th ngthc m thut Bi 2 s l

th êngthøc mÜ thuËt Bµi 2 s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i I. s¬ l îcvÒ bèi c¶nh lÞch sö Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i IV. bµi tËp

I. s¬ l îcvÒ bèi c¶nh lÞch sö Thêi k× ®å ®¸ (thêi Nguyªn thuû) § îc chia thµnh : thêi k× ®å ®¸ cò vµ thêi k× ®å ®¸ míi. Çc hiÖn vËt thuéc thêi k× ®å ®¸ cò ® îc çc nhµ kh¶o cæ häc ph¸t hiÖn ë di chØ Nói §ä ( Thanh Ho¸), cßn çc hiÖn vËt thuéc thêi k× ®å ®¸ míi ® îc ph¸t hiÖn víi nÒn v¨n ho¸ B¾c S¬n (miÒn nói phÝa B¾c) vµ Quúnh V¨n (®ång b» ng ven biÓn miÒn Trung) ë n ícta.

I. s¬ l îcvÒ bèi c¶nh lÞch sö Thêi k× ®å §ång TiÕn tr×nh ® îc chia thµnh 4 giai ®o¹n lín: S¬ k× ®å ®ång: giai ®o¹n Phïng Nguyªn (çch ®©y kho¶ng 4000 n¨m) Trung k× ®å ®ång: giai ®o¹n §ång §Ëu (çch ®©y kho¶ng 3500 n¨m ®Õn 3300 n¨m) HËu k× ®å ®ång: giai ®o¹n Gß Mun (çch ®©y kho¶ng 3000 n¨m) S¬ k× ®å s¾t: giai ®o¹n v¨n ho¸ § «ng S¬n (çch nay kho¶ng 2800 ®Õn 2000 n¨m)

I. s¬ l îcvÒ bèi c¶nh lÞch sö KÕt luËn Çc hiÖn vËt do çc nhµ kh¶o cæ häc ph¸t hiÖn ® îc cho thÊy ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng çi n «i ph¸t triÓn cña loµi ng êi. NghÖ thuËt cæ ®¹i ViÖt Nam cã sù ph¸t triÓn liªn tôc, tr¶i qua nhiÒu thÕ kØ vµ ®· ®¹t ® îc nh÷ng ®Ønh cao trong s¸ng t¹o

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ h×nh vÏ mÆt ng êitrªn v¸ch hang §ång Néi Çc h×nh vÏ çch ®©y kho¶ng mét v¹n n¨m, lµ dÊu Ên ®Çu tiªn cña nghÖ thuËt thêi k× ®å ®¸ ® îc ph¸t hiÖn ë ViÖt Nam H×nh vÏ ® îc kh¾c vµo ®¸ ngay ë gÇn cöa hang, trªn v¸ch nhò ë ®é cao tõ 1, 5 m ®Õn 1, 75 m, võa víi tÇm tay cña con ng êi Çc h×nh vÏ ® îc kh¾c trªn v¸ch ®¸ s©u tíi 2 cm (c «ng cô ch¹m kh¾c b» ng ®¸ hoÆc m¶nh gèm th «) H×nh mÆt ng êi® îc diÔn t¶ víi gãc nh×n chÝnh diÖn, ® êng nÐt døt kho¸t, h×nh râ rµng. Çch x¾p xÕp bè côc c©n xøng, tØ lÖ hîp lÝ t¹o ® îc c¶m gi¸c hµi hoµ.

th êngthøc mÜ thuËt

th êngthøc mÜ thuËt Nh÷ng viªn ®¸ cuéi cã kh¾c h×nh mÆt ng êi® îc t×m thÊy ë Na ca (Th¸i Nguyªn)

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång Sù xuÊt hiÖn cña kim lo¹i (thay cho ®å ®¸), ®Çu tiªn lµ ®ång, sau ®ã lµ s¾t, ®· thay ®æi c¬ b¶n x· héi ViÖt Nam. §ã lµ sù chuyÓn dÞch tõ h×nh th¸i x· héi Nguyªn thuû sang h×nh th¸i x· héi V¨n minh. Dùa vµo møc sö dông ®ång vµ tr×nh ®é kÜ thuËt ®óc ®ång cña ng êi. ViÖt thêi k× ®å ®ång, c¸c nhµ kh¶o cæ ®· x¸c ®Þnh vïng Trung du vµ ®ång b» ng B¾c Bé cã ba giai ®o¹n v¨n ho¸ ph¸t triÓn kÕ tiÕp nhau (gäi lµ v¨n ho¸ TiÒn § «ng S¬n). §ã lµ : Phïng Nguyªn, §ång §Ëu, Gß Mun.

