SYSTEM SZKOLNICTWA W POLSCE w tym szkoy specjalne

SYSTEM SZKOLNICTWA W POLSCE * w tym szkoły specjalne

W mieście Wałbrzychu funkcjonuje: • 19 Przedszkoli • 19 Szkół Podstawowych • 15 Szkół Gimnazjalnych

w tym:

Problemy Gminy dotyczące oświaty üZbyt małe finanse üNiedoinwestowanie bazy placówek oświatowych üZbyt liczne klasy üSłaba baza sportowa üMalejąca liczba dzieci

STOWARZYSZENIA KULTURALNE INSTYTUCJE KULTURY INNE ZWIAZANE Z KULTURĄ PRYWATNY MECENAT

INSTYTUCJE KULTURY PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA ORGAN PROWADZĄCY GMINA WAŁBRZYCH 1. 2. 3. 4. MUZEUM WAŁBRZYSKA GALERIA SZTUKI-BIURO WYSTAW ARTYSTYCZNYCH „ZAMEK 1. KSIĄŻ” 2. WAŁBRZYSKI OŚRODEK KULTURY MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA „BIBLIOTEKA POD ATLANTAMI” STAROSTWO POWIATOWE MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 1. TEATR LALKI I AKTORA POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA”BIBLIOTEKA 2. POD ATLANTAMI” TEATR DRAMATYCZNY IM. J. SZANIAWSKIEGO FILHARMONIA SUDECKA

STOWARZYSZENIA KULTURALNE STOWARZYSZENIA TWÓRCZE ASOCJACJA „ARS LONGA” (malarze, plastycy, rzeźbiarze itp. . ) STOWARZYSZENIE ŚRODOWISK TWÓRCZYCH (literaci) STOWARZYSZENIA ANIMATORÓW KULTURY KATOLICKIE STOWARZYSZENIE „CIVITAS CHRISTIANA” WAŁBRZYSKIE TOWARZYSTWO MUZYCZNE –SPOŁECZNE OGNISKO MUZYCZNE STOWARZYSZENIE ”DOM BRETANII”

AKTYWNY MECENAT INNE ZWIĄZANE Z KULTURĄ GALERIA JONEK I S-KA galeria obrazów, kolekcjonerzy pocztówek o dawnym Wałbrzychu SPOŁECZNA PRACOWNIA PLASTYCZNA DLA DZIECI GALERIA „BRAMA” w restauracji „Zamku Książ” ZESPÓŁ SZKÓŁ MUZYCZNYCH GALERIA „GABINET” gabinet stomatologiczny Iwona Świętkowska OŚRODEK SPOŁECZNOKULTURALNY PRZY S. M. „PODZAMCZE” KINA (3) AGENCJE ARTYSTYCZNE (2)

POMOC SPOŁECZNA W MIEŚCIE Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu (MOPR) jednostka budżetowa gminy Wałbrzych ZADANIA ZLECONE GMINIE (finansowane z budżetu centralnego) przyznawanie i wypłacanie rent socjalnych, zasiłków stałych, wyrównawczych, okresowych, macierzyńskich, zasiłków na pokrycie szkód powstałych w wyniku klęsk żywiołowych · zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej i inne ZADANIA WŁASNE GMINY (finansowane z budżetu gminy) udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym osobom bezdomnym, organizowanie i prowadzenie gminnych ognisk wychowawczych, klubów środowiskowych dla dzieci, świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych w miejscu zamieszkania, · sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym, przyznawanie zasiłków celowych, pomocy rzeczowej, praca socjalna i inne DODATKOWE ZADANIA zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i przeciwdziałaniem narkomanii całość zadań związanych z przyznawaniem i wypłacaniem dodatków mieszkaniowych. 14. 004. 155, 00 zł 19. 213. 797, 00 zł Ogółem wydatki na zadania realizowane w 2003 r. wyniosły 33. 217. 952, 00 zł, z tego wg rozdziałów: 10. 000, 00 zł dodatki mieszkaniowe 1. 840. 000, 00 zł miejski program rozwiązywania problemów alkoholowych i narkotycznych

