Tap lam van Tiet 112 23 1Cac bc
Taäp laøm vaên Tieát 112 23
1/Caùc böôùc laøm vaên mieâu taû: -Xaùc ñònh ñoái töôïng caàn taû -Quan saùt, löïa choïn caùc chi tieát, hình aûnh ñaëc saéc, tieâu bieåu. -Trình baøy keát quaû quan saùt theo moät trình töï hôïp lí.
2/Caùc daïng vaên mieâu taû: -Vaên mieâu taû caûnh -Vaên mieâu taû ngöôøi
Vaên taû caûnh Ñoái töôïng mieâu taû -Taû caây coái -Taû quang caûnh: caûnh ñoäng, caûnh tónh Trình töï mieâu taû -Thôøi gian -Khoâng gian -Thôøi gian+khoâng gian Kyõ naêng mieâu taû Boá cuïc -Quan saùt, lieân töôûng, töôûng töôïng -Söû duïng töø: Töø laùy, tính töø -Bieän phaùp tu töø Ba phaàn: Môû baøi, thaân baøi, keát baøi Vaên taû ngöôøi -Taû chaân dung -Taû ngöôøi keát hôïp taû hoaït ñoäng -Töø khaùi quaùt ñeán cuï theå. -Ngoaïi hình ñeán haønh ñoäng -Quan saùt, lieân töôûng, töôûng töôïng -Söû duïng töø -Bieän phaùp tu töø(So saùnh) Ba phaàn: Môû baøi, thaân baøi, keát baøi
Bố cục Mở bài Thân bài Kết bài Vaên taû caûnh -Giôùi thieäu sô löôïc caûnh ñöôïc taû(Caûnh gì? ÔÛ ñaâu? ) -Caûm nghó veà caûnh em taû. Mieâu taû theo trình töï hôïp lí( so saùnh ví von) -Nhaän xeùt caûnh -Neâu caûm nghó chung Vaên taû ngöôøi -Giôùi thieäu sô löôïc ngöôøi em ñònh taû(Teân, tuoåi, moái quan heä vôùi em…) -Tình caûm cuûa em vôùi ngöôøi em taû. -Mieâu taû ngoaïi hình -Tính caùch -Haønh ñoäng -Lôøi noùi, cöû chæ -Tình caûm ngöôøi em taû daønh cho moïi ngöôøi -Nhaän xeùt ngöôûi em taû. -Neâu caûm nghó chung veà ngöôøi em taû(Lôøi höùa, mong öôùc …)
- Duø taû caûnh hay taû ngöôøi thì cuõng phaûi löïa choïn caùc chi tieát vaø hình aûnh ñaëc saéc, tieâu bieåu, sau ñoù trình baøy theo moät thöù töï nhaáât ñònh. - Muoán taû sinh ñoäng caàn phaûi bieát lieân töôûng, töôûng töôïng vaø ví von so saùnh.
Baøi taäp 1: Ñaây laø moät ñoaïn vaên taû caûnh maët trôøi leân treân bieån raát hay vaø ñoäc ñaùo. Theo em, ñieàu gì ñaõ taïo neân caùi hay vaø ñoäc ñaùo cho ñoaïn vaên? Sau traän baûo, chaân trôøi, ngaán beå saïch nhö moät taám kính lau heát maây heát buïi. Maët trôøi nhuù leân daàn, roài leân cho kì heát. Troøn trónh phuùc haäu nhö loøng ñoû moät quaû tröùng thieân nhieân ñaày ñaën. Quaû tröùng hoàng haøo thaêm thaúm vaø ñöôøng beä ñaët leân moät maâm baïc ñöôøng kính maâm roäng baèng caû moät caùi chaân trôøi maøu ngoïc trai nöôùc bieån höûng hoàng. Y nhö moät maâm leã phaåm tieán ra töø trong bình minh ñeå möøng cho söï tröôøng thoï cuûa taát caû nhöõng ngöôøi chaøi löôùi treân muoân thuôû bieån Ñoâng. (Nguyeãn Tuaân)
