ingegrepen, komt er een neergang. In gang gezet door de opkomst van een nieuw gebied.
Product-marktcombinaties Georganiseerd massatoerisme Beachresort. Individuele massatoerist. Camping Georganiseerde reiziger. Ontdekken waar het asfalt ophoud, natuur en cultuur. Georganiseerde avonturier. Sportief toerisme Individuele reiziger. Backpacker De pionier, Ontdekker nieuwe gebieden
Vakantie van NL’ers Vakantieparticipatie Nederlanders
Binnenlandse en buitenlandse lange vakanties
Vakantiebestemmingen NL’ers Korte vakantie Lange vakantie
Logiesvorm in eigen land.
Droomvakantie van de Nederlander • • • 1: Noord-Amerika 2: Australië en Nieuw-Zeeland 3: Indonesië 4: Caribisch gebied 5: Wereldreis
Rondreizen in een camper, met een tentje van huisje naar huisje, groot huis met boomgaard, rondreis door Japan en China.
Duurzaam toerisme • Wanneer toerisme schade toebrengt aan natuur en cultuur, is dat ernstig, niet alleen voor die natuur en cultuur, maar ook voor het toerisme zelf.
Analyse, en perspectief Problemen: • Ecologische, economisch, sociaal en cultureel. • Voorbeelden: bomenkap voorzieningen (wintersport), erosie. Milieuvervuiling door transport. • Geluidsoverlast voor natuur. • Seizoensmigratie • Toerisme verdrijft lokale traditie en cultuur • Afval • Toename watergebruik in droge gebieden. • Aantasting koraalrif, kust en landschappen. • Verpaupering oude hotels en appartementen in Spanje.
• Sociale en culturele problematiek Reizen brengt de mensen met elkaar in contact. Contact vergroot de kans op sympathie, wederzijds begrip en het wegvallen van vooroordelen. Sympathie en begrip leiden tot vermindering van de spanning in de wereld en daarmee tot vrede.
Politieke problemen • Nogal wat populaire bestemmingslanden kennen regimes die het handhaven van mensenrechten niet als eerste prioriteit hebben.
Economische problemen • Rijke landen profiteren van toerisme. • Buitenlandse investeringen zijn vaak negatief. • Zorgt voor werkgelegenheid, alleen laagbetaald werk, schoonmaken e. d. • Managers (goedbetaald werk) komen uit rijke landen. • Inkomsten vloeien dus direct terug naar het rijke land.
Oplossingen • Duurzaam toerisme, kleine groepen, zo min mogelijk verspilling en afval, culturele integratie, hoge prijzen die alleen goedopgeleide/rijke mensen kunnen betalen.
Mobiliteit • Zuinigere en grotere passagiersvliegtuigen. • Gebruik lokale hulpmiddelen, bijvoorbeeld voedsel. • Hoge belastingen op vliegen, vluchthaventoeslag, kerosine evt. Benzine. • Openbaar vervoer stimuleren. Trein ipv auto. • Is vakantie in eigen land een optie? • Is thuisblijven een optie?
Samengevat • Klein aantal bezoekers • Gastheer en gast moeten tijd hebben voor elkaar • De gastheer moet het gevoel hebben baas te zijn over zijn eigen levenssituatie. • De lokale bevolking moet onbevangen staan tegenover de toerist. • Gast en gastheer moeten met elkaar kunnen communiceren. • Gast en gastheer moeten interesse en wederzijds respect voor elkaar hebben • Beide partijen moeten elkaar als gelijke zien. • Er mag geen sprake zijn van wederzijdse exploitatie.
De toekomst • Opkomst toerisme vanuit Azië (op dezelfde manier als de Europeanen? ) • Oorlog en economische recessies zijn fataal voor toerisme. • 4 demensies voor de toekomst
Kenmerken Consumerland: consumptiemaatschappij alles moet wijken voor rijke veeleisende toerist. Veiligheid is een probleem, allen pioniers reizen nog. I Will: Ultieme individualisering. Zelfontplooiing wordt levensdoel. Communicatie dmv internet. Het aantal expo’s tentoonstellingen en culturele en kunstzinnige evenementen is niet meer te overzien. Reizen is levensgevaarlijk dus komt niet meer voor. Ecotopia: Er beginnen nieuwe waarden te ontstaan, als reactie op de criminaliteit en de chaos van de deze tijd. Er komt een maatschappelijke heroriëntatie. Lange reizen zijn niet meer populair. Natuur (in de buurt) is meer in beeld dan ooit. New Civics: EU heeft geen eenheid gebracht. Groepen domineren, niet de staat. Getto’s en gated communities bepalen het straatbeeld. Toerisme vind meer thuis plaats, de virtuele trip is populair, bezoek aan voetbalclubs en themaparken in de buurt
Toekomstscenario 1 BIG MESS – ONDERGANG AMERIKA • wereldopinie keert zich door Irak-oorlog tegen VS • Midden-Oosten onstabiel • toename conflicten: Israëlisering en Somalisering • wereldburgeroorlog • boykot VS – recessie • nieuw isolationalsime VS • winnaars: grondstofrijke economische machten • VS domino-theorie democratisering niet opgegaan
Toekomstscenario 2 STAR WARS – HET NIEUWE IMPERIUM • steeds meer militaire interventie VS steeds meer VS-vriendelijke regimes • VS = wereldmacht voor 21 e eeuw • amerikanisering wereldeconomie • nieuwe Mc. Carthy era • erkentenis: wereld kan niet zonder politieagent
Toekomstscenario 3 GENTLE GIANT – Amerika de vriendelijke reus • democratisering in Irak succesvol • stabilisering Midden-Oosten • economische boom onder VS leiding • gematigde krachten winnen in VS - verzoening
Toekomstscenario 4 UNITED HARMONY – comeback VN • verandering openbare opinie VS (oorlog Irak) en in wereld • versterking VN (economisch, militair en politiek) • economische bloei Triade, Afrika en Arabische wereld fleuren op • gematigde krachten in VS
Toekomstscenario 5 MANDARIN WORLD – opkomst China • via economische kracht wordt China wereldmacht tegen steeds zwakker VS (oorlogen) en Europa • vorming Asian-Cluster • China technologische supermacht • jonge elite regeert in China • hereniging Korea
Toekomstscenario 6 EUROFENIKS – Europa als wereldintegrator • • • Europa profiteert van anti VS stemming Europa lost Midden-Oosten conflict op Euro wordt wereldvaluta post-consumptie cultuur (vooral vorming) Europa ontsluit Afrikaanse markt Europa nationalisme en eigen leger
What matters …. De noodzaak om meer zorgzame relaties met andere culturen te hebben, vooral de meest kwetsbare, wie of waar ze ook zijn, binnen een sociaal-gelijke en milieuvriendelijke duurzame manier van leven. daarom: AARDRIJKSKUNDE
- Slides: 40