THURSTONE TEMEL YETENEKLER TEST SUNUM PLANI 1 Luis

THURSTONE TEMEL YETENEKLER TESTİ

SUNUM PLANI 1. Luis Leon Thurstone ve Hayatı (R) 2. Grup Zeka Testleri ve Bir Grup Testi Olarak TKT’ye Bakış (F) 3. Temel Yetenekler Testi 7 -11 (R) a) Uyarlama Çalışmaları b) Madde Güçlüğü ve Ayırdediciliği c) Geçerlik ve Güvenirlik d) Uygulama ve Puanlama

SUNUM PLANI 4. Temel Yetenekler Testi 9 -11 (R) a) Uyarlama Çalışmaları b) Madde Güçlüğü ve Ayırdediciliği c) Geçerlik ve Güvenirlik d) Uygulama ve Puanlama

SUNUM PLANI 5. Temel Yetenekler Testi 5 -7 (F) a) Uyarlama Çalışmaları b) Madde Güçlüğü ve Ayırdediciliği c) Geçerlik ve Güvenirlik d) Sonuç ve Değerlendirme

SUNUM PLANI 5. Temel Yetenekler Testi 6 -8 (F) a) Uyarlama Çalışmaları b) Madde Güçlüğü ve Ayırdediciliği c) Geçerlik ve Güvenirlik d) Test istatistikleri e) Sonuç

Louis Leon Thurstone 1887— 1955

19 Mayıs 1887’de İsveç kökenli bir ailenin iki çocuğundan ilki olarak Chicago’da doğmuştur. Babası matematikçi, annesi ise müzisyendir. Kız kardeşi Adele ile birlikte annelerinden piyano çalmayı öğrenmişlerdir. İlkokulunu Illionis, Mississippi, Newyork, Stockholm gibi farklı yerlerde tamamlamıştır. (Guilford, 1957)

Lisede düzenlenen geometri yarışmasında birinci olmuş. Kazandığı parayla fotoğraf makinesi alarak bir süre amatör fotoğrafçılıkla uğraşmıştır. New York'taki Cornell Üniversitesi’nde elektrik mühendisliği bölümünde öğrenim gördükten sonra kısa bir süreliğine Thomas Edison'ın yanında çalıştı. (Guilford, 1957)

1912'de Minneapolis'teki Minnesota Üniversitesi’nde ders vermeye başladı. Orada öğrenme psikolojisine ilgi duyarak 1917’de Chicago Üniversitesi’nde psikoloji doktorası yaptı. Carnegie Teknoloji Enstitüsü'nde psikoloji bölümünün başında bulundu. (Guilford, 1957)

1924'te Chicago Üniversitesi’ne dönerek psikoloji dersleri vermeye başladı. Üç yıl sonra profesör oldu. Psikolojik Testler Laboratuarı’nı kurdu, ayrıca birçok kitap ve makale yazdı. (Guilford, 1957)

1932 yılında APA’nın (American Counselling Association) başkanlığını yaptı. 1936 yılında Amerikan Psikometri Derneğinin ilk başkanı oldu. (Guilford, 1957)

1952'de Carolina Üniversitesi'nde çalışmaya başladı ve ölümüne değin bu üniversitede psikoloji profesörlüğü yaptı. (Guilford, 1957)

Grup Zeka Testleri

Grup Zeka Testleri �Aynı anda birden fazla kişiye uygulanabilen testlere grup zeka testleri denir. �Grup zeka testleri bireysel incelemeyi gerektiren seçimleri çocukları saptamak için kullanılır. Bireysel incelemeler, Standford. Binet ve Wechsler gibi bireysel zeka testleri ile yapıldığında çok zaman aldığı ve çok masraflı olduğu için önce grup testleri ile ‘kaba’ bir eleme yapmak için tercih edilmektedir.

Grup zeka testlerinin testin standart şartlarına sadık kalarak uygulanması, uygulanacak birey ayısının 20 kişiyi aşmaması gerekmektedir. Gruptaki bireylerin yaşı küçüldükçe uygulamada bireysel yardım ihtiyacı artacağından gruptaki kişi sayısının daha az olması gerekir (Özgüven, 2012).