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång mét sè vËt dông §å ®ång 1. R×u xÐo gãt 8. T îng 2. Trèng minh khÝ cì nhá 9. Thè 3. Chu «ng ®ång 10. B×nh 4. Kho¸ th¾t l ng 11. Êm cã vßi 5. Th¹p §µo ThÞnh 12. Th¹p ®ång 6. Trang søc 13. Dao g¨m 7. Mòi gi¸o 14. C¸n dao

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång R×u xÐo lµ lo¹i h×nh dông cô tiªu biÓu cña nÒn v¨n ho¸ § «ng S¬n. Tuú kiÓu d¸ng, r×u ® îc chia thµnh r×u xÐo gãt vu «ng vµ r×u xÐo gãt trßn. a) §©y lµ c «ng cô s¶n xuÊt, võa lµ vò khÝ lîi h¹i rÊt th «ng dông thêi cæ. Trªn c¸c trèng ®ång vµ th¹p ®ång th êng cã h×nh chiÕn binh cÇm r×u. b) a) R×u gãt vu «ng b) R×u gãt trßn

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång R×u xÐo gãt vu «ng D¸ng nh bµch©n ng êi, cã khi mòi nhän vót cao, d¸ng nh chiÕc hia. Trªn gãt r×u l ìivu «ng tr êngtrang trÝ h×nh chã ®ãng h ¬u, häng r×u cã khi kh¾c h×nh thuyÒn víi ng êichÌo. ¶nh: R×u gãt vu «ng ®µo ® îc t¹i Quèc Oai (Hµ T©y), cao 8 cm, l ìiréng 10 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång R×u xÐo gãt trßn Tr «ng h¬i gièng l ìidao xÐn cña ng êi thî da ngµy nay. Trang trÝ th êng cã ng êimóa ë th©n r×u. Häng r×u cã h×nh ® «i c¸ sÊu giao nhau, xo¾n ®u «i. ¶nh: R×u gãt trßn ®µo ® îc t¹i § «ng S¬n, cao 8 cm, l ìiréng 10 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Trèng minh khÝ cì nhá §Ó ®¬n gi¶n ho¸ nghi thøc tang chÕ, ng êi ta ®øc nh÷ng trèng ®ång nhá, gäi lµ “trèng minh khÝ ” ch «n theo ng êichÕt thay cho Trèng minh khÝ cì nhá trèng lín. Qu¶ c©n B» ng ®ång ®Æc ®Ó treo dïng trªn ®ßn c©n thêi § «ng S¬n. T×m ® îc t¹i Thanh Ho¸, cao 3, 2 cm Qu¶ c©n

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Kho¸ th¾t l ngb» ng ®ång, ®µo ® îc t¹i § «ng S¬n (Thanh Ho¸). Hai m¶nh cã mãc gµi vµo nhau rÊt khÝt. MÆt ngoµi cã ®óc h×nh trang trÝ næi, ®· bÞ mßn mê, khã ®o¸n ®Þnh. Cao 3, 5 cm. GhÐp l¹i réng 5, 7 cm. ¶nh tr¸i : th¸o rêi, ¶nh ph¶i : gµi ghÐp

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Mòi gi¸o Gi¸o lµ vò khÝ tÇm dµi rÊt phæ biÕn thêi x a. PhÇn lín mòi gi¸o ® îc ®øc b» ng ®ång tr¬n nh½n. Mòi gi¸o cã trana trÝ h×nh hoa v¨n nh trong ¶nh lµ lo¹i rÊt hiÕm. §µo ® îc t¹i §éng S¬n (Thanh Ho¸). Mòi nhá dµi 22 cm, mòi lín dµi 40, 1 cm Mòi gi¸o

th êngthøc mÜ thuËt Trang søc Ng êi. ViÖt thêi cæ ®· biÕt tù lµm ®Ñp b» ng nh÷ng vßng cæ, vßng tay, vßng ch©n. . . Sang thêi ®¹i ®ång thau, ®å trang søc cµng ®ùc chó ý, do cã thÓ ®øc ra hµng lo¹t. Ba kiÓu vßng tay trong ¶nh ®Òu ® îc t×m ® îc t¹i Thanh Ho¸.

