SUNUM KOCASNAN REHBERLK VE ARATIRMA MERKEZ SUNUM KONUSU

SUNUM KOCASİNAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ SUNUM KONUSU TİK BOZUKLUĞU

TİK BOZUKLUĞU NEDİR? • Belirli kas gruplarında meydana gelen birden ortaya çıkan yineleyici, ritmik olmayan, motor hareket ya da ses çıkarma şeklinde görülen istem dışı hareketlerdir. • Parmak şıkırdatmak , göz kırpmak v. b.

TİKLERİN GÖRÜLME BİÇİMLERİ GELİP GEÇİCİ TİKLER • En az 4 haftada ortaya çıkan ancak 1 yıldan uzun sürmeyen her gün gözlenebilen artmalar azalmalar gösteren basit tiklerdir. Oluşmasında daha çok çevresel faktörler ve stres etkilidir.

TİKLERİN GÖRÜLME BİÇİMLERİ KRONİK MOTOR, VOKAL TİK BOZUKLUĞU • 1 yıldan uzun süre tiklerdir. Vokal tikler, burun çekme boğaz temizleme gibi duyulabilen tiklerdir. Motor tikler ise, kaş kaldırma göz kırpma elleri oynatma gibi görülebilen tiklerdir.

TİKLERİN GÖRÜLME BİÇİMLERİ TOURETTE BOZUKLUĞU • Çok sayıda motor ve vokal tikler birlikte görülür. Sayılamayacak kadar sıktır. Başlama yaşı 7 -10 dur. Genetik ve çevresel faktörler etkilidir.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • 3 -4 yaşlarından önce genelde rastlanmaz • Nadiren 15 aylık gibi erken bir dönemde de görülebilir. • En fazla görüldüğü zamanlar 6 -7 yaşlar ve 11 -13 yaş dönemidir.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Genellikle erkek çocuklarında daha fazla görülür. Erkeklerde kızlara oranla görülme riski 2 kat fazladır. • 7 - 11 yaş arası başlama ihtimali yüksektir. • Sosyal ve ekonomik durumdan bağımsızdır.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Tikle birlikte sıkça rastlanan belirtiler dikkat ve öğrenme sorunlarıdır. • Karşı konulamaz bir davranıştır ama çocuk bir işe veya etkinliğe kendini verdiğinde azalır ya da yok olur. • Aile bireylerinden birinde varsa görülme olasılığı artar.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Sıkılığı ve şiddeti yorgunluk ve strese bağlı değişebilir. • Tikleri kontrol etmek , hapşırmayı kontrol etmeye benzer • Uyku esnasında görülmez.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Tikleri , doğal ortamda gözlemlemek daha yararlıdır. Tv izlerken veya oyun oynarken • Kişinin benlik saygısında düşmeye, aile ve sosyal yaşamda sorunlar yaşamasına neden olabilir

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Öğrenme güçlüğü, dehb, obsesif kompulsif bozukluk olan çocuklarda görülür. Bu rahatsızlıklardan herhangi biri tiklerin ortadan kaldırılmasını zorlaştırır. • Çocuğun dışlanmasına , alay konusu olmasına neden olabileceğinden özgüveni azalır.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Çocuğun tikleri en şiddetli biçimde akşamüstleri yorgun olduklarında ya da bütün gün tikleri bastırdıkları için okuldan eve gelir gelmez yaşar. Bazı çocuklar ise sabah uyandıklarında yaşarlar.

TİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Hareket , konuşma ve düşünmeyi engellediği için günlük yaşantısını zorlaştırabilir. • Tiklerini bastırmaya konsantre olmuş bir öğrenci , öğretmeninin verdiği ödevi unutabilir • Motor tikler , ince motor ile çakışabilir yazı yazmasını zorlaştırabilir.

TİKLERİN NEDENLERİ • Genetik • Aile veya çevre içinde stres yaratan durumlar • Aile içinde aşırı baskılı ve otoriter tutum (çocuğun her hareketine müdahale eden aşırı kontrolcü , titiz annelerin çocuklarında daha sık görülür)

TİKLERİN NEDENLERİ • İlgi ve sevginin yetersizliği • Pek çok davranışının eleştirilmesi • Yeteneklerinin üstünde zorlanması • Akran ya da kardeşleriyle kıyaslanması

TİKLERİN NEDENLERİ • Kardeş kıskançlığı • Aile içi ilişkilerin bozulması • Okulda aşırı baskının olması • Organın uzun süren rahatsızlığı (uzun süren burun akıntısının ardından burun çekmenin tik haline gelmesi)

TİKLERİN NEDENLERİ • Çocuğun dikkati soruna çekildikçe artmaktadır. • Çabuk endişeye kapılan , aşırı duygusal , sıkıntılarını içine atan , ürkek ve çok titiz çocuklarda tikler daha uzun süre devam etmektedir.

ÖNERİLER • Çocuk 3 -4 yaşına kadar bu davranışı devam ettiriyorsa anne baba tarafından görmezlikten gelinebilir. Ancak ilerleyen yaşlarda müdahale edilmelidir çünkü müdahale ne kadar gecikirse davranış o kadar yerleşir.

ÖNERİLER • Çocuğa sevildiği hissettirilmelidir. • Yeteneklerinin üstünde zorlanmamalı , kıyaslamadan kaçınılmalı ve sürekli eleştirilmemelidir. • Güvenli bir ev ortamı sağlanmalıdır.

ÖNERİLER • Korku ve gerginlik karşısında tikler artacağı için konu ile ilgili sert tepkiler verilmemelidir. • Çocuğu sürekli ikaz edip yapmaması için konuşmak çocuğu duygusal bir yükün altına sokmaktadır. • Anne baba ve çocuk tikler hakkında bilgi sahibi olması gerekir.

ÖNERİLER • Okulda tiklerini bastırmaya çalışan çocuk eve yorgun gelebilir. Tikleri bastırmak tik dürtüsünü artırır ve evde artık kontrol edemeyeceği duruma gelmiş olabilir. • Okulda bastırılan evde ortaya çıkan tikler , evin okula göre daha güvenli bir yer olduğu anlamına gelebilir bu yüzden çocuk cezalandırılmamalıdır.

ÖNERİLER • Tikler , çocuğun özgüvenini ve sosyal uyumunu bozar. Çocuğun sosyalleşmesi için desteklenmelidir. • Alay edilmeye karşı korunmalıdır. • Tiki olan çocuklarda , öğrenme güçlüğü veya dehb olup olmadığı kontrol edilmelidir. • Psikoterapi veya ilaç tedavisi de uygulanabilir

SON KATILIMLARINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