Struktura investicija JS Struktura investicija se moe posmatrati

Struktura investicija JS

Struktura investicija se može posmatrati sa različitih aspekata. Posebnu pažnju zaslužuju: Ekonomska struktura investicija Tehnička struktura investicija

Ekonomska struktura investicija � Predstavlja raspored investicija po: q privrednim oblastima (industrija i rudarstvo, poljoprivreda i ribarstvo, šumarstvo i dr), q neprivrednim oblastima (obrazovanje i kultura, zdravstvo i socijalna zastita), q sektorima i granama (po novoj klasifikaciji od 2001. ) Ekonomska struktura investicija je značajna jer predodređuje proizvodnu strukturu nacionalne privrede. � Od toga u koje se sektore ekonomske aktivnosti upućuje najveći deo investicija zavisi razvoj tih sektora. � Pri izboru ekonomske strukture investicija treba voditi racuna o domaćim potrebama, ali i o zahtevima međunarodne podele rada. �

Tehnička struktura investicija Pokazuje koji se deo sredstava za investicijje ulaže u građevinske objekte, a koji u opremu. � U početnim fazama razvoja preovlađuju ulaganja u građevinske objekte (fabrike, puteve i sl. ). � Kasnije se povećava relativan udeo opreme, jer građevinski objekti imaju duži rok upotrebe, pa se investiciona aktivnost dobrim delom svodi na to da se u već postojeće građevinske objekte unosi nova, savremenija oprema. �

Ekonomska efikasnost investicija � Investicije su toliko efikasne koliko doprinose povećanju proizvodnje. � Za izražavanje ekonomske efikasnosti investicija koriste se: 1. Marginalni kapitalni koeficijent 2. Marginalni koeficijent efikasnosti investicija

Vrste kapitalnih koeficijenata � Dve osnovne vrste kapitalnih koeficijenata: 1. 2. Prosečni Marginalni Prosečni kapitalni koeficijent= Osnovna sredstva / Proizvodnja Marginalni kapitalni koeficijent = Investicije / prirast proizvodnje � � � Efektivnost investicija izražava se odnosom između kapitala K (osnovnih proizvodnih fondova) i proizvodnje Y ili odnosom investicija i proizvodnje. Kapitalni koeficijent (k): k=K/Y Obrnuti izraz kapitalnog koeficijenta nazivamo koeficijent efektivnosti i on se može izraziti kao: e=1/k = Y/K

1. Marginalni kapitalni koeficijent � � � Marginalni ili granični kapitalni koeficijent izražava odnos investicija i prirasta proizvodnje (društvenog proizvoda ili nacionalnog dohotka). Pokazuje efikasnost investicija. Investicije su onoliko efikasne koliko doprinose rastu DP. On je podesniji za ocenu efikasnosti investicija od prosečnog kapitalnog koeficijenta, s obzirom da porast kapitalnih fondova obuhvata aktivirane investicije.

U zavisnosti od toga koji se agregati investicija i proizvodnje koriste razlikuju se: Marginalni kapitalni koeficijent u neto iznosu - k 1 • k 1 = NI / ΔND • gde je NI – neto investicije, ΔND prirast nacionalnog dohotka Marginalni kapitalni koeficijent u bruto iznosu – k 2 • k 2 = BI / ΔY • gde je BI – bruto investicije, ΔY prirast društvenog proizvod

2. Marginalni koeficijent efikasnosti investicija: � Obrasci za ovaj koeficijent su recipročne vrednosti marginalnog kapitalnog koeficijenta k: e 1 = ΔND/NI e 2 = ΔY /BI � Marginalni koeficijent efikasnosti je samo obrnut izraz marginalnog kapitalnog koeficijenta.

Putem marginalnog kapitalnog koeficijenta merimo efikasnost investicija preko stopa investicija: k 1 = i 1 / r. ND k 2 = i 2 / Ry Gde je: � i 1 – stopa neto investicija � i 2 – stopa bruto investicija � r. ND – stopa rasta ND � r. Y – stopa rasta društvenog proizvoda R � � � Ovi koeficijenti pokazuju koliko procenata proizvodnje treba investirati da bi se ostvario 1% njenog rasta. Marginalni koeficijent efikasnosti investicija je recipročan izraz marginalnog kapitalnog koeficijenta: e 1 = r. ND / i 1 e 2 = r. Y / i 2

Primer � Ako je stopa investicija 20%, a stopa rasta društvenog proizvoda 5%, izračunaj marginalni kapitalni koeficijent i protumači. � k 2 = i 2 / r. Y � k 2 = 20 / 5 = 4% � Treba investirati 4% društvenog proizvoda da bi se obezbedio 1% njegovog rasta.

Zaključak Efikasnost investicija zavisi od ekonomske i tehničke strukture. � Ako je veći deo I usmeren u kapitalno intenzivne sektore (teška industrija, energetika, saobraćaj) to će dovesti do veće vrednosti marginalnog kapitalnog koeficijenta (niža efikasnost investicija) na nivou ukupne privrede. � Usmeravanje više I u prerađivačke grane , gde treba manje kapitalnog ulaganja, vodiće smanjenu MKK i porastu efikasnoti investicija. � Veća zastupljenost opreme, u odnosu na građevinske objekte, vodi većoj efikasnosti investicija. �