Teaching Asst Gke KELAHMET Sources of law refers

Teaching Asst. Gökçe KELAHMET

«Sources of law» refers to the collection of legal rules enacted by States’ competent body «the positive law/enacted law/ legislation» (maddi hukuk/mevzuat) on which a judge bases a decision. Devletin yetkili organları tarafından konulmuş olan hukuk kurallarının bütününe hukuk dilinde «pozitif hukuk/mevzuat» denir. «Legislation» has become and is the most important (primary/asıl kaynak) source of law. «customary law» and «case law or judicial precedents» are sources; «books of authority or doctrine» are a subsidiary sources.

SOURCES OF TURKISH LAW Customary Law Örf ve Adet Hukuku Unwritten Sources Primary Sources Asıl Kaynaklar Enacted Laws/ Legislation Written Sources / positive law Doctrine Subsidiary Sources Yardımcı Kaynaklar Case Law

PRIMARY SOURCES Unwritten Customary Law/Örf ve Adet Hukuku Enacted Laws/Legislation Yazılı Kaynaklar • The Constitution • Codes and Statutes/Kanunlar +OHAL CBK • International Treaties • Presindential Decrees/CB K • Regulations/Yönetmelik • Other Regulative Procedures/Diğer Düzenleyici İşlemler

«Custom» constituted the generally and strictly observed course of conduct of society With the development of the legislatures, in parallel with the evolution of socities to modern ones, the importance of custom as a source of law has increasingly diminished. In accordance with Turkish law, for a custom to have legal validity, there are requirements to be satisfied

1. «Antiquity/Eskilik» material object Rule: A custom must have existed for a long time. Exception: recently established customs as a result of new inventions or pattern of trade. i. e. Air navigation 2. «Contunuity/Devamlılık» material and objective factor

1. «Antiquity/Eskilik» material object 2 «Contunuity/Devamlılık» material and objective factor and applied to prove the validity of customary observence. In Turkey customary principles were clearly stated to be enforceable if its contuniously observed.

1. Antiquity/Eskilik 2. Continuity /Devamlılık 3. «popular belief in the rightness of a custom/ opino juirs» spritiual and subjective object. If a custom is maintained only by force, it cannot be considered valid. And even is not to be deemed as custom

4. «State Sanction – Legality/devlet Desteği» A customary rule receives legal recognition when it is enforced by court order, unlike a statute which is law even before it is enforced by a court. i. e. « When no provisions are applicable, the judge should decide customary law [. . ]» according to [Article 1 -Turkish Civil Code] existing

5. «Agreement with Statutory Law» A custom contrary to statutory law will NOT be legally valid. Customs opposed to law CAN never be considered as legally valid though some continue to be observed in the society. i. e. POLYGAMY ablosihed by law in Turkey Custom justifying polygamy null and void

• Why we need act of legislations/ written? To regulate the life of society & give stisfactory answer to the needs requirements of society • Consists of? General and legal rules • Form? Written Form and

• By whom? The Highest Legislative Authority of a Country • Highest Legislative Authority Designated by? The Constitution • Act of legislation called as «code» , «law» or statute»

Legislation in Turkish Legal System • Grand National Assembly/TBMM has sole authority to enact laws. [Turkih Constitution Art. 7] • ARTICLE 7 ‘Legislative Power’- Legislative power is vested in the Grand National Assembly of Turkey on behalf of Turkish Nation. This power shall NOT BE delegated.

Main Characteristic of Legislation • Permits both making new laws & abrogating old ones. • is an essential instrument (i) for the regulation of modern society life and (ii) the carrying out of reforms. • usually consists of rules of general application to many situations and cases and may be easily referred to.

