T NAAT FAKLTES YAPI ve DEPREM MHENDSL LABORATUVARINDA

İTÜ İNŞAAT FAKÜLTESİ YAPI ve DEPREM MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI’NDA UYULMASI ZORUNLU “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” “DENEY-EMNİYET” KURALLARI

İTÜ İnşaat Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuvarı 34469 Maslak-İstanbul Tel : 0 212 2853795 Faks : 0 212 2856106 E-posta : yapidepremlab. itu. edu. tr Web : www. yapidepremlab. itu. edu. tr

Prof. Dr. Ercan YÜKSEL İTÜ İnşaat Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuvarı Sorumlusu 34469 Maslak-İstanbul Tel: 0212 2856761 - 0505 6685187 Faks: 0212 2856587 web. itu. edu. tr/~yukselerc

• • Önemli telefon numaraları Dekanlık 285 38 55 Fakülte Sekreteri 285 34 13 Bina İdare amiri 285 38 56 Bina Güvenlik 285 38 50 -285 74 15 İTÜ Ambulans 285 39 04 Mediko-Sosyal 285 6943, 285 3934, 285 3935

• • Rektörlük Güvenlik İstinye Polis Merkezi Emirgan Polis Karakolu Polis İmdat Yangın İhbar İtfaiye Sağlık Danışma Hızır Acil 285 6814 277 5771 277 5679 155 110 184 112

Laboratuvarda Uyulması Gereken Kurallar: 1. Laboratuvar çalışma saatleri 08. 30 -17. 30 arasındadır ve bu saatlerde herkes güvenlik kurallarına uymak zorundadır. 2. Mesai saatleri dışında; a. b. c. Laboratuvara, sadece yetkili kişiler girebilir. Laboratuvar, görevli personel ya da Laboratuvar Sorumlusundan ve Dekanlık’ tan izin alınarak kullanılabilinir. Laboratuvarda; izin alan, grup çalışması yapacak olan ve kullanacakları ekipman hakkında önceden bilgilendirilmiş olan öğrenciler en az iki kişi olarak çalışmak koşulu ile bulunabilir.

Laboratuvarda Uyulması Gereken Kurallar: 3. Dışarıdan gelenler, Laboratuvar personeli tarafından eğitimini aldıkları ekipmanları kullanabilirler. 4. Laboratuvarı kullanma izni, Laboratuvar Sorumlusu tarafından, güvenlik konusunda dikkatli olduğu, güvenli davranışlar sergilediği belirlenen kişilere verilir.

“İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” KURALLARI

Laboratuvar “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” Programının Amacı İTÜ İnşaat Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuvarı İş Sağlığı ve Güvenliği Programı kapsamında, çalışma alanı içerisinde oluşabilecek zararların/kazaların düzeltilmesi ve önlenmesi amaçlanmıştır. belirlenmesi,

Laboratuvar “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” Programının Kapsamı; Yapılması planlanan eğitimler aşağıdaki başlıklardan oluşmaktadır; • Katılımcıların sorumluluklarının belirlenmesi • Belli periyotlarda devam edecek eğitimlerde; • Temel Laboratuvar İş Sağlığı ve Güvenliği • Laboratuvar ekipmanının kullanımı • Fakülte görevlileri, personel ve öğrencilere güncel İş Sağlığı ve Güvenliği kuralları ve yapılması gerekenlerin aktarılması • İlkyardım • Tehlike hazırlığı ve sorumluluğu, binanın tahliye edilmesi • Uygun yük kaldırma teknikleri

Katılımcıların Sorumlulukları Laboratuvar Sorumlusu; v Laboratuvarın İş Sağlığı ve Güvenliği Programının yürütülmesi v Laboratuvarda oluşabilecek kazaların tanımlanması ve düzeltilmesi, güvenlik çalışmalarının kontrolü ve sağlanması v Meydana gelebilecek kaza, incinme, sakatlanma vs. gibi durumları belirleme ve önlem alma v Çalışan diğer personel ve öğrencileri İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda kontrol etme ve uyarma v Çalışanlara İş Sağlığı ve Güvenliği kurallarına dikkat etmenin öneminin anlatımı

