THANH TOAN QUOC TE Ging vin Th S

THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ Giảng viên: Th. S. Lê Thúy Kiều 1

MO TAÛ VAÉN TAÉT MO N HOÏC • Moân hoïc Thanh toaùn quoác teá laø moân hoïc mang tính taùc nghieäp cao. • Moân hoïc TTQT giuùp sinh vieân tìm hieåu chuyeân saâu veà caùc lónh vöïc : ü Tyû giaù hoái ñoaùi, thò tröôøng hoái ñoaùi, caùc nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi teä ü Caùc phöông tieän thanh toaùn quoác teá ü Caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá 2

TAØI LIEÄU HOÏC TAÄP – THAM KHAÛO q Taøi lieäu hoïc taäp chính [1] PGS. Trần Hoàng Ngân, 2010, Thanh toán Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế TP. HCM, NXB Thống kê. [2] TS. Nguyễn Minh Kiều, 2008, Thanh Toán Quốc Tế, Trường Đại học Kinh tế TP. HCM, NXB Thống kê. q Taøi lieäu tham khaûo [1] TS. Vũ Hữu Tựu, 2002, Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương, NXB Giáo dục [2] INCOTERMS 2000 [3] INCOTERMS 2010 [4]PGS Đinh Xuân Trình, 2002, Thanh toán quốc tế trong 3 ngoại thương, Trường Đ H Ngoại thương, NXB Giáo dục

TIE U CHUAÅN ÑAÙNH GIAÙ VAØ NHIEÄM VUÏ CUÛA NGÖÔØI HOÏC q Tieâu chuaån ñaùnh giaù üÑieåm kieåm tra giöõa kyø: 20% üÑieåm tieåu luaän: 30% üÑieåm thi cuoái kyø: 50% q Nhieäm vuï cuûa ngöôøi hoïc üDöï giôø giaûng treân lôùp toái thieåu 80% üLaøm baøi taäp tieåu luaän theo yeâu caàu cuûa giaûng vieân. ü Thuyeát trình, baùo caùo (neáu coù) 4

NOÄI DUNG MO N HOÏC • Chöông 1 : Hoái ñoaùi • Chöông 2 : Phöông tieän thanh toaùn quoác teá • Chöông 3 : Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá 5

Chöông moät • HOÁI ÑOAÙI 6

NOÄI DUNG CHÖÔNG 1 1. 2. 3. Tyû giaù hoái ñoaùi Thò tröôøng hoái ñoaùi Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 7

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 1 Khaùi nieäm q Hoái ñoaùi (Exchange): laø söï chuyeån ñoåi töø moät ñoàng tieàn naøy sang moät ñoàng tieàn khaùc. Vd 1: chuyeån ñoåi töø ñoàng Vieät Nam (VND) sang dollar Myõ (USD) Vd 2: chuyeån ñoåi töø Euro (EUR) sang Yen Nhaät (JPY) q Tyû giaù hoái ñoaùi (Exchange rate): - Tyû giaù hoái ñoaùi laø giaù caû cuûa moät ñôn vò tieàn teä nöôùc naøy ñöôïc theå hieän baèng soá löôïng ñôn vò tieàn teä nöôùc khaùc. 8

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 1 Khaùi nieäm (tt) - Tyû giaù hoái ñoaùi laø söï so saùnh moái töông quan giaù trò giöõa hai loaïi tieàn. Ví duï: Ngaøy 15/09/2005 treân thò tröôøng hoái ñoaùi quoác teá ta coù thoâng tin: • 1 USD = 111. 50 JPY Tyû giaù hoái ñoaùi phaûn aùnh söùc mua ñoái ngoaïi thöïc teá cuûa moät ñoàng tieàn treân thò tröôøng quoác teá. 9

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 1 Khaùi nieäm (tt) • Caùch vieát tyû giaù : 1 A=x. B hoaëc A/B = x Vd: Tyû giaù 1 USD = 110 JPY ta coù theå vieát USD/JPY = 110 hoaëc laø 110 JPY/USD 10

QUY ÖÔÙC TE N ÑÔN VÒ TIEÀN TEÄ Ñeå thoáng nhaát vaø tieän lôïi trong caùc giao dòch ngoaïi hoái, Toå chöùc Tieâu Chuaån Quoác Teá ( Iternational Standard Organization) – ISO quy öôùc teân ñôn vò tieàn teä cuûa moät quoác gia ñöôïc vieát baèng ba kyù töï. Ký hiệu đơn vị tiền tệ : Bằng chữ in hoa, gồm 3 ký tự XXX - 2 ký tự đầu: tên quốc gia - Ký tự thứ ba: tên gọi đồng tiền Ví dụ: - JPY: Japanese Yen - CHF: Confederation Helvetique Franc - GBP: Great Britain Pound - USD: United States dollars 11

QUY ÖÔÙC TE N ÑÔN VÒ TIEÀN TEÄ Kyù hieäu ñôn vò tieàn teä cuûa moät soá quoác gia Teân ñoàng tieàn Kyù hieäu Baûng Anh GBP Dollar Myõ USD Ñoàng Euro EUR Dollar Canada CAD Dollar Hong Kong HKD Dollar Singapore SGD Dollar UÙc AUD Franc Thuïy Só CHF Yen Nhaät JPY Baht Thaùi THB 12

QUY ÖÔÙC TE N ÑÔN VÒ TIEÀN TEÄ Teân ñoàng tieàn Kyù hieäu Krone Ñan Maïch DKK Kroner Na uy NOK Krona Thuïy Ñieån SEK Dollar New Zealand NZD 13

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (Yeát giaù–quotation) Nguyeân taéc: 1 ñoàng tieàn yeát giaù = X ñoàng tieàn ñònh giaù Commodity currency – ñoàng tieàn yeát giaùù Terms currency - ñoàng tieàn ñònh giaù v Ñoàng tieàn yeát giaù laø ñoàng tieàn bieåu thò giaù trò cuûa noù qua ñoàng tieàn khaùc. v Ñoàng tieàn ñònh giaù laø ñoàng tieàn duøng ñeå xaùc ñònh giaù trò cuûa ñoàng tieàn khaùc. Ñoái khoaûn: Ñoái khoaûn töùc laø moät khoaûn tieàn naøy öùng vôùi moät khoaûn tieàn kia theo moät tyû giaù xaùc ñònh 14

I. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (tt) Ví duï: USD/VND = 20. 200/20. 220 EUR/VND = 21. 250/21. 450 Theo taäp quaùn kinh doanh cuûa ngaân haøng v Đoàng tieàn ñöùng tröôùc laø ñoàng tieàn yeát giaù (Reference / Commodity currency), ñôn vò ñoàng tieàn yeát giaù laø 1 v Ñoàng tieàn ñöùng sau laø ñoàng tieàn ñònh giaù (Price/ term currency) v Tyû giaù ñöùng tröôùc laø tyû giaù mua cuûa caùc ngaân haøng (BID RATE): laø tyû giaù maø ngaân haøng mua veà ñoàng tieàn yeát giaù vaø baùn ra ñoàng tieàn ñònh giaù. v Tyû giaù ñöùng sau laø tyû giaù baùn cuûa caùc ngaân haøng (AKS RATE/OFFER RATE): laø tyû giaù maø ngaân haøng baùn ñoàng tieàn yeát giaù ñeå mua veà ñoàng tieàn ñònh giaù. 15

I. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (tt) VD : Tyû giaù USD/CHF ñöôïc chaøo : BID ASK 1, 1760 --- 1, 1767 mua USD baùn CHF mua CHF 16

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (tt) Coù 2 phöông phaùp yeát giaù: a. Phöông phaùp yeát giaù tröïc tieáp: (Direct quotation- Price quotation-tröïc tieáp) 1 ngoaïi teä = x noäi teä Phöông phaùp yeát giaù naøy ñöôïc aùp duïng ôû nhieàu quoác gia nhö: Nhaät, Thaùi Lan, Haøn Quoác, Singapore vaø Vieät Nam. . . Ví dụ : Tại TP Hồ Chí Minh: 1 USD = 20. 580 VND 1 EUR = 26. 831 VND 1 GBP = 31. 407 VND 1 AUD = 13. 633 VND 17

I. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (tt) b. Phöông phaùp yeát giaùn tieáp: (Indirect quotation-Volume quotation-giaùn tieáp) 1 noäi teä = y ngoaïi teä Phöông phaùp yeát giaù naøy ñöôïc aùp duïng ôû nhieàu quoác gia nhö: Anh, Myõ, Chaâu A u, UÙc… Ví dụ : Tại New York: 1 USD = 110, 74 JPY 1 USD = 1, 1327 CHF 1 USD = 7, 8095 HKD 1 USD = 1, 4510 SGD 18

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 2 Phöông phaùp bieåu thò tyû giaù (tt) Theo taäp quaùn quoác teá thì GBP, AUD, EUR… luoân laø ñoàng tieàn yeát giaù so vôùi USD vaø USD laø ñoàng tieàn yeát giaù so vôùi haàu heát caùc ñoàng tieàn khaùc (JPY, CNY, HKD, CHF, VND, . . ). Rieâng USD vaø EUR vöøa yeát giaùn tieáp vöøa ñöôïc yeát giaù tröïc tieáp. 19

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 3 Phöông phaùp ñoïc tyû giaù (ngoân ngöõ trong giao dòch hoái ñoaùi quoác teá). q Ñeå nhanh choùng, chính xaùc vaø tieát kieäm, caùc tyû giaù khoâng bao giôø ñöôïc ñoïc ñaày ñuû treân thò tröôøng, maø ngöôøi ta thöôøng ñoïc nhöõng con soá coù yù nghóa. VD : với tyû giaù USD/CHF = 1, 1760 – 1, 1767 q Caùc con soá ñaèng sau daáu phaåy ñöôïc ñoïc theo nhoùm hai soá. Hai soá thaäp phaân ñaàu tieân ñöôïc goïi laø “soá” (figure), hai soá keá tieáp goïi laø “ñieåm” (point). q Nhö vaäy, ta thaáy tyû giaù mua vaø tyû giaù baùn coù khoaûng cheânh leäch ( tieáng Anh goïi laø: Spread), thoâng thöôøng vaøo khoaûng 5 ñeán 20 ñieåm. 20

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 4 Xaùc ñònh tyû giaù theo phöông phaùp tính cheùo a. Khaùi nieäm: tyû giaù cheùo laø tyû giaù giöõa 2 ñoàng tieàn ñöôïc tính toaùn thoâng qua moät ñoàng tieàn thöù ba (ñoàng tieàn thöù ba naøy thöôøng laø ñoàng USD) b. Nguyeân taéc: hoặc A/B = A/C x C/B A/B = C/B / C/A c. Vaän duïng nguyeân taéc tính cheùo ñeå tính tyû giaù mua vaø tyû giaù baùn 21

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 4 Xaùc ñònh tyû giaù theo phöông phaùp tính cheùo (tt) Baøi taäp vaän duïng 1 : (xaùc ñònh TGHÑ cuûa 2 ñoàng tieàn ôû 2 vò trí yeát giaù khaùc nhau) 22

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 4 Xaùc ñònh tyû giaù theo phöông phaùp tính cheùo (tt) Baøi taäp vaän duïng 2 : (xaùc ñònh TGHÑ cuûa 2 tieàn teä ñöùng ôû vò trí yeát giaù) Moät khaùch haøng taïi London caàn chuyeån ñoåi GBP sang AUD neân caàn söû duïng tyû giaù GBP/AUD. Giaû söû treân thò tröôøng coâng boá nhö sau : GBP/USD : 1, 5866 / 70 AUD/USD : 0, 5650 / 55 Tính tyû giaù mua vaø baùn cuûa Ngaân haøng ? 23

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 4 Xaùc ñònh tyû giaù theo phöông phaùp tính cheùo (tt) Baøi taäp vaän duïng 3 : (xaùc ñònh TGHÑ cuûa hai tieàn teä ñöùng ôû vò trí ñònh giaù) Moät khaùch haøng taïi Singapore caàn chuyeån ñoåi SGD sang JPY neân caàn söû duïng tyû giaù SGD/JPY. Giaû söû treân thò tröôøng coâng boá nhö sau : USD/SGD : 1, 7640 / 50 USD/JPY : 107, 26 / 30 Tính tyû giaù mua vaø baùn cuûa Ngaân haøng ? 24

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 a. v v Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi Trong cheá ñoä baûn vò vaøng Vaøng laø kim loaïi duy nhaát ñöôïc choïn laøm tieàn teä. Tieàn ñöôïc ñuùc baèng vaøng. Song song vôùi noù laø tieàn giaáy khaû hoaùn. v Ñöôïc töï do ñuùc tieàn baèng vaøng nhöng phaûi ñuùng haøm löôïng vaøng trong moät ñôn vò tieàn teä. v Caùc nöôùc coù quyeàn mang ñoàng tieàn vaøng cuûa mình ñeå thanh toaùn cho caùc nöôùc khaùc (töï do xuaát khaåu vaøng). 25

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Vaøo ñaàu theá kyû XX : 1 GBP coù haøm löôïng 7, 32 g vaøng (naêm 1821) 1 USD coù haøm löôïng 1, 50463 g vaøng (naêm 1879) 1 FRF coù haøm löôïng 0, 32258 g vaøng (naêm 1803) Döïa vaøo nguyeân lyù ñoàng giaù vaøng, ngang giaù vaøng thì tyû giaù giöõa caùc caëp ñoàng tieàn ñöôïc xaùc ñònh laø : 1 GBP = 7, 32 / 1, 50463 = 4, 8650 USD GBP/USD = 4, 8650 1 USD = 1, 50463 / 0, 32258 = 4, 6644 FRF USD/FRF = 4, 6644 GBP/FRF = ? 26

I. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Toùm laïi: v. Tyû giaù ñöôïc xaùc ñònh döïa treân cô sôû so saùnh haøm löôïng vaøng giöõa caùc ñoàng tieàn, goïi laø ngang giaù vaøng hay ñoàng giaù vaøng. v. Tyû giaù thöïc teá dao ñoäng quanh ñoàng giaù vaøng trong giôùi haïn ñieåm vaøng (tyû giaù ôû möùc toång chi phí traû baèng vaøng). vÑaây laø cô cheá tyû giaù oån ñònh nhaát 27

I. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) b. Trong heä thoáng tyû giaù Bretton Woods q Ñieàu kieän ra ñôøi: · Cheá ñoä baûn vò tieàn vaøng keát thuùc. · Chieán tranh theá giôùi laàn thöù hai buøng noå (1939 -1945). · Tình hình taøi chính tieàn teä caùc nöôùc tö baûn chuû nghóa hoãn loaïn. Tình traïng ñoù ñaõ laøm aùch taéc thöông maïi theá giôùi. 28

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Hoäi nghò Bretton Woods : • Hoäi nghò keùo daøi töø ngaøy 1/7/1944 ñeán ngaøy 20/7/1944 döôùi söï laõnh ñaïo cuûa J. M Keynes vaø H. D White, 44 quoác gia tham döï hoäi nghò ñaõ ñi ñeán thoûa thuaän: § Thaønh laäp Quyõ Tieàn teä Quoác teá IMF – International Monetary Fund(Website: www. imf. org). § Ngaân haøng theá giôùi WB - The World Bank Group (Website: www. worldbank. org). § Hình thaønh heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi Bretton Woods (The gold exchange standard) 1946 -1973 : 29

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi Bretton Woods Tyû giaù hoái ñoaùi chính thöùc cuûa caùc nöôùc thaønh vieân ñöôïc hình thaønh treân cô sôû so saùnh vôùi haøm löôïng vaøng cuûa ñoâla Myõ (1 USD = 0, 888671 g; 35 USD/ounce) vaø khoâng ñöôïc pheùp bieán ñoäng quaù phaïm vi x% (luùc baáy giôø laø 1%) cuûa tyû giaù chính thöùc ñaõ ñaêng kyù taïi IMF. 30

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Naêm 1971(15/08/1971) toång thoáng Myõ Nixon tuyeân boá phaù giaù USD laàn 1 laø 7. 89% (1 USD=0. 8185 gr vaøng), môû roäng khung bieân ñoä 2. 25% (12/1971). 12/2/1973, Myõ tuyeân boá phaù giaù USD laàn thöù 2 laø 10% caùc nöôùc thaû noåi tyû giaù. Naêm 1973 IMF chính thöùc huûy boû cô cheá tyû giaù Bretton Woods. 31

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Ñaëc ñieåm cuûa cheá ñoä Bretton Woods § Veà nguyeân taéc vaãn coi vaøng laø baûn vò. § Caùc nöôùc mua baùn vaøng vôùi giaù 35 USD/ounce USD trôû thaønh baûn vò cuûa cheá ñoä Bretton Woods. § USD trôû thaønh caàu noái cho toaøn boä heä thoáng tieàn teä theá giôùi ñeán vôùi vaøng. 32

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) c. Cheá ñoä tieàn teä ngaøy nay (töø naêm 1973) q Tyû giaù coá ñònh: laø tyû giaù khoâng bieán ñoäng thöôøng xuyeân, khoâng phuï thuoäc vaøo quy luaät cung caàu, yù muoán chuû quan cuûa chính phuû, haàu nhö khoâng thay ñoåi trong moät thôøi gian nhaát ñònh (5 -10 naêm). q Tyû giaù thaû noåi töï do: laø cô cheá tyû giaù maø theo ñoù giaù caû ngoaïi teä seõ do cung caàu ngoaïi teä quyeát ñònh vaø khoâng coù söï can thieäp cuûa chính phuû 33

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù: Laø tyû giaù thaû noåi nhöng coù söï can thieäp cuûa chính phuû. Theo ñoù, Chính phuû (NHTW) söû duïng caùc coâng cuï taøi chính tieàn teä hoaëc coâng cuï haønh chính ñeå taùc ñoäng leân tyû giaù hoái ñoaùi nhaèm phuïc vuï cho chieán löôïc kinh teá – xaõ hoäi cuûa nöôùc mình. 34

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Tyû giaù thaû noåi taäp theå o Ngaøy 01/01/1999 EURO chính thöùc ra ñôøi vôùi ñaày ñuû tö caùch cuûa moät ñoàng tieàn thöïc, chung vaø duy nhaát cho caû khoái EU – 12 o Ngaøy 1/1/2002, baét ñaàu giai ñoaïn ñoåi tieàn. o Ngaøy 1/7/2002 caùc nöôùc EU-12 chaám döùt löu haønh ñoàng tieàn cuûa mình chuyeån sang söû duïng duy nhaát ñoàng EURO. Taát caû caùc nöôùc trong khoái EU cuøng chuû tröông thaû noåi ñoàng tieàn cuûa hoï so vôùi ñoàng tieàn ngoaøi khoái, nhöng vaãn duy trì tyû giaù coá ñònh trong khoái. 35

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 5 Cô sôû xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi cuûa Vieät Nam § § Rieâng ôû VN tyû giaù hieän nay ñöôïc hình thaønh: Döïa vaøo tyû giaù hoái ñoaùi cuûa VNÑ vôùi caùc ngoaïi teä ñaõ ñöôïc xaùc ñònh ôû thôøi ñieåm tröôùc ñoù. Döïa vaøo söï bieán ñoäng söùc mua thöïc teá cuûa moät soá ngoaïi teä ñang chieám tiû troïng giao dòch lôùn cuûa VN treân caùc thò tröôøng hoái ñoaùi quoác teá vaø khu vöïc, nhaát laø USD. Döïa vaøo cung caàu töøng loaïi ngoaïi teä haèng ngaøy dieãn ra treân thò tröôøng tieàn teä ôû VN. Ngoaøi ra, noù coøn caên cöù vaøo söï chuyeån tieán cuûa giaù vaøng. 36

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi a. Nhaân toá tröïc tieáp Cung, caàu ngoaïi teä aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi b. Nhaân toáâ giaùn tieáp q Laïm phaùt: • Laïm phaùt: laø söï suy giaûm söùc mua cuûa tieàn teä vaø ñöôïc ño löôøng baèng chæ soá giaù caû chung ngaøy caøng taêng leân. 37

