SUNUM KOCASNAN REHBERLK VE ARATIRMA MERK SUNUM KONUSU
SUNUM KOCASİNAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERK SUNUM KONUSU KEKEMELİK
KEKEMELİK NEDİR? • Seslerin , hecelerin ve kelimelerin söylenmesinde istemsiz , sessiz tekrarlarla beliren işitilebilir konuşma akıcılığı sorunudur.
ÖZELLİKLERİ • Kekemelik , kültürler arasında farklılıklar gösterse de evrensel bir konuşma bozukluğudur. • Heyecan , kaygı ve utanma gibi daha öznel duyguların belirtisidir. • Kekemelek ten korktuğu ve kaçınmaya çalıştığı zaman sıklaşan bir durumdur.
ÖZELLİKLERİ • Küçük çocuklarda daha sık olmakla birlikte , ergen ve yetişkinlerde azalma eğilimi göstermektedir. • Genelde 2 -6 yaş arasında , bazı çocuklarda okul çağında ortaya çıkabilir.
ÖZELLİKLERİ • Erkeklerde kızlara oranla en az 3 misli fazla görülür. Kızlarda küçük yaşlarda kendiliğinden iyileşme oranı yüksektir. • Gelişimin doğal bir sonucu olarak geçici bir kekemelik dönemi görülebilir. Okul öncesi dönemde pek çocuk kekeler. • 2 -6 yaş arasında çocuğun düşünme hızı konuşma hızından fazladır.
ÖZELLİKLERİ • Kekeme çocukların %75 i kendiliğinden iyileşir , kalan %25 inin kronik hale gelir. • Kekeleyen kişilerde , nefes alırken konuşmaya çalışma ya da nefesi tutup konuşma gibi yanlış solunum özellikleri gözlemlenmektedir. Kekeleyen kişi , bunu farkettiğin de korku ve kaygı yaşamaya başlar.
ÖZELLİKLERİ • Sorun ne kadar ağır olursa olsun sürekli kekelemezler. Kendilerini rahat hissettikleri ortamlarda , şarkı söylerken , oyun oynarken normal konuşabilir. • Kaçınma davranışı , belirli ses , hece ve kelimelerde kekemeliğin ortaya çıkacağından korkma ile belirir.
ÖZELLİKLERİ • Motor aktiviteler kekemelikte oldukça belirgindir. Sadece çene , dil ağızda değil yüz kaslarında gövdede kol ve bacaklarda abartılı hareketler tikler kasılmalar ortaya çıkar. • Kimi zaman sözel iletişime girmeyip , sessiz kalmayı tercih ederler.
ÖZELLİKLERİ • Kendini ifade etmede yaşanan bu sorun , okul başarısı , mesleki başarı ve toplumsal ilişkileri olumsuz etkiler. • Hangi ses ya da sözcüklerin kendileri için engelleyici olduğunu bildikleri için anlatmak istediklerini kimi zaman konuya uygun olmayan dolaylı cümlelerle anlatmaya çalışır.
NEDENLERİ • Kekemeliğin , kişinin birinci derece akrabalarında genel popülasyona göre 3 kat daha fazla ortaya çıktığı görülmektedir. • Yapısal , kalıtımsal veya çevresel bir çok etken vardır. • En son araştırmalarda kekemeliğin , konuşma anında değil öncesinde meydana gelen beyin aktivitelerine yol açtığını ortaya çıkarmaktadır.
NEDENLERİ • Sanılanın aksine ani korku ve korkutmalar kekemeliğin başlamasında rol oynamaz. Kaza , korku veya yaşanan şok gibi nedenler kekemeliğe neden olmaz. Ama ailesinde kekemelik hikayesi olan birinde bu durumlar tetikleyici rol oynayabilir.
NEDENLERİ • 3 yaşından sonra akıcılık bozukluğu olan ses ve hece tekrarı yerine tüm sözcüğü ve cümleyi tekrarlama eğilimi vardır. Kekemeliğin bu ilk işareti daha sonra azalır ve geçer ama bazı çocuklar kekelemeyi sürdürür.
NEDENLERİ • Kardeş doğumu , ayrılık kaygısı , bastırılmış istek korku veya çatışmaların neden olduğu psikolojik problemler kekemeliği artırabilir. • Çocuğa küçük yaşlarda düzen temizlik ve benzeri konularda aşırı disiplin uygulayan ve beklentileri yüksek olan ailelerin çocuklarında kekemelik daha sık görülebilmektedir.