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE Na terenie miasta i powiatu działa kilkadziesiąt organizacji pozarządowych, które realizują zadania ujęte w sferze zadań publicznych, m. in. w obszarze pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia. Stowarzyszenie Osób Wspierających Samotne Matki i Dzieci „Nadzieja” Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarząd Oddziału Powiatowego Dolnośląskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawny ch Polski Związek Niewidomych Koło w Wałbrzychu Polski Czerwony Krzyż Zarząd Rejonowy w Wałbrzychu Polskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej Oddział w Wałbrzychu Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Stowarzyszenie na Rzecz Rehabilitacji Dzieci Niepełnosprawnych „Podarować Tęczę” Wałbrzyskie Stowarzyszenie Osób Specjalnej Troski „Reedukacja” Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Wałbrzychu Polski Związek Głuchych Oddział Dolnośląski we Wrocławiu Koło Terenowe w Wałbrzychu Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Okręgowy w Wałbrzychu Stowarzyszenie Kobiet AWANS Ochrony Zdrowia PRO FEMINA i inne Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Regionalne Stowarzyszenie Osób z Chorobą Parkinsona

Źródła finansowania organizacji pozarządowych: Ø dotacja z budżetu miasta na realizację zadań publicznych związanych z zadaniami własnymi gminy Ø dotacje innych jednostek samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego Ø składki członkowskie Ø dobrowolne wpłaty sponsorów

OŚRODEK SPORTU I REKREACJI w Wałbrzychu (OSi. R) jednostka budżetowa gminy Wałbrzych ośrodek realizuje cele należące do zadań własnych gminy z zakresu: • współdziałania ze stowarzyszeniami w zakresie organizacji imprez sportowych • udostępniania obiektów sportowych • świadczenia usług sportowych i rekreacyjnych oraz organizacja imprez sportowych • zakresie rozwoju kultury fizycznej dzieci i młodzieży wspólnie z placówkami oświaty i wychowania Hala Sportowowidowiskowa ul. Wysockiego 11 a Hala sportowowidowiskowa Pl. Teatralny 5 a Basen kąpielowy Ul. Bystrzycka 1 Stadion sportowy ul. Kusocińskiego 21 Kompleks sportowy ul. Ratuszowa 6 Kompleks sportowy „Nowe Miasto” ul. Żwirki i Wigury Basen kąpielowy Nowe Miasto ul. Olimpijska 21 Cyklodrom ul. Kolejowa Stadion sportowy „Sobięcin” ul. Sportowa

FINANSOWANIE OSi. R jako jednostka budżetowa gminy otrzymuje na swoją działalność dotację z budżetu miasta. Ponadto przy jednostce funkcjonuje środek specjalny, na konto, którego wpływają środki za usługi świadczone w ramach działalności dodatkowej. Budżet miasta Wałbrzycha (dotacja) 100% wpływów na środek specjalny 100% dochody z tytułu świadczonych usług dochody OSi. R KLUBY SPORTOWE status prawny: stowarzyszenie kultury fizycznej liczba klubów: 41, w tym 13 uczniowskich klubów sportowych zawodnicy: 3. 316 osób; trenerzy: 150 osób; inni członkowie: 1. 014 osób FINANSOWANIE KLUBÓW SPORTOWYCH wpływy z budżetu miasta Wałbrzycha ·dotacja z budżetu miasta na realizację zadań z zakresu rekreacji ruchowej dzieci i młodzieży i rehabilitacji ruchowej osób niepełnosprawnych, ·wpływy z tytułu umów zleceń, zawieranych z gminą Wałbrzych na realizację zadań z zakresu kultury fizycznej, w szczególności organizację imprez sportowych o zasięgu ponadlokalnym. dochody własne: ·składki członkowskie ·dobrowolne wpłaty zawodników, działaczy, sympatyków i sponsorów; ·dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej; ·dotacje innych jednostek samorządu terytorialnego i związków sportowych.

