Tiet 64 65 Rng xa nu Nguyen Trung

Tieát 64, 65: Röøng xaø nu ( Nguyeãn Trung Thaønh )

Keát caáu cuûa baøi hoïc I Tìm hiểu chung II Đọc –hiểu văn bản III Tổng kết: Nghệ thuật Ý nghĩa

I/ Tìm hieåu chung : § 1/Tác giả: nhaø vaên Nguyeãn Trung Thaønh( bút danh là Nguyên Ngọc ( 1932 ), tên thật là Nguyễn Văn Báu; § Quê: Thăng Bình-Quảng Nam § - Laø nhaø vaên quaân ñoäi, trưởng thành trong hai cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp vaø choáng Myõ , gắn bó mật thiết với mãnh đất Tây Nguyeân oâng am hieåu vaø gaén boù nhö maùu thòt vôùi maûnh ñaát - con ngöôøi vaø cuoäc soáng cuûa mieàn ñaát naøy. § - Saùng taùc cuûa Nguyeãn Trung Thaønh mang ñaäm khuynh höôùng söû thi : phaûn aùnh nhöõng vaán ñeà troïng ñaïi cuûa vaän meänh daân toäc vaø ñaát nöôùc; xaây döïng nhöõng nhaân vaät anh huøng tieâu bieåu cho CNAHCM Vieät Nam. § -Taùc phaåm tieâu bieåu ( sgk ).

§Truyện ngắn “Rừng xà nu” được viết năm 1965; đăng trên tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng Trung Bộ 2/Tác (số 2 - 1965), sau đó được in phẩm: trong tập “Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc”.

3/ Coát truyeän cuûa taùc phaåm: Truyeän keå veà Tnuù-ngöôøi laøng Xoâman, thuoäc daân toäc Straù ôû Taây Nguyeân: Tnuù moà coâi cha meï, lôùn leân trongtình yeâu thöông cuûa buoân laøng. Töø nhoû, Tnuù ñaõ cuøng Mai( con gaùi cuï Meát) tham gia laøm lieân laïc cho Caùch maïng. Bò giaëc baét, tra taán daõ man, Tnuù khoâng khai, anh vöôït nguïc trôû veà cuøng cuï Meát vaø thanh nieân trong laøng chuaån bò vuõ khí ñaùnh giaëc. Giaëc caøn queùt, khuûng boá baét vôï con anh ñaùnh ñaäp ñeåhoøng baét anh. Taän maét chöùng kieán caûnh vôï con ñau ñôùn tröôùc nhöõng laøn möa roi cuûa keû thuø, anh ñaõ xoâng ra giöõa voøng vaây cuûa giaëc ñeå cöùu meï con Mai. Nhöng khoâng cöùu ñöôïc: vôï con anh cheát; anh bò giaët baét vaø ñoát 10 ñaàu ngoùn tay. Anh ñöôïc daân laøng cöùu, sau ñoù anh tham gia löïc löôïng quaân giaûi phoùng. Ba naêm sau, anh ñöôïc ñôn vò cho nghæ pheùp 1 ñeâm veà thaêm laøng. Trong ñeâm ñoù, cuï Meát trieäu taäp caû baûn ñeå keå chuyeän veà Tnuùchuyeän veà buoân laøng cho caû laøng cuøng nghe. Saùng hoâm sau, cuï Meát, Dít vaø beù Heng laïi tieãn Tnuù leân ñöôøng.

4/ Chuû ñeà Thoâng qua caâu chuyeän veà cuoäc ñôøi Tnuù, truyeän ngaén ca ngôïi söùc soáng vaø tinh thaàn ñaáu tranh quaät cöôøng cuûa daân laøng Xoâ-man ( noùi rieâng) vaø caùc daân toäc Taây Nguyeân trong cuoäc khaùng chieán choáng Myõ.

II/Đọc –hiểu văn bản: § 1/ Hình töôïng caây xaø nu §*. Ñaëc ñieåm sinh thaùi : §-Laø loaïi caây thaân goã, hoï thoâng, moïc thaønh röøng ôû Taây Nguyeân. §- Caây xaø nu moïc thaúng, taùn laù vöôn cao, thaân caây vaïm vôõ, coù söùc soáng maõnh lieät. §“…loïai caây huøng vó vaø cao thöôïng, man daïi vaø trong saïch, moãi caây cao vuùt, vaïm vôõ, öùa nhöïa, taùn laù vöøa thanh nhaõ vöøa raén roûi” §(Nguyeân Ngoïc –veà moät truyeän ngaén – Röøng xaø nu)

§ Rừng xà nu ở Tây Nguyên

a/ Cây Xà Nu gắn bó với cuộc sống con người Tây Nguyên : Cây Xà Nu có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống con người Tây Nguyên ? Là loại cây đặc thù tiêu biểu cho miền đất Tây Nguyên , tạo bối cảnh hùng vĩ và hoang dã Người TN gắn bó mật thiết với cây Xà Nu : sinh ra dưới tán Xà Nu , lớn lên , lam làm , sinh hoạt bên cây Xà Nu , yêu đương hẹn hò ở dưới gốc Xà Nu và chết thì yên nghĩ dưới những cánh rừng Xà Nu bạt ngàn …. . Cây Xà Nu gần gũi với đời sống của người dân Xô Man , là chứng nhân của những sự kiện quan trọng xảy ra với họ trong cuộc kháng chiến …