NEDENLERİ • Anne babaların çocuklarını korkutması , çocuk hata yaptığında sert tepkilerin verilmesi , çok sık fiziksel şiddet uygulanması , kekemeliğin devamında etkili olmaktadır. • Kaygı , kekemeliği artırabilmektedir.
NEDENLERİ • Bazı kuramcılar , kekemelerin akıcı konuşanlara oranla sosyal ilişkilerde daha hassas kırılgan ve içe dönük oldukları , görülen uyumsuzluk belirtilerinin de kekemeliğin nedeni değil , sonucu olduğu düşünülmektedir.
NEDENLERİ • Bu sorunla erkekler kızlara göre daha fazla karşılaşıyorlar. Bu durumun nedeninin ise , erkeklerden beklentilerin kızlardan daha fazla olmasına , erkeklerin ailede otorite figürü ile daha fazla çatışma yaşamasına ve bunların sonucu olarak güvensizliğin konuşmaya yansımasına bağlanmaktadır.
NEDENLERİ • Otistik çocuklarda , çocukluk çağı şizofrenilerde , ağır işitme kayıplarında ve zeka performans yetersizliklerinde kekemeliğe rastlanmaktadır.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Tanı için hastaneye başvurulmalıdır. • Dil ve konuşma terapistlerine başvurulmalıdır. • RAM lar , bilgi verme ve yönlendirme görevi yaparlar.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Aileler çocukları takdir etmeli , sözlerini kesmemeli , onların yerine konuşulmamalıdır. • Ebeveynler katı disiplin kuralları oluşturmamalıdır.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Çocuk 2 -6 yaş arasındaki geçici kekemelik dönemde hemen kekeme olarak etiketlenmemelidir. • Çocuğun her dediği düzeltilmemeli , kelimeleri tekrarlatılmamalı , konuşmasıyla alay edilmemeli
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Dinleyiciler , gözlerini kekeleyen çocuktan kaçırdıklarında çocuğun daha rahat konuşabileceğini düşünürler. Oysa çocuk , bu davranışı dinlenmediği veya kendisinden utanıldığı şeklinde yorumlayabilir. Çocukla göz kontağı kurulmalı , dikkatle dinlenmelidir.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Çocukların akıcı konuştukları ortamlar gözlemlenerek bu ortamlarda daha çok zaman geçirmeleri sağlanmalıdır. • Mükemmelliyetçi , aşağılayıcı gibi davranışlardan kaçınılmalıdır.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Nasıl konuşursa konuşsun kendisini değerli hissetmesi sağlanmalıdır. • Daha yavaş konuşmalısın , yüzünü öyle yapma , acele etme, panik yapma gibi uyarılar çocuğun özgüvenini zedeler.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Çocukla iletişim telaşlı bir havada geçmemeli. • Nasıl söylediğinden çok , ne söylediğine dikkat edilmeli. • Çocukla konuşurken kısa ve basit cümleler kurulmalıdır.
ÖNERİLER • ANNE BABAYA ÖNERİLER • Duygularını ifade etmesi için fırsat verilmelidir. • Kekemelik hakkında çocukla konuşulabilir , konuşma bozukluğuna ilişkin duyguları hakkında konuşulabilir.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Ders başarıları ve arkadaş ilişkileri izlenmelidir. Arkadaşlarının alayına maruz kalan çocuklara destek verilmelidir. • Kendini rahat hissettiği özgüveninin artabileceği etkinliklere yönlendirilmelidir.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Öğrencinin de isteğiyle sınıf içinde kekemeliğin ne olduğu neden oluştuğu ve nasıl hafifletileceği üzerinden bir konuşma yapılabilir. • Bu çocuklara diğer öğrencilerden farklı davranmak doğru değildir.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Öğrencilerin sırayla konuşması gereken durumlarda bu sorunu olan öğrencilere öncelik verilebilir. Çünkü bekleme süresi çok olduğundan öğrencilerin gerginliği ve sıkıntısı artabilir.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Konuşmak istemeyen bir çocuk asla zorlanmamalıdır. • Konuşurken çocuğa zaman tanınmalı aceleci , sıkılmış ve gergin bir izlenim verilmemelidir.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Sakinleş , rahatla , konuşmadan önce düşün gibi öneriler çocuğun daha fazla gerginleşmesine neden olur. • Çocuğun cümleleri onun yerine tamamlanmamalıdır.
ÖNERİLER • ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER • Öğrenci kekemeliği hakkında konuşmak isterse bu konuda onunla konuşulmalıdır. Bu konuşmada onu olduğu gibi kabul ettiğinizi ve değer verdiğinizi belirtin
SON KATILIMLARINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ
- Slides: 32