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi (tt) • Lyù thuyeát ñoàng giaù söùc mua (Ricardo – Cassel) • 3 P (Purchasing Power Parity-Ricardo -1772 -1823). • Vôùi giaû thieát trong moät neàn kinh teá caïnh tranh laønh maïnh, töùc laø trong ñoù cöôùc phí vaän chuyeån, thueá haûi quan ñöôïc giaû ñònh baèng khoâng. Do ñoù neáu caùc haøng hoaù ñeàu ñoàng nhaát thì ngöôøi tieâu duøng seõ mua haøng ôû nöôùc naøo maø giaù thaät söï thaáp. Ví duï: cuõng theo giaû thieát ñoù, moät kieän haøng X ôû Canada giaù 150 CAD vaø cuõng kieän haøng X ñoù ôû Myõ giaù 100 USD thì tyû giaù hoái ñoaùi seõ chuyeån ñeán möùc laø: 38

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi (tt) • • • USD 150 CAD (Giaù caû haøng hoùa X taïi Canada) ----- = ------------------------- = 1. 50 CAD 100 USD (Giaù caû haøng hoùa X taïi Myõ) Tck = Tñk (1+ LPb) (1+ LPa) Tck-Tñk = LPb - LPa Tñk 1+ LPa ±%TG = ±% LP. a laø ñoàng tieàn yeát giaù. b laø ñoàng tieàn ñònh giaù. Tñk laø tyû giaù ñaàu kyø. Tck laø tyû giaù cuoái kyø. LPa laø laïm phaùt taïi quoác gia ñoàng tieàn a. LPb laø laïm phaùt taïi quoác gia ñoàng tieàn b 39

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Keát luaän: ü Tyû giaù hoái ñoaùi cuûa 2 ñoàng tieàn 2 nöôùc phuï thuoäc möùc cheânh leäch toác ñoä laïm phaùt cuûa 2 ñoàng tieàn. ü Trong 2 nöôùc, toác ñoä laïm phaùt cuûa ñoàng tieàn nöôùc naøo caøng cao thì söùc mua ñoái ngoaïi cuûa ñoàng tieàn ñoù thaáp hôn nöôùc coøn laïi. ü Toác ñoä laïm phaùt cuûa ñoàng tieàn naøo ñoù lôùn hôn toác ñoä laïm phaùt bình quaân cuûa khu vöïc, cuûa theá giôùi thì söùc mua ñoái ngoaïi cuûa ñoàng tieàn ñoù ñang treân ñaø suy giaûm. 40

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Caùn caân thanh toaùn quoác teá • Neáu caùn caân thanh toaùn thöôøng xuyeân thaâm huït (chi > thu) döï tröõ ngoaïi teä cuûa quoác gia seõ giaûm tình hình ngoaïi teä caêng thaúng nhu caàu ngoaïi teä taêng leân giaù ngoaïi teä taêng. tyû giaù ngoaïi teä/noäi teä taêng. • Neáu caùn caân thanh toaùn thaëng dö, (thu > chi) döï tröõ ngoaïi teä taêng cung ngoaïi teä treân thò tröôøng taêng giaù ngoaïi teä giaûm tyû giaù ngoaïi teä/noäi teä giaûm. 41

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 6 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi (tt) q Caùc nhaân toá khaùc o Söï ñieàu chænh caùc chính saùch taøi chính, tieàn teä, laõi suaát. . . o Caùc söï kieän kinh teá, xaõ hoäi, chieán tranh , thieân tai. . . o Söï bieán ñoäng cuûa caùc chæ soá thoáng keâ veà vieäc laøm- thaát nghieäp- taêng tröôûng kinh teá. o Ñaëc bieät laø caùc chæ soá vaø caùc söï kieän taïi Myõ seõ aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi treân thò tröôøng theá giôùi. Toùm laïi : Khi tyû giaù ñöôïc thaû noåi thì noù raát nhaïy caûm vôùi nhöõng söï kieän kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, chieán tranh keå caû caùc yeáu toá taâm lí… 42

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 7 Phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) a. Chính saùch chieát khaáu laø chính saùch NHTW duøng bieän phaùp thay ñoåi laõi suaát chieát khaáu ñeå ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi treân thò tröôøng. o Khi TGHÑ leân cao quaù möùc Chính phuû seõ naâng laõi suaát chieát khaáu ñeå thu huùt ngoaïi teä ñieàu chænh cho TGHÑ giaûm. o Khi TGHÑ giaûm quaù möùc Chính phuû seõ giaûm laõi suaát chieát khaáu ñeå giaûm ngoaïi teä ñieàu chænh cho TGHÑ taêng. b. Chính saùch hoaït ñoäng coâng khai Nhaø nöôùc seõ taùc ñoäng vaøo TGHÑ baèng caùch tham gia mua baùn ngoaïi teä treân thò tröôøng. 43

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 7 Phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) o Khi TGHÑ leân cao quaù möùc Chính phuû seõ baùn ngoaïi teä (laøm taêng cung ngoaïi teä) giaù ngoaïi teä TGHÑ o Khi TGHÑ giaûm Chính phuû seõ mua ngoaïi teä (laøm taêng caàu ngoaïi teä) giaù ngoaïi teä TGHÑ Ñeå thöïc hieän chính saùch naøy ñoøi hoûi quoác gia phaûi coù döï tröõ ngoaïi teä lôùn. c. Phaù giaù tieàn teä (Devaluation) Phaù giaù tieàn teä laø chính phuû tuyeân boá giaûm giaù trò cuûa ñoàng baûn teä, töùc laø chính phuû taêng tyû giaù ngoaïi teä/baûn teä 44

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 7 Phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi (tt) Taùc ñoäng: laøm xuaát khaåu taêng, nhaäp khaåu giaûm d. Naâng giaù tieàn teä (Revaluation) Naâng giaù tieàn teä laø chính phuû tuyeân boá giaûm tyû giaù giöõa ngoaïi teä/baûn teä Taùc ñoäng: laøm xuaát khaåu giaûm, nhaäp khaåu taêng. e. Söû duïng quyõ döï tröõ bình oån hoái ñoaùi Quyõ döï tröõ bình oån hoái ñoaùi laø quyõ do chính phuû laäp ra, 45

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 8 a. Caùc loaïi tyû giaù thoâng duïng Tyû giaù chính thöùc: o Laø tyû giaù do NHTW coâng boá. Tyû giaù naøy chæ duøng ñeå tham khaûo. Keå töø thaùng 2/1999 VN khoâng coøn toàn taïi hình thöùc tyû giaù chính thöùc maø goïi laø tyû giaù giao dòch bình quaân thò tröôøng lieân ngaân haøng (noù döïa vaøo cung caàu ngoaïi teä cuûa ngaøy hoâm tröôùc). o Tyû giaù lieân ngaân haøng laø cô sôû ñeå tính thueá xuaát khaåu, tyû giaù naøy cheânh leäch vôùi tyû giaù kinh doanh khoaûng vaøi ñoàng. b. Tyû giaù kinh doanh cuûa NHTM Laø tyû giaù duøng ñeå mua baùn giöõa NHTM vôùi khaùch haøng TG kinh doanh NHTM = TG chính thöùc + (5; 7; 10)% o Tyû giaù tieàn maët, tyû giaù chuyeån khoaûn o Tyû giaù mua, tyû giaù baùn, tyû giaù seùc, tyû giaù hoái phieáu coù kyø haïn, tyû giaù hoái phieáu traû ngay. 46

