TANIYA ULAIM Prof Dr Blent Erbay Spesifik semptombulgu
TANIYA ULAŞIM Prof. Dr. Bülent Erbay
Spesifik semptom-bulgu örnek Ø Ödem Ø Hipertansiyon Ø Hepatomegali Ø Splenomegali-lenfadenopati Ø Anemi Ø Nöropati Ø Retrosternal ağrı Ø Dispne Ø Makroskopik hematüri
KLİNİK AYIRICI TANI Spesifik semptom-bulgu Fizyopatolojik mekanizma Klinik patoloji Yok Var Kuşkulu Sistemler Klinik patoloji Yok Var Kuşkulu LABORATUVAR İNCELEMESİ KESİN TANI
• 21 yaşında bekar bayan hasta • Hastanın yakınmaları: Bütün vücudunda (yüz, göz kapakları, bacakları…) yaygın şişlik, halsizlik, idrarında azalma, nefes darlığı, çarpıntı • Öyküsü: 25 gün öncesine kadar hiçbir yakınması olmayan hastanın, önce alt ekstremitelerde başlayan daha sonra bütün vücudunda yaygınlaşan ödem ortaya çıkmış. Bir hafta önce idrarında azalma, efor dispnesi, taşikardi, halsizlik yakınmaları eklenmiş. Doktora ilk başvurusu
Sistemlerin sorgulaması (pozitif bulgular) • • Ödem Baş dönmesi-ortostatik Ağız kuruması, polidipsi ile birlikte Dispne-eforla geliyor. İştahsızlık Diyare-zaman, günde 5 kez, sulu İdrar miktarında azalma-aldığı 3 lt. çıkardığı 1. 5 lt. Niktüri(3 kez) • Artralji-değişik eklemlerde, atipik
Sistemik fizik muayene • Koopore, zorunlu pozisyonu yok • Vital bulguları: KB: 100/50 mm. Hg N: 110/dak solunum: 25/dak. • Konjonktivalar soluk-anemik • Sağ akciğer, sinüs kapalı açıklığı yukarı bakan matite bu bölgede solunum sesleri alınmıyor. • Batın hafif bombe görünümde, perküsyon ile açıklığı yukarı bakan, orta derecede, yer değiştiren asit var • Alt ekstremitelerde pretibial 30 sn. den uzun süren godet bırakan, yumuşak kıvamda, soluk, simetrik ödem
Spesifik semptom ve bulgular • • • Ödem Anemi Dispne Plevral sıvı Asit Diyare
Spesifik olmayan semptom ve bulgular • • Halsizlik Baş dönmesi Ağız kuruması İştahsızlık Artralji İdrar miktarında azalma Noktüri
Spesifik semptom ve bulgular • • • Ödem *** Anemi Dispne Plevral sıvı Asit Diyare
KLİNİK AYIRICI TANI Spesifik semptom-bulgu ÖDEM Fizyopatolojik mekanizma Klinik patoloji Yok Var Kuşkulu Sistemler Klinik patoloji Yok Var Kuşkulu LABORATUVAR İNCELEMESİ KESİN TANI
ÖDEM Klinik ayırıcı tanı Fizyopatolojik mekanizmalar • • • Hidrostatik basınç artışı Venöz dönüş bozukluğu Onkotik basınç azalması Kapiller permeabilite artışı Lenfatik drenaj bozukluğu
Ödem özellikleri • Renk Soluk, Hiperemik, Siyanotik • Godet bırakıp, bırakmadığı Bırakıyor- kalış zamanı (saniye) • Yaygın-lokalize (yaygın-anazarka) • Simetrik-asimetrik • Kollateral dolaşım var-yok • Eşlik eden, Hipertansiyon, normotansiyon veya hipotansiyon
Hidrostatik basınç artışı Sistemik Na+ sıvı retansiyonu (arteryel ve venöz kompartmanda volüm yüklenmesi) • Renal patolojiler • Cushing sendromu • Primer hiperaldosteronizim • Uygunsuz ADH sekresyonu • İlaçlar (NSAİ, …. ) ** Renal patolojiler dışındaki diğer durumlarda hipertansiyon vardır ödem nadirdir
Ödem özellikleri Hidrostatik basınç • Soluk • Kısa süreli godet • Özellikle göz kapakları • Anazarka tarzında değil • Mutlak hipertansiyon • • • Hasta Soluk Uzun süreli godet Yaygın Anazarka tarzında (plevra, periton) Kan basıncı normal Hidrostatik basınç artışına yönelik laboratuvar gereksiz
ÖDEM Klinik ayırıcı tanı Fizyopatolojik mekanizmalar • • • Hidrostatik basınç artışı Venöz dönüş bozukluğu Onkotik basınç azalması Kapiller permeabilite artışı Lenfatik drenaj bozukluğu