th êngthøc mÜ thuËt C¸n dao g¨m t îngh×nh ng êilµ h×nh th¸i ®éc ®¸o cña v¨n ho¸ § «ng S¬n. T îng bè côc hµi hoµ víi dao, chiÕm kho¶ng mét phÇn ba tæng chiÒu dµi. D¸ng nh©n vËt th êng®Ünh ®¹c, khuúnh tay chèng n¹nh theo thÕ ®èi xøng. T¹i lµng V¹c ( NghÖ An ) cßn t×m ® îc nh÷ng dao g¨m cã c¸n ®óc h×nh thó nh voi, hæ, r¾n. . .

th êngthøc mÜ thuËt T îngng êicâng nhau nh¶y móa, sinh ®éng bËc nhÊt trong ®iªu kh¾c § «ng S¬n. Nh©n vËt chÝt kh¨n hay bói tãc, khuyªn tai c êng®iÖu rÊt to. T×m ® îc ë § «ng S¬n (Thanh Ho¸) Cao 8, 8 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ thêi k× ®å ®ång §å ®ång Thè b» ng ®ång. Lo¹i ®ùng ®ånµy cã h×nh d¸ng ®Æc biÖt, tr «ng nh c¸i l½ng hoa hiÖn ®¹i. Th©n thè h×nh phÔu cho·i ch©n. Vµnh miÖng loe, th êngg¾n quai, cã lÏ ®Ó x©u d©y khi x¸ch. MÆt ngoµi thè, tõ miÖng ®Õn ch©n cã trang trÝ nhiÒu hoa v¨n. Vµnh miÖng cã khi g¾n h×nh èc (thè ThiÖu D ¬ng) h¨y h×nh chim ( thè Xu©n Léc) thuéc tØnh Thanh Ho¸. ¶nh: Thè ViÖt Khª (H¶i Phßng), cao 18, 4 cm, miÖng réng 22, 5 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång B×nh ®ång lµ lo¹i ®å ®ùng th «ng dông, t×m ® îc t¹i nhiÒu di chØ kh¸c nhau ë Thanh Ho¸, H¶i Phßng, Yªn B¸i, Hµ B¾c, VÜnh Phó. . . PhÇn lín b×nh ®Ó tr¬n, hoÆc trang trÝ ®¬n gi¶n. ¶nh: B×nh ViÖt Khª (H¶i Phßng)trang trÝ gi¶n dÞ mÊy vµng hoa v¨n, cã n¾p vång vµ ®éc ®¸o nhê bé ch©n ®Õ træ thñng. Cao 24, 7 cm, miÖng réng 13, 5 cm, ® êng kÝnh th©n 33 cm.

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Êm cã vßi, pháng theo h×nh qu¶ bÇu cã cuèng dµi thon, ph¸t triÓn thµnh vßi Êm h×nh ®Çu chim. Trªn ®Çu vµ cæ chim cã ba t îngng êingåi nhá xÝu (chiÒu cao 2 cm) mµ ®ñ c¶ hoa tai vµ tãc bÕt ®u «i sam, t¹o cho d¸ng Êm mét nÐt ®Æc biÖt, hÕt søc ®éc ®¸o. ¶nh: Êm cã vßi, ®µo ® îc t¹i di chØ § «ng S¬n, Thanh Ho¸. cao 9 cm, dµi c¶ vßi 18 cm.

