Szanta finansowy w NBA rzecz o upadku Seattle

Szantaż finansowy w NBA – rzecz o upadku Seattle Super. Sonics mgr Wojciech Deja (OIRP w Warszawie, WNE UW)

Struktura prezentacji 1. Kazus Seattle Super. Sonics 2. Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA 3. Partnerstwo publiczno-prywatne 4. Koncepcje dobrej wiary 5. Model ekonometryczny 6. Wyniki 7. Wnioski 8. Przegląd literatury

Kazus Seattle Super. Sonics: historia 1. 2. 3. 4. Rok założenia: 1967 Mistrzostwa NBA: 1979 Wicemistrzostwa NBA: 1978, 1996 Mistrzostwa Konferencji: 1978, 1979, 1996 5. Mistrzostwa Dywizji: 1978, 1979, 1994, 1996, 1997, 1998, 2005

Kazus Seattle Super. Sonics: chronologia 1. 18 lipca 2006 roku: sprzedaż klubu przez Basketball Club of Seattle (Howard Schultz) grupie kapitałowej z Oklahoma City Professional Basketball Club LLC (Clayton I. Bennett) 2. 13 lutego 2008 roku: ostateczna propozycja hali w Renton (koszt budowy: $ 500 mln): a. $ 300 mln – Stan Waszyngton b. $ 100 mln – miasto Renton c. $ 100 mln – sprzedaż licencji i praw nazwy (ryzyko obciąża Professional Basketball Club LLC)

Kazus Seattle Super. Sonics: chronologia 3. 22 kwietnia 2008 roku: Howard Schultz pozywa Professional Basketball Club LLC (Schultz v. Bennett) 4. 3 lipca 2008 roku: Super. Sonics przeniesieni do Oklahoma City 5. 18 lipca 2008 roku: termin rozwiązujący obowiązywania klauzuli dobrej wiary 6. 29 sierpnia 2008 roku: Howard Schultz cofa pozew przeciwko Professional Basketball Club LLC

Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA 1. Drużyny jako oligopoliści 2. Silne bariery wyjścia i wejścia – ligi regulują podaż poprzez przyznanie licencji 3. Monopol terytorialny 4. Sprzedaż lub relokacja drużyny wymaga aprobaty innych właścicieli

Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA 5. a. b. c. Konsekwencje: popyt znacznie przekraczający podaż rywalizacja między miastami drużyny dysponują formą nacisku na władze lokalne

Partnerstwo publiczno-prywatne: pojęcie 1. Świadczenie usług pożytku publicznego przez podmioty prywatne 2. Art. 1 ust. 2 ustawy o partnerstwie publicznoprywatnym z dnia 19 grudnia 2008 roku (Dz. U. z 2009 r. , Nr 19, poz. 100): „ Przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym”

Partnerstwo publiczno-prywatne: systemy 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Operate and Maintenance Design-Build Turnkey Operation Warp Around Addition Lease-Purchase Temporary Privatization Lease-Develop-Operate Buy-Develop-Operate Build-Transfer-Operate Build-Own-Operate-Transfer Build-Own-Operate

Partnerstwo publiczno-prywatne: finansowanie obiektów sportowych w USA 1. Przyjęte systemy: Design-Build, Turnkey Operation, Build-Transfer-Operate, Temporary Privatization 2. Środki publiczne – głównie źródła podatkowe: a. podatek od sprzedaży b. podatek od własności c. akcyza od alkoholu i tytoniu d. podatek od wynajmu samochodów 3. Prawodawstwo stanowe

Partnerstwo publiczno-prywatne: przykład stadionów Qwest Field i Safeco Field (Seattle) 1. 2% podatek od hoteli i moteli ($ 81 mln) 2. 1% i 2% podatki od wynajmu samochodów ($ 22 mln oraz $ 18 mln) 3. 0. 017% i 0. 016% podatki od sprzedaży ($ 155 mln oraz $ 77 mln) 4. 0. 05% podatek od posiłków i napojów w King County ($ 75 mln)

Partnerstwo publiczno-prywatne: żądania właścicieli klubów 1. 2. 3. 4. Wiek Pojemność Liczba lóż luksusowych Położenie geograficzne (węzeł komunikacyjny)

