TEKNK RESM Grnler ve Grn karma 11262020 Akdeniz

TEKNİK RESİM Görünüşler ve Görünüş Çıkarma 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 1

Birinci İzdüşüm Metodu Görünüşler • Geçen dersimizde, izdüşüm düzlemlerinin, perspektif olarak çizilen ve birbirini dik açıyla kesen biri yatay diğeri dikey iki ana düzlemden meydana geldiğini söylemiştik. • Ülkemizde, Avrupa’da ve pek çok ülkede 1. bölge resimleri kullanılır ki buna “Birinci İzdüşüm Metodu (Avrupa, ISO-E Metodu)” denir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 2

Görünüşler Üçüncü İzdüşüm Metodu • Öte yandan, 3. bölgede çizilen resimlere, 3. bölge resimleri veya 3. açı resimleri denir. • Amerika, İngiltere ve bazı ülkeler bu resimleri kullanır. Bu resim çizme metoduna “Üçüncü İzdüşüm Metodu (Amerikan, ISO-A Metodu)” denir. • Bu metotta, cismin görülebilmesi için düzlemler saydam kabul edilir. • Böylece izdüşüm düzlemlerinin arkasında kalan cisim görülebilir. • Bu metodun, bizim kullandığımız metottan farkı, görünüşlerin yerleştirilme şeklidir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 3

5/25 Üçüncü İzdüşüm Metodu Görünüşler • Üçüncü izdüşüm metodunda, cismin cam bir kutunun içinde olduğu kabul edilir. • Buna göre izdüşüm görünüşleri, üst görünüş üst tarafta, sağ yan görünüş sağ tarafta, … şeklinde çizilir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 4

İzdüşüm Sembolü Görünüşler • Teknik resimlerin hangi resim metoduna (ISO-E veya ISO-A) göre çizildiğini göstermek için bir kesik koninin iki görünüşü kullanılır. • Her iki metoda göre izdüşüm sembolü aşağıda görülmektedir: 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 5

Görünüşlerin Çizilmesi Görünüşler 1. Çizilecek elemanın en uygun bakış yönü (ön görünüş) ve elemanı en iyi açıklayabilecek diğer görünüşler tespit edilir. 2. Bir ön çalışma yapılarak belirlenen görünüşlerin kaplayacağı alan, boşluk ve aralıkların ana boyutları kağıt üzerine ince çizgilerle çizilir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 6

8/25 Görünüşlerin Çizilmesi 3. Parça üzerindeki -varsa- delik ve simetri eksenleri çizilir. 4. Parça üzerinde bulunan daireler, yaylar, teğetler ve diğer çizgiler (yatay, düşey, eğik vb. ) sırayla ince çizgilerle çizilir. Görünüşler 5. Parçanın iç kısımlarında bulunan ve bakış doğrultusuna göremediğimiz ayrıtlar ince kesik çizgilerle çizilir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 7

Görünüşlerin Çizilmesi 6. Fazlalıklar ve gereksiz çizgiler silinerek görünüşün doğruluğu kontrol edilir. 7. Son olarak, doğruluğu belirlenen ince çizgilerle çizilmiş görünüşü netleştirme (koyulaştırma) işlemine geçilir. Görünüşler 8. Netleştirme (koyulaştırma) işlemine öncelikle daire ve yaylardan başlanır. Sonra diğer çizgiler (yatay, düşey, eğik, kesik vb. ) sırayla netleştirilerek görünüş çizimi tamamlanır. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 8

Görünüş Çıkarma Kuralları • Bir cismi tanımlamak için gerekli ve yeterli sayıda görünüşleri çizilir. Görünüşler • Gereksiz tekrarlardan kaçınılır. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 9

Görünüş Çıkarma Kuralları • Görünüşlerin yerleşimine çok dikkat edilmelidir. • Her görünüş ISO-E metoduna göre doğru konumda olmalıdır. • Ön ve yan görünüşler mutlaka aynı yatay hizada; ön ve üst görünüşler mutlaka aynı düşey hizada olmalıdır. Görünüşler • Bu sayede, görünüşlerin çiziminde birbirlerinden yararlanmak ve doğruluklarını da kontrol etmek mümkün olur. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 10

