Szwecja i Dzie witej ucji Wstp Kult witej
- Slides: 15
Szwecja i Dzień Świętej Łucji
Wstęp Kult Świętej Łucji wywodzi się z jej rodzinnych Włoch. Do Szwecji przywędrował z Niemiec. Co to właściwie jest za Święto i dlaczego w Szwecji, w jednym z najbardziej zateizowanych państw Europy, tak kultywuje się zwyczaj upamiętniający katolicką świętą?
Święta Lucja, która nie chcąc porzucić swojej wiary pozbawiła się oczu, stała się patronką dnia uchodzącego za najkrótszy dzień w roku. 13 grudnia wyznaczał też początek Adwentu, w związku z którym jeszcze przed nastaniem świtu zasiadano po raz ostatni przed Świętami Bożego Narodzenia za suto zastawionym stołem.
„Świętą Łucją” w szwedzkiej rodzinie zostawała najstarsza córka. 13 grudnia wcześnie rano, gdy za oknem wciąż jeszcze zmrok, ubrana na biało i w wianku z zapalonymi świecami na głowie…
…budziła rodziców, śpiewając tradycyjną szwedzką piosenkę Sankta Lucia (Święta Łucja), podając kawę, czerwone grzane wino (glogg – fot. 1) i pszenne, specjalnie na tę okazję przygotowane, ciastka z rodzynkami i szafranem zwane lussekatt (fot. 2).
Tradycyjna „Święta Łucja” i poranny rytuał
Tego ranka, po udaniu się do szkoły, miejsca pracy, kościoła itp. , ogląda się ”Świętą Łucję” ubraną na biało i z wiankiem ze świecami na głowie śpiewającą kolędy. Nie wolno wtedy narzekać, że za oknem jest jeszcze ciemno, w końcu to szwedzka zima. Kto woli obejrzeć całe wydarzenie w piżamie, może to zrobić w publicznej telewizji szwedzkiej.
Nawet jeśli jesteś laureatem nagrody Nobla, nie wykręcisz się od tej szwedzkiej tradycji. Tydzień przyznawania nagród Nobla przypada w tym samym czasie i laureaci są tradycyjnie budzeni w hotelu przez Łucję i jej śpiewających towarzyszy.
Zastanawiające i jednocześnie bardzo dziwne jest to, że w bardzo zsekularyzowanej (tzn. zeświecczonej, w której znacznie ograniczono lub wręcz całkowicie wyeliminowano rolę religii w społeczeństwie) Szwecji ulubionym świętem jest dzień katolickiej świętej. Co dziwniejsze jest to Święto wywodzące się z Włoch. Święta Łucja była katolicką dziewczyną, która zginęła śmiercią męczeńską w roku 304, w Syrakuzach na Sycylii.
Nie jest do końca jasne, jak obchodzenie tego Święta stało się tradycją w Szwecji. Dodatkowo, nawet w obecnych czasach równości płci, role Łucji zazwyczaj odgrywa dziewczynka. Ale coraz popularniejsze staje się w szkołach, firmach i różnych organizacjach wyznaczanie do tej roli mężczyzny, choć zwykle jest to traktowane jako żart.
Współcześnie pochody w Dzień Świętej Łucji składają się z wielu osób przebranych za popularne postaci. Dzieci często przebrane są za tomtar czyli gnomów, stjarngossar czyli chłopca gwiazdkę, który ma na głowie spiczasty kapelusz, lub za piernikowego ludzika, oprócz oczywiście Świętej Łucji i jej panien. Wszystkie postacie mają swoje własne piosenki, których słowa są w Szwecji powszechnie znane.
Każdego roku w szwedzkich mediach pojawia się informacja o zakazaniu w jakimś miasteczku obchodów Dnia Świętej Łucji. Jedna ze szkół w 2012 roku zakazała przebierania się uczniom za brązowego piernikowego ludzika, jedną z bardzo popularnych postaci. Jednak zazwyczaj są to informacje nieprawdziwe i nie wywołują większego zainteresowania.
Na zakończenie zapraszamy Was na krótki seans filmowy: https: //sweden. se/culture-traditions/lucia/
God Jul! Adjö! Wesołych Świąt! Do widzenia!
Opracowanie i bibliografia • Opracowanie: mgr Anna Trzcińska, Zespół Szkół Specjalnych Nr 78 im. E. Szelburg-Zarembiny w Instytucie "Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”, grudzień 2020 roku • Grupa wychowanków: mieszana dzieci młodsze i starsze • Materiały źródłowe: https: //sweden. se/culture-traditions/lucia/, https: //skandynawiainfo. pl/co-nalezy-wiedziec-o-dniu-swietej-lucji/9/, http: //szwecjoblogspot. com/2013/12/swieta-ucja. html (dostęp: 14. 12. 2020) • Zdjęcia: https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Ad%C 3%A 8 le_S%C 3%B 6 derberg_-_Christmas_card. jpg/800 px. Ad%C 3%A 8 le_S%C 3%B 6 derberg_-_Christmas_card. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/c/c 2/Santa_Apolonia_por_Francisco_de_Zurbar%C 3%A 1 n_%28 medio_punto%29. jpg/200 px. Santa_Apolonia_por_Francisco_de_Zurbar%C 3%A 1 n_%28 medio_punto%29. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/e/e 2/Gl%C 3%B 6 gg_kastrull. JPG/1200 px-Gl%C 3%B 6 gg_kastrull. JPG, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/f/f 6/Lussebullar. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/8/8 b/Lucia. Procession. jpg/220 px-Lucia. Procession. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/9/9 f/Lucia_in_Vienna_2. jpg/220 px-Lucia_in_Vienna_2. jpg, https: //3. bp. blogspot. com/DC 5 t. QFUKulw/WFZ 7 Gip 4 q. WI/AAAAi. Nk/F 3 Uf. Q 2 NKhw. Y_pfa. Ky. F 41 o 2 x. K 2 f. Pk 45 t. YQCPc. B/s 640/Pic. Monkey%2 BCollage. Saint. Lucy. B. jpg, http: //4. bp. blogspot. com/__xt. Dyo 1 Jx. FA/TQVh 4 lk. W 0 PI/AAAABAM/U 8 g. Fny. Spgzc/s 1600/st-lucy. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/0/04/Lucia-13. 12. 06. jpg, https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Sankta. Lucia. Procession. jpg/1200 px-Sankta. Lucia. Procession. jpg, http: //img 2. garnek. pl/a. garnek. pl/003/927/3927726_800. 0. jpg/swieta-lucja-przychodzi-i. jpg (dostęp: 14. 12. 2020)