Ülkemizde Kullanılan Grup Zeka Testleri � Otis, Alfa, Beta ve Gama Zihin Kabiliyet Testleri � Detroit Zihin Yeteneği Testi � Thurstone Kavrayış Sürati Testi � Peabody Kelime Hazinesi Testi � Goodenough-Harris Adam Çizme Testi � Soyut Düşünme Testleri (SDT) � Leiter Uluslararası Performans Ölçeği � Proteuz Mez Testi � Cattell Uluslar arası Zeka Ölçeği � İlkokul Çocukları için AAMD Uyumsal Davranış Skalası � Kaliforniya Zihni Olgunluk Testi

Bir Grup Testi Olarak TKT’ye Bakış Thurstone, Thorndike’ın çoklu faktör kuramına dayanarak zekanın temel yapısını oluşturduğunu düşündüğü 12 faktör belirlemiştir.

daha sonra bu faktörleri; � Dil � Şekil uzay � Akıl yürütme � Ayırt etme � Sayı � Kelime akıcılığı � Bellek � Motor olmak üzere 7 faktöre indirmiş tüm bu faktörleri de ‘Temel Zihinsel Yetenekler’ olarak adlandırmıştır. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005)

Yedi faktör olarak sıralanan bu yeteneklerde bireysel farklılıkların varolduğu, bireysel farklılıkların nedeninin ise kalıtım ve gelişim olduğu belirtilmektedir (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005)

Temel Kabiliyetler Testleri (TKT), Thurstone’ın çok faktörlü zeka kuramına göre Thurstone tarafından “faktör analizi” yöntemi ile zihinsel yetenekler üzerinde yaptığı çalışmaların ürünü olarak geliştirilmiştir. Ancak bu faktörler ile ortaya koyulan yetenekler Thurstone’ın geliştirmiş olduğu tüm testlerde yer almaz.

Türkiye Uyarlaması Çalışmasını yapan araştırma ekibi tarafından, TKT (7 -11)’in Amerika’da yeniden düzenlenmiş biçimi olan Eğitimsel Yetenek Testleri 6 -9, Temel Yetenekler Testi 6 -8; Eğitimsel Yetenek Testleri 9 -12 ise Temel Yetenekler Testi 912 olarak isimlendirilmiştir.

Thurstone tarafından yaş düzeylerine göre geliştirilmiş olan Temel Kabiliyetler Testleri, Amerika’da okulların tüm sınıf düzeylerine göre kullanabilecekleri testlere ihtiyaç duyulması nedeniyle 1958 yılında sınıf düzeylerine göre yeniden düzenlemiştir. Bu sınıf düzeyleri: � 9 -12. sınıflar � 6 -9. sınıflar � 4 -6. sınıflar � 2 -4. sınıflar � Anasınıfı-2. sınıf

TKT testleri yaşlara göre � TKT 5 -7 � TKT 7 -11 � TKT 6 -8 Öğrenim görülen sınıfa göre ◦ TYT 9 -11

TEMEL KABİLİYETLER TESTİ (TKT) 7 -11

TEMEL KABİLİYETLER TESTİ (TKT) 7 -11 Uyarlama Çalışmaları Araştırmanın evreni, Türkiye’deki 7 – 12 yaş grubunun dahil olduğu ilköğretim okullarının 1– 6. sınıflardaki öğrencilerdir. TKT (7– 11) sınıf düzeyi olarak 1 – 5. sınıflara denk gelmesine rağmen, 6. sınıflar da (12 yaşta testin nasıl sonuç verdiğini değerlendirebilmek amacıyla) evrene dahil edilmiştir. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Uyarlama Çalışmaları Araştırmanın örneklemini, her bölgeden 3’er il olmak üzere toplam 21 ilde 6000 öğrenci oluşturmaktadır. Test değerlendirmesinde; testte tahribat olması, soyadının olmaması, uygulama fazlası, doğum tarihinin olmaması, ve test tarihinin olmaması gibi nedenlerle araştırmaya 5343 veri dahil edilmiştir. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Uyarlama Çalışmaları Madde analizi değerlendirmelerinde 12 yaş dahil edildiği durumda maddelerin madde güçlüğü ve madde ayırt ediciliği düştüğü için 12 yaşın çıkarılması sonucu örneklem sayısı 4154 olarak kalmıştır. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Uyarlama Çalışmaları Öğrencilerin cinsiyetlerine göre dağılımı n % ERKEK 2173 52, 3 KIZ 1981 47, 7 TOPLAM 4154 100, 0 (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Uyarlama Çalışmaları Uyarlama çalışmasında, bireylerin alt testlerden aldıkları puanlar ile ölçüt alınan akademik başarıları arasındaki ilişkiye bakılarak, ölçüt bağıntılı geçerlik belirlenmeye çalışılmıştır. (Atılgan, 2005)

Uyarlama Çalışmaları Uyarlama çalışması sonucunda nihai teste alınan, Kelimeler testi 30 madde, Resimler testi 19 madde, Yer kavrami testi 24 madde, Kelime gruplamasi testi 22 madde, Şekil gruplamasi testi 23 madde, Ayirt etme testi 32 madde, Hesap testi 31 madde olmak üzere toplam 181 madde üzerinde çalışılmıştır.