1. Tyû giaù hoái ñoaùi 1. 8 Caùc loaïi tyû giaù thoâng duïng (tt) c. Tyû giaù xuaát khaåu = d. Ngoaïi teä thu ñöôïc theo giaù FOB Tyû giaù nhaäp khaåu = e. f. g. giaù voán haøng VN treân saøn taøu giaù baùn haøng nhaäp taïi caûng VN Ngoaïi teä chi traû theo giaù CIF Tyû giaù môû cöûa, ñoùng cöûa, cao nhaát, thaáp nhaát Tyû giaù tính cheùo Tyû giaù danh nghóa, tyû giaù thöïc 47

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 1 Khaùi nieäm: • Thò tröôøng hoái ñoaùi laø nôi thöïc hieän vieäc mua baùn caùc ngoaïi teä vaø phöông tieän chi traû coù giaù trò nhö ngoaïi teä, vaø giaù caû ngoaïi teä ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû cung caàu. 2. 2 Ñaëc ñieåm thò tröôøng hoái ñoaùi q Thò tröôøng hoaït ñoäng lieân tuïc 24/24 bôûi vì do söï cheânh leäch muùi giôø (tröø nhöõng ngaøy nghæ cuoái tuaàn). q Thò tröôøng mang tính quoác teá 48

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 2 Ñaëc ñieåm thò tröôøng hoái ñoaùi (tt) q. Tyû giaù thò tröôøng ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû coï xaùt cuûa cung vaø caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng quyeát ñònh. q. Nhöõng ñoàng tieàn maïnh nhö USD, EUR, JPY, • CHF, GBP, AUD… giöõ vò trí quan troïng cuûa thò • tröôøng, ñaëc bieät laø ñoàng Ñoâla Myõ (USD). • Thò tröôøng hoái ñoaùi phaàn lôùn ñöôïc mua baùn qua thò tröôøng OTC (Over The Counter), thò tröôøng voâ hình, mua baùn qua ñieän thoaïi, telex, maïng vi tính… 49

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 3 Öu ñieåm cuûa thò tröôøng hoái ñoaùi q Giaù caû cuûa thò tröôøng hay tyû giaù hoái ñoaùi hình thaønh moät caùch hôïp lyù. q Giaûm ñöôïc chi phí XH q Thò tröôøng hoái ñoaùi ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn laø ai? Muïc ñích mua baùn hay söû duïng ngoaïi teä? Nhu caàu veà soá löôïng, loaïi ngoaïi teä giao dòch. ? ? ? q NHNN kieåm soaùt ngoaïi hoái 50

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 4 Ñoái töôïng tham gia thò tröôøng hoái ñoaùi Tuøy theo luaät leä cuûa töøng quoác gia maø ñoái töôïng tham gia thò tröôøng hoái ñoaùi coù theå gioáng hoaëc hôi khaùc nhau. a. Caùc Ngaân haøng thöông maïi (Commercial Banks) o Ñöôïc coi laø nhaân vaät trung taâm cuûa thò tröôøng. NH tham gia treân thò tröôøng vôùi tö caùch laø ngöôøi mua baùn ngoaïi teä theo leänh cuûa khaùch haøng (mua hoä baùn hoä). o Mua baùn ngoaïi teä cho chính baûn thaân mình vôùi tö caùch laø ngöôøi ñaàu cô 51

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 4 Ñoái töôïng tham gia thò tröôøng hoái ñoaùi (tt) b. Caùc coâng ty kinh doanh (Corporate customers) Tham gia treân thò tröôøng hoái ñoaùi vôùi muïc ñích thanh toaùn tieàn haøng vaø dòch vuï (coù nhöõng luùc hoï cuõng trôû thaønh nhöõng nhaø ñaàu cô). c. Caùc nhaø moâi giôùi (Broker, Courtier) o Laø nhöõng ngöôøi naém ñöôïc thoâng tin nhöõng ai caàn mua vaø nhöõng ai caàn baùn. o Laø caàu noái giöõa NHTM vôùi caùc cty KD XNK, laøm cho thò tröôøng hoái ñoaùi soâi noåi hôn, laøm cho ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn tieáp caän vôùi nhau deã daøng hôn vaø ñaây cuõng laø ngöôøi naém ñöôïc nhöõng thoâng tin veà tyû giaù. 52

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 4 Ñoái töôïng tham gia thò tröôøng hoái ñoaùi (tt) d. Ngaân haøng trung öông (Central Bank) Tham gia vôùi 2 tö caùch khi caàn thieát ñieàu chænh. o Gioáng nhö caùc NH khaùc phuïc vuï cho khaùch haøng cuûa mình. o Vôùi tö caùch giaùm saùt thò tröôøng: moät maët theo doõi ñöôïc dieãn tieán cuûa ñoàng tieàn cuûa nöôùc mình vaø töø ñoù coù theå can thieäp kòp thôøi ñeå oån ñònh tieàn teä. Maët khaùc NHTW tham gia vôùi tö caùch laø ñieàu khieån hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng theo ñuùng khuoân khoå cuûa luaät phaùp. 53

2. Thò tröôøng hoái ñoaùi 2. 5 Phöông thöùc giao dòch (Methods of trading) Coù nhieàu phöông thöùc giao dòch ñöôïc söû duïng nhö: o Ñieän thoaïi (telephone) o Heä thoáng xöû lyù ñieän töû (Electronic dealing systems) o Ñieän tín (telex) o SWIFT (Society for World-wide Inter. Ban Financial Telecommunication) 54

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 1 Nghieäp vuï giao ngay: (Spot Operations) q Laø nghieäp vuï phoå bieán vaø chieám tyû troïng lôùn trong caùc nghieäp vuï cuûa thò tröôøng hoái ñoaùi. q Nghieäp vuï Spot laø nghieäp vuï mua hoaëc baùn ngoaïi teä maø theo ñoù vieäc chuyeån giao ngoaïi teä ñöôïc thöïc hieän ngay hoaëc chaäm nhaát laø trong hai ngaøy laøm vieäc keå töø khi thoûa thuaän hôïp ñoàng mua baùn. Nghieäp vuï naøy thöïc hieän treân cô sôû tyû giaù giao ngay töùc laø tyû giaù ñöôïc xaùc ñònh vaø coù giaù trò taïi thôøi ñieåm giao dòch. 55

