Tedarik Zinciri Ynetimi Yrd Do Dr Hseyin Avunduk

Tedarik Zinciri Yönetimi Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Avunduk 2014 – 2015 Bahar

Tedarik Zinciri Yönetimi Tanım • Tedarik zinciri, – Malların fiziksel olarak bir yerden bir yere taşınmasından daha ötedir 2

Tedarik Zinciri Yönetimi Tanım • Kaynakların ortaya çıkarılmasından başlayıp, • Ürün ya da hizmetin son kullanıcıya dağıtımı • Ürünle ilgili herhangi bir artığın atılmasına dek süren • Tüm aşamalarla ilgilidir ve • Bu sistemle ilgili tüm aşamaları bir araya getirir ve entegre eder 3

Bir Değerlendirme FRANCIS J. QUINN Traffic managers became physical distribution managers, who then turned into logistics managers, and today are morphing supply chain managers 4

Tedarik Zinciri Yönetimi • Bir tedarik zincirinde sadece tedarikçi ve üretici olmaz aynı zamanda: – – Nakliyeciler Depolar Bayiler Hatta müşteriler bile zincirin bir parçasıdır 5

Tedarik Zinciri Yönetimi • Tedarik zincirinde her bir aşama farklı örgütler tarafından üstlenilmiştir • Bu örgütlerin yürüttüğü işlemler şu şekilde sıralanabilir: – – – Yeni ürün geliştirme Pazarlama Operasyonlar Dağıtım Finans Müşteri hizmetleri 6

TANSAŞ ÖRNEK BİR TEDARİK ZİNCİRİ UYGULAMASI 7

Örnek Bir Tedarik Zinciri İncelemesi Tansaş Deterjan ihtiyacı ile Tansaş’a giren müşteri Ev Hanımı Bostanlı Tansaş Mağazası Tansaş ana deposu ve dağıtım örgütü veya 3. bir dağıtım firması HENKEL Üretici Bak Ambalaj Karton imalatçısı OLMUKSA Plastik İmalatçısı Petro Kimya Endüstrisi PETKİM Petro Kimya Endüstrisi 8

Örnek Bir Tedarik Zinciri İncelemesi Tansaş • Tedarik zinciri oldukça dinamiktir ve düzenli olarak – “Ürün” – “Bilgi” – “Fon” akışları vardır 9

Örnek Bir Tedarik Zinciri İncelemesi Tansaş Her bir tedarik zinciri aşaması (üyesi) kendi süreçleri uygular ve zincirdeki diğer üyeler ile etkileşim halindedir 10

Örnek Bir Tedarik Zinciri İncelemesi Tansaş Müşteri parayı Tansaş’a transfer eder Tansaş pos verisini ve aynı zamanda yenileme siparişlerini dağıtım merkezine aktarır Dağıtım merkezi yeni siparişleri kamyonla Tansaş’a gönderir Bostanlı Tansaş Mağazası Tansaş ana deposu ve dağıtım örgütü veya 3. bir dağıtım firması Deterjan ihtiyacı ile Tansaş’a giren müşteri Ev Hanımı Tansaş ürünleri sağlar aynı zamanda Fiyatlandırma ve bilgiyi ortaya koyar (müşteri için) Tansaş yeni siparişle birlikte dağıtım Merkezine fon transferini yapar Dağıtım merkezi aynı zamanda fiyatlama Bilgilerini ve dağıtım-teslimat programını Tansaş’a bildirir HENKEL Üretici Bak Ambalaj Karton imalatçısı OLMUKSA Plastik İmalatçısı Petro Kimya Endüstrisi PETKİM Petro Kimya Endüstrisi 11

MÜŞTERİ TEDARİK ZİNCİRİNİN BİR ÜYESİ MİDİR? 12

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zinciri faaliyetleri “müşteri siparişi” ile başlar satın alma eylemi sonrası tatmin olmuş müşteri ödemesi ile son bulur 13

Tedarik Zinciri Yönetimi • Tedarik zinciri kavramını düşündüğümüzde ürünlerin; – Tedarikçilerden üreticilere, – Üreticilerden dağıtıcılara, – Dağıtıcılardan bayilere, – Bayilerden müşterilere doğru bir zincir içinde hareketini anlamalıyız 14

Tedarik Zinciri Yönetimi Ürün Zincir içinde her iki yönlü olmaktadır Fon Bilgi 15

Tedarik Zinciri Yönetimi Zincir içinde var olan hiçbir aşamada tek bir oyuncu yoktur 16

Tedarik Zinciri Yönetimi • Tipik bir tedarik zinciri çeşitli aşamalardan (üyelerden) oluşur – Müşteriler – Bayiler – Toptancılar / dağıtıcılar (distribütörler) – Üreticiler – Tedarikçiler (parça hammadde tedarikçileri) 17