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Kelimeler Testi 36 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 6 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 52, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 49 ile 0. 80 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Resimler Testi 37 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 18 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 51, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 02 ile 0. 51 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Yer Kavrama Testi 27 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 3 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 49, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 13 ile 0. 44 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Kelime Gruplaması Testi 27 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 5 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 49, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 22 ile 0. 55 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Şekil Gruplaması Testi 27 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 4 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 53, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 14 ile 0. 41 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Ayırtetme Testi 50 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 18 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 51, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 15 ile 0. 65 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Hesap Testi 52 maddelik bu testin, madde güçlük ortalamasının 0. 50 olması için 21 madde testten çıkarıldığında bu testin madde güçlük ortalaması 0. 51, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 53 ile 0. 79 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

GÜVENİRLİK Testin güvenirliğini test etmede Cronbach Alfa Katsayısı kullanılmıştır. Güvenirlik katsayıları 0, 73 ve 0, 98 arasında çıkmıştır. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2002)

GEÇERLİK Testin geçerliliğini saptamada ise yordama geçerliliği kullanılmıştır. Tüm testler ile matematik, türkçe, sosyal bilgiler, fen bilgisi, hayat bilgisi ve sınıf geçme ders notları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. 0. 03 ile 0. 44 arasında geçerlik kat sayıları elde edilmiştir. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2001)

TKT (7– 11) UYGULAYICI KOŞULLARI TKT (7– 11) uygulayıcıların en az Psikoloji, Psikolojik Danışma ve Rehberlik veya Eğitimde Psikolojik Hizmetler Lisans programı mezunu olmalarının yanı sıra TKT (7 – 11) ile ilgili uygulama sertifikasına sahip olmaları gerekmektedir (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2001)

TKT (7– 11) ALT TESTLERİ Dil Yeteneği � Kelimeler testi (30 madde, 7 dakika) � Resimler testi (19 madde, 4. 30 dakika) Şekil –Uzay Yeteneği � Yer kavramı testi (24 madde, 6 dakika) Akıl Yürütme Yeteneği � Kelime gruplaması testi (22 madde, 5 dakika) � Şekil gruplaması testi (23 madde, 6 dakika ) (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2001)

TKT (7– 11) ALT TESTLERİ Ayırt Etme Yeteneği � Ayırt etme testi (32 madde, 4 dakika) Sayısal Yetenek � Hesap testi (31 madde, 4 dakika) Toplam; 181 madde, 80 dakika (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2001)

TKT 7 -11 PUANLAMASI Doğru işaretlenen her yanıt için 1 puan verilerek ilgili yetenek alanı puanları, o yetenek alanının alt testlerinin puanları toplanarak bulunur. Öğrencinin cinsiyetine, yaşına, okulun bulunduğu yerleşim yerine uygun olan norm tablosu seçilerek, öğrencinin ham puanları her yetenek için ayrı işaretlenir ve profil oluşturulur. (Gökçe, Şeyhun, Doğru ve Şen, 2001)

TKT 7 -11 PUANLAMASI %75’in üstündeki puanlar o alandaki yeteneğin üst düzeyde, %75 – 50 arasındaki puanlar o alandaki yeteneğin orta düzeyde, %50 – 25 arasındaki puanlar o alandaki yeteneğin alt düzeyde, %25’in altındaki puanlar o alandaki yeteneğin oldukça düşük düzeyde olduğunu belirtir.