Main Characteristic of Legislation • Being explicit and general. • Can in theory be more easily understood than customary law. • Justifying the proper princle that « ignorance of penal laws is no excuse» (kanunu bilmemek mazeret sayılmaz. [Penal Code Art. 4]

The Hierarchy of Enacted Laws Classified into SİX Categories of descending authority and importance Anayasa /The Constitution Codes and Statutes/Kanunlar OHAL CBK/ State of Emergency Presidential Decrees International Treaties/M. arası Andlaşmalar [Any. m. 90] Cumhurbaşkanı Kararnamesi/ Presidential Decrees Regulations/Yönetmelikler Other Legislative / Diğer Düzenleyici İşlemler

Ø « Anayasa» , normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden ve kanunlardan farklı ve daha zor bir değiştirilebilen usulle hukuk konulan ve kurallarının bütünüdür. Ø Occupies the first place in the hierarchy of enacted laws

The Constitution, Ø Contains the most general and abstract legal rules of the country and it is the supreme law of the country. « laws SHALL NOT be in conflict with the Constitution. » [Art. 11 of the Constitution] ØArticle 11 states «Provisions of Constitution shall be FUNDAMENTAL legal principles binding the legislative, executive and judicial administrative authorities and individuals» organs,

Ø • Constitution is A kind of code defining; the form and ideology of the state, the principle organs of government (devletin temel organları: yasama, yürütme, yargı) • The rights and duties of the indiviual and of the state to the indiviual citizen of the legal relationship between the individual and the state.

Ø Constitution of 1961 [1982 Art. 146 -153] has introduced and created; • Judicial control of legislative acts under the Constitution - Kanunların yargısal denetimi • a special Constitutional Court to perform the judicial control – Anayasa Mahkemesi Ø Current Effective Turkish Constitution is Constitution of 7 th November 1982.

«Kanun» yasama organı (TBMM-TGNA) tarafından kanun adı altında yapılan ve normlar hiyerarşisinde Anayasanın altında yer alan, çoğunlukla genel soyut kurallar içeren hukuki metinlerdir.

• • Yazılıdır / written sources of law Kanunlar çoğunlukla geneldir/their application are usually general. Exception: «labour law/iş kanunu» is only applicable between employee and employer • Süreklidir; bir defa uygulanmak için değil, devamlı uygulanmak için çıkarılırlar / A law is applied until it is abrogated or changed by a new law. Exception: budget laws are valid only for one year [Art. 161 of The Cons. ]

• Legislature / yasama organı: Türkiye Büyük Millet Meclisi / Turkish Grand National Assembly (TBMM/TGNA) 1. «Öneri/Proposition» Bakanlar Kurulu/Council of Ministers - kanun tasarısı; Milletvekilleri / deputies – kanun teklifi 2. «Görüşme/ Debate, Deliberation» TBMM / TGNA 3. « Kabul/Adoption» TBMM / TGNA 4. «Yayım/Publication» Resmi Gazete / Official Gazette

«Yürürlüğe Giriş Tarihi/ Entry into Effect Date» Kanun içinde belirtilen tarihte; belirtilmemiş ise Resmi gazetede yayımlandığı günü izleyen günden itibaren 45 gün sonra yürürlüğe girer. «Yargısal Denetim/Judicial Review» Kanunlar Anayasaya aykırı olmamalıdır. Aykırılık halinde, belirli makamların başvurusu ile Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenir ve iptal edilir.

«Milletlerarası antlaşmalar» iki veya daha fazla devlet tarafından akdedilmiş olan, Türkiye’de Cumhurbaşkanının onayıyla Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan ve Türk normlar hiyerarşisinde kural olarak kanun değerinde bulunan bağlayıcı hukuk kurallarıdır. Akdetme ve imzalama yetkisi: Cumhurbaşkanı, Başbakan, Dışişleri Bakanı

• Bağlayıcılık kazanması : Cumhurbaşkanı tarafından «onaylanması/ratification» ve «yayımlanması/publication» • [Art. 91 of Cons. ] Cumhurbaşkanı'nın onaylama yetkisini kullanabilmesi için; antlaşmanın «TBMM tarafından kabulü /adoption by the TGNA» yani «antlaşmanın onaylanmasının kanunla uygun bulunması» gerekir. [Art. 90/1 of the Cons]

Ø İstisna «Onaylanması için Kanunla Uygun Bulunması Gerekmeyen Antlaşmalar» ekonomik, ticari veya teknik ilişkileri düzenleyen ve süresi 1 yılı AŞMAYAN antlaşmalar • Devlet maliyesi bakımından bir yükleme getirmemek • Kişi hallerine ve Türklerin yabancı memleketlerdeki mülkiyet haklarına dokunmamak şartı ile YAYIM ile yürürlüğe girerler

