TIT 30 B Huyn Thanh Quan Quan st

TIẾT 30: Bà Huyện Thanh Quan

Quan sát bức tranh, và nêu hiểu biết của em địa danh Đèo Ngang?

- Đèo Ngang thuộc dãy núi Hoành Sơn, phân cách địa giới 2 tỉnh: Hà Tĩnh và Quảng Bình. - Là địa danh nổi tiếng trên đất nước ta.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan Đèo Ngang

TIẾT 30: QUA ÑEØO NGANG Bà Huyện Thanh Quan

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan I. TÌM HIỂU CHUNG Tác giả – tác phẩm ? Em biết gì về bà Huyện Thanh Quan? Hãy giới thiệu bằng một đoạn văn nói.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả và tác phẩm Tác giả: Tên thật là Nguyễn Thị Hinh. Sống ở thế kỷ XIX – Quê ở làng Nghi Tàm (nay thuộc Tây Hồ, Hà Nội) Chồng bà làm tri huyện Thanh Quan (nay thuộc Thái Ninh, Thái Bình). Do đó có tên gọi Huyện Thanh Quan. Bà là 1 trong số nữ sỹ tài hoa hiếm có trong thời trung đại. Hiện còn để lại 6 bài thơ Nôm Đường luật, trong đó có bài thơ Qua Đèo Ngang. (6 bài thơ gồm: Thăng Long thành hoài cổ; Chiều hôm nhớ nhà; Chùa Trấn Bắc; Cảnh chiều hôm; Đền Trấn Võ; Qua Đèo Ngang)

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan I. TÌM HIỂU CHUNG Tác giả và tác phẩm * Tác phẩm: Bài thơ được ra đời khoảng thế kỷXIX, khi bà Huyện Thanh Quan lần đầu xa nhà, xa quê, vào kinh đô Huế nhận chức “cung trung giáo tập” (dạy nghi lễ cho các cung nữ, phi tần theo chỉ dụ của nhà vua).

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả và tác phẩm II. ®äc - hiÓu v¨n b¶n 1. Đọc, giải nghĩa từ Bước tới đèo ngang bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. Lom khom dưới núi, tiều vài chú, Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. Nhớ nước đau lòng, con quốc, Thương nhà mỏi miệng, cái gia. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta. Bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào?

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả và tác phẩm II. ®äc - hiÓu v¨n b¶n 1. Đọc, giải nghĩa từ 2. Thể thơ: - Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật: + Đường luật là luật thơ có từ đời Đường, từ năm 618 đến năm 907 ở Trung Quốc. + Số câu: gồm 8 câu trong 1 bài. + Số chữ: 7 chữ trong 1 câu. + Cách gieo vần: chỉ 1 vần – cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8. + Phép đối sử dụng ở các cặp câu: 3 – 4; 5 – 6. + Có luật bằng trắc, luật niêm chặt chẽ. + Bố cục có 4 phần: Đề - Thực - Luận - Kết.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả và tác phẩm II. ®äc - hiÓu v¨n b¶n 1. Đọc, giải nghĩa từ 2. Thể thơ: 3. Ph©n tÝch a. C¶nh ®Ìo ngang Bà Huyện Thanh Quan

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan Trong bài thơ qua đèo ngang, cảnh vật được miên tả vào thời điểm nào? A. Vào lúc sáng sớm B. Vào lúc buổi trưa vắng vẻ C. Vào buổi tối D. Vào buổi chiều tà

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG II. §äc - hiểu văn bản: Bà Huyện Thanh Quan 3. Ph©n tÝch ? Cảnh Đèo Ngang a. Cảnh Đèo Ngang Cảnh được gợi tả được tả vào thời Thời điểm miêu tả: bóng bằngmiêu những chi tiết điểm xế tà -> thường gợi nỗi nào? bóng Sự lặp lại. Theo từ emchen thờicó điểm buồn man mác. sức đó gợithường tả gợimột cảm xúctượng gì? thiên cảnh - Cảnh vật: Cỏ, cây, đá, lá, nhiên như thế nào? hoa. - Điệp từ: “Chen”; hiệp vần “đá, lá, hoa” -> Tô đậm cảnh thiên nhiên um tùm, hoang sơ, không gian hoang vắng, gợi buồn.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Thảo luận Bà Huyện Thanh Quan ? Trong cảnh không gian rộng lớn, hoang vu rậm rạp ấy, có thấp thoáng bóng dáng của con người. Có 2 ý kiến cho rằng : a. Sự xuất hiện của con người làm cho cảnh vui hơn. b. Sự xuất hiện của con người càng làm tăng thêm sự hoang vu, vắng vẻ của Đèo Ngang. Em đồng ý với ý kiến nào? Tại sao? - Hình ảnh Con người: Tiều vài chú, chợ mấy nhà. - Nghệ thuật đối, đảo trật tự cú pháp, từ láy -> Gợi ra sự sống thấp thoáng con người mờ nhạt.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan Trong bốn câu đầu của bài thơ, khung cảnh được miểu tả như thế nào? Trong bốn câu đầu của bài thơ khung cảnh được miểu tả rất _____ ___vẻ. vắng Thiên nhiên và con người đều mang sắc thái _______ buồn.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan II. Tìm hiểu văn bản: a. Cảnh Đèo Ngang - m thanh: Con quốc và con gia kêu khắc khoải đượm buồn. ÞTăng thêm vẻ hoang sơ của đèo Ngang. Trong cảnh ấy, âm thanh khắc khoải của tiếng chim quốc và chim đa đa có tác dụng gì trong việc tả cảnh Đèo Ngang ?