TEMEL YETENEKLER TESTİ (TYT) 9 -11

Uyarlama Çalışmaları Araştırmanın evrenini, Türkiye’deki ortaöğretim okullarının 9, 10 ve 11. sınıflarına devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini her bölgeden üçer il olmak üzere toplam 21 ilden seçilen 3650 öğrenci oluşturmaktadır. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Uyarlama Çalışmaları Öğrencilerin cinsiyetlerine göre dağılımı n % ERKEK 2015 55, 2 KIZ 1635 44, 8 TOPLAM 3650 100, 0 (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Dil-Kelime Gruplaması Testi 30 maddelik bu testin, madde güçlük ortalaması 0. 57 iken 10 madde testten çıkarılmış böylece bu testin madde güçlük ortalaması 0. 60, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 32 ile 0. 80 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Dil-Kelime Hazinesi Testi 40 maddelik bu testin, madde güçlük ortalaması 0. 66 iken 20 madde testten çıkarılmış böylece bu testin madde güçlük ortalaması 0. 68, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 41 ile 0. 87 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Akıl Yürütme Testi 35 maddelik bu testin, madde güçlük ortalaması 0. 38 iken 23 madde testten çıkarılmış böylece bu testin madde güçlük ortalaması 0. 59, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 60 ile 0. 84 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Madde Güçlüğü ve Madde Ayırdediciliği Sayısal Test 40 maddelik bu testin, madde güçlük ortalaması 0. 43 iken 22 madde testten çıkarılmış böylece bu testin madde güçlük ortalaması 0. 46, madde ayırt ediciliği değerleri ise 0. 49 ile 0. 79 arasında olmuştur. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

Toplamda 145 maddeden oluşan TYT (9 – 11)’in madde güçlüğü ortalaması 0, 50 iken testten maddeler çıkarıldıktan sonra madde sayısı 70’e düşmüş ve madde güçlüğü ortalamasının 0, 59 olduğu görülmüştür (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

GÜVENİRLİK Orijinal testin güvenirliği KR– 21 ve Spearman–Brown testi yarılama yöntemleri kullanılarak; Uyarlama çalışması kapsamında ise güvenirliği KR– 20 ve test-tekrar test yöntemleri kullanılarak hesaplanmıştır. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

GÜVENİRLİK KR– 20 yöntemiyle elde edilen güvenirlik katsayıları 0, 78 ile 0, 94 arasında yer almaktadır. Test –tekrar test yöntemiyle testlere ait güvenirlik katsayısı 0, 67 ile 0, 89 arasında değerler alırken toplam test puanına ait güvenirlik katsayısı da 0, 89 olarak elde edilmiştir (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

GEÇERLİK Testin orijinal geçerliğinde test puanları ile başarı puanları ve değişik derslerden alınan notlar arasındaki korelasyon incelenmiştir. Uyarlama çalışmasında ise geçerliği test etmek amacıyla ölçüt bağıntılı geçerlik ve yapı geçerliği kullanılmıştır. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 b)

TKT (9– 11) UYGULAMA KOŞULLARI TKT (9– 11) uygulayıcıların en az Psikoloji, Psikolojik Danışma ve Rehberlik veya Eğitimde Psikolojik Hizmetler Lisans programı mezunu olmaları ve bununla birlikte; TKT (9– 11) ile ilgili uygulama sertifikasına sahip olmaları gerekmektedir (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 a)

TKT (9– 11) ALT TESTLERİ Dil Kelime Gruplaması Testi 20 madde, 4 dakika Dil Kelime Hazinesi Testi 20 madde, 4 dakika Akıl Yürütme-Harf Dizileri Testi 12 madde, 2 dakika Sayısal Test 18 madde, 6 dakika (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 a)

TKT 9 -11 PUANLAMASI Doğru işaretlenen her yanıt için 1 puan verilerek ilgili yetenek alanı puanları, o yetenek alanının alt testlerinin puanları toplanarak bulunur. Öğrencinin cinsiyetine, yaşına, okulun bulunduğu yerleşim yerine uygun olan norm tablosu seçilerek, öğrencinin ham puanları her yetenek için ayrı işaretlenir ve profil oluşturulur (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 a)

TKT 9 -11 PUANLAMASI � Herhangi bir testte aynı seçeneğin işaretlenmesi, � Herhangi bir testte birden fazla seçeneğin işaretlenmesi, � Herhangi � Testin bir testin tamamen boş bırakılması, yarım bırakıldığı durumlarda test puanlanamaz. (Gökçe, Şeyhun ve Şen, 2005 a)

TKT 7 -11 PUANLAMASI %75’in üstündeki puanlar o alandaki yeteneğin üst düzeyde, %75 – 50 arasındaki puanlar o alandaki yeteneğin orta düzeyde, %50 – 25 arasındaki puanlar o alandaki yeteneğin alt düzeyde, %25’in altındaki puanlar o alandaki yeteneğin oldukça düşük düzeyde olduğunu belirtir.

