taak 6 Geboorte en nazorg Voorbereiding blz 57

taak 6. Geboorte en nazorg Voorbereiding (blz. 57) • Grondig theorie bestuderen. Stel verhelderingsvragen en maak van deze taak een PP. • Luister naar de uitleg van de docent • Maak de Vragen (blz. 70). • Controleer met de klas de antwoorden. • Bewaar een uitwerking voor jezelf, bijvoorbeeld op VIBE

6. 1 De 4 stadia • Voorbereiding(uier, banden, kling en slijm) • Ontsluiting (weeën; op het einde komt de waterblaas) 2 -12 uur • Uitdrijving (begin: pootjesblaas) 0, 5 -6 uur – Bij stuitligging langer door: • ONTBREKENDE WIGVORM • MOEDER PERST MINDER • Nageboorte (>24 uur= aan de nageboorte blijven staan)

6. 2 (Afwijkende) geboorte Geboortehulp: Achterstel reinigen Handen wassen Glijmiddel gebruiken Opvoelen (ligging, ontsluiting cervix en schede, leven, ligging navelstreng, grootte kalf) Kop- of stuitligg.

Knie: -> half terug geslagen. Knie -> volledig teruggesl. Levenstekenen: tussenklauw, slik- of anus-reflex

Ander afwijkende liggingen • Rugligging in kopligging • Rugligging bij een stuitgeboorte • Tarsaalligging: achterbenen in de hak gebogen bij stuitligging • Heupligging: achterbenen gestrekt naar voren bij stuitligging • Teruggeslagen kop

Te doen tijdens geboorte • Onsluiting baarmoederhals – Elastisch: wachten of oprekken – Geen rek: dierenarts bellen • Levenstekenen, – Tussenklauwreflex – Slikreflex – Anusreflex

Te doen tijdens geboorte • Oprekking schede en kling – Te weinig: oprekken met glijmiddel – Blijft weinig: dierenarts bellen • Ligging navelstreng controleren – Vooral bij stuitligging belangrijk • Controleren grootte kalf: dikte onderpootjes

6. 3 Professionele hulp Meten is weten: - Hele hand tussen schouder kalf en bekken koe: vlotte geboorte - Twee vingers: zware geboorte - Geen ruimte: dierenarts bellen

Neersnoeren Voordelen liggende verlossing: • Kalf wordt geboorteweg ingedrukt • Minder trekkracht nodig • Bekken wordt ruimer • Koe en kalf kunnen niet vallen

Bevestiging touwtjes

Vervolg 6. 3, blz 65 • Trekken tijdens buikpers – Koe perst mee – Bekken is dan ruimer • Juiste trekrichting – Stuitligging – Kopligging Trek aan het kalf in plaats van aan de koe

Vervolg 6. 3, blz. 65 • Het veeverlos apparaat -> als het nodig is -> met indicator over trekkracht • film verlossing kalf • geboorte kalf • film keizersnede koe • Kalf draaien ? : zie blz. 63 • Afzagen bij dood kalf -> laatste “red middel”

6. 4 De verlossing van een zeug • film geboorte big • nestgedrag zeug • • • Zorg voor goed milieu big bij geboorte Snelle biestopname 3 -5 uur duur geboorte Iedere big zijn eigen nageboorte Stagnatie door: te grote big, dwarsligger, stress in de stal en weeënzwakte (ca-tekort of vermoeidheid)

7. 5 Na de geboorte: de juiste zorg • Zwak kalf op gang helpen – Hondenzit – Koud water over kop – Beademen (voorpoot of mond op mond) Respirot op tong voor ademhaling – Op de kop hangen – Slijm verwijderen – Bicarbonaat tegen verzuring • Normale zorg: droogwrijven, navel, biest, bijspeentjes verwijderen

• Zorg voor de koe – Let op eventuele 2 -ling – Koe snel laten staan (voorkom slaapbenen) – Wees bedacht op kalfziekte (niet volledig leegmelken)