Katılımcıların Sorumlulukları Laboratuvar Çalışanlarının Sorumlulukları; • İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili işaretlere, posterlere, uyarı işaretlerine ve yönlerine uymalıdır. • Çalıştıkları alan ve konulardaki potansiyel tehlikeleri öğrenmelidir. • İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimlerine katılmalıdır. • Tüm İş Sağlığı ve Güvenliği işlem ve önlemlerinin işletimini takip etmelidir. Uygun kişisel koruyucu ekipman kullanmalıdır. •

Katılımcıların Sorumlulukları Tüm Çalışanlar; • Kendisine yardımcı olan çalışanları, kusurlu ekipman ve tehlikeler konusunda uyarmalıdır. • Laboratuvar Sorumlusuna güvenli olmayan koşulları derhal haber vermeli ve tehlike olması durumunda çalışmayı durdurmalıdır. • Çalıştığı bölgenin güvenlik denetimlerinde yer almalıdır.

Temel Laboratuvar “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” Kuralları: Ø Laboratuvarda çalışan tüm personel, öğrenciler dahil, çelik uçlu güvenlik ayakkabısı giymelidir. Ø Laboratuvar çalışma alanı içinde tüm personel, öğrenciler ve misafirler de dahil olmak üzere baret takmalıdır. Ø Laboratuvarda kaynak yapımı sırasında sıçrayan yakıcı, patlayıcı materyallerin tehlikeli olabileceği göz önünde bulundurularak, bu işlem süresince izleyiciye izin verilmez. Ayrıca işlem sırasında güvenlik bölgesi oluşturulmalıdır. Ø Kırma deneyleri sırasında da kaynak işlemindeki kurallar geçerli olup, deney düzeneği çevresine koruyucu bir bariyer oluşturulmalıdır.

Temel Laboratuvar “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” Kuralları: Ø Tırmanırken ya da yüksekte iş yaparken, güvenlik kemeri kullanılmalıdır (tırmanış ya da yükseklik 3 m’den fazla yükseklik için tanımlanmaktadır). Ø Taşıma işlemi için kullanılan vinç (kren) sadece yetkili kişi tarafından kullanılabilir. Ø Tüm personel kalın ve uzun pantolon giymelidir.

Temel Laboratuvar “İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ” Kuralları: Ø Eğer yapılan işi sırasında el/bilek bölgesinde zarara görme riski varsa mutlaka eldiven giyilmelidir. Ø Güç ekipmanı ya da makine kullanılırken mutlaka gözlük takılmalıdır. Ø Yapılan iş sırasında toz ve gazdan etkilenme söz konusu ise maske kullanılmalıdır. ACİL DURUMDA; MEDİKO AMBULANS (3904) ACİL SERVİS (112) aranmalı ve Laboratuvar personeline durum bildirilmelidir!

• Acil çıkış yolları ve sarı çizgilerin içine ve üzerine numune konulmaz! • Araç giriş-çıkış yerlerine numune konulmaz!

Güvenlik Eğitimi Ekipmanının Kullanımı Laboratuvar Yangın güvenliği tekniği ve yangın söndürücünün kullanımı

Laboratuvar Ekipmanının Kullanımı Yükverenin kullanımı Bir sonraki işlemi unutulduğunda kullanma kılavuzuna bakılmalıdır. Valfi açmadan önce deney alanına anons edilmelidir. Yüklemeye başlamadan önce her işlem tekrar kontrol edilmelidir. Yükleme tamamlandıktan sonra veri dosyası kaydedilmeli ve bir kopyası alınmalıdır. • Yükleme esnasında en az bir kişi numune üzerinde gözlem yapmalıdır. • Yükverenin kullanımı sırasında kaynak yapılmamalıdır. • •

DENEY HAZIRLIĞI

Deney sahası güvenlik şeridi ile çevrilir.