TKT (5 -7) Toplam 130 soru maddesi içermektedir. Beş alt bölümden oluşmuştur: 1 - Dil kavramı (Sözlü Kavrama, Sözcük Akıcılığı) 2 - Ayırt Etme Hızı 3 - Sayı Kavramı 4 - Göz-El İşbirliği 5 - Yer Kavramı

�TKT (7 -11) 172 soru maddesinden oluşmaktadır. Testte altı alt bölüm yer almaktadır: 1. Dil Kavramı 2. Yer Kavramı 3. Kelime Gruplama 4. Şekil Gruplama 5. Ayırt etme ve Sayı Kavramı

TKT (11 -17) toplam 134 soru içermektedir. Beş alt bölümden oluşmaktadır: 1. Şekil Kavrama 2. Kelime Bilgisi 3. Muhakeme 4. Sayı 5. Kelime Çağrışımı •

TKT (5 -7) bir grup zeka testidir. Bireysel incelemeye alınacak çocukların seçiminde kullanılır. Çocuğun zihinsel gelişimi hakkına karar vermek için tek başına kullanılmamalıdır.

Test Uygulayıcıları: �TKT (5 -7) biri uygulayıcı, diğeri yardımcı olmak üzere iki kişi tarafından uygulanmalıdır. �Uygulayıcılar psikolojik testlerin uygulanmasına ilişkin eğitim veren fakültelerin ilgili bölümlerinde en az dört yıl lisans eğitimi almış olmalıdırlar.

Uygulama deneyimi açısından daha önceki uygulamalara yardımcı uygulayıcı olarak katılmış olmalıdırlar. Testin uygulama yaşı: • Test takvim yaşları 5 -7 (60 -84 ay) çocuklar için hazırlanmıştır. Test uygulanacak grup: • Test bir defada en çok 10 kişiye uygulanmalıdır. •

Test uygulanacak yer: • Test uygulanacak odanın aydınlatma, havalandırma, ısı, ses, genişlik bakımından normal sınıf özellikleri taşımasına ve her sıraya bir öğrenci oturtulmasına, sıraların çocukların boyuna uygun olmasına dikkat edilmelidir. Uygulama Süresi: • Test aynı günde ara verilerek (ara ne az 30 dakika olacak) iki bölüm halinde uygulanmalıdır. • Testin uygulanma süresi ara dışında ortalama olarak 90 -120 dakika arasında değişmektedir.

Kullanılacak araçlar: �Uygulama odasında her çocuk için bir test kitapçığı, 5 x 17 cm boyutlarında kartondan kesilmiş sürgü, yeteri kadar kalem, silgi ve kalemtıraş bulundurulmalıdır. �Uygulayıcı ise kronometre ve örnek kısımların açıklanması için örnek anlatım takımı bulundurmalıdır.

Zaman sınırlaması: �Ayırtdetme Hız Testleri I. Bölüm için 90 saniye, II. Bölüm için 120 saniye hız sınırlaması vardır.

TKT (5 -7)’nin UYARLAMA ÇALIŞMALARI �TKT (5 -7)’nin Türkiye evrenine uyarlama çalışması 1987’den 1994’te basım işleminin tamamlanmasına kadar yedi yıllık bir çalışmanın ürünüdür. �Araştırmanın evrenini 1988 -1989 öğretim yılında Türkiye’deki 5 -7 yaş grubu çocuklarıdır.

�Araştırma örneklemi küme örnekleme yöntemiyle seçilen 1733 kişiden oluşmaktadır. �Veri toplamak için test uygulayıcılarına eğitim düzenlenmiştir.

Testte yer alan maddelerin ayırtedicilik ve güçlük derecelerinin belirlemek amacıyla madde analizi yapıldı. • Test güvenirliği Split- Half ve Kuder Richardson 20 formülleriyle hesaplandı. Testin yarıya bölme güvenirliği Split- Half yöntemiyle hesaplandıktan sonra, testin bütününün güvenirliği, Spearman Brown Formülüyle hesaplandı. •

Ayırt Etme Gücüne Göre Testteki Maddelerin Değerlendirilmesi Ayırt Etme Gücü Madde Sayısı Toplam Dil Kavramı Ayırt Etme Hızı Sayı Kavramı Yer Kavramı Çok iyi 26 27 23 22 98 Oldukça iyi 12 3 1 2 18 Geliştirilebilir 8 - 3 - 11 Mutlaka Geliştirilmeli 3 - - - 3 Toplam 49 30 27 24 130

Alt Testlerin ve Testin Tümünün Madde Güçlük Değeri Ortalamaları Alt Testler Madde Güçlüğü Ortalaması Dil Kavramı 0. 60 Ayırdetme Hızı 0. 65 Sayı Kavramı 0. 54 Yer Kavramı 0. 51 Testin Tümü 0. 58