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan II. Tìm hiểu văn bản: a. Cảnh Đèo Ngang - Điệp từ “chen” gợi sự hoang vu, rậm rạp. - Từ láy “ lom khom, lác đác” từ tượng thanh “quốc, gia” gợi hình, gợi cảm. Biện pháp đối, đảo ngữ nhấn mạnh sự nhỏ bé thưa thớt của con người. ? Từ đó em thấy cách miêu tả cảnh Đèo Ngang của tác giả có gì đặc sắc?

* Cảnh Đèo. Nhận Ngang xétlàchung một bức củatranh em về thiên nhiên lúc chiều cảnhtà, Đèo hùng Ngang? vĩ, bát ngát, thấp thoáng có sự sống của con người nhưng còn hoang sơ, gợi cảm giác buồn vắng lặng.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan II. Tìm hiểu văn bản: a. Cảnh Đèo Ngang b. Tâm trạng của nhà thơ -Buồn nhớ cô đơn (nghệ ? Theo em tâm trạng thuật tảcủa cảnh – trạng tácngụ giảtình là tâm Tình được thể hiện giángiả lại có gì? Tại sao tác tiếp quatâm cảnh ) đó? trạng

Đối lập 2 hình. Nhận ảnh: xét của em về cách + Trời non nước gian mênh mông, vũ trụ kết: Không thúc bài thơ? hùng vĩ. + Một mảnh tình riêng: Nỗi tâm tư khép kín (con người nhỏ nhoi đơn lẻ). “Ta với ta”: Đối diện với chính mình. Các con chữ câu kết đều mang một nỗi niềm đơn chiếc: “một - mảnh - tình - riêng – ta Tất cả đều cực tả nỗi buồn thầm lặng cô đơn đến tột cùng của người lữ thứ.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Thảo luận Bà Huyện Thanh Quan ? Bài thơ khép lại bằng cụm từ “ta với ta”, gợi ta nhớ đến câu cuối của bài “Bạn đến chơi nhà” cũng khép lại băng cụm từ này. Nghĩa của cụm từ này ở hai bài có giống nhau không? Bước tới đèo ngang bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. Lom khom dưới núi, tiều vài chú, Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. Nhớ nước đau lòng, con quốc, Thương nhà mỏi miệng, cái gia. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan -Ở bài “Bạn đến chơi nhà”: ta với ta - là tôi và bác, là chúng ta tuy hai mà một – sự tri âm tri kỉ găn bó với nhau bằng sự đồng cảm chân thành. - Ở bài “Qua Đèo Ngang” ta với ta - mình đối diện với mình trong cảnh trời non nước bao la. Trời non nước càng rộng lớn bao nhiêu thì con người càng nhỏ bé cô đơn bấy nhiêu.

TIẾT 30: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan Tâm trạng của tác giả như thế nào khi bước tới Đèo ngang? A. Vui tươi trước cảnh vât thiên nhiên hùng vĩ. B. Được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Đèo Ngang. C. Mệt mỏi sau một chặng đường dài đến Đèo Ngang. D. Nhớ nước thương nhà, mang nỗi buồn cô đơn thầm lặng.

TIẾT 29: QUA ĐÈO NGANG Bà Huyện Thanh Quan III. TỔNG KẾT : 1. Nội dung: Cảnh đèo Ngang: đẹp, hoang sơ, gợi buồn - Tâm trạng: Hoài cổ nhớ nước, thương nhà da diết, buồn, cô đơn. 2. Nghệ thuật: - Tả cảnh ngụ tình đặc sắc. - Nhân hoá, đảo ngữ, điệp từ, chơi chữ. - Miêu tả kết hợp biểu cảm. - Lời thơ trang nhã điêu luyện, âm điệu trầm lắng. Em hãy khái quát nét đặc sắc về mặt nội dung và nghệ thuật của văn bản?

- Học thuộc lòng bài thơ. Nắm vững ND-NT của bài thơ, thuộc lòng ghi nhớ. - Soạn bài: Bạn đến chơi nhà.