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Chu «ng ®ång trong v¨n ho¸ § «ng S¬n kh¸ ®a d¹ng. Nhá nhÊt lµ nh÷ng chiÕc l¹c g¾n vµo cæ, vßng tay, c¸n mu «i, kho¸ th¾t l ng. KiÓu chu «ng trong ¶nh lµ lo¹i lín h¬n c¶. MiÖng chu «ng h×nh bÇu dôc dÑt. Chu «ng ®Ó gâ ngoµi, nªn bªn trong kh «ng cã qu¶ l¾c. ¶nh: Chu «ng ®ång ® îc ®µo t¹i MËt S¬n (Thanh Ho¸), trang trÝ c¶ hai mÆt víi nh÷ng d¶i hoa v¨n lµm nÒn cho ® «i chim ®øng qua trôc däc. Cao 31, 5 cm. MiÖng chu «ng 25, 5 x 13 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Th¹p ®ång lµ ®å ®ùng quen thuéc cña c d©n § «ng S¬n. HiÖn nay ®· s utÇm ® îc 87 th¹p c¸c cì, phÇn lín lµ lo¹i kh «ng n¾p, trang trÝ hoa v¨n h×nh häc ®¬n gi¶n. ¶nh: Th¹p ®ång ®µo ® îc ë Thanh Ho¸. Cao 19, 5 cm, MiÖng réng 16, 5 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång §å ®ång Th¹p §µo thÞnh Th¹p §µo ThÞnh t×m ® îc x· §µo ThÞnh (Yªn B¸i), lµ chiÕc th¹p kh¸ lín ®Ñp vµ phong phó h¬n c¶ trong sè th¹p ®· ® îc kh¶o s¸t ë n ícta. Th¹p nµy cã n¾p ®Ëy kÝn, gå lªn cao. Th©n th¹p cã 25 vµnh hoa ph©n bè phÝa trªn gÇn miÖng vµ phÝa d íich©n, chõa l¹i kho¶ng gi÷a cho s¸u h×nh thuyÒn tiÕp nhau vßng hÕt th©n th¹p. H×nh thuyÒn vµ h×nh ng êi trªn thuyÒn biÕn c¸ch phong phó, kh «ng lÆp l¹i gièng nhau. ¶nh: Th¹p §µo ThÞnh cao 81 cm, n¾p nh « cao 15 cm. § êng kÝnh chç to nhÊt lµ 70 cm

Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång trèng ®ång ® «ng s¬n Trống đồng Đông Sơn là tên một loại trống tiêu biểu cho Văn hóa Đông Sơn của người Việt cổ. Nhiều chiếc trống loại này với quy mô đồ sộ, hình dáng cân đối, hài hoà đã thể hiện một trình độ rất cao về kỹ năng và nghệ thuật, đặc biệt là những hoa văn phong phú được khắc họa, miêu tả chân thật sinh hoạt của con người thời kỳ dựng nước mà người ta vẫn cho là chìm trong đám mây mù của truyền thuyết Việt Nam.

th êngthøc mÜ thuËt Ii. s¬ l îcvÒ mÜ thuËt viÖt nam thêi k× cæ ®¹i T×m hiÓu vÒ mét vµi nÐt vÒ mÜ thuËt thêi k× ®å ®ång Trèng ®ång: § «ng S¬n nhá Hoµng H¹ Hoµ B×nh Ngäc Lò • H×nh trang trÝ trªn trèng ®ång

trèng ®ång ® «ng s¬n

trèng ®ång hoµng h¹

trèng ®ång hoµ b×nh

trèng ®ång ngäc lò

trèng ®ång ® «ng s¬n

H×nh trang trÝ trªn trèng ®ång

th êngthøc mÜ thuËt Ii. I. bµi tËp

c©u hái tr¾c nghiÖm 1. Thêi k× ®å ®¸ ® îc chia lµm mÊy thêi k×? a. Mét thêi k× b. Hai thêi k× c. Ba thêi k× §¸p ¸n c©u 1 1. Thêi k× ®å ®¸ ®Ó l¹i nh÷ng dÊu Ên lÞch sö nµo? a. H×nh mÆt ng êië hang §ång Néi b. Nh÷ng viªn ®¸ cuéi kh¾c h×nh mÆt ng êi c. C «ng cô r×u ®¸, chµy ®¸ d. C¶ ba ®¸p ¸n trªn §¸p ¸n c©u 2

c©u hái tr¾c nghiÖm 3. Chän ®¸p ¸n ®óng: S¾p xÕp thêi k× ®å ®ång theo thø tù tõ thÊp tíi cao a. § «ng S¬n, Phïng Nguyªn, §ång MËu, Gß Mun b. §ång MËu, Phïng Nguyªn, Gß Mun, § «ng S¬n c. Phïng Nguyªn, §ång MËu, Gß Mun, § «ng S¬n 4. Trèng ®ång lµ ? §¸p ¸n c©u 3 a. Nh¹c cô b. T¸c phÈm mÜ thuËt c. C¶ hai ®¸p ¸n trªn §¸p ¸n c©u 4