Koncepcje dobrej wiary 1. Koncepcja subiektywna: stan psychiczny osoby polegający na usprawiedliwionym okolicznościami błędnym przekonaniu co do istnienia prawa lub stosunku prawnego („nie wiedzieć” i „nie móc wiedzieć”) 2. Koncepcja obiektywna: prawne standardy etycznego postępowania; umożliwia ocenę czynności prawnej w sposób elastyczny, uwzględniając przyjęte w obrocie zwyczaje

Koncepcje dobrej wiary 3. Dobra wiara w znaczeniu subiektywnym odnosi się najczęściej do prawa rzeczowego, w znaczeniu obiektywnym – do prawa zobowiązań 4. Na potrzeby badania - dobra wiara w znaczeniu obiektywnym: a. klauzula generalna b. prawo UE: dobre obyczaje, słuszność c. prawo brytyjskie: rozsądek d. prawo holenderskie: rozsądek i słuszność e. prawo polskie: zasady współżycia społecznego

Model ekonometryczny: baza danych • Próba przekrojowa • 104 obserwacje dla obiektów sportowych stosowanych w 4 zawodowych ligach USA: • koszykarskiej NBA • bejsbolowej MLB • futbolowej NFL • hokejowej NHL • Brak danych dla Wrigley Field (Chicago), Fenway Park (Boston), Yankee Stadium (Nowy Jork)

Model ekonometryczny: źródła bazy danych http: //www. census. gov/ http: //www. bea. gov/ http: //www. forbes. com/ http: //www. stadiumsofnfl. com/ http: //www. leagueoffans. org/index. html http: //www. namingrightsonline. com/major_ leagues. htm • http: //www. arenadigest. com/visits/directory. htm • • •

Model ekonometryczny: źródła bazy danych • http: //basketballparks. com/ • http: //www. ballparksofbaseball. com/Current%2 0 Ballparks. htm • http: //www. insidearenas. com/western/USAirwa ys. Center. htm • http: //www. insidearenas. com/ • http: //www. nba. com/teams/index. html • http: //mlb. com/team/ • http: //www. nfl. com/teams • http: //www. nhl. com/ice/teams. htm

Model ekonometryczny: zmienne Zmienna objaśniana: pub Zmienne objaśniające: 1. sports (NBA, MLB ? , NFL - , NHL +, różne ligi -) 2. age (+) 3. politics (republikanie, demokraci -) 4. owner (prywatny, publiczny +) 5. stadium (hale, stadiony +)

Model ekonometryczny: zmienne 6. number (-) 7. value (-) 8. name (+) 9. city (-) 10. metro (+) 11. per (+) 12. median (+)

Model ekonometryczny: metodologia 1. Metoda Najmniejszych Kwadratów (klasyczny model regresji liniowej) 2. Modele dla zmiennej objaśnianej będącej ułamkiem (Metoda Największej Wiarygodności): a. fractional logit (uogólniony model liniowy, funkcja łącząca z rozkładu logistycznego) b. fractional probit (uogólniony model liniowy, funkcją łącząca ze standaryzowanego rozkładu normalnego) c. betafit (zmienna objaśniana pochodzi z rozkładu beta)

Model ekonometryczny: prognoza 1. Szeregi czasowe – przewidywanie na podstawie modelu przyszłych wartości zmiennej objaśnianej 2. Przewidywana przez model wartość zmiennej objaśnianej dla danego wektora parametrów zmiennych objaśniających: ŷ f = x fb 3. Miara „racjonalnych oczekiwań” (1)

Model ekonometryczny: przedział ufności dla realizacji prognozy 1. Koncepcja przedziału ufności – prawdziwa wartość parametru znajduje się wewnątrz przedziału ufności z prawdopodobieństwem określonym poziomem ufności: Pr(ŷf – (xfΣbx’f+s 2)0, 5 tα/2 < yf < ŷf + (xfΣbx’f+s 2)0, 5 tα/2) = 1 -α (2) 2. Przedział ufności dla wartości oczekiwanych prognozy a przedział ufności dla realizacji prognozy 3. Miara „rozpiętości racjonalnych oczekiwań”

Wyniki: estymacja parametrów modeli (do 3 miejsc po przecinku) model/ zmienna age politics owner stała KMRL 0, 010*** -0, 117** 0, 471*** 0, 216*** fractional betafit logit probit 0, 072*** 0, 043*** 0, 044*** -0, 708** -0, 423** -0, 574** 2, 342*** 1, 414*** 1, 617*** -1, 624*** -0, 975*** -0, 956*** *, *** wskazują zmienne istotne na poziomach istotności 10%, 5% i 1%

