TEZHB SANATI Arapa Tezhib Altnlama anlamna gelir Tezhib

TEZHİB SANATI

Arapça Tezhib “Altınlama” anlamına gelir. Tezhib yapana “Müzehhib – Müzehhibe”, tezhiblenmiş kitaplara da “Müzehheb” denir. Tezhib sanatında yalnız altınla yapılmış bezemeye “Halkârî” denir.

Başlangıçta elyazması Kur’anlarda sûre başları, secde işaretleri, duraklar gibi birçok yer tezhiblenirken; günümüzde tezhib müstakil bir sanat kolu haline geldi ve tablolara dönüştü.

Tezhib yapma usûlü: I. Çizim II. Delme III. Boyama IV. Mühreleme

Bu işlemlerden sonra hazırlanan tezhibin etrafına zencerek ( zincir biçimli bezeme ), cedvel ve bordür işlenir.

Lâle devrine kadar, klasik motifler olan Rûmî, Hatâyî, Penç, Bulut, Münhani vs. kullanılırken; Batı etkisine girdikten sonra daha realist çiçek ve yaprak motifleri kullanılmaya başlanmıştır. Ama klasik motifler hiçbir zaman kıymetini yitirmemiştir.

Türk Tezhibinde Dönemler: I. Selçuklu Dönemi II. Erken Osmanlı Dönemi III. Klasik Osmanlı Dönemi IV. Batılılaşma Dönemi *Tezhib sanatımızda en parlak dönem 16 ve 17. yy. lara rastlar.