Temperatuurregulatie VP VPV LP 2 J L Mulder2019

Temperatuurregulatie VP / VPV /LP 2 J. L. Mulder/2019 -01

Normale lichaamstemperatuur Normaal waarde 36 – 37, 5 graden Bij volwassenen schommeling tussen 36. 5˚C en 37. 5˚C Bij ouderen tussen de 36. 0˚C en 37, 5˚C Bij pasgeborenen tussen de 35. 5˚C en 37. 5˚C Lichaamstemperatuur = Centrale lichaamstemperatuur: temperatuur van de romp De kern blijft warm om organen te laten functioneren

Afwijkende lichaamstemperatuur • Oudere mensen • Verminderde gezondheidstoestand • hersenaandoening Stoornis in temperatuursregulatiecentrum Daardoor bevangen door koude of hitte

Ondertemperatuur Bij temperatuursregulatie spelen huid en bloedvaten een grote rol Ondertemperatuur: lager dan 36 graden Risicogroepen: • Daklozen • Psychiatrische patienten • Dementie oorzaken: • Onvoldoende gekleed • Nat • Alcohol gebruik • medicijngebruik (Komt minder vaak voor dan verhoogde temperatuur)

Onderkoelings verschijnelen Temperatuur lager dan 35 graden HYPOTHERMIE Lichte mate van onderkoeling (32 -35 graden) kans op herstel Lager dan 32 graden hartspier minder goed werkzaam Lager dan 28 graden kritiek kans op overlijden Verschijnselen: • Bleke / koude huid • Doodmoe en wil graag slapen • Loodzwaar gevoel in ledematen • Verward en gedessorienteerd • Laag bewustzijn JOUW ACTIE prikkels worden minder goed doorgegeven ü ü ü Aanbieden van warme kleding Zorg voor goede omgeving Warme dranken laten drinken Warmte matras Regelmatig opnemen van temperatuur

Onderkoelings complicaties • Hersenoedeem • Ontsteking alvleesklier • Abnormale bloedstollingen door stroperig bloed

Bevriezingsverschijnselen Treed vaak plaatselijk op: ogen, oren, handen, tenen, lippen

Verhoogde lichaamstemperatuur Oorzaken van schommeling van de lichaamstemperatuur: • • • De omgevingstemperatuur. Menstruatiecyclus. Tijdstip van de dag (‘s ochtends lager dan ‘s avonds). De huidoppervlakte. Je lichaamsactiviteit.

Verhoogde lichaamstemperatuur Bij een temperatuur van 37. 5˚C tot 38. 0˚C Is er sprake van verhoging. (subfebriele temperatuur). Koorts: 38 ˚C en hoger Tussen 39. 0˚C en 41. 0˚C is er sprake van hyperthermie (hyper = hoog, thermie lichaamstemperatuur. Dus hoge koorts. Bij een temperatuur boven de 41. 0˚C werken vele processen in het lichaam niet goed meer, waardoor een levensbedreigende situatie kan ontstaan.

Verhoogde lichaamstemperatuur Hyperthermie Hoge koorts Koorts Normaal Hypothermie

Verhoogde lichaamstemperatuur Oorzaken van een hoge temperatuurwaarde: • • • Virale of bacteriële infecties Lichamelijke inspanning Te Warme kleding/beddengoed Stress Bijwerking medicijnen

Verhoogde lichaamstemperatuur Wat zie je? Langzaam stijgen: • Hoofdpijn • Spierpijn • Gebrek aan eetlust • Lusteloosheid • Moe / slaapproblemen Snel stijgen: • Samentrekken van de bloedvaten • Toename stofwisseling en rillen Rillen is ongecontroleerd spannen en ontspannen van de spieren, waardoor er veel energie wordt verbruikt Daanrnaast bleek en koud kippevel en klappertanden Als deze situatie overgaat in onrust spreken we van koude rilling (om de beurt koud en warm)

Stadia koude rilling 1. Koude stadium 2. Warmte stadium 3. Transpiratiestadium • Rillen van de kou • Snelle stijging van de temperatuur • Angst en onrust Wat te doen? • • Blijf bij de zorgvrager en stel gerust Arts waarschuwen Observeren en temperatuur meten Evt warme kleding/dekens aanbieden

Stadia koude rilling 1. Koude stadium 2. Warmte stadium 3. Transpiratiestadium • • • Temperatuur loopt op Versnelde ademhalingen hartactie Huid is droog en rood, voelt warm aan Ogen kunnen er glanzend uitzien Algeheel gevoel van ziek zijn Onrust en verwardheid kunnen voorkomen Wat te doen? • • Geruststellen Arts waarschuwen Observeren en temperatuur meten Extra wassen en schone kleding Bed verschonen Niet te warme omgeving Extra vocht aanbieden Complicaties van bedrust voorkomen

Stadia koude rilling 1. Koude stadium 2. Warmte stadium 3. Transpiratiestadium • • • Lichaam probeert teveel aan warmte kwijt te raken Sterk transpireren vochtverlies Lichaamstemperatuur daalt Urine productie daalt Vermoeid Flauwvallen Wat te doen? • • • Observeren en temperatuur meten Arts waarschuwen als shockverschijnselen zich voordoen Afkoelen voorkomen Extra vocht aanbieden (bouillon) en lichtverteerbare voeding Extra verfrissen, schoon beddengoed Rust

Stadia koude rilling Koorststuip bij jonge kinderen lijkt op epileptische aanval Ademhaling kan stokken snelle hulp dan nodig om zuurstofgebrek hersenen te voorkomen.

Verhoogde lichaamstemperatuur Algemene Acties ü ü ü Temperatuur omgeving verminderen Dunnere dekens geven Veel drinken (bouillon, vruchtensap→vochtbalans) Koud washandje Medicatie b. v. Paracetamol Persoonlijke verzorging/bedverzorging

Door de Hitte bevangen? Hyperthermie Gradaties: 1. Warmte uitputting 2. Warmte stuwing of hitte beroerte Warmte uitputting Temp. tot 40 graden Warmte stuwing / beroerte Temp. Boven 40 graden Verschijnselen: Bleek, Overmatig transpireren, hoofdpijn, Hoogrode kleur gezicht, droge huid, misselijkheid hoofdpijn, misselijkheid, dorst, verwardheid, bewustzijnsstoornissen, shockverschijnselen Oorzaken: Intensieve arbeid, te lang blootgesteld aan warmte gevende materialen Oorzaken: zonnesteek

Door de Hitte bevangen? Door de hoge lichaamstemperatuur verliest het lichaam zouten en vocht. Gevolgen voor het functioneren van hersenen, spieren en organen Toedienen van ORS ( oral rehudration salts)

Plaats van meten Plaats: - Rectale meting (anus) - Orale meting (mond) - Axillaire meting (oksel) - Aurale meting (oor) Verandering in ˚C 0˚C -0. 3˚C -0. 5 tot -0. 7˚C Hulpmiddelen voor temperatuurmeting: • Orale digitale thermometer. • Oorthermometer.

Video