TIJDVAK 10 Tijd van televisie en computer Andere

TIJDVAK 10 Tijd van televisie en computer Andere namen voor deze tijd: Tweede helft van de 20 e eeuw 45 Dekolonisatie 46 Koude Oorlog 47 Europese eenwording 48 De ‘jaren zestig’ 49 Pluriforme samenlevingen Het pictogram: Op de achtergrond een ‘kaart’ met elektronische schakelingen uit een computer. Op de voorgrond een televisietoestel met in beeld een intercontinentale raket, symbool voor de wapenwedloop van de Koude Oorlog. Dit tijdvak hoort bij de MODERNE TIJD

45 DEKOLONISATIE De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld. Na 1960 In de Tweede werd een Wereldoorlog groot aantal vooral Franse koloniën werden de meeste in Afrika kolonies onafhankelijk. Daarom wordt Soms onafhankelijk. 1960 het ging‘jaar dat van Afrika’ genoemd. op vreedzame De Fransen wijze, soms zagen in dat onafhankelijkheid met geweld. Dit proces onafwendbaar verliep was, nadat in tweezefasen. zich daar Tussen een 1945 tijd lang en tegen hadden 1960 werden verzet. de. De meeste Britten waren al langer bezig Aziatische kolonies met een geleidelijke dekolonisatie. en onafhankelijk Hun tussen koloniën 1960 werden stap tot 1975 voorde stap meeste onafhankelijk Afrikaanse. in een reeks Zo werd vaneen jaren. eind gemaakt aan de Europese dominantie De Franse wending gold niet voor in de wereld. Algerije. Dat land wilden ze voor altijd deel van Frankrijk laten blijven. Daarom werd in Algerije een bloedige oorlog WAT ZIJN VOORBEELDEN uitgevochten. VAN HET DEKOLONISATIEPROCES? De Britse kolonie Nigeria werd in 1960 onafhankelijk. Dit grote West-Afrikaanse land telt verschillende volkeren, die door Britse kolonisatoren in één land waren samengebracht. Elk jaar vieren de Nigerianen hun onafhankelijkheid, niet alleen in eigen land, maar ook in Groot. Brittannië. In 2002 waren bij de viering in Londen drie bekende Nigeriaanse voetballers aanwezig.

46 KOUDE OORLOG De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog. Na de Een voorbeeld Tweede van Wereldoorlog een conflict raakte uit dede Koude wereld Oorlog is in verdeeld deeen Korea-oorlog. kapitalistisch In en 1950 een grepen de Verenigde Staten communistisch blok. in Korea Omdatin. de. Daar ideologische dreigden communistentussen vijandschap uit hetbeide noorden blokken militair groot de was, hing overhand een oorlogtevoortdurend krijgen. Na drie in dejaar lucht. oorlog Zover bleef kwam de strijd het niet. onbeslist. Misschien. Er wel kwam doordat eenbeide scheiding blokken tussen over zoveel het communistisch kernwapens beschikten, Noord-Korea daten een kapitalistisch oorlog het einde van Zuid-Korea. de wereld. Op kon debetekenen. foto De Verenigde Staten en hun Europese bondgenoten waren militair troost De wapenwedloop een Amerikaanse verkleinde soldaat dezijn kans op oorlog. verenigd in de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO). De kameraad, Toch was de dieangst treurtvoor om een gesneuvelde kernoorlog groot. Sovjet-Unie en haar bondgenoten werkten samen in het Warschau vriend. De soldaat links noteert de doden en Pact. WELKE LANDEN BEHOORDEN TOT DE Beide grootmachten hadden ook buiten Europa bondgenoten. gewonden. BLOKKEN? WELKE CONFLICTEN WAREN ER?

47 EUROPESE EENWORDING De eenwording van Europa. Doorbegin Het de Tweede van de Wereldoorlog Europese Unie waseen ontstond de oprichting beweging van die de Europese zich sterk maakte Economische voor Gemeenschap Europese economische (EEG) van zes landen in 1957 (de samenwerking. Zo zou Benelux, er West-Duitsland, geen derde grote. Frankrijk Europese en Italië). Er oorlog meer kwamen kunnen steeds komen. meer landen Bovendien stond bij, eerst men in zo. West. Europa, tegenover sterker maar na de deval Sovjetvan het communisme Unie. Naast de economische ook in Oost. Europa. In 2004 met samenwerking kwamen als doel werden één Europese tien vooral markt Oostkwam er Europese ook meer politieke landen lid, waardoor de Unie 25 landen samenwerking. Daarbij ging tellen. Niet alleen speelde de de vraag tegenstellingen hoeveel van de Tweede een zelfstandigheid Wereldoorlog, land moet ook die van afstaan de ‘Europa’. Koude Oorlog waren nu opgeheven. WAT ZIJN VOORBEELDEN VAN DE EUROPESE EENWORDING? Het Europese parlement wordt eens in de vijf jaar direct door de burgers van de lidstaten gekozen. Veel mensen denken dat het parlement helemaal geen macht heeft, maar dat is overdreven. Het parlement controleert het beleid van de Europese Commissie (het dagelijks bestuur van de Unie). Het moet ook de benoeming van de leden van de Commissie goedkeuren.

48 DE ‘JAREN ZESTIG’ De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaalculturele veranderingsprocessen. Na de Tweede Wereldoorlog ging het Europa en de Verenigde Staten lange tijd economisch voor de wind. De lonen stegen. Technische vernieuwingen vroegen hoog opgeleid personeel, waardoor meer in onderwijs werd geïnvesteerd. Er groeide een onafhankelijke jonge generatie op die geen oorlog of Feministen streden De voor flower-powerbeweging het recht op abortus kwam (‘baas uit in deeigen Verenigde buik’). crisis had meegemaakt. Zij waren niet alleen maar Het verst gingen naar de Dolle Nederland Mina’s, overwaaien. die zich vernoemden Als iedereen naarvrij de blij en dankbaar met vrede en welvaart, maardaarin wilden. Staten 19 e-eeuwse feministe en liefdevol Wilhelmina met elkaar Drucker. om zou gaan, zo geloofden ook veranderingen, vooral in mentaliteit en normen deze jongeren, dan zouden oorlog en geweld vanzelf en waarden. Iedereen moest zich vrij kunnen verdwijnen. Bloemen in plaats van wapens. gedragen: geen taboes meer op het gebied van seks of religie. WAT ZIJN VOORBEELDEN VAN DE ‘JAREN ZESTIG’?

49 PLURIFORME SAMENLEVINGEN De ontwikkeling van een pluriforme en multiculturele samenlevingen. Na de Tweede Wereldoorlog emigreerden meervan mensen uit alle In 2011 was 19% de bevolking delen van de wereld naar Westvan Nederland allochtoon. De Europa dan ooit tevoren. Inwoners verschillende groepen en de uit voormaligeworden kolonies percentages in de grafiek emigreerden naar het voormalige weergegeven moederland toen hun land onafhankelijk werd. Gastarbeiders kwamen werken in de snel groeiende industrie. In de jaren negentig kwamen ook steeds meer vluchtelingen om asiel te zoeken. De nieuwkomers brachten hun cultuur mee. De West-Europese samenleving werd pluriformer. WAT IS EEN VOORBEELD VAN DEZE ONTWIKKELING? Nederland kent een groot aantal niet-westerse culturen. Ons land heeft overal in de wereld kolonies gehad. Toen Indonesië en Suriname onafhankelijk werden, zochten velen hun heil in Nederland. In de jaren ‘ 60 en ‘ 70 van de 20 ste eeuw komen hier Turkse en Marokkaanse gastarbeiders bij die in Nederland blijven.