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 1 Nghieäp vuï giao ngay: (Spot Operations)(tt) Ví duï: ngaøy 30/12/2011 coâng ty ñeán thoûa thuaän, kyù keát hôïp ñoàng. Giaû söû luùc ñoù tyû giaù: USD/VND = 22020 Hai ngaøy sau ñoù laø ngaøy thanh toaùn hôïp ñoàng, luùc ñoù tyû giaù laø USD/VND = 22028 Laáy tyû giaù naøo ñeå thanh toaùn? Choïn tyû giaù ngaøy 30/12/2011 ñeå thanh toaùn hôïp ñoàng (USD/VND = 22020) 56

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 2 Nghieäp vuï Aùcbít (Arbitrage Operations) a. • Khaùi nieäm: Aùcbít laø moät loaïi nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi hoái nhaèm söû duïng möùc cheânh leäch tyû giaù giöõa caùc thò tröôøng hoái ñoaùi ñeå thu lôïi nhuaän theo nguyeân taéc: mua ôû nôi reû nhaát vaø baùn ôû nôi maéc nhaát. b. o o Phaân loaïi: Giaûn ñôn (Simple arbitrage) : khai thaùc treân 2 thò tröôøng. Phöùc taïp (Complex arbitrage) : khai thaùc töø 3 thò tröôøng trôû leân 57

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 2 Nghieäp vuï Aùcbít (Arbitrage Operations) (tt) • Ví duï: Taïi thôøi ñieåm T ta coù thoâng tin: • · Toronto: USD/CAD= 1. 2180 -1. 2186 • · Zurich: CAD/CHF= 0. 9840 -0. 9847 • · Newyork: USD/CHF= 1. 2050 -1. 2055 • Yeâu caàu kinh doanh arbitrage vôùi 100 trieäu USD • Baøi giaûi: § Kinh doanh arbitrage vôùi 100 trieäu USD v Giaû söû ta xuaát phaùt töø thò tröôøng Toronto (Canada) Baùn USD mua CAD: 100 tr x 1. 2180 = 121. 80 tr (CAD) 58

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi • • 3. 2 Nghieäp vuï Aùcbít (Arbitrage Operations) (tt) Treân thò tröôøng Zurich (Thuïy syõ) Baùn CAD mua CHF: 121. 80 tr x 0. 9840 = 119. 86 tr (CHF) Treân thò tröôøng Newyork Baùn CHF mua USD: 119. 86 tr (CHF) = 99. 38 tr (USD) 1. 2055 khoâng neân choïn ñieåm xuaát phaùt töø thò tröôøng Canada ( vì bò loã: 100 tr – 99. 38 tr = 0. 62 tr (USD)) v Giaû söû ta xuaát phaùt töø thò tröôøng Newyork • Baùn USD mua CHF: 100 tr x 1. 2050 = 120. 50 tr (CHF) • Treân thò tröôøng Zurich (Thuïy syõ) • Baùn CHF mua CAD: 120. 50 tr (CHF) = 122. 38 tr (CAD) 0. 9847 59

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 2 Nghieäp vuï Aùcbít (Arbitrage Operations) (tt) Treân thò tröôøng Toronto • Baùn CAD mua USD: 122. 38 tr (CAD) = 100. 43 tr (USD) 1. 2186 Neân choïn ñieåm xuaát phaùt töø thò tröôøng Newyork ( vì lôïi nhuaän: 100. 43 tr – 100 tr = 0. 43 tr (USD)) 60

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 3 Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù kyø haïn (Forward Operations) q Moät giao dòch ngoaïi teä coù kyø haïn laø moät giao dòch maø trong ñoù moïi döõ kieän ñöôïc ñònh ra vaøo thôøi ñieåm hieän taïi nhöng vieäc thöïc hieän seõ dieãn ra trong töông lai, theo tyû giaù thoûa thuaän tröôùc coù ghi trong hôïp ñoàng. q Tyû giaù coù kyø haïn seõ ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû tyû giaù giao ngay, thôøi haïn giao dòch vaø laõi suaát cuûa hai ñoàng tieàn ñoù. Cuï theå noù ñöôïc tính toaùn baèng coâng thöùc sau ñaây: 61

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 3 Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù kyø haïn (tt) TK = TS x 1+KLB 1+KLA • • • Trong ñoù: A laø ñoàng tieàn yeát giaù, B laø ñoàng tieàn ñònh giaù. TK : laø tyû giaù coù kyø haïn cuûa ñoàng tieàn A so vôùi ñoàng tieàn B. K : laø thôøi haïn thoûa thuaän (ngaøy, thaùng, naêm). LA: laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn A (ngaøy, thaùng, naêm). LB: laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn B (ngaøy, thaùng, naêm). TS: laø tyû giaù giao ngay (A/B= x). 62

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 3 Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù kyø haïn (tt) § Tuy nhiên, hiện nay trong giao dịch hối đoái quốc tế người ta thường dùng công thức gần đúng và đơn giản là: Forward Rate = Spot Rate + Swap cost TK = TS + TS x K x (LB – LA) § Khi LB >LA => TK > TS, phần dôi ra được gọi là điểm gia tăng (Report, Premium). § Khi LB < LA => TK < TS, phần chênh lệch được gọi là điểm khấu trừ (Deport, Discount) § Khi LB =LA =>TK = TS 63

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 3 Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù kyø haïn (tt) Löu yù: TK = TS + TS x K x (LB – LA) baùn mua baùn Cho vay Tieàn göûi Cho vay Ví duï: coâng ty caàn mua 10. 000 USD thôøi haïn laø 60 ngaøy. NH ñoàng yù baùn, nhö vaäy cty phaûi traû cho NH bao nhieâu? Bieát raèng tyû giaù giao ngay USD/CHF = 1, 5320/30 Laõi suaát cuûa ñoàng USD: tieàn göûi: 5%/naêm cho vay: 5. 5 %/naêm 64

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 3 Nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä coù kyø haïn (tt) Laõi suaát cuûa ñoàng CHF: tieàn göûi: 5. 75%/naêm cho vay: 6 %/naêm TK = TS + TS x K x (LB – LA) TK: baùn TS: baùn LB: cho vay; LA: tieàn göûi TK = 1, 5330 + 1, 5330 x 2 x ( 6 – 5 ) = 1, 5356 100 x 12 Vaäy phaûi traû cho NH 1 löôïng CHF laø: X = 10. 000 x 1, 5356 = 15. 356 CHF 65

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) q Laø nghieäp vuï hoái ñoaùi keùp, goàm hai nghieäp vuï Spot vaø Forward. Hai nghieäp vuï naøy ñöôïc tieán haønh cuøng moät luùc, vôùi cuøng moät löôïng ngoaïi teä nhöng theo hai höôùng ngöôïc nhau. q Coù 2 daïng o Baùn giao ngay, mua kyø haïn o Mua giao ngay, baùn kyø haïn q Muïc ñích Ngaân haøng o Ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng o Ñaûøm baûo an toaøn hoái ñoaùi o Thu lôïi nhuaän 66