Baøi taäp 1: Ñaây laø moät ñoaïn vaên taû caûnh maët trôøi leân treân bieån raát hay vaø ñoäc ñaùo. Theo em, ñieàu gì ñaõ taïo neân caùi hay vaø ñoäc ñaùo cho ñoaïn vaên? Sau traän baûo, chaân trôøi, ngaán beå saïch nhö moät taám kính lau heát maây heát buïi. Maët trôøi nhuù leân daàn, roài leân cho kì heát. Troøn trónh phuùc haäu nhö loøng ñoû moät quaû tröùng thieân nhieân ñaày ñaën. Quaû tröùng hoàng haøo thaêm thaúm vaø ñöôøng beä ñaët leân moät maâm baïc ñöôøng kính maâm roäng baèng caû moät caùi chaân trôøi maøu ngoïc trai nöôùc bieån höûng hoàng. Y nhö moät maâm leã phaåm tieán ra töø trong bình minh ñeå möøng cho söï tröôøng thoï cuûa taát caû nhöõng ngöôøi chaøi löôùi treân muoân thuôû bieån Ñoâng. (Nguyeãn Tuaân) Tö, tt
Baøi taäp 1: Ñaây laø moät ñoaïn vaên taû caûnh maët trôøi leân treân bieån raát hay vaø ñoäc ñaùo. Theo em, ñieàu gì ñaõ taïo neân caùi hay vaø ñoäc ñaùo cho ñoaïn vaên? Sau traän baûo, chaân trôøi, ngaán beå saïch nhö moät taám kính lau heát maây heát buïi. Maët trôøi nhuù leân daàn, roài leân cho kì heát. Troøn trónh phuùc haäu nhö loøng ñoû moät quaû tröùng thieân nhieân ñaày ñaën. Quaû tröùng hoàng haøo thaêm thaúm vaø ñöôøng beä ñaët leân moät maâm baïc ñöôøng kính maâm roäng baèng caû moät caùi chaân trôøi maøu ngoïc trai nöôùc bieån höûng hoàng. Y nhö moät maâm leã phaåm tieán ra töø trong bình minh ñeå möøng cho söï tröôøng thoï cuûa taát caû nhöõng ngöôøi chaøi löôùi treân muoân thuôû bieån Ñoâng. (Nguyeãn Tuaân) ss
Ñoaïn vaên hay vaø ñoäc ñaùo : -Löïa choïn chi tieát, hình aûnh ñoäc ñaùo, ñaëc saéc; -Coù lieân töôûng, so saùnh, aån duï; -Söû duïng töø ngöõ ñaëc taû; -Trình töï mieâu taû hôïp lí; -Theå hieän roõ tình caûm cuûa taùc giaû ñoái vôùi caûnh ñeïp ñaûo Coâ Toâ.
Baøi taäp 2: Neáu taû quang caûnh moät ñaàm sen ñang muøa hoa nôû, em seõ laäp daøn yù cho baøi vaên aáy nhö theá naøo?
DAØN YÙ KHAÙI QUAÙT 1/Môû baøi: -Vò trí, thôøi ñieåm quan saùt ñaàm sen. -Hoa nôû vaøo muøa naøo? -Caûm nghó cuûa em veà loaøi hoa ñoù. 2/Thaân baøi: -Hoà sen -Cảnh quanh hồ sen -Mieâu taû laù sen, hoa sen, maøu hoa, caùnh hoa, nhò hoa, buùp sen, ñaøi sen… -Muøi thôm cuûa hoa -Lôïi ích cuûa sen 3/Keát baøi -Nhận xeùt -Neâu caûm nghó
Baøi taäp 3: Neáu mieâu taû moät em beù ngaây thô, buï baãm ñang taäp ñi, taäp noùi thì em seõ löïa choïn nhöõng hình aûnh vaø chi tieát tieâu bieåu, ñaëc saéc naøo? Em seõ mieâu taû theo thöù töï naøo ?
-Hình daùng: thaân hình, maùi toùc, göông maët, nöôùc da… -Beù taäp ñi: daùng ñi, chaân, tay… -Gioïng noùi, nuï cöôøi… -Söï coå vuõ, ñoäng vieân cuûa ngöôøi lôùn. -Tính tình: hieáu ñoäng, vui veû, ngoan ngoaõn…
Baøi taäp 4: Ñoïc laïi Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân cuûa Toâ Hoaøi vaø Buoåi hoïc cuoái cuøng cuûa A. Ñoâ-ñeâ, sau ñoù haõy tìm ôû moãi baøi moät ñoaïn vaên mieâu taû vaø moät ñoaïn vaên töï söï. Caên cöù vaøo ñaâu maø em nhaän ra ñieàu ñoù? Chæ ra moät vaøi lieân töôûng, ví von, so saùnh maø em cho laø ñoäc ñaùo vaø thuù vò cuûa hai taùc giaû trong hai baøi vaên treân.