Testin Güvenirliği Alt Testler Yarıya Bölme Güvenirlik Katsayısı Bütünü İçin Güvenirlik Katsayısı Dil Kavramı I 0. 67 0. 80 Dil Kavramı II 0. 57 0. 73 Ayırdetme Hızı I 0. 69 0. 82 Ayırdetme Hızı II 0. 69 0. 82 Sayı Kavramı 0. 83 0. 91 Yer Kavramı I 0. 56 0. 72 Yer Kavramı 0. 73 0. 84

Deneklerin testten elde ettikleri toplam puanların ortalaması 70. 83, standart sapması 21. 47’dir. TKT (5 -7)’ye göre saptanan zeka bölümleri 38 ile 158 arasında değişmiştir. Zeka bölümü dağılım kuramsal olarak normal dağılıma uygundur. • Yapılan madde analizi sonucunda, test maddelerinin ayırt edici ve güvenilir olduğu (üç madde dışında), ayrıca tüm maddelerin istenilen güçlük düzeyinde olduğu saptanmıştır. •

�Testin güvenirliği hesaplandığında TKT (5 -7)’nin güvenilir ve ölçmek istediği özellik açısından homojen bir test olduğu sonucu elde edilmiştir.

Sonuç �Uyarlama çalışması sonrasında ise TKT (5 -7)’nin bir grup zeka testi olarak Türkiye çocukları için ön-seçim amacıyla kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Değerlendirme Temel Kabiliyet ve Yetenek Testleri gruplara uygulanması ve zaman açısından çok uzun olmaması nedeniyle pratik ve kullanışlı bir testtir. Temel yetenekler testi öğrencilerin yeteneklerinin belirlerken aynı zamanda öğrencileri yönlendirme de kullanılmaktadır. Ancak yönlendirme yapılırken sadece bir testle sınırlı kalmamaya öğrenci hakkında mümkün olduğunca çok kaynaktan (İlgi, tutum gibi. ) bilgi almaya özen gösterilmelidir.

Temel Yetenekler Testi 6 -8 �TYT (6 -8) öğrencilerin okul çalışmalarındaki başarı potansiyelini ölçen bir eğitimsel yetenek testidir. �Bu test amaç bakımından sadece IQ puanı veren grup zeka testlerine benzemekle birlikte, öğrencilerin zihinsel yeteneklerini ortaya koyan üç ayrı puan ve bir toplam puan vermektedir. �TYT (6 -8) öğrencilerin dil, akıl yürütme ve sayısal ile genel yeteneğine ilişkin maddelerden oluşmaktadır.

�Her madde için doğru cevaplara “ 1” yanlış cevaplara “ 0” puan verilir. Doğru cevap toplamından ham puanlar elde edilir. �Öğrencinin okulunun bulunduğu yerleşim yeri, sınıfı ve cinsiyetine uygun norm tablosu kullanılarak testin değerlendirilmesi yapılır.

Test Uygulayıcıları: �TKT (6 -8) uygulayıcılarının en az psikolojik danışma ve rehberlik ve eğitimde psikolojik hizmetler lisans programın mezunu olmaları ve bununla birlikte TYT (6 -8) ile ilgili uygulama sertifikasının verdiği eğitim yaşantısına katılmış olmaları gerekmektedir.

Test Uygulanacak Grup: � 6, 7 ve 8. sınıflarda eğitim gören 10 kişiden oluşmaktadır. Grup aynı sınıftan oluşabileceği gibi farklı sınıflardan da oluşabilir.

Test Uygulama Süresi Testler Madde Sayısı Alınabilecek en yüksek- en düşük puan Uygulama Süresi Dil-Kelime Gruplaması Testi 14 0 -14 4 Dil-Kelime Hazinesi Testi 20 0 -20 5. 30 Akıl yürütme–Sayı Dizileri Testi 15 0 -15 10 Akıl yürütme–Harf Dizileri Testi 11 0 -11 4. 30 Sayısal Test 22 0 -22 9 Toplam Test Puanı 82 0 -82 33

* Testin orijinalinde yetenek düzeyinin yanında zeka bölümü hakkında da sonuç elde edilmektedir. Ancak testin Türkiye uyarlaması yapılırken zeka’ya yönelik çalışma yapılmayarak sadece yetenekleri ortaya koyacak şekilde geliştirilmiştir.

Madde Sayıları Dil yeteneği • Dil Kelime Gruplaması Testi • Dil- Kelime Hazinesi Testi Akıl Yürütme Yeteneği • Akıl Yürütme Sayı Dizileri Testi • Akıl Yürütme Harf Dizileri Testi Sayısal Yetenek • Sayısal Test

Orijinal Testin Güvenirlik Çalışması �Testin orijinal güvenirliği Spearman Brown testi yarılama yöntemiyle KR 21 yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. �EYT (6 -9) KR 21 güvenirlik katsayısı 6. sınıflar için toplam puandan 0. 93, 9. sınıflar için toplam puanda 0. 94 olarak hesaplanmıştır.