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarikçi Üretici Dağıtıcı Bayi Müşteri 18

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zinciri aslında bir «ağ» dır 19

Tedarik Zinciri Yönetimi Doğru bir tedarik zinciri tasarımında dikkate alınacak iki konu vardır Müşteri ihtiyaçları Bu müşteri ihtiyaçlarını giderecek zincir üyelerinin rolleri 20

TEDARİK ZİNCİRİ MODELLERİ 21

Dell PC Supply Chain Test and Sort Montreal Test Dublin Customers Detroit CPU Assembly Austin Wafer Production Burlington Assembly and Bond SEA Monitors Mexico 22

Medical Supply Chain Dublin Detroit Chicago Pharmaceuticals Columbus Texas Equipment Puerto Rico 23

Tedarik Zinciri Yönetimi İlişki Yönetimi Bilgi – Ürün – Fon Akışları S o n Tedarikçi Ağı H a m m a d d e Dağıtım Ağı Satın alma T ü k e t i c i l e r Lojistik Operasyonlar Kapasite, Bilgi, Öz Yetenekler, Sermaye ve İnsan Kaynakları Kaynak: Supply Chain Faculty, Michigan State University 24

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarikçi Üretici Perakendeci Müşteri Toptancı Perakendeci 25

Tedarik Zinciri Yönetimi • Planlama, Organizasyon, Yönetim & Ürün akışlarının kontrolü • Hammadde ile başlar • Zincir boyunca gerçekleştirilen operasyonlarla devam eder • Bitmiş ürünlerin dağıtımı ile devam eder • Tedarik zincirinde yer alan herkesi kapsar – Tedarikçilerin tedarikçileri dahil 26

Tedarik Zinciri Kavramının Gelişiminde Etkili Olan Konular Üretim sistemlerinin evrimi ve bu evrime etki eden faktörler Dikey entegrasyon JIT, TQM, Yalın üretim uygulamaları Dış kaynak kullanımına olan ihtiyaç ve satın alma Dış kaynak kullanımının avantajları ve dezavantajları Temel yetkinlik (Core competence) Tedarikçinin önemi: BMC MRP ile malzeme yönetiminin öneminin fark edilmesi Tedarik zinciri yönetimini etkileyen faktörler Müşteri beklentileri ve rekabet Küreselleşme, Global üretim: Boeing Bilgi teknolojileri: Benetton Yasal düzenlemeler ve çevre 27

Tedarik Zinciri Yönetimi • Tedarik zincirinin amacı 28

Tedarik Zincirinin Amacı Değer maksimizasyonu & İsrafın azaltılması 29

Tedarik Zinciri Yönetimi • Bir tedarik zincirinin ortaya koyduğu değer: Müşteri talebini karşılamak için tedarik zincirinin harcadığı çabalarla, Nihai ürünün müşterice algılanan değeri (müşterinin katlanmak durumunda olduğu bedel) arasındaki farktır 30

Tedarik Zinciri Yönetimi • Ticari amaçlı birçok tedarik zinciri için, değer ile tedarik zinciri karlılığı arasında güçlü bir ilişki söz konusudur » Tedarik zinciri karlılığı; Tüm tedarik zinciri aşamaları (üyeleri) arasında paylaşılan toplam kardır 31

Tedarik Zinciri Yönetimi • Daha yüksek tedarik zinciri karlılığı daha başarılı tedarik zinciri anlamına gelir • Tedarik zinciri başarısı, tek zincir üyelerinin karlılığı açısından değil tedarik zinciri toplam karlılığı açısından ölçülmelidir • Zincirdeki tek bir üyenin karlılığına odaklanılması, tedarik zincirinin toplam karlılığında azalmaya neden olur 32

Tedarik Zinciri Başarısı İçin Önemli İki Nokta Gelir Kaynakları Maliyet Kaynakları Tedarik Zinciri 33

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zincirinde tek bir gelir kaynağı vardır “Müşteri” 34

Tedarik Zinciri Yönetimi Müşteri, Tedarik zincirindeki tek gerçek pozitif nakit akış noktasıdır 35

Diğer nakit akışları ? • Basitçe, tedarik zinciri içinde ortaya çıkan fon aktarımlarıdır • Her aşamada aktarılan fonun bir sahibi vardır • Tüm bilgi akışları, ürün ya da fonlar tedarik zinciri içindeki maliyetleri oluşturur • Bu akışların uygun yönetimi tedarik zinciri yönetiminin anahtarı olacaktır • Tedarik zinciri yönetimi, toplam karlılığı maksimize etmek için tedarik zincirindeki üyeler arasındaki akışların yönetimi ile doğrudan ilgilidir 36