Tek Görünüşle İfade Edilebilen Parçalar Görünüşler • Kalınlığı değişmeyen parçalar (saç vb. ), silindir, küre ve kare kesitli prizma gibi parçalar ile bazı profiller bir görünüşle anlatılabilir. • Tek görünüşle ifade edilebilen parçaların sadece ön (esas) görünüşü çizilerek cismin karakteristik özellikleri anlatılmış olur. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 11

İki Görünüşle İfade Edilebilen Parçalar • Bazı basit parçaların ise, biçim ve boyutlarını göstermek için iki görünüş yeterlidir. Görünüşler • İki görünüşle ifade edilen parçalarda görünüş seçimi önemlidir. Ön görünüş esas alınacak ilk görünüştür. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 12

Görünüşler İki Görünüşle İfade Edilebilen Parçalar 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 13

Ortak Görünüşlü Parçalar • Çizilen görünüşlerin eksik veya yanlış seçilmesi üretilmesi istenen parçanın gerçek özelliklerinin ifade edilememesine neden olur. • Bunu önlemek için çizilen görünüşlerin birbirinden farklı parçalara ait olmayacak şekilde seçilmesi gerekir. Görünüşler • Bu tür iki görünüşün verildiği ve farklı üçüncü görünüşün çizilebildiği parçalara “Ortak Görünüşlü Parçalar” denir. 11/26/2020 B. yan: Belirleyici yan Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 14

Görünüşler Ortak Görünüşlü Parçalar 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 15

Çizgilerin Kullanımı • Görünen Ayrıtlar (Sürekli kalın çizgi: 0, 5 mm uçlu HB kalem) Görünüşler – Bir yüzeyin kenarı – İki yüzeyin kesişimi – Çevre çizgisi (kontur) 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 16

Çizgilerin Kullanımı • Gizli Ayrıtlar (Kesikli orta çizgi: 0, 35 mm uçlu HB kalem) Görünüşler – Görünmeyen kenar – Görünmeyen iki yüzey kesişimi – Görünmeyen çevre çizgisi (kontur) 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 17

Çizgilerin Kullanımı Görünüşler • Gizli Ayrıtlar (Kesikli orta çizgi: 0, 5 mm uçlu HB kalem) 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 18

Çizgilerin Kullanımı Görünüşler • Merkez ve eksenler (Noktalı ince çizgi : 0, 25 mm uçlu H kalem) – Daire ve yayların merkezleri – Eksenler – Dairesel hareket yolları 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 19

Görünüşler Kesişim ve Teğetler Dikkat! Görünüşler ISO-A’ ya göredir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 20

Görünüşler Silindir ile Kesişmeler Dikkat! Görünüşler ISO-A’ ya göredir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 21

Görünüşler Bitişler (Dairesel) 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 22

Dikkat! Görünüşler ISO-A’ ya göredir. Görünüşler Yuvarlatılmış Hatlar 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 23

Görünüşler Teğetlerde İzdüşüm 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 24

Eksik Verilmiş Görünüşler • Görünüşler tamamıyla veya bazı çizgileriyle eksik verilmiş olabilir. Bu eksiklikleri dört farklı yöntem kullanarak tamamlayabiliriz: 1. Bakış doğrultuları alarak, 2. Perspektif resimlerini çizerek, 3. Model oluşturarak, 4. Görünüşleri tek canlandırarak. Görünüşler • Bu yöntemlerden en çok kullanı “Bakış doğrultuları alarak eksik verilmiş görünüşleri tamamlama” yöntemidir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 25

Eksik Verilmiş Görünüşler • “Bakış doğrultuları alarak eksik verilmiş görünüşleri tamamlama” Görünüşler • Yanda görülen perspektifin görünüşlerinde eksiklikler bulunmaktadır. • Bu eksiklikler bakış doğrultuları alarak yandaki gibi tamamlanır: 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 26