Orijinal Testin Geçerlik Çalışması �EYT (6 -9)’in geçerliği, test puanlarının zeka testi ve başarı testi puanları ile öğretmen notlarının ilişkilendirilmesi yoluyla değerlendirilmiştir. �EYT (6 -9) uygulanan bir grup 6. ve 9. sınıf öğrencilerine ayrıca SRA-TOGA Genel Yetenek Testleri uygulanmıştır. Uygulama sonucunda EYT (6 -9) ile SRA-TOGA Genel Yetenek Testleri arasında toplam puanda geçerlik katsayısı 0. 69 olarak bulunmuştur.

UYARLAMA ÇALIŞMALARI �TYT (6 -8)’in uyarlama çalışmasında ilk olarak orijinal testin çevirisi ile başlanmıştır. Çevirisi yapılan test kitapçığı ve test yönergesi üzerinde düzeltmeler araştırma ekibi tarafından yapıldıktan sonra uzman görüşü alınmıştır. Alınan görüşler çerçevesinde araştırma ekibi tarafından düzeltmeler yapılmış ve 240 öğrenci üzerinde deneme uygulamaları gerçekleştirilmiştir.

Çeviri-uyarlama örnekleri: �Orijinal: Barn Çeviri-uyarlama: Ambar- ahır-çadır �Orijinal: Bungalow Çeviri-uyarlama: bungalov- çadır-villa �Orijinal: r r q s s q t t q u u q �Çeviri: ş ş p t t p u u p ü ü p

�Uyarlama çalışmasında araştırmanın evrenini Türkiye’deki ilköğretim okullarında öğrenim gören 6. , 7. ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. �Araştırmanın örnekleminin ise, coğrafi bölgeleri temsil edecek şekilde her bölgeden üçer il olmak üzere toplam 20 ilde ilköğretim okullarının 6, 7 ve 8. sınıflara devam eden 2988 öğrenci oluşturmuştur.

TEST İSTATİSTİKLERİ

Temel Yetenekler Testi 6 -8’in Madde Analizi Sonrası Madde Sayıları ile Madde Güçlük Düzeylerinin Karşılaştırılması Madde Çıkarıldıktan Çıkarılmadan Önce Sonra Testler Madde Sayısı Güçlük Ortalama sı Madde Sayısı Güçlük Ortalaması Dil-Kelime Gruplaması Testi 20 0. 4 14 0. 44 Dil-Kelime Hazinesi Testi 30 0. 59 20 0. 56 Akıl yürütme–Sayı Dizileri Testi 15 0. 45 15 0, 45 Akıl yürütme–Harf Dizileri Testi 15 0. 41 11 0. 48 Sayısal Test 30 0. 4 22 0. 44 Toplam Test Puanı 110 0. 46 82 0. 48

�Sonuç olarak 110 maddeden oluşan TYT (6 -8)’in maddeler çıkarılmadan önceki genel madde güçlük ortalaması 0. 46 iken çıkarılan 28 maddeden sonra madde sayısı 82’ye inen testin genel madde güçlük ortalaması 0. 48’yükselmiştir.

Temel Yetenekler Testi 6 -8’in Güvenirliği � Testin Güvenirliği Testin orijinal Güvenirliği Spearmen Brown testi yarılama yöntemi ile KR-21 yöntemi kullanılarak 6 ve 9. sınıflara devam eden öğrenciler üzerinde araştırılmıştır (SRA, 1959; akt. , Gökçe, Şen ve Şeyhun, 2003). � EYT (6 -9) KR-21 güvenirlik katsayısı 6. sınıflar için toplam puanda 0. 93; 9. sınıflar için toplam puanda 0. 94 olarak hesaplanmıştır. � EYT (6 -9)’un Spearman- Brown testi yarılama yöntemi güvenirliği 6. ve 9. sınıflar için toplam puanda 0. 95 olarak hesaplanmıştır

Temel Yetenekler Testi 6 -8’in Güvenirlik Katsayıları Testler Cronbach α KR-20 Dil-Kelime Gruplaması Testi 0. 71 Dil-Kelime Hazinesi Testi 0. 77 Akıl yürütme–Sayı Dizileri Testi 0. 83 Akıl yürütme–Harf Dizileri Testi 0. 75 Sayısal Test 0. 86 Toplam Test Puanı 0. 94

Temel Yetenekler Testi 6 -8’in Geçerliği �TYT (6 -8)’in geçerliği ölçüt ve yapı geçerliği yöntemleri ile hesaplanmıştır. �TYT (6 -8)’in yordama geçerliği için örneklem grubu öğrencilerinin Matematik, Türkçe, Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve sınıf geçme ders notlarından yararlanılmıştır.

