T C Salk Bakanl Trkiye Halk Sal Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA VE BÜRO ERGONOMİSİ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi 1
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu • Eğitim, özellikle aşağıdaki konuları içerir: a) Ekranlı araçlarla çalışmalarda riskler ve korunma yolları, b) Doğru oturuş, c) Gözlerin korunması, ç) Gözleri en az yoran yazı karakterleri ve renkler, d) Çalışma sırasında gözleri kısa sürelerle dinlendirme alışkanlığı, e) Gözlerin, kas ve iskelet sisteminin dinlendirilmesi, f) Ara dinlenmeleri ve egzersizler.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Mevzuat-6 • Gözlerin korunması • MADDE 9 – • İşyerinde, ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce ve ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında çalışanların göz muayeneleri yapılır. • Gerekiyorsa çalışanlara yaptıkları işe uygun araç ve gereç verilir.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Mevzuat-7 • Ekranlı araçlarla çalışmalarda çalışanların gözlerinin korunması için; a) Ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce, b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla, c) Ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında, göz muayeneleri yapılır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ekranlı çalışma ekipmanları ve özellikleri
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Monitor-1 • Ekran, çalışanın çalışma pozisyonuna uygun mesafede ve göz hizasında olmalıdır. • Ekranda görünen karakterler, kolayca seçilir şekil ve formda, uygun büyüklükte olmalı, satır ve karakterler arasında yeterli boşluk bulunmalıdır. • Ekran görüntüsü stabil olmalı, görüntü titrememeli ve benzeri olumsuzluklar bulunmamalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Monitor-2 • Parlaklık ve karakterler ile arka plan arasındaki kontrast, çalışan tarafından kolaylıkla ayarlanabilmelidir. • Ekran, çalışanın ihtiyacına göre kolaylıkla her yöne döndürülerek ayarlanabilir olmalıdır. • Ekran, ayrı bir kaide veya ayarlanabilir bir masa üzerinde kullanılabilir olmalıdır. • Ekranda kullanıcıyı rahatsız edebilecek yansıma ve parlamalar olmamalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Klavye-1 • Çalışanın el ve kollarının yorulmaması ve rahatça çalışabilmesi için ekrandan ayrı ve hareketli olmalıdır. • Klavyenin ön tarafına, çalışanın bileklerini dayayabileceği özel destek konulmalı ve klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Klavye-2 • Klavye yüzeyi ışığı yansıtmayacak şekilde mat olmalı ve klavye tuşlarının özellikleri ve yerleri klavye kullanımını kolaylaştıracak şekilde olmalıdır. • Klavye tuşları üzerindeki semboller, çalışma pozisyonuna göre kolaylıkla okunabilir ve seçilebilir nitelikte olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma masası-1 • Çalışma masası; ekran, klavye, dokümanlar ve diğer ilgili malzemelerin rahat bir şekilde düzenlenmesine olanak sağlayacak şekilde, yeterli büyüklükte ve ışığı yansıtmayacak nitelikte olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma masası-2 • Çalışanın rahatsız edici göz ve baş hareketleri ihtiyacını en aza indirecek şekilde yerleştirilmiş ve ayarlanabilir özellikte olmalıdır. • Çalışanın rahat bir pozisyonda olması için yeterli alan olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma sandalyesi • Sandalye dengeli ve çalışanın rahat bir pozisyonda oturabileceği ve kolaylıkla hareket edebileceği şekilde olmalıdır. • Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır. • Sırt dayama yeri öne-arkaya ve yukarı-aşağı ayarlanabilir, sırt desteği bele uygun ve esnek olmalıdır. • İstendiğinde çalışana uygun bir ayak desteği sağlanmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma ortamı ile ilgili etkenler
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma ortamı-1 • Aydınlatma; • Çalışanın gereksinimleri ve yapılan işin türü dikkate alınarak uygun aydınlatma şartları sağlanmalı, arka planla ekran arasında uygun kontrast bulunmalıdır. • Yapay aydınlatma kaynaklarının yeri ve teknik özellikleri ekrandaki ve diğer ekipman üzerindeki parlama ve yansımalar önlenecek şekilde olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma ortamı-2 • Yansıma ve parlama • Çalışma merkezlerinde yansımalara ve parlamalara neden olabilecek ışık gelmesini önleyici tedbirler alınmalıdır. • Ekrana gelen gün ışığının kontrol edilebilmesi için yatay ve dikey ayarlanabilir perdeler kullanılmalıdır. • Gürültü • Çalışma merkezlerinde kullanılan ekipmanın gürültüsü çalışanların dikkatini dağıtmayacak ve karşılıklı konuşmayı engellemeyecek düzeyde olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışma ortamı-3 • Isı: Çalışma merkezindeki ekipman çalışanları rahatsız edecek düzeyde ortama ısı vermemelidir. • Radyasyon: Çalışma merkezindeki görünür ışık dışındaki tüm radyasyonların sağlığa zarar vermeyecek düzeylerde olması için gerekli önlemler alınmalıdır. • Nem: Çalışma ortamında nem, uygun düzeyde tutulmalı ve bu düzey korunmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan-Bilgisayar arayüzü • Programların işe uygun olması sağlanır. • Programların kolay kullanılabilir ve eğer uygunsa çalışanın bilgi düzeyine ve deneyimine göre ayarlanabilir olması sağlanır. • Sistemler çalışanların verimini artıracak ve kolaylık sağlayacak şekilde geri beslemeli olmalıdır. • Programların, özellikle verilerin algılanması ve kullanılması konusunda yazılım ergonomisi prensiplerine uygun olmalıdır.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu • Çalışma ortamı ergonomik değilse?