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) Ví dụ 1: Một công ty X đến ngân hàng A xin vay 150. 000 SGD, thời hạn vay 3 tháng kèm theo phương án xin vay hiệu quả. Ngân hàng đồng ý cho vay nhưng trong ngân quỹ chỉ có 100. 000 USD. Vì vậy để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, bảo tồn ngân quỹ, ngân hàng A cần thực hiện nghiệp vụ Swap. Cho biết: TS: USD/SGD = 1. 50. Lãi suất đồng USD là 5. 5%/năm, lãi suất đồng SGD là 5. 75% /năm. 67

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) Bài giải: (1) Ngân hàng A bán x USD theo nghiệp vụ Spot: x = 150. 000 : 1. 50 = 100. 000 USD (2) Ngân hàng A cho công ty X vay 150. 000 SGD, thời hạn vay 3 tháng lãi suất 5. 75 % /năm Sau 3 tháng NH A thu về Thu = 150. 000 +150. 000 x 3 x 5. 75 = 152, 156. 25 100 x 12 (3) Ngân hàng A mua 100. 000 USD theo nghiệp vụ Forward 3 tháng: Chi = 100. 000 USD x TK Trong đó: TK = 1. 50 + 1. 50 x 3 x 5. 75 − 5. 5 = 1. 5009 100. 12 68

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) Chi = 100. 000 x 1. 5009 = 150, 090 SGD Lợi nhuận của ngân hàng A sau 3 tháng là: 152, 156. 25 – 150, 090 = 2, 066. 25 SGD = 1, 376. 7 USD Nếu không thực hiện nghiệp vụ Swap, Ngân hàng A đem gởi 100, 000 USD, 3 tháng lãi suất 5. 50% /năm thì sẽ có thu nhập tương đương là: 100, 000 x 3 x 5. 50 = 1, 375 USD 100 x 12 69

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) Ví duï 2: coâng ty A ñeán NH B xin vay 776. 000 HKD, thôøi haïn vay 3 thaùng vôùi phöông aùn xin vay coù hieäu quaû. NH B ñoàng yù cho vay nhöng trong ngaân quyõ khoâng coù HKD maø chæ coù USD vaø ñeå ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng vaø ñeå haïn cheá ruûi ro. NH B ñaõ thöïc hieän nghieäp vuï SWAP vôùi NH C. Nhö vaäy, qua nghieäp vuï naøy NH B thu ñöôïc lôïi nhuaän laø bao nhieâu? Bieát raèng tyû giaù giao ngay: USD/HKD = 7, 7600/07 Laõi suaát cuûa ñoàng USD: tieàn göûi: 5%/naêm; cho vay: 5. 5%/naêm Laõi suaát cuûa ñoàng HKD: tieàn göûi: 4. 9%/naêm; cho vay: 5. 5%/naêm 70

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) NH B kyù baùn giao ngay x USD vôùi NH C ñeå coù 776. 000 HKD x = 776. 000 = 100. 000 USD 7, 7600 NH B cho coâng ty A vay 776. 000 HKD, 3 thaùng, laõi suaát 5, 5%/naêm NH B ñaõ kyù mua coù kyø haïn 3 thaùng 100. 000 USD vôùi Tk vôùi NH C TK = TS + TS x K x (LB – LA) TK = 7, 7607 + 7, 7607 x 3 x (5, 5 – 5) = 7, 7704 12 x 100 Sau 3 thaùng NH B coù 2 khoaûn 71

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 4 Nghieäp vuï Swap (caàm coá, hoaùn ñoåi) (tt) • Thu veà HKD do cho cty A vay: 776. 000 x ( 1 + 3 x 5, 5 ) = 786. 670 HKD 12 x 100 Chi ra 1 löôïng HKD ñeå thanh toaùn HÑ Forward 100. 000 x 7, 7704 = 777. 040 HKD Lôïi nhuaän cuûa NH B 786. 670 - 777. 040 = 9. 630 HKD 72

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) 3. 5. 1 Quyeàn choïn mua - Call option • a. Ngöôøi mua quyeàn choïn mua (Buyer Call Option) – (Long Call) • Ngöôøi mua quyeàn choïn mua (call option) phaûi traû cho ngöôøi baùn (call) moät khoaûn chi phí ñeå mua caùi quyeàn vaø ngöôøi mua seõ coù ñöôïc quyeàn mua, nhöng khoâng baét buoäc phaûi mua moät löôïng ngoaïi teä (haøng hoaù, chöùng khoaùn) nhaát ñònh, theo moät tyû giaù ñaõ ñònh tröôùc vaøo moät ngaøy xaùc ñònh trong töông lai hoaëc tröôùc ngaøy ñoù. 73

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) (tt) b. Ngöôøi baùn quyeàn choïn mua (Seller Call Option) – (Short Call) • Ngöôøi baùn quyeàn choïn mua (call) nhaän ñöôïc tieàn töø ngöôøi mua (call option) neân phaûi coù traùch nhieäm baùn moät soá ngoaïi teä nhaát ñònh (haøng hoaù, chöùng khoaùn), theo moät giaù ñaõ ñònh tröôùc taïi moät ngaøy xaùc ñònh trong töông lai hoaëc tröôùc ngaøy ñoù khi ngöôøi mua muoán thöïc hieän quyeàn mua cuûa noù. § American style- ñöôïc thöïc hieän baát kyø thôøi ñieåm naøo trong khoaûng thôøi gian cuûa hôïp ñoàng § European style- chæ ñöôïc thöïc hieän quyeàn choïn vaøo ngaøy ñaùo haïn cuûa hôïp ñoàng. 74

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) (tt) Lôøi 16. 020 Ngöôøi mua call option Tyû giaù (USD/VND) 16. 000 Ngöôøi baùn call option Loã Call Breakeven = Strike (exercise price) + Premium 16. 020 = 16. 000 + 20 75

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) (tt) 3. 5. 2 Quyeàn choïn baùn - Put option • a. Ngöôøi mua quyeàn choïn baùn (Buyer put option) – (Long put) • Ngöôøi mua quyeàn choïn baùn (put option) phaûi traû cho ngöôøi baùn (put) moät khoaûn chi phí ñeå mua caùi quyeàn vaø ngöôøi mua seõ coù ñöôïc quyeàn baùn, nhöng khoâng baét buoäc phaûi baùn moät löôïng ngoaïi teä (haøng hoaù, chöùng khoaùn) nhaát ñònh, theo moät tyû giaù ñaõ ñònh tröôùc vaøo moät ngaøy xaùc ñònh trong töông lai hoaëc tröôùc ngaøy ñoù. § American style- ñöôïc thöïc hieän baát kyø thôøi ñieåm naøo trong khoaûng thôøi gian cuûa hôïp ñoàng. § European style- chæ ñöôïc thöïc hieän quyeàn choïn vaøo ngaøy ñaùo haïn cuûa hôïp ñoàng. 76

