TAM REKABET deal piyasalardr Soyuttur ve gerek hayatta
TAM REKABET • İdeal piyasalardır. Soyuttur ve gerçek hayatta karşılığı yoktur. Klasik iktisatçılar öne sürmüştür. En yakını tarım piyasaları olarak nitelendirilebilir. En yüksek üretim, en düşük fiyat söz konusudur. Hiçbir firmanın fiyat belirleme gücü yoktur. Fiyatı piyasa belirler. Firma fiyat alıcı (price taker) dır. •
TAM REKABET • Özellikleri • Atomizite-çok alıcı, çok satıcı bulunur. Pazar payı küçük, etki az. • Homojenite-mallar bire bir aynıdır. (tam ikame) • Mobilite-piyasaya giriş, çıkış serbesttir. • Lisans, Patent, ölçek ekonomisi? ? ? • Açıklık ve şeffaflık-alıcı ve satıcı tam bilgiye sahiptir.
TAM REKABET • “Her satıcının piyasadaki rolü, pazar payı küçük olduğu için piyasayı etkileme olasılığı yoktur. ” • Gerçek hayat? ? ? • Uzun dönem normal kar
TAM REKABET • Tam rekabet firmalarında E=sonsuz • D=p=AR(ortalama hasılat)=MR(marjinal hasılat) Bu eşitlik, sadece tam rekabet piyasalarında bulunur. Neden ? fiyatlar sabit. • Üretim kararları • TR>TC Aşırı kar durumu • TR=TC başabaş noktası, normal kar • TR<TC kapatma noktas. I • Kar maksimizasyonu • MR>MC ilave üretim yapmanın getirisi maliyet artışından büyük. Eşit olana üretim miktarı artar. • MR=MC kar max, zarar min noktası. Uzun dönem denge. • • MR<MC zarar.
Tam rekabet • Kar maksimizasyonu • MR>MC ilave üretim yapmanın getirisi maliyet artışından büyük. Eşit olana kadar üretim miktarı artar. • MR=MC kar max, zarar min noktası. Uzun dönem denge. • MR<MC zarar.
Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları • İdeal piyasa değil • Eksik rekabet • Oligapol • Monopson
MONOPOL • Özellikler –(monos-polein) • • Tek satıcı, çok sayıda alıcı Yakın ikamesi olmayan mallar sunar Giriş-çıkış yasak Fiyat yapıcıdır-tek taraflı belirler Piyasa gücü en fazla-arz edicinin kontrol gücü fazla Sürekli aşırı kar Sürekli eksik kapasite? ? fiyat fazla, üretim düşük.
Monopol • Neden sürekli eksik kapasite? ? • Fiyatı istediği gibi ayarlar, fazla üretim yapmak istemez • Neden negatif? • Daha fazla satmak için fiyatı düşürür. Doğrudan “arz”miktarını kontrol edebilir.
MONOPOL Çeşitleri Yasal tekel-kanun koyucunun yetkilendirmesi Hammadde tekeli-kaynak sahiplenme tek Paten-knowhow tekeli-üretim lisansı tek Doğal tekel
Monopol • Firma talebi=Piyasa Talebi • D=p=AR>MR • P>MR tekel karı-fiyatlar tam rekabetten daima yüksek • Hem fiyatı hem miktarı aynı anda düşüremez. • MR fonksiyonu ters talep eğrisinin iki katıdır.
- Slides: 10