We współdziałaniu z Ośrodkiem Sportu i Rekreacji oraz stowarzyszeniami kultury fizycznej Gmina Wałbrzych jest organizatorem wielu imprez o charakterze ponadlokalnym i międzynarodowym: „Cross Country MTB” – międzynarodowa impreza kolarska Bieg Gwarków – impreza narciarska skupiająca rokrocznie wielu sportowcówamatorów „Nocne Kryterium Uliczne o Złotą Spinkę Miasta Wałbrzycha”- cykliczna impreza kolarska Mistrzostwa Europy MTB Nocny Półmaraton – masowa impreza biegowa, organizowana przez wałbrzyski OSi. R; Eliminacje Młodzieżowych Mistrzostw Europy w Koszykówce Mężczyzn; Turnieje Zapaśnicze w stylu klasycznym: im. Wł. Pytlasińskiego i „Poland Open Wykorzystując znakomite tereny jeździeckie, Wałbrzych już dwukrotnie, był gospodarzem międzynarodowych zawodów w ujeżdżeniu, uznanych przez Międzynarodową Unię Jeździecką (UCI). Rajd „Hałda”, Europa Truck Trial – to dwie imprezy dla sympatyków samochodów Spartakiada Młodzieży Niepełnosprawnej organizowana przez Klub Sportowy Niepełnosprawnych Współorganizacja wyścigu kolarskiego Tour de Pologne oraz Wyścigu Pokoju.

TURYSTYKA ZWIĄZEK MIAST I GMIN KSIĄŻAŃSKICH ZMi. GK Liczba członków [gmin]: 4 (Wałbrzych, Mieroszów, Szczano Zdrój, Boguszów Gorce) CELE ·wspieranie i ochrona interesów samorządu terytorialnego w sferze turystyki, rekreacji i wypoczynku oraz ochrona walorów przyrodniczych i krajobrazowych regionu; ·tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju turystyki; ·inicjowanie wszelkich działań mających na celu podniesienie świadomości o korzyściach płynących z rozwoju turystyki, wypoczynku i rekreacji. Finansowanie: działalność związku finansowana jest ze składek gmin członkowskich. Wysokość składki określa uchwała Walnego Zebrania Członków. Do roku 2003 każda gmina-członek wnosiła do związku składkę w wysokości 1 ‰ budżetu gminy. Gmina Wałbrzych realizuje zadania z zakresu upowszechniania i turystyki dzięki aktywnej współpracy ze stowarzyszeniami turystycznymi. Główni partnerzy gminy i realizatorzy zadań z zakresu turystyki CENTRUM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ komórka organizacyjna Związku Miast i Gmin Książańskich CELE ·udzielanie kompleksowej informacji turystycznej; · aktualizacji Informatora Narciarskiego; · pozyskiwania materiałów promocyjnych; ·przygotowywanie pakietów turystycznych – propozycji pobytu na ziemi wałbrzyskiej; ·przygotowywanie danych do informatora Dolny Śląsk; ·opracowywanie informacji tele- adresowej schronisk PTTK i PTSM; ·sprzedaż wydawnictw turystycznych, kartograficznych, etc. Finansowanie: Centrum finansowane jest w ramach działalności Związku Miast i Gmin Książańskich. ODZIAŁ ZIEMI WAŁBRZYSKIEJ POLSKIEGO TOWARZYSTWA TURYSTYCZNO- KRAJOZNAWCZEGO ·rozwija i upowszechnia krajoznawstwo i turystykę kwalifikowaną we wszystkich jej formach (poprzez turystykę górską, pieszą, kajakową, żeglarską, kolarską, motorową i narciarską ·wypracowało i upowszechniło krajoznawczy program turystyki związany z poznawaniem Ojczyzny, ochroną przyrody, krajobrazu i zabytków. ·stwarza warunki ułatwiające turystom i krajoznawcom wędrowanie po kraju i za granicą - pomaga w wędrowaniu indywidualnym. ·stworzyło i upowszechnia system odznak turystyki kwalifikowanej służący rozwojowi zainteresowania różnymi formami turystyki i krajoznawstwa. ·wyznacza, znakuje i konserwuje szlaki turystyczne. ·PTTK popularyzuje wiedzę o najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionach Polski oraz promuje w kraju i zagranicą polski produkt turystyczny - Turystykę aktywną. Finansowanie: Działalność finansowana jest z: - dotacji instytucji rządowych i samorządowych; - darowizn; - składek członkowskich; - wpływów z prowadzonej działalności gospodarczej.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE Zamek Książ jest trzecim co do wielkości zamkiem w Polsce. Został wzniesiony w końcu XIII wieku przez Bolka I - księcia świdnicko - jaworskiego. Na początku - niewielka warownia, w miarę upływu czasu rozbudowywana przez kolejnych właścicieli, stała się pięknym, majestatycznym zamkiem. Książ ze względu na ilość komnat - ma ich ponad 400, a w nich 200 kominków - nazywany jest często "Dolnośląskim Wersalem". Położenie zamku, otoczonego wąwozem rzeki Pełcznicy pośród lasów Książańskiego Parku Krajobrazowego, dodaje niepowtarzalnego, bajkowego uroku. Muzeum Przemysłu i Techniki Oddział Muzeum w Wałbrzychu - prezentujące górniczą historię Wałbrzycha, która od wieków wiązała się z wydobyciem węgla kamiennego. Muzeum mieści się w starym obiekcie kopalnianym "Julia" Stado Ogierów Książ Położony na terenie kompleksu zamkowego zabytkowy obiekt stanowiący niegdyś stajnię i powozownię Zamku Książ, z jedną z najpiękniejszych w Europie krytych ujeżdżalni. Właśnie tu odbywają się międzynarodowe zawody w powożeniu i ujeżdżeniu oraz aukcje koni. Palmiarnia - jedna z pięciu w Polsce, znajdująca się w pobliżu Zamku Książ przyciąga miłośników unikatowej roślinności oraz zwolenników flory tropikalnej. Na powierzchni ok. 1900 m 2 znajduje się około 80 gatunków roślin z całego świata, a ściany palmiarni od wewnątrz pokrywa tuf wulkaniczny z Etny, co bez wątpienia jest ciekawostką. Każdy podróżny może odpocząć tu i ugasić pragnienie w kawiarence "Pod Tropikiem".