NOÄI DUNG Töï söï Boãng chò Coác töø döôùi maët nöôùc bay leân, ñeán ñaäu gaàn hang toâi, caùch coù maáy böôùc. Chöøng rôù ñöôïc moùn naøo, vöøa cheùn xong chò ta tìm ñeán ñöùng choã maùt ræa loâng, ræa caùnh vaø chuøi meùp. Tính toâi hay nghòch ranh. Chaúng baän ñeán toâi, toâi cuõng nghó möu treâu chò Coác. Toâi caát tieáng goïi Deá Choaét. Nghe tieáng thöa toâi baûo: -Chuù mình muoán cuøng tôù ñuøa vui khoâng? -Ñuøa troø gì? Em ñöông leân côn hen ñaây! Höø höø… -Thoâi thoâi…höø höø…Em xin vaùy caû saùu tay… NHÖÕNG CAÊN CÖÙ Caên cöù vaøo haønh ñoäng keå traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi: -Ñoaïn vaên keå veà vieäc gì? -Söï vieäc dieãn ra nhö theá naøo ? -Keát quaû ra sao?
NỘI DUNG Mieâu taû Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng Deá thanh nieân cöôøng traùng. Ñoâi caøng toâi maãm boùng. Nhöõng caùi vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöùng daàn vaø nhoïn hoaét. Thænh thoaûng muoán thöû söï lôïi haïi cuûa nhöõng chieác vuoát, toâi co caúng leân, ñaïp phanh phaùch vaøo caùc ngoïn coû. Nhöõng ngoïn coû gaõy raïp, y nhö coù nhaùt dao vöøa lia qua. Ñoâi caùnh toâi tröôùc kia ngaén huûn hoaún, baây giôø thaønh caùi aùo daøi kín xuoáng taän chaám ñuoâi. Moãi khi toâi vuõ leân, ñaõ nghe tieáng phaønh phaïch gioøn giaõ. Luùc toâi ñi baùch boä thì caû ngöôøi toâi rung rinh moät maøu naâu boùng môõ soi göông ñöôïc vaø raát öa nhìn. Ñaàu toâi to ra vaø noåi töøng taûng, raát böôùng. Hai caùi raêng ñen nhaùnh luùc naøo cuõng nhai ngoaøm ngoaïp nhö hai löôõi lieàm maùy laøm vieäc. Sôïi raâu toâi daøi vaø uoán cong moät veû raát ñoåi huøng duõng. Toâi laáy laøm haõnh dieän vôùi baø con veà caëp raâu aáy laém. Cöù choác toâi laïi trònh troïng vaø khoan thai ñöa caû hai chaân leân vuoát raâu. NHỮNG CĂN CỨ Caên cöù vaøo haønh ñoäng taû traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi: -Ñoaïn vaên taû caùi gì? Taû ai? -Taû nhö theá naøo? -Coù gì noåi baät, ñoäc ñaùo ?
Töï söï Caên cöù vaøo haønh ñoäng keå baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi: Vieäc keå laø vieäc gì ? Keå veà ai? Söï vieäc ñöôïc dieãn ra nhö theáâ naøo? Keát quaû ra sao? Mieâu taû Caên cöù vaøo haønh ñoäng taû baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi: Taû caùi gì? Taû veà ai? Caûnh (ngöôøi) ñoù ñöôïc taû nhö theá naøo? Coù gì noåi baät, ñaëc saéc?
Chæ ra moät vaøi lieân töôûng, ví von, so saùnh maø em cho laø ñoäc ñaùo vaø thuù vò?
CUÛNG COÁ 1/Sau khi quan saùt trong vaên mieâu taû, coâng vieäc naøo laø quan troïng nhaát? a/ Thoáng keâ soá löôïng caùc chi tieát, hình aûnh b/ Saép xeáp caùc chi tieát theo moät trình töï c/ Phaân loaïi caù chi tieát hình aûnh d/ Theâm hoaëc bôùt caùc chi tieát, hình aûnh
CUÛNG COÁ 2/Khi taû ngöôøi caàn chuù yù mieâu taû nhöõng gì ? a/ Taû ngoaïi hình b/ Taû haønh ñoäng c/Taû tính caùch d/ Caû a, b, c
DẶN DÒ -Xem laïi baøi –laøm hoaøn chænh caùc baøi taäp 3, baøi taäp 4 +Nhôù laïi caùc böôùc laøm vaên mieâu taû, daøn yù, laäp daøn yù -Chuaån bò ba baøi vaên baûn ñoïc theâm “ Lao xao, Caàu Long Bieân chöùng nhaân lòch söû, Ñoäng Phong Nha” + Ñoïc caùc vaên baûn, tìm hieåu noäi dung, ngheä thuaät cuûa caùc vaên baûn.
- Slides: 29