TIBB SOSYAL HZMET DO DR GONCA POLAT AR
TIBBİ SOSYAL HİZMET DOÇ. DR. GONCA POLAT ARŞ. GÖR. CİHAN ASLAN TIBBİ SOSYAL HİZMET DERSİ
4. Hafta v. Tıbbi Sosyal Hizmet Nedir? ØTıbbi sosyal hizmetin genel amacı nedir? • • Hastanın tıbbi bakım ve tedaviyi kabul etmesi, Bakımın etkili bir şekilde kullanılmasını kolaylaştırmak, Sağlık problemi nedeniyle hasta ve ailesinin yaşadığı stresi azaltmak ve Hastanın hastalığı ve içinde bulunduğu koşullar nedeniyle ortaya çıkan problemleri çözümlemektir.
v. Tıbbi sosyal hizmet alanında çalışan shu’lar; ØHastanın hastalığı ve tedavisi ile ilgili olabilecek sosyal, ekonomik ve duygusal faktörleri anlamasında yardımcı olmak, ØHastanın ve ailesinin moralini desteklemek, ØOnlara güven duygusu vermek, ØHastanın ve ailenin yararına toplum kaynaklarını harekete geçirmek amacıyla hizmet verirler.
v. Tıbbi sosyal hizmet alanında çalışan shu’ların verdiği hizmetler DOĞRUDAN ve DOLAYLI HİZMETLER şeklinde ele alınmıştır: ØDoğrudan Hizmetler; • • İnceleme Planlama Hizmet sunumu Değerlendirme, sonlandırma ve izleme ØDolaylı Hizmetler; • Yöneticilik • Eğiticilik • Araştırmacılık
v. Tıbbi Sosyal Hizmetin Dünya’daki Gelişimi Ø 1880 İngiltere’de başlatılan akıl ve ruh sağlığı hastanesinden taburcu olmuş hastalara ev ziyaretleri uygulaması, Ø 1890 ‘Lady Almonerler’ uygulaması, Ø 1893 New York’ta bir toplum merkezinde çalışan Lilian Wald ve Mary Brewster in hemşirelik çalışmaları, Ø 1902 Dr. Charles P. Emorson’un Baltimore’daki Johns Hopkins Üniversitesi’nde verdiği derslerde hastalıkların sosyal ve duygusal etkileri ilgili konuları tıp eğitimine dahil etmesi
Øİlk tıbbi sh birimi: 1905 tıp doktoru Richard Cabot tarafından Boston Massachusetts Hastanesi’nde kurulmuş ve ilk shu da bu birimde görevlendirilen Garnet I. Pelton’dur. Ø 1907 - Massachusetts General Hastanesi nöroloji kliniğine ilk tam zamanlı shu ataması yapılmıştır. Ø 1919 - sosyal hizmet birimlerinin hastanelerin bünyesinde resmi olarak yer alması oy birliği ile kabul edilmiştir.
v. Tıbbi Sosyal Hizmetin Türkiye’de Gelişimi Øİlk düzenleme 1958 yılında yapılmıştır. (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı) Ø 12. 06. 1959 tarih ve 7355 sayılı Sosyal Hizmetler Enstitüsü’nün kurulmasına dair kanun, ØTürkiye’de ilk tıbbi sosyal hizmet uygulamaları 1964 yılında Miss Violet Bemmels yönetiminde bir grup stajyer shu ile Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’nde başlatılmıştır. Ø 1966 yılında Hacettepe Hastanesi’nde Sosyal Hizmet Bölümü kurulmuş,
Ø 1967 yılında Ankara Üniversitesi Hastanesi’ne bir shu’nun atanmasıyla tıbbi sosyal hizmet resmi yapı içerisinde yer almıştır. Ø 1983 Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği (35. Madde-Sosyal Servis) Ø 1998 Hasta Hakları Yönetmeliği Ø 2011 Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulama Yönergesi
v. Sağlık Hizmetlerinde Sosyal Hizmet Uzmanlarının Rol ve İşlevleri; ØHastanın ve ailesinin hastalık öncesi, sırası ve sonrasındaki durumunu değerlendirir, ØDeğerlendirme sırasında tıbbi tedavi ekibi içerisinde bulunan diğer sağlık personelinden hasta ve ailesi hakkında bilgi alır ve mesleki değerlendirmelerini, kararların, önerilerini tedavi ekibi ile paylaşır, ØTedavi sırasında hastanın iyileşme sürecini etkileyen durumlarda rol almak, ØAniden ortaya çıkan sağlık sorunlarının tedavisi sürecinde hasta ve aileye destek olmak, kolaylaştırıcı rol üstlenmek,
Øİhmal ve istismar durumlarında gerekli müdahaleleri yaparak ilgili kurum/kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, ØToplumsal kaynakların hasta ve ailesinin yararına kullanılmasını sağlamak, ØBazı özel durumlarda hastanın ev ortamının iyileşme sürecini kolaylaştıracak yönde düzenlenmesi ve taburculuk sürecinin planlanması, ØTerminal dönemi hastanın en iyi şekilde geçirmesinin sağlanması ve yas sürecinde aile üyelerinin desteklenmesi, ØHastalığın sebep olduğu sağlığın yitirilmesinin dışındaki diğer kayıplar konusunda (iş kaybı, malulen emeklilik, sosyal yardımlardan yararlanma, diğer aile üyelerine iş bulma vb. ) destek olmak.
v. Kaynakça ØDuyan, V. (1996). Sağlıkta Psiko-Sosyal Boyut (Tıbbi Sosyal Hizmet). Ankara. ØDuyan, V. (2000). Tıbbi Sosyal Hizmet. Sağlık ve Toplum, 10(1), 42 -49. ØÖzbesler, C. (2017). Tıbbi Sosyal Hizmete Giriş ve Tıbbi Sosyal Hizmet Uzmanının Rolleri. S. Attepe Özden, & E. Özcan içinde, Tıbbi Sosyal Hizmet (s. 3 -13). Ankara: Nobel Yayınevi. ØSaruç, S. (2015). Türkiye'de Tıbbi Sosyal Hizmet Alanına Yönelik Genel Bir Değerlendirme. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 9(3), 112 -120.
- Slides: 11