Wałbrzyski Rynek to miejsce, gdzie w przeszłości odbywały się cotygodniowe targi. W pierwszej połowie XVIII wieku pośrodku placu rynkowego stała drewniana budowla ratusza, a dookoła znajdowały się budki handlowe i kamienice z podcieniami. Do dziś na szczególną uwagę zasługują trzy najstarsze: Dom pod Kotwicą, Dom z Trzema Różami oraz Kamienica pod Atlantami pochodzą z czasów największego rozkwitu handlu płótnem, zaś w kamienicach nr 5 do 9 mieściły się niegdyś winiarnie, w których pijał wino wielki Goethe goszcząc w 1790 r. , Obecny wygląd rynku jest efektem prac restauratorskich, które trwały od 1997 do 1999 roku. Dawny pałac rodu Czettritz'ów zbudowany w latach 1604 -1628, obecnie siedziba Starostwa Powiatowego. Były pałac kupiecki rodziny Albertich, Pałac zbudowany w 1801 r. w stylu klasycystycznym, obecnie siedziba Muzeum w Wałbrzychu eksponującego bogate zbiory z zakresu geologii, górnictwa, ceramiki i historii miasta. Kościółek pw. Matki Boskiej Bolesnej Kościół zbudowany w 1305 r. , gruntownie przebudowany w stylu barokowym ok. 1720 r. - dawny kościół grzebalny. Według legendy jest to miejsce dające początek leśnej osadzie, z której powstał Wałbrzych. Neogotycki katolicki kościół pw. Aniołów Stróżów Kościół zbudowany w latach 1899 -1904 na miejscu renesansowego kościółka z 1438 r. Klasycystyczny kościół ewangelicki Kościół zbudowany w latach 1785 -88 wg projektu architekta J. G. Langhansa, twórcy berlińskiej Bramy Brandenbuskiej,