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Gelişen teknoloji ve büro çalışanları 1. 2. 3. 4. İşlerin yapılabilme hızındaki, İş yoğunluğundaki, Ekran karşısında geçen zamandaki, Hareketsizlikteki artışlar ve 5. Mola sayısı ve süresinde azalma sonucu Kas İskelet Sistemi Hastalıklarında (KİSH) artış
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bürolarda risk faktörleri A- İş ile ilgili risk faktörleri: • Fiziksel risk faktörleri • Ergonomik risk faktörleri • Psikolojik risk faktörleri B- Kişisel risk faktörleri
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ergonomik sorunlar 1. Şiddetli travmalar sonucu, 2. Tekrarlayıcı ve zorlayıcı hareketlerle, 3. Uygun olan / olmayan pozisyonlarda uzun süreli duruş, 4. Termal konfor eksiklikleri nedenleri ile de oluşurlar.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-1 1. İşyeri ergonomik prensiplere uygun olarak projelendirilmeli. -Havalandırma, klima sistemleri, kapı, pencere yeri, elektrik ve bilgisayar ağ donanımı v. b. 2. İç mekanlar ve büro donanımları çalışanın antropometrik ölçümlerine ve vücut özelliklerine uygun olarak düzenlenmeli. -Masa, sandalye, dolap, bilgisayar v. b. büro aletleri
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-2 3. İşyerinde yeterli fizik konfor sağlanmalı. Isı - Büro işleri: 19. 4 - 22. 8 C Nem - Ortalama %45 -65 Gürültü - 80 desibelin altında Aydınlatma - Yeterli olmalı, gölgelenme, yansıma olmamalıdır
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-3 4. İşe giriş muayeneleri işe uygun olarak yapılmalı. 5. Çalışan işe uygun olarak seçilmeli ve / veya atanmalı. 6. Periyodik muayeneler yapılmalı.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-4 7. Belirli periyotlarla iş ortamında risk değerlendirmesi yapılarak gerekli düzenlemeler yapılmalı. 8. İş monotonluğunu giderecek rotasyonlar yapılmalı. 9. İş ortamında ortak kullanılacak sosyal alanlar yaratılmalı. 10. Etkin dinlenme araları verilmeli.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-5 11. Çalışanlara eğitimler verilmeli ve düzenli aralıklarla sürdürülmeli. -Ergonomi -Yaşam tarzı değişikliği a- Egzersiz yapma b- Sigara bırakma c- Dengeli ve düzenli beslenme, kilo takibi d- Ergonomik davranış alışkanlığı
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-7 12. Periyodik olarak iş ortamında kısa süreli gözlem amaçlı ziyaretler yapılmalı, KİS şikayeti olanlar takip edilerek, yerinde müdahalelerde bulunulmalı.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-8 14. İlerlemiş vakalarda, 2. - 3. basamak hizmet birimleri ile entegre bir şekilde medikal tedavi, fizik tedavi ve cerrahi tedavi planlanarak, çalışana destek sağlanmalı.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Neler yapılmalı-9 15. Gerektiğinde meslek hastalıkları hastanesine sevk edilmeli. Meslek Hastalıkları Hastanesi
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Nasıl Yapmalı? -1 Üst yönetim desteği alınmalıdır. . .
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Nasıl Yapmalı? -2 Çalışanlar sürece katılmalıdır. . . “Tespit, planlama, reorganizasyon ve uygulama aşamalarının her birinde çalışanlar, işyeri hekimi, İSG uzmanı (varsa) ve işveren birlikte hareket etmelidir. ”
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Nasıl Yapmalı? -3 İşyeri sahibi; 1. Çalışma ortamının uygunluğunu sağlamalı. 2. Çalışanlara ergonomi konusunda eğitim verilmesini sağlamalı. 3. Gerekli donanım ve iş organizasyonunu sağlamalı.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Nasıl Yapmalı? -4 Çalışanlar; 1. Risk etkenleri konusunda bilgi sahibi olmalı ve eğitimlere katılmalı. 2. Risk etkenlerinden uzak durmalı. 3. İş yerinde ve günlük yaşamda vücudunu doğru kullanmalı. 4. Düzenli egzersiz ve spor yaparak genel sağlığını iyileştirmede sorumluluk almalı. 5. Dengeli ve düzenli beslenmeli.
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu “Hastalıgın en güzel ilacı, o hastalıktan korunmanın çarelerini ögrenmektir” Hippokrat
- Slides: 42