Görünüşler Eksik Verilmiş Görünüşler 1. Yandan ve üstten görünüşlerde önden görünüşe doğru bakış doğrultuları alınır. 2. Alınan bakış doğrultularına göre ayrıtlar ön görünüşe doğru taşınır. 3. Yan görünüşten ön görünüşe doğru taşınan ayrıtlar yükseklik boyutunu, üst görünüşten ön görünüşe doğru taşınan ayrıtlar ise genişlik boyutunu içermektedir. 4. Birbirleriyle ilgili ayrıtlar kesiştirilip birleştirilir. 5. Görünen ve görünmeyen ayrıtlar dikkate alınarak ön görünüş çizimi tamamlanır. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 27

Yardımcı Görünüşler • Çizilen görünüşlerdeki yüzeyler her zaman izdüşüm düzlemlerine paralel durumda olmayabilir. Bu durumlarda parçalara ait eğik yüzeylerin “Gerçek Büyüklük” özelliğinde çizilebilmesi için yardımcı görünüşlere ihtiyaç duyulur. Yardımcı görünüş çizmek için üç farklı yöntem kullanılır. Bunlar: • • Görünüşler 1. Yardımcı izdüşüm metodu, 2. Yatırma metodu, 3. Döndürme metodudur. • Teknik resimde en yaygın kullanılan metot olan Yatırma Metodunu irdeleyeceğiz: 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 28

Yardımcı Görünüşler Yatırma Metoduyla Yardımcı Görünüşlerin Çizimi Görünüşler • Eğik yüzeye dik bir bakış doğrultusu seçilerek gerçek büyüklükteki görünüşü çizilir. • Yardımcı görünüş, genellikle bakış yönünün hizasında ve eğik yüzeyin arka tarafına çizilir. Eğer eğik yüzeyin arka tarafında başka bir görünüş (ön görünüş) bulunuyorsa yardımcı görünüş kağıdın uygun yerine çizilip üzerine de bakış doğrultusunun ismi (X) yazılabilir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 29

Görünüşler Yardımcı Görünüşler 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 30

Yardımcı Görünüşler Eğik bir yüzeyin gerçek ölçüsü ve şekli yardımcı görünüşte gösterilir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 31

Görünüşler Yardımcı Görünüşler 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 32

Görünüşler Yardımcı Görünüşler 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 33

Görünüşler Kısmi Yardımcı Görünüş 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 34

Özel Görünüşler • Teknik resim kuralları dahilinde anlatılan yukarıdaki konulara ek olarak açıklanması gereken ve karşımıza çıkabilecek unsurlardan biri de özel durumlardır. • Özel hallere yönelik olarak çizilecek resimler içerisinde özel görünüşler bulunabilir. Görünüşler • Bunlardan bazıları şunlardır: 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 35

Ara Kesitli Görünüşler • İki ve daha fazla sayıdaki geometrik elemanların birbirleriyle kesiştiği veya birleştiği ortak noktaların meydana getirdiği doğru ya da düzlemlere “Ara Kesit” denir. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 36

Simetrik Parçalara Ait Görünüşler • Simetrik parçalar, çizimi kolaylaştırmak için veya çizim kağıdı üzerinde yer darlığı nedeniyle yarı görünüş veya çeyrek görünüş olarak çizilebilir. Normal görünüşler 11/26/2020 Yarım görünüşler Çeyrek görünüşler Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 37

Uzun Parçaların Koparılarak Çizilmiş Görünüşleri Görünüşler • Parçaların boyutu çizim kağıdının ölçülerini açtığı zamanlarda, uygun bir kısmı çizilir ve araya, serbest el çizgisi veya zigzag çizgiler kullanılır. • Ölçülendirme yapılırken ise gerçek boyutu yazılır. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 38

Yerinde Döndürülmüş Görünüşler • Parçaları en az görünüşle ifade etme yöntemlerinden biridir. Aynı görünüşe bitişik olacak şekilde farklı görünüş hakkında fikir verme işlemi de diyebiliriz. 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 39

Görünüşler Ayrıntılı (Tamamlayıcı Açıklama) Görünüşler 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 40

Görünüşler Görünüş Çıkarma 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 41

Görünüşler Görünüş Çıkarma 11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 42

11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 43

11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 44

11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 45

11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 46

11/26/2020 Akdeniz Üniversitesi TBMYO Makina Programı 47