Wyniki: estymacja efektów cząstkowych modeli (do 3 miejsc po przecinku) model/ KMRL fractional betafit zmienna logit probit age 0, 010*** 0, 015*** 0, 010*** politics -0, 117** -0, 147** -0, 130** owner 0, 471*** 0, 516*** 0, 511*** 0, 378*** *, *** wskazują zmienne istotne na poziomach istotności 10%, 5% i 1%

Wyniki: prognoza dla kazusu Seattle Super. Sonics Wektor obserwacji: • age = 0 • politics = 1 • owner = 0 • stała = 1 Prognoza (do 3 miejsc po przecinku): • KMRL: 0, 099 • fractional logit: 0, 089 • fractional probit: 0, 081 • betafit: 0, 167

Wyniki: przedział ufności dla realizacji prognozy dla kazusu Seattle Super. Sonics (do 3 miejsc po przecinku) model/ poziom ufności 1% 5% 10% 20% KMRL fractional logit fractional probit betafit (-0, 594; 0, 792) (-1, 290; 1, 468) (-0, 872; 1, 034) (-0, 918; 1, 252) (-0, 425; 0, 623) (-0, 339; 0, 537) (-0, 953; 1, 131) (-0, 783; 0, 961) (-0, 639; 0, 801) (-0, 521; 0, 683) (-0, 653; 0, 987) (-0, 519; 0, 853) (-0, 241; 0, 439) (-0, 461; 0, 639) (-0, 387; 0, 549) (-0, 366; 0, 700)

Wyniki: przedział ufności dla realizacji prognozy - komentarz Pr(ŷf – (xfΣbx’f+s 2)0, 5 tα/2 < yf < ŷf + (xfΣbx’f+s 2)0, 5 tα/2) = 1 -α (2) 1. Asymptotyczna efektywność estymatorów MNW 2. Efektywność estymatorów MNK – twierdzenie Gaussa-Markowa 3. Modele MNW – kryterium informacyjne Schwarza-Bayesa (wielkość próby)

Wyniki: kryterium informacyjne Schwarza-Bayesa dla modeli MNW a. fractional logit: -424. 2419 b. fractional probit: -425. 1442 c. betafit: -382. 3296

Wnioski 1. Zmienne w statystycznie istotny sposób związane z udziałem podmiotu publicznego w partnerstwie publiczno-prywatnym w drużynowym sporcie zawodowym w USA. 2. Kazus Seattle Super. Sonics: a. prognoza b. przedział ufności dla realizacji prognozy c. Schultz v. Bennett

Przegląd literatury • • • 1. Ekonomika zawodowego sportu drużynowego w USA: Baade R. A. , Dye R. F. (1988), An Analysis of the Economic Rationale for Public Subsidization of Sports Stadiums, The Annals of Regional Science, Volume 22, Number 2, s. 37 -47. Baade R. A. (1996), Professional Sports as Catalysts for Metropolitan Economic Development, Journal of Urban Affairs, Volume 18, Number 1, s. 1 -17. Baade R. A. (1996), Stadium Subsidies Make Little Economic Sense for Cities: a Rejoinder, Journal of Urban Affairs, Volume 18, Number 1, s. 3337. Baade R. A. , Dye R. F. (1990), The Impact of Stadiums and Professional Sports on Metropolitan Area Development, Growth and Change, Volume 12, s. 1 -14. Clark J. M. , Cornwell T. B. , Pruitt S. W. (2002), Corporate Stadium Sponsorships, Signaling Theory, Agency Conflicts, and Shareholder Wealth, Journal of Advertising Research, Volume 42, Number 6, s. 16 -32.

Przegląd literatury • • • Coates D. , Humphreys B. R. (2003), Professional Sports Facilities, Franchises and Urban Economic Development, Public Finance and Management, Volume 3, Number 3, s. 335 -357. Coates D. , Humphreys B. R. (1999), The Growth Effects of Sports Franchises, Stadia and Arenas, Journal of Policy Analysis & Management, Volume 18, Number 4, s. 624 -656. Coates D. , Humphreys B. R. (2000), The Stadium Gambit and Local Economic Development, Regulation, Volume 23, Number 2, s. 15 -20. Crompton J. (2004) , Beyond Economic Impact: An Alternative Rationale for the Public Subsidy of Major League Sports Facilities, Journal of Sports Management, Volume 18, s. 40 -58. Crompton J. (1995), Economic Impact Analysis of Sports Facilities and Events: Eleven Sources of Misapplication, Journal of Sports Management, Volume 9, s. 1435. Crompton J. L. , Howard D. R. , Var T. (2003), Financing Major League Facilities: Status, Evolution and Conflicting Forces, Journal of Sports Management, Volume 17, s. 156– 184.

