TEMEL SALII ve GVENL ETM T C SALIK

TEMEL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ

T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEMEL İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ GENEL KONULAR

İŞ KAZASI ve MESLEK HASTALIĞINDAN DOĞAN HUKUKİ SONUÇLAR

Amaç Katılımcılar, iş kazası ve meslek hastalıklarının hukuksal sonuçları hakkında bilgi sahibi olacaklardır. 4

Öğrenim Hedefleri Bu sunumun sonunda katılımcılar; ü İş kazası ve meslek hastalıklarını tanımlar, ü Kayıt ve bildirim süreçlerini sıralar, ü SGK, Ceza Hukuku ve Borçlar Hukuku açısından hukuksal sonuçlarını açıklar, ü Konuya ilişkin işveren ve çalışanların sorumluluk ve yükümlülüklerini sayar. 5

İş Kazası -1 ü İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olay. (Madde 3 -g/6331) 6

İş Kazası -2 ü Çalışanın işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, çalışan kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında, ü Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır. (Madde 13/5510) 7

İş Kazası -3 ü Bir işverene bağlı olarak çalışanın, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, ü Emziren kadın çalışanın, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda. (Madde 13/5510) 8

Meslek Hastalığı -1 Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalık. (Madde 3 -l/6331) 9

Meslek Hastalığı -2 Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir. (Madde 14/5510) 10

Ramak Kala Olay İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaydır. (Madde 4 -d/İSG RD Yön. ) 11

Ölüm 3 günden fazla işe gidememe 1 -3 gün işe gidememe İlkyardım gerektiren yaralanma Ramak kala olay “Decent work – Safe work”, Introductory report to the XVIIth World Congress on Safety and Health at Work, 2005 12

İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sonuçlar -1 İşveren / vekilleri / 3. şahıslara; ü İSG Kanununa göre İdari Para Cezaları, ü SGK Kanununa göre Rücu Davaları, ü Borçlar Kanununa göre Tazminat Davaları, ü Türk Ceza Kanununa göre açılabilir. Ceza Davaları 13

Rücu Geri alma anlamına gelir. SGK tarafından karşılanmış olan zararlar tutarının, kusurlu işverene veya kusurlu üçüncü şahıslara ödettirilmesinden ibarettir. (Madde 21, 23/5510) 14

İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sonuçlar -2 İşverenin Gözetme Borcu ü Önlem almak ü Denetlemek ü Eğitim vermek ü Eğitime katılımı sağlamak İdari Yaptırımlar ü Kapatma ü Durdurma ü Alıkoyma ü Para cezası 15

İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sonuçlar -3 İşveren, İş Kazasında; ü İşyerinin bulunduğu yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derhal, ü Sosyal Güvenlik Kurumuna da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde bildirmek zorundadır. Meslek Hastalığında; ü Çalışanın meslek hastalığına yakalandığını veya çalışanın meslek hastalığına maruz kaldığı kendisine bildirilen işveren durumu öğrendiği günden başlayarak üç işgünü içinde SGK’ya bildirmesi gerekir. (Madde 14 -2 / 6331) 16

İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sonuçlar -4 Sağlık Hizmeti Sunucuları; ü Kendilerine intikal eden iş kazalarını en geç 10 (on) gün içerisinde SGK’ya bildirir. Yetkilendirilen Sağlık Hizmeti Sunucuları; ü Meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç 10 (on) gün içinde SGK’ya bildirir. (Madde 14 -4/6331) 17

SGK Sağlık Yardımı İş Kazası (İK) ve Meslek Hastalığı (MH) sonucunda zarar gören çalışana; ü Her türlü sağlık yardımını yapar. ü Geçici iş göremezlik ödeneklerini öder. ü Çalışana ya da hak sahiplerine gelir bağlar. Bu harcamalar Borçlar Yasası hükümlerine göre rücu edilir. 18

Maddi Zararlar Bedensel Zarar 1. Tedavi giderleri, 2. Kazanç kaybı, 3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, 4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar. (Madde 54/TBK) Ölüm 1. Cenaze giderleri, 2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, 3. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar. (Madde 55/TBK) 19

Geçici İş Göremezlik Ödeneği (Tazminatı) Günlük Kazancın ü Ayakta tedavilerde 2/3 (Üçte İkisi), ü Yatarak tedavilerde 1/2 (Yarısı) ödenir. 20

Sürekli İş Göremezlik Ödeneği (Tazminatı) ü %100: Sürekli Tam İş Göremezlik ü %10 - %100: Sürekli Kısmi İş Göremezlik Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranına Göre; ü %100 Kayıp: Kazancın %70 ü İstisnai olarak %100 ü %10 - %100 aralığındaki kayıplarda aynı oran, doğru orantı hesabı ile ödeme yapılır. 21

İşin Durdurulması -1 ü İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur. 22

İşin Durdurulması -2 ü İşveren, işin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle yükümlüdür. 23

Özet Hukuki sorumluluk şeması üzerinden tartışma. 24

İş Kazası veya Meslek Hastalığındaki Hukuki ve Cezai Durum Şeması CEZA HUKUKU İŞ HUKUKU İSG Kanunu İdari Para cezası Taksirle Ölüme Neden Olma (5237/85) • Tek kişi Ölüm 2 -6 Yıl Hapis • Bir/ Birden Fazla Ölüm, 2 -15 Yıl • Bir/Birden Fazla Yaralanma 2 -15 Yıl Taksirle Yaralanmaya Neden Olma (5237/89) Maddi Tazminat • Destekten Yoksun Kalma • 3 aydan 1 yıla kadar hapis • İş Göremezlik • Adli Para Cezası Manevi Tazminat * İşin Durdurulması * İşten Alıkoyma * İşyerinin Kapatılması * Adli Para • Birden fazla kişi 6 ay-3 yıl arasında Cezası • İş kazalarını ve meslek hastalıklarını 3 iş günü içinde SGK'ya bildirmemesi • Sağlık hizmeti sunucularının iş kazalarını, yetkili sağlık hizmet sunucularının meslek hastalıklarını en geç 10 gün içinde SGK'ya bildirmemesi • Risk değerlendirmesi yapılmaması • İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı bulundurmama • Ölümlü iş kazası sebebiyle kamu ihalesinden yasaklanma

Katılımınız İçin Teşekkür Ederiz