Deney hazırlığı sırasında gerekli iş aletleri Teknisyenden imza karşılığı teslim alınır.

Deney hazırlığı için gerekli elektronik aletler ilgili personelden imza karşılığı teslim alınır.

Deney hazırlığı sırasında mümkün olduğunca sessiz çalışılır.

Deney tamamlandıktan sonra deney sahası temizlenir. Laboratuvarda çalışan herkes çalıştığı bölgeden ve kullanılan cihazların temizliğinden sorumlu olup, ortak mekanları temiz kullanmak durumundadır.

Deneyde kullanılan elektronik aletlerin çalışabilirliği kontrol edilir, aletlerde hasar olması durumunda laboratuvar yönetimine bildirilir , aletlerde hasar olmaması durumunda temizlenerek ilgili personele teslim edilir. Teslim Çizelgesi 1) 2) 3) İmza

Deneyde kullanılan el aletleri ilgili personele teslim edilir. Teslim Çizelgesi 1) 2) 3) İmza

Can ve mal güvenliği açısından riskleri azaltmak üzere, laboratuvar yönetiminden özel izin alınmadıkça laboratuvar çalışmaları hafta içi mesai saatleri içinde yapılacaktır.

Tehlike Hazırlığı ve Sorumluluğu Tehlikelerin Belirlenmesi • Laboratuvarda düzenli olarak, 6 aylık periyotlarda çalışma alanlarının güvenliği ile ilgili denetimler yapılmalıdır. Gözlemler not alınmalıdır. Laboratuvar sorumlusu tarafından düzenlenecek olan Form da laboratuvarda belirtilen kurallara uyulmaması durumunda verilecek cezalar belirtilmelidir. Laboratuvara gelen yeni malzeme ve ekipmana karşı güvenlik önlemi alınması gerekliliği veya laboratuvar sorumlusunun yeni veya önceden bilinmeyen bir tehlikeden bilgisi olması durumlarında düzenli yapılan denetimlere ek denetimler yapılmalıdır. • Laboratuvar sorumlusu, personelin veya öğrencilerin karşılaşabileceği tehlikelerin belirlenmesi ve düzeltilmesi konusunda sorumludur ve çalışılan alanları en az 6 ayda bir kontrol etmelidirler. • Denetim sırasında laboratuvar sorumlusunun acil önlem bulamadığı durumlarda “Güvensiz Durumlar Raporu Formu” doldurulmalıdır. Çalışanlar güvensiz bir durumu idareye bildirmek istediğinde aynı formu doldurmalıdır.

Tehlike Hazırlığı ve Sorumluluğu Tehlikelerin Düzeltilmesi • Periyodik kontrollerde veya normal işleyiş sırasında belirlenen tehlikeler laboratuvar sorumlusu tarafından veya çalışanlarla işbirliği içerisinde düzeltilmelidir. Tehlikeden etkilenen çalışanların sorumlusu, tehlike belirlenir belirlenmez güvenli olmayan koşulları tehlikenin ciddiyetine bağlı olarak düzeltmelidir. Tehlikelerin düzeltilmesi durumunda alınabilecek bazı önlemler aşağıda belirtilmiştir: • Güvenli olmayan ekipman kilitlenmeli ve “Tamir edilinceye kadar kullanmayınız” diyerek etiketlenmeli ve çalışanlara, söz konusu ekipman tamir edilinceye kadar alternatif bir liste sağlanmalıdır. • Güvenli olmayan çalışmaya son verilmelidir. • Uygun kişisel koruma ekipmanının gerekliliği açıklanmalı ve mevcut olduğundan emin olunmalıdır. • Kimyasal sızıntı veya başka tehlikelerin olduğu bölgelere girişi yasaklanmalı ve tehlikeli koşulları sorumluya haber verilmelidir.