Temel Yetenekler Testi 6 -8’in Yordama Geçerliği Katsayıları Testler Matematik Türkçe Fen Bilgisi Sosyal Bilgiler Sınıf Geçme Dil-Kelime Gruplaması Testi 0. 40 0. 44 0. 39 0. 42 0. 45 Dil-Kelime Hazinesi Testi 0. 41 0. 49 0. 44 0. 45 0. 49 Akıl yürütme–Sayı Dizileri Testi 0. 43 0. 40 0. 39 0. 44 Akıl yürütme–Harf Dizileri Testi 0. 42 0. 41 0. 40 0. 38 0. 45 Sayısal Test 0. 47 0. 41 0. 43 0. 46 Toplam Test Puanı 0. 52 0. 53 0. 49 0. 51 0. 55

�TYT (6 -8)’in Matematik, Türkçe, Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve sınıf geçme notlarından elde edilen yordama geçerliği katsayıları 0. 38 ile 0. 55 arasında olup anlamlı bir ilişki vardır. �Ölçüt grup geçerliği için akıl yürütme – sayı dizileri testinden elde edilen 7 ve 8. sınıf öğrencilerine ait test puan ortalamaları hariç bütün testlerde büyük sınıflar lehine anlamlı fark bulunmuştur.

�Yapı Geçerliği TYT (6 -8)’in yapı geçerliğini ortaya koymak amacıyla Temel Bileşenler Analizi yöntemi kullanılarak “Faktör Analizi” gerçekleştirilmiştir.

Sonuç �Öğrencilerin geleceğe yönelik akademik planları konusunda öğrencilere, öğretmenlere ve anne babalara yönelik rehberlik yapmak için TYT (6 – 8) sonuçları kullanılabilir. �Başarı – yetenek karşılaştırılmasına yönelik olarak TYT (6 – 8)’e ait yetenek düzeyleri yüksek ancak yeteneğiyle ilişkili derslerde başarı düzeyleri düşük olan öğrencilerin belirlenmesinde kullanılabilir. �İlköğretimden ortaöğretime geçişte yönlendirmeye yönelik olarak kullanılabilir

KAYNAKÇA Atılgan, H. , (2005) Türkçe’ye uyarlanmış temel kabiliyetler testi (TKT) 7 -11'in yapı geçerliği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 24. Berber, M. , Coşmaz, İ. , Kaya, S. , Şen, M. ve Şen, N. (1994). Temel Kabiliyetler Testi yaş 5– 7. Türkiye standardizasyonu ve norm çalışması. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Coşmaz, İ. , Kaya, S. , Şen, M. , Şen, N. (2006). Temel Kabiliyetler Testi yaş 5 – 7 uygulama yönergesi. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Gökçe, S. , Şeyhun, H. , Şen, H. , Doğru, Y. , (2001). Temel kabiliyetler testi 7 -11 TKT (7 -11) yönergesi. Ankara: Milli

Gökçe, S. , Şeyhun, H. , Şen, H. , Doğru, Y. , (2002). Temel kabiliyetler testi 7 -11 uyarlama çalışması el kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Gökçe, S. , Şen, H. ve Şeyhun, H. (2003). Temel Yetenekler Testi 6 – 8 uyarlama çalışması raporu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Gökçe, S. , Şeyhun, H. , Şen, H. (2005 a). Temel yetenekler testi 9– 11 çalışma kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Gökçe, S. , Şeyhun, H. , Şen, H. (2005 b). Temel yetenekler testi 9– 11

Gökçe, S. , Şen, H. ve Şeyhun, H. (2009). Temel Yetenekler Testi 6 – 8 TYT (6– 8). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Gökçe, S. , Şen, H. ve Şeyhun, H. (2010). Temel Yetenekler Testi 6 – 8 TYT (6– 8) yönerge. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi. Guilford, J. P. , (1957). Louis Leon Thurstone, a biographical memoir. Washington D. C. : National Academy Sciences. Gökçe, S. , Şen, H. ve Şeyhun, H. (2012). Temel Yetenekler Testi 6 – 8 TYT (6– 8) el kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.