Venöz dönüş bozukluğu Santral (kardiyak) • Sağ kalp veya konjestif kalp yetmezliği • Önemli kardiyak patoloji var • Perikardit • • • Periferik VKİ sendromu VKS sendromu Varis Tromboflebit Dışarıdan basılar Travma
Ödem özellikleri Venöz dönüş bozukluğu • Siyanotik • Kısa süreli godet • Santral-anazarka tarzında • Kan basıncı normal, düşük • Periferik-asimetrik, lokal • Periferik-kollateraller • Santral-ciddi kardiyak patoloji • • • Hasta Soluk Uzun süreli godet Yaygın Anazarka tarzında (plevra, periton) Kan basıncı normal ***Venöz dönüş bozukluğuna yönelik laboratuvar gereksiz
ÖDEM Klinik ayırıcı tanı Fizyopatolojik mekanizmalar • • • Hidrostatik basınç artışı Venöz dönüş bozukluğu Onkotik basınç azalması Kapiller permeabilite artışı Lenfatik drenaj bozukluğu
Onkotik basınç azalması Hipoproteinemi-Hipoalbuminemi • Kayıplar (renal-Nefrotik sendrom, akut kan kaybı, geniş yanıklar) • Sentez bozukluğu (karaciğer patolojileri) • Yıkım artışı (tirotoksikoz, yaygın malignite, ciddi infeksiyonlar) • Absorbsiyon bozukluğu (malabsorbsiyon sendromu) • Alım yetersizliği (bilinç kaybı, anoreksia nervoza, ciddi ağız, özofagus ve mide patolojileri
Ödem özellikleri • • • Onkotik basınç Düşüklüğü Soluk Uzun süreli godet Yaygın Anazarka tarzında (plevra, periton) Kan basıncı normal-düşük *****Hasta ile uyumlu • • • Hasta Soluk Uzun süreli godet Yaygın Anazarka tarzında (plevra, periton) Kan basıncı normal ileri irdeleme
Onkotik basınç azalması Hipoproteinemi-Hipoalbuminemi • Kayıplar (renal-Nefrotik sendrom, akut kan kaybı, geniş yanıklar) • Sentez bozukluğu (karaciğer patolojileri) • Yıkım artışı (tirotoksikoz, yaygın malignite, ciddi infeksiyonlar) • Absorbsiyon bozukluğu (malabsorbsiyon sendromu) • Alım yetersizliği (bilinç kaybı, anoreksia nervoza, ciddi ağız, özofagus ve mide patolojileri
Gerekli laboratuvar incelemeleri • Kan proteinleri Total protein, albumin, globulin • Tam idrar Proteinüri, spot idrar-24 saatlik idrarda gram • 24 saatlik gaitada protein kaybı-gram
ÖDEM Klinik ayırıcı tanı Fizyopatolojik mekanizmalar • • • Hidrostatik basınç artışı Venöz dönüş bozukluğu Onkotik basınç azalması Kapiller permeabilite artışı Lenfatik drenaj bozukluğu
Kapiller permeabilite artışı Allerjik ödem
Ödem özellikleri Kapiller permeabilite artışı • Hiperemik • Kısa süreli godet • Lokal • Anazarka tarzında değil • Kan basıncı normal • Kaşıntılı Hasta • Soluk • Uzun süreli godet • Yaygın • Anazarka tarzında (plevra, periton) • Kan basıncı normal ***Laboratuvar incelemeleri gereksiz
ÖDEM Klinik ayırıcı tanı Fizyopatolojik mekanizmalar • • • Hidrostatik basınç artışı Venöz dönüş bozukluğu Onkotik basınç azalması Kapiller permeabilite artışı Lenfatik drenaj bozukluğu
Lenfatik direnaj bozukluğu • Lenfanjit • Lenfatik sistemi ilgilendiren malign kan hastalıkları • Lenfatik sisteme dışarıdan basılar • Travmalar
Ödem özellikleri • • • Lenfatik direnaj bozukluğu Soluk Godet bırakmaz Lokal Anazarka tarzında değil Kan basıncı normal Hasta • Soluk • Uzun süreli godet • Yaygın • Anazarka tarzında (plevra, periton) • Kan basıncı normal *** Laboratuvar incelemeleri gereksiz
Gerekli laboratuvar incelemeleri • Kan proteinleri Total protein, albumin, globulin • Tam idrar Proteinüri, spot idrar-24 saatlik idrarda gram • 24 saatlik gaitada protein kaybı-gram
Kan proteinleri: T. protein: 4. 8 gr/dl Albumin: 1. 8 gr/dl Globulin: 3. 0 gr/dl İdrar incelemesi: Proteinüri: 10. 7 gr/24 saat RENAL PATOLOJİ NEFROTİK SENDROM
- Slides: 32