STRUGANJE Pri obradi struganjem glavno obrtno kretanje izvodi

STRUGANJE

Pri obradi struganjem, glavno obrtno kretanje izvodi obradak a pomoćno pravolinijsko kretanje izvodi alat.

Obradak izvodi glavno obrtno kretanje brzinom rezanja v, a alat pomoćno pravolinijsko kretanje – korakom (posmakom) s. Obrada struganjem je postupak obrade prvenstveno rotacionih delova (vijaka, navrtki, osovina, vratila, čaura, . . . ) – uzdužno struganje, ali i ravnih površina – poprečno struganje. Sve zahvate u obradi struganjem možemo razvrstati u tri kategorije: – zahvati sa uzdužnim pomocnim kretanjem, su: obrada spoljašnjih cilindricnih površina u jednom (a) ili više prolaza (b), obrada zavojnica (e), obrada spoljašnjih konusnih površina sa malim uglom vrha konusa (g), obrada unutrašnjih cil. površina (i), (k), (m), – zahvati sa poprecnim pomocnim kretanjem, sp: obrada poprecnih ravnih površina (n), odsecanje (j), izrada kratkih konusa (h), izrada pravougaonih žlebova (d) i – zahvati koji se ostvaruju kombinacijom su i sp : izrada konusa sa vecim uglom vrha - spoljašnjih (c) i unutrašnjih (l).

Obradom struganjem se realizuje veliki broj operacija kao što su: • • uzdužna obrada (spoljašnja i unutrašnja), poprečna obrada (spoljašnja i unutrašnja, usecanje, prethodno i završno odsecanje), izrada konusa (spoljašnjeg i unutrašnjeg), izrada profila (profilnim alatom i kopiranjem), nerotaciono struganje (prizmatičnih delova i leđno struganje), izrada navoja (spoljašnjeg i unutrašnjeg), izrada i obrada otvora i rupa itd.

Strugarski noževi su raznovrsni po obliku, dimenzijama, načinu izrade i vrsti alatnog materijala. § Prema vrsti obrade razlikuju se strugarski noževi za spoljašnju obradu (uzdužnu i poprečnu), unutrašnju obradu, usecanje i odsecanje, izradu navoja i sl. § Prema kvalitetu obrađene površine strugarski noževi se razvrstavaju na strugarske noževe za grubu (prethodnu) i završnu (finu) obradu. § Prema obliku strugarski noževi mogu biti: pravi, savijeni i krstasti, a prema obliku poprečnog preseka drške: pravougaoni, kvadratni i kružni. § Prema nacinu izrade mogu se podeliti na noževe od brzoreznih čelika, sa lemljenim pločicama od tvrdog metala i mehanicki pricvršćenim pločicama.

a, б, в - noževi za grubu obradu г -nož za rezanje bočnom površinom д - nož za finu obradu

ELEMENTI REŽIMA OBRADE PRI OBRADI STRUGANJEM • • • Elementi režima obrade od kojih najviše zavisi proizvodnost postupka su: brzina rezanja v korak s i dubina rezanja t. Brzina rezanja u obradi struganjem predstavlja obimnu brzinu predmeta obrade. Definisana je za maksimalnu vrednost prečnika obrade D: Izbor brzine rezanja se ostvaruje na bazi: preporuka (približan izbor) ili proračuna.

Korak predstavlja pređeni put noža za jedan obrtaj obratka, odn. glavnog vretena struga, i iznosi: s=vs/n, gde je vs – brzina pomoćnog kretanja n – broj obrtaja. Izbor koraka u obradi struganjem obuhvata: • proučavanje proizvodne operacije, • izbor preporučene vrednosti koraka i • proveru i konačni izbor koraka. Dubina rezanja određena je kao polovina razlike prečnika dela pre i posle obrade. Sa porastom dubine rezanja vrednost brzine rezanja opada. Izbor režima obrade, tj. određivanje brzine rezanja, koraka i dubine rezanja imaju presudan uticaj na tačnost izrade, kvalitet obrađene površine i pouzdanost dela, tako da njihov izbor treba vršiti prema najnovijim preporukama i uz puno optimizacije.