Tehlike Hazırlığı ve Sorumluluğu Tehlikelerin Düzeltilmesi • Laboratuvar sorumlusu “Tehlike Düzeltme Raporu Formu” nu uygulanması gereken düzeltme projesi ve güncel bitirme tarihlerini belirterek doldurmalıdır. Laboratuvar sorumlusu tehlikelerin düzeltilmesi için kampüs içindeki diğer birimlerden yardım talep edebilirler. Eğer yaygın bir tehlike mevcutsa, o alandaki çalışma derhal durdurulmalı ve sorumluya haber verilmelidir. Eğer tehlike, çalışanlara zarar vermeden düzeltilemiyorsa, kalifiye ve durumu düzeltebilecek personel hariç tüm personel o alandan uzaklaştırılmalıdır. Kalifiye personel duruma müdahale etmeden önce gerekli önlemlerini almalıdır.

Uygun Yük Kaldırma Teknikleri Cisimleri bir yerden başka bir yere taşırken belinizin eğik değil de dik pozisyonda olmasına dikkat ediniz. DOĞRU Herhangi bir ağırlığı taşımanız gerekirse yükü vücudunuza simetrik olarak paylaştırdıktan sonra taşıyınız.

Uygun Yük Kaldırma Teknikleri Ağır bir yük kaldırılmamalıdır. Kaldırılması zorunlu ise başkalarından yardım istenmelidir. YANLIŞ DOĞRU Hafif dahi olsa yerden bir cismi alırken dizler kırılmalı ve çömelerek alınmalıdır. Belden eğilmek yanlış bir uygulamadır.

Uygun Yük Kaldırma Teknikleri Bir eşyayı alırken ona doğru uzanmamalı, yanına iyice yaklaşılmalıdır. Bir cismi yerden alırken, önce onu bedene doğru yaklaştırmalı sonra yükseltmelidir. YANLIŞ DOĞRU

Uygun Yük Kaldırma Teknikleri İki kişinin bir eşyayı iki ucundan tutarak taşıması gerekiyorsa, birbirine haber vermeden eşyanın bir ucu asla bırakılmamalıdır. YANLIŞ DOĞRU Bir cismi kaldırmadan önce onun ne derecede ağır olduğunu tahmin etmeye çalışılmalı, sonra yaklaşılmalı, kaldırma işlemine geçmeden önce cisim hafifçe yoklanarak test edilip, ağırlığı hakkında tam bir fikir edindikten sonra kaldırılmalıdır.

Uygun Yük Kaldırma Teknikleri Ağır bir yükün kaldırılması gerekiyorsa, yükü kaldırırken yavaş ve temkinli hareket edilmeli, ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Adalelere ani yük bindirilmemelidir. Karın ve sırt adalelerinin kasılması omurgayı desteklediği için yükün kaldırılması esnasında karın kaslarını kasarak bütün kas gruplarının aynı anda çalıştırılması sağlanmalıdır. YANLIŞ DOĞRU Ağır bir yük, bel hizasından daha yükseğe kaldırılmamalıdır. Özellikle bu yükün baş hizasından yukarı kaldırılmaması gerekmektedir.

Tüm personel ve öğrenciler güvenli çalışma kurallarına uymakla sorumludurlar. Kurallara uymayan laboratuvar çalışanlarına disiplin kuralları uygulanır.

Acil Çıkış Planı ARTIK YOK

Deney katı(Zemin kat) Yapılması Planlanan Acil Çıkış

Bodrum kat Acil Çıkışı

Laboratuvarda sigara içmek YASAKTIR.

“EMNİYET” KURALLARI

Laboratuvar emniyeti için, laboratuvardan son çıkan kişinin; kapı ve pencerelerin kapalı olduğunu bilgisayarların kapalı olduğunu elektriklerin kapalı olduğunu kontrol etmesi gerekmektedir.

Doğayı korumak için atıklarımızı sınıflandıralım…. kağıt ahşap çelik cam