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) (tt) b. Ngöôøi baùn quyeàn choïn baùn (Seller Put Option) – (Short Put ) • Ngöôøi baùn quyeàn choïn baùn (put) nhaän ñöôïc tieàn töø ngöôøi mua (put option) neân phaûi coù traùch nhieäm mua moät soá ngoaïi teä (haøng hoaù, chöùng khoaùn) nhaát ñònh, theo moät giaù ñaõ ñònh tröôùc taïi moät ngaøy xaùc ñònh trong töông lai hoaëc tröôùc ngaøy ñoù khi ngöôøi mua muoán thöïc hieän quyeàn baùn cuûûa hoï. Giaù option (premium) phuï thuoäc vaøo nhieàu nhaân toá: tyû giaù giao ngay (Spot rate), tyû giaù thoûa thuaän treân hôïp ñoàng (Strike), thôøi haïn thoûa thuaän (maturity), tyû giaù kyø haïn (Forward rate), laõi suaát cuûa caùc ñoàng tieàn giao dòch, phöông sai…. 77

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 5 Nghieäp vuï quyeàn choïn (Option) (tt) Lôøi Ngöôøi mua Put Option 15. 840 15. 860 Tyû giaù (USD/VND) Ngöôøi baùn Put Option Loã Put Breakeven = Strike(exercise price) 15. 840 = 15. 860 – Premium – 20 78

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 6 Nghieäp vuï töông lai (Future contract) • a. Thò tröôøng giao sau (Future market) • Thò tröôøng giao sau laø nôi giao dòch mua baùn caùc hôïp ñoàng giao sau veà haøng hoùa, tieàn teä vaø caùc coâng cuï taøi chính. b. Hôïp ñoàng giao sau (Future contract) • Hôïp ñoàng giao sau (Futures contract) laø moät söï thoûa thuaän baùn hoaëc mua moät taøi saûn (tieàn, haøng hoaëc chöùng khoaùn) nhaát ñònh taïi moät thôøi ñieåm xaùc ñònh trong töông lai vaø hôïp ñoàng naøy ñöôïc thöïc hieän taïi sôû giao dòch. 79

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 6 Nghieäp vuï töông lai (Future contract) (tt) www. liffe. com, The London international financial futures and options exchange. www. cme. com- Chicago mercantile exchange c. Moät soá ñaëc ñieåm cuûa thò tröôøng giao sau: § Ñöôïc thöïc hieän taïi quaày giao dòch mua baùn cuûa thò tröôøng, thoâng qua moâi giôùi (Broker). Ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn khoâng caàn bieát nhau. § Phaàn lôùn caùc hôïp ñoàng giao sau thöôøng ñöôïc keát thuùc tröôùc thôøi haïn, trong khi hôïp ñoàng coù kyø haïn (Forward) thì ña soá caùc hôïp ñoàng ñeàu ñöôïc thanh toaùn baèng vieäc giao haøng chính thöùc. 80

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 6 Nghieäp vuï töông lai (Future contract) (tt) § Hôïp ñoàng giao sau chæ coù boán ngaøy coù giaù trò trong naêm (4 value date per year): Ngaøy thöù tö tuaàn thöù ba, thaùng saùu, thaùng chín vaø thaùng möôøi hai. The third Wednesday of March, June, September, December. § Beân töông öùng (counterpart) khoâng phaûi laø Ngaân haøng maø laø quaày giao dòch. § Caùc khoaûn lôøi loã ñöôïc ghi nhaän vaø phaûn aùnh haèng ngaøy vôùi phoøng thanh toaùn buø tröø. § Nhöõng nhaø ñaàu tö phaûi kyù quyõ cho quaày giao dòch thò tröôøng (margin) 5% trò giaù hôïp ñoàng. 81

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 6 Nghieäp vuï töông lai (Future contract) (tt) § Thò tröôøng giao sau quy ñònh kích côõ cho moät ñôn vò hôïp ñoàng (fixed amount per contract). 100. 000 AUD, 100. 000 CAD, 125. 000 CHF, 62. 500 GBP, 1250. 000 JPY (USD laø ñoàng tieàn ñònh giaù) VD : Neáu khaùch haøng coù khoaûn giao dòch laø 250. 000 GBP (hôïp ñoàng), vaø neáu tyû giaù giao ñoäng töø 1, 7960 leân 1, 7970 thì khoaûn cheânh leäch baèng USD seõ laø : 250. 000 x 0, 0010 USD/GBP = 250 USD. hoaëc laø : 62. 500 x 4 x 0, 001 = 250 USD. hoaëc = 4 x 10 x 6, 25 = 250 USD. 82

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 7 Nghieäp vuï treân thò tröôøng tieàn göûi ngoaïi teä 3. 7. 1 Khaùi nieäm: • Thò tröôøng tieàn göûi laø nôi tieán haønh caùc hoaït ñoäng vay vaø cho vay baèng ngoaïi teä vôùi nhöõng thôøi haïn xaùc ñònh keøm theo moät khoaûn tieàn lôøi theå hieän qua laõi suaát. 3. 7. 2 Caùc loaïi giao dòch treân thò tröôøng tieàn göûi: 83

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 7 Nghieäp vuï treân thò tröôøng tieàn gôûi ngoaïi teä (tt) • a. Giao dòch qua ñeâm: (J+1, Overnight, O/N) • Töùc laø giao dòch maø ngaøy vay voán laø ngaøy hoâm nay (ngaøy J), ngaøy traû nôï laø ngaøy hoâm sau (J+1). • b. Giao dòch ngaøy mai (J+2, Tomorrow next, T/N) • Kyù hieäu T/N. Tùöùc ngaøy thoûa thuaän laø ngaøy hoâm nay (ngaøy J), ngaøy giao voán laø ngaøy mai (J+1), ngaøy traû nôï laø ngaøy (J+2). • c. Giao dòch ngaøy kia (J+3, Spot next, S/N) • Töùc laø ngaøy thoûa thuaän laø ngaøy hoâm nay (ngaøy J), ngaøy giao voán laø ngaøy (J+2), ngaøy traû nôï laø ngaøy moát (J+2+1). 84

3. Caùc nghieäp vuï hoái ñoaùi 3. 7 Nghieäp vuï treân thò tröôøng tieàn gôûi ngoaïi teä (tt) • d. Giao dòch cho kyø haïn thöù n • Laø giao dòch maø ngaøy thoûa thuaän laø ngaøy hoâm nay (ngaøy J), ngaøy giao voán laø ngaøy J+2, ngaøy traû nôï laø ngaøy(J+2+n). The end 85