b/ Cây Xà Nu tượng trưng cho phẩm chất và số phận con người TN : * To lớn vững chãi thẳng thắn , sinh sôi nảy nở khoẻ , cành lá xum xuê bất chấp giá rét giông bão …. . Tả thực + nhân hoá , tượng trưng cho những phẩm chất cao đẹp của dân làng Xô Man : kiên cưòng bất khuất… * Có những cây bị thưong…nhựa ứa ra thơm ngào ngạt …vết thương chóng lành. . vượt lên rất nhanh. . * Cạnh cây Xà Nu mới ngã gục đã có 4 , 5 cây con khác mọc lên , ngọn xanh rờn , hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời… Tượng trưng cho sức chịu đựng và sức sống mãnh liệt của nhân dân Tây nguyên Tượng trưng cho các thế hệ người dân Tây Nguyên nối tiếp nhau đánh giặc giữ làng. . ( Mai chết có Dít. . Anh Quyết hi sinh có Tnú thay thế )

“ Rừng Xà Nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho dân làng” Rừng Xà Nu tiêu biểu cho sức sống bất diệt và tinh thần đấu tranh kiên cường bất khuất của người dân Tây Nguyên Cây Xà Nu + rừng Xà Nu gắn bó với con người từ bao đời nay , cùng với con người đánh giặc giữ làng Miêu tả cây Xà Nu trong sự : so sánh đối chiếu , nhân hoá , ẩn dụ , tượng trưng. . Hình ảnh cây Xà Nu nổi bật xuyên suốt tác phẩm là một biểu tượng nghệ thuật đẹp , giàu giá trị thẩm mỹ , góp phần làm nổi bật chủ đề và tạo không khí Tây Nguyên , chất TN độc đáo…

§ Hình aûnh röøng xaø nu nhö moät daøn nhaïc ñeäm cuøng taáu leân baûn tröôøng ca ñau thöông maø anh duõng cuûa moät Taây Nguyeân baát khuaát – kieân cöôøng.

2/ Nhân vật Tnú : - Tnú mồ côi cha mẹ từ nhỏ , được chăm sóc nuôi dưỡng bởi bàn tay dân làng Xô Man “ Đời nó khổ , nhưng bụng dạ nó sạch như nước suối làng ta ” - Tính cách : gan góc , táo bạo , dũng cảm ( từ nhỏ đã tiếp tế liên lạc , bảo vệ cán bộ ) - Dũng cảm trung thành với cách mạng - Giàu tình thương đối với mọi người : với vợ con , với dân làng , với quê hương…( chi tiết nghe tiếng chày rộn rã , ngụm nước suối ngọt lành) - Có tính kỉ luật cao ( về phép và trả phép đúng hạn )

Nhân vật Tnú được xây dựng qua hình ảnh đôi bàn tay khi còn lành lặn học chữ vụng về , đập đá vào đầu tự trừng phạt vì học chậm … Khi bị bắt bị tra hỏi đặt tay lên bụng mình “ cộng sản ở đây này …” Khi bị tra tấn giặc tẩm dầu Xànu và đốt 10 đầu ngón tay nghiến răng chịu đựng. . Chứng tích tội ác của kẻ thù mà Tnú mang theo suốt đời. . ngọn lửa của lòng căm hận , châm bùng ngọn lửa đồng khởi. Anh là cây Xà Nu đã trưởng thành , là thế hệ nối tiếp cha anh , là lực lượng nòng cốt của cuộc chiến đấu hôm nay. Con người có cuộc đời và số phận bi tráng , là hình ảnh con người Tây Nguyên bất khuất.

Cuộc đời bi tráng và con đường đến với cách mạng của người dân Tây Nguyên, góp phần làm sáng tỏ chân lí của thời đại: dùng bạo lực cách mạng để tiêu diệt bạo lực phản cách mạng, đấu tranh vũ trang là con đường tất yếu để tự giải phóng.

3/Mối quan hệ giữa rừng xà nu và Tnú: § - Hình tượng rừng xà nu và Tnú có mối quan hệ khăng khít, bổ sung cho nhau. Rừng xà nu chỉ được giữ được màu xanh bất diệt khi có những con người biết hi sinh như Tnú; sự hi sinh của những con người như Tnú góp phần làm cho những cánh rừng mãi xanh tươi.

III/Tổng kết: 1/Nghệ thuật: -- Không khí, màu sắc đậm chất Tây Nguyên thẻ hiện ở bức tranh thiên nhiên; ở ngôn ngữ, tâm lí, hành động của các nhân vật. - Xây dựng thành công các nhân vật vừa có nét cá tính sống động, vừa mang những phẩm chất có tính khái quát, tiêu biểu ( cụ Mết, Tnú, Dít, . . ) - Khắc họa thành công hình tượng cây xà nu- một sáng tạo nghệ thuật đặc sắc-tạo nên màu sắc sử thi và sự lãng mạn bay bổng cho thiên truyện. -Lời văn giàu tính tạo hình, giàu nhạc điệu, khi thâm trầm, khi tha thiết, trang nghiêm, … -2/Ý nghĩa văn bản: -Ngợi ca tinh thần bất khuất, sức mạnh quật khởi của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên nói riêng, đất nước, con người Việt Nam nói chung trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và khẳng định chân lí của thời đại: để gìn giữ sự sống của đất nước và nhân dân, không có cách nào khác là phải cùng nhau đứng lên cầm vũ khí chống lại kẻ thù.