Przegląd literatury • • • Davis M. C. (2008), The Interaction between Baseball Attendance and Winning Percentage : A VAR Analysis, International Journal of Sports Finance, Volume 3, s. 58 -73. Groothuis P. A. , Johnson B. K. , Whitehead J. C. (2004), Public Funding of Professional Sports Stadiums: Public Choice or Civic Pride? , Eastern Economic Journal, Volume 30, Number 4, s. 515 -526. Johnson B. K. , Whitehead J. C. (2000), Value of Public Goods from Sports Stadiums: The CVM Approach, Contemporary Economic Policy, Volume 18, Number 1, s. 4858. Kalich V. Z. (1998), A Public Choice Perspective on the Subsidization of Private Industry: A Case Study of Three Cities and Three Stadiums, Journal of Urban Affairs, Volume 20, Number 2, s. 199– 219. Leeds Marikova Eva, Leeds M. A. , Pistolet I. (2007), A Stadium by Any Other Name: The Value of Naming Rights, Journal of Sports Economics, Volume 8, s. 581– 595. Miller P. (2004), Private Financing and Sports Franchise Values: The Case of Major League Baseball, a paper prepared within the Fall 2004 Missouri Valley Economics Association conference, s. 1 -32.

Przegląd literatury • Mondello M. J. , Walker M. (2007), Moving Beyond Economic Impact: A Closer Look at the Contingent Valuation Method, International Journal of Sport Finance, Volume 2, s. 149 -160. • Mondello M. J. (2003), Stadium Funding and the City of Jacksonville, International Sports Journal, s. 91 -98. • Rosentraub M. S. , Swindell D. (1998), Who Benefits from the Presence of Professional Sports Teams? The Implications for Public Funding of Stadiums and Arenas, Public Administration Review, Volume 58, Number 1, s. 11 -20. • Ross S. D. , Russell K. C. (2008), An Empirical Assessment of Spectator. Based Brand Equity, Journal of Sports Management, Volume 22, s. 322– 337. • Siegfried J. , Zimbalist A. (2000), The Economics of Sports Facilities and Their Communities, The Journal of Economic Perspectives, Volume 14, Number 3, s. 95 -114.

Przegląd literatury 2. • • • Partnerstwo publiczno-prywatne: Brzozowska K. (2006), Partnerstwo publiczno-prywatne : przesłanki, możliwości, bariery, Warszawa. Korbus B. P. , Strawiński M. (2009), Partnerstwo publicznoprywatne. Nowa forma realizacji zadań publicznych, Warszawa. Moszoro M. (2005), Partnerstwo publiczno-prywatne w monopolach naturalnych w sferze użyteczności publicznej, Warszawa. Perkowski M. (2007), Partnerstwo publiczno-prywatne : zagadnienia teorii i praktyki, Białystok. Yescombe E. R. (2008), Partnerstwo publiczno-prywatne : zasady wdrażania i finansowania, Kraków. Zysnarski J. (2003), Partnerstwo publiczno-prywatne. Teoria i praktyka, Gdańsk.

Przegląd literatury 3. • • Dobra wiara: Janiszewska B. (2005), Koncepcje dobrej wiary w przepisach prawa rzeczowego, zasiedzenie nieruchomości, roszczenie o wykup gruntu, Warszawa. Janiszewska B. (2003), Pojęcie dobrej wiary w rozumieniu obiektywnym a zasady współżycia społecznego, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 9. Dajczak W. (1998), Zwrot bona fides w rozstrzygnięciach dotyczących kontraktów u prawników rzymskich okresu klasycznego, Toruń. Dajczak W. (2001), Zasady współżycia społecznego czy dobra wiara? , Rejent, nr 1. Gajda J. (1997), Pojęcie dobrej wiary w przepisach kodeksu cywilnego, Studia Prawnicze, z. 2. Nowacki J. (1979), Domniemanie dobrej wiary (art. 7 k. c. ), Studia Iuridica Silesiana, nr 5. Przybyłowski K. (1970), Dobra wiara w polskim prawie cywilnym (ogólne uwagi o pojęciu), Studia Cywilistyczne, t. XV, Kraków.