SUSA Susann Kaz Tarihesi Ayn zamanda rannda kaz

• SUSA • Susa’nın Kazı Tarihçesi: Aynı zamanda İran’ında kazı tarihçesini oluşturur. 19. yy’ın sonlarında Fransızlar, Pers veya İran’daki Fransız Araştırmalar Delegasyonu diye bir ekip kurar ve o dönemdeki Şah Nasır Eldim ile anlaşarak tüm İran kazı haklarını alırlar. Bölgeye İngilizlerin ilgisi de olur ve Susa’da iki İngiliz Williams ve Loftus tarafından kazı yapılır. Susa’da Dielafoy kazı yapar. Bugünkü Louvre (Lur) Müzesi buluntularını toplamaya başlar. Louvre (Lur) Müzesi’nin ilk çekirdek buluntuları buradan elde edilir. 1900 yılında bir araştırmayla Susa’da bulunan tüm altın ve gümüş dışındaki eserlerin Fransa’ya götürülmesi koşuluyla kazılar yapılır. Fransız Morgon, Macquenem (maden mühendisi) 1946 yılına kadar çalışmış. Macquenem’den sonra Ghirshman 1968 yılına kadar bölgede çalışır. Daha sonra Perrot çalışmaları sürdürür. Bu çalışmalar çeşitli resimlerle duyurulur. Böylece Batı’nın Doğu’ya ilgisi artar.

• Susa: Basra Körfezi kuzeyi Kuzistan Bölgesi’nde yer alır. Burası Fırat ve Dicle’nin getirdiği alüvyonlarla bereketli bir ovadır. Bölge MÖ 8. binden itibaren iskan edilmiştir. MÖ 6. ve 5. binde Chogha Mish yerleşimi söz konusudur. Olasılıkla iklimsel değişimlerden MÖ 4. bin başlarında bir gerileme olmuştur. MÖ 5. bin sonlarında Chagha Mish etkinliğini kaybedince Susa güçlü bir merkez olarak karşımıza çıkar. Susa özellikle boyalı seramikle karakterize edilen bir kültürle tanınır. Bu eserler MÖ 4. bin başlarına aittir. Susa, İran’daki ilk kültürel ve politik birlikteliğin sağlandığı bir yerdir. Şehir planında erken dönemlerde sur görülmezken geç dönemde surla çevrilmiştir. Höyük kısmı 800 x 1000 m. ebatlarında olup şehir farklı mahallelerden oluşur.

Susa’nın Tarihçesi • MÖ Arkeolojik Dönem • 4000 Susa I • • 3500 Susa II • 3100 Susa III • 2900 • 2700 Susa IV • 2600 • 2334 Tarihi Dönem Prehistorik Protolitrit Proto-Elam Erken Elam Mezopotamya Ubaid Erken Uruk Geç Uruk J. Nasr Erhanedan III Akkad

Susa I: Dönemi: Veya A Dönemi 25 -30 hektarlık bir alanı kaplayan merkezdir. Daha küçük 5 -10 hektarlık, Susa’ya bağlı kültürler karşımıza çıkmaktadır. Bu dönemde Susa, dini bir merkezdir. Bu binalar bu dönemle çağdaş Mezopotamya mabet mimarisini hatırlatır. Platform kerpiçten yapılmıştır. Bu platformun 35 m. güneyinde ikinci bir platform yer alır. Hemen güneyde küçük alçak bir platformun güneyinde bir mezarlık bulunmuştur. Oldukça dar 750 m 2’lik bir alanı kaplayan mezarlıkta 2000 adet toplu gömü yer alır.

Olasılıkla kutsal bir mezarlık. Ölülerin bir ritüelden sonra toplu olarak buraya gömüldükleri görüşü ağırlık kazanmıştır. İlk seramik örnekleri bu mezarlarda ele geçmiştir. Mezarlarda yer alan uzun bardak biçimli kapların içine uzun kemiklerin konulduğu, daha geniş çanak biçimli kapların içine ise daha küçük kemiklerin konulduğu söylenmektedir.