SUBSIDIARY SOURCES YARDIMCI KAYNAKLAR Doctrine/Doktrin • «Doktrin» tartışmalı olan hukuki konularda hukuk bilim adamlarının ileri sürmüş oldukları, görüş, düşünce ve kanaatlerdir. • Bağlayıcı değildir. Hakim isterse bunlardan istifade eder. Case Law/İçtihat Hukuku • «Yargı Kararları/Judicial Decisions» mahkemeler tarafından verilen kararlardan çıkan hukuk dalıdır. • «İçtihat» başka mahkemeler tarafından örnek alınan bir mahkeme kararıdır. • Türk Hukukunda içtihat bağlayıcı değildir. • Ancak hakimler karar verirken bir üst mahkemenin verdiği kararı dikkate alırlar ve bu yönde karar verirler.

Özel Hukuk/Private Law Kamu Hukuku/ Public Law ‘Kişilerin birbirleri ile olan ilişkilerini «eşitlik/equality» ve «irade serbestisi/freedom of will» esasına göre düzenleyen hukuk kurallarının bütünü’ «Kira İlişkisi» • İki taraflıdır. Kiracı&Kiraya Veren • Tarafların Karşılıklı olarak anlaşması gerekir. • Kimse re’sen icra yetkisine sahip DEĞİLDİR. «ihkak-ı hak yasağı» • Haklı olsa bile, kişi mahkemeye başvurmak ZORUNDADIR. Ör: Kiracı kirasını ödemez ise, ev sahibi kira alacağı için Mahkemeye icra dairesine başvurmak ZORUNDADIR. ‘devlet ve vatandaşlar veya devletin kendi kurumları arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarının bütünü’ «Kamulaştırma, expropriation» • Devlet ÜSTÜN konumdadır. • Tek taraflıdır. • Devletin iradesini açıklaması ile ortaya çıkar. • Devletin yaptığı işlemlerin hukuka uygun olduğu konusunda «karine/presumption» vardır • Devlet aldığı kararları kendisi tek taraflı olarak re’sen icra edebilir.

Kamu Hukuku/ Public Law Uluslararası (Kamu) Hukuk/(Public) International Law Anayasa Hukuku/Constitutional Law • Anayasa Hukukun Genel Esasları/General theory of constitutional law • Türk Anayasa Hukuku/Turkish Constitutional Law İdare Hukuku/Administrative Law • İdari yargı/ Administrative Judicial Procedure Act «Code No. 2577» Vergi Hukuku/Tax Law Ceza Hukuku/Criminal Law « Turkish Penal Code- Code No. 5237» • Genel Hükümler/General Provisions • Özel Hükümler/Special Provisions Ceza Usul Hukuku/Law of Criminal Procedure «Code of Criminal Procedure – Code No. 5271»

Özel Hukuk/Private Law Ø Medeni Hukuk/Civil Law • • Kişiler Hukuku/Law of Persons Aile Hukuku/Family Law Miras Hukuku/Law of Succession Eşya Hukuku/Law of Property Ø Borçlar Hukuku/Law of Obligations • Genel Hükümler/General Provisions • Özel Hükümler/Special Provisions Ø Ticaret Hukuku/Commercial Law • Ticari İşletme Hukuku / Law of Commercial Enterprises • Şirketler Hukuku/Company Law • Kıymetli Evrak Hukuku/Law of Commercial Papers • Sigorta Hukuku/Insurance Law • Deniz Ticaret Hukuku/Maritime Law Ø Devletler Özel Hukuku/Private Int. Law • Vatandaşlık Hukuku/Nationality Law • Yabancılar Hukuku/Legal Status of Aliens • Kanunlar İhtilafı/Conflict of Laws • M. rarası Usul Hukuku/Law of Int. Civil Procedure Ø İş Hukuk/ Labor Law • Bireysel İş Hukuku/Individual Labor Law • Toplu İş Hukuku/Collective Labor Law • Sosyal Güvenlik Hukuku/Social Security Law Ø Medeni Usul Hukuku/Law of Civil Procedure Ø İcra ve İflas Hukuku/Law of Execution and Bankruptcy