Streetworking jako profesja wysokiego ryzyka Krakw 13 05
- Slides: 11
Streetworking jako profesja wysokiego ryzyka Kraków, 13. 05. 2015 dr Karolina Kmiecik - Jusięga Akademia Ignatianum Katedra Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji
Plan: 1. definiowanie streetworkingu wysokiego ryzyka 2. 3 rodzaje zagrożeń 3. ocena ryzyka zawodowego 4. podsumowanie jako profesji
Streetworking metoda pracy socjalnej i psychopedagogicznej, ukierunkowana na interwencję, wsparcie i pomoc • osobom bezdomnym, • uzależnionym, • prostytuującym się, • żyjącym na granicy prawa • oraz grupom dzieci i młodzieży, które większość swojego czasu spędzają poza domem i szkołą, nie realizując obowiązku edukacyjnego oraz innych zadań wynikających z ich rozwoju i przynależności społecznej. Przyczyny: dysfunkcje w obszarze jednostki i środowiska, głównie rodziny (niewydolność wychowawcza, ekonomiczna, opiekuńcza, społeczna)
Źródła streetworkingu Outreach wyjście poza sięganie dalej niż Harm reduction redukcja szkód
Profesja wysokiego ryzyka - definicja Profesja wysokiego ryzyka to taka, w której: występuje duże prawdopodobieństwo niepożądanych zdarzeń wystąpienia związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty (stres, niepewność, zmęczenie, urazy), w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy (różnorodne miejsca pracy streetworkera) lub • sposobu wykonywania pracy (metody pracy z człowiekiem w sytuacji kryzysowej).
I zagrożenie: Niebezpieczne miejsca pracy 1. miejsce wykonywania czynności formalnych, dokumentujących wykonywane obowiązki (instytucja zatrudniająca, siedziba stowarzyszenia, fundacji itp) 2. miejsce wykonywania pracy socjalnej i psychopedagogicznej: – miejskie ulice, parki, place, dworce – ubogie dzielnice, mniej uczęszczane tereny, takie jak ogródki działkowe, okolice wysypisk śmieci, kanałów ciepłownicznych, pustostanów, ruin budowlanych i innych obiektów oficjalnie niezamieszkałych – galerie handlowe, inne wielkopowierzchniowe sklepy – kluby nocne, dyskoteki, puby i ich okolice, festiwale muzyczne Streetworkerzy z 16 stowarzyszeń i instytucji, podczas badań sondażowych w 2013 i 2014 roku wskazali duże narażenie na czynniki atmosferyczne, zanieczyszczenia powietrza, pyły, pleśnie, grzyby, choroby zakaźne i pasożytnicze oraz urazy i stłuczenia w miejscach pracy.
II zagrożenie: Podopieczni w sytuacji kryzysowej • Bezdomni • Uzależnieni • Prostytuujący się • Dzieci ulicy (tu streetworkerzy wskazali duże ryzyko agresji słownej, braku chęci do pracy i współpracy, dyskomfortu, a także wypalenia zawodowego, najczęściej z powodu braku wiary we własne kompetencje, chęci „naprawiania świata” i niewidocznych efektów swojej pracy) 1. środowiska kryminogenne, zaniedbane 2. zaburzona, negatywna socjalizacja 3. skrajnie trudna sytuacja życiowa
III zagrożenie: Specyfika pracy. Niewymiarowe godziny pracy Nieprzewidywalność zdarzeń, podopiecznych, miejsca pracy Brak stabilności (zawodowej, finansowej) Brak zrozumienia w środowisku lokalnym Brak standardów współpracy z instytucjami (Policja, służba zdrowia, OPS i inne) Brak superwizji i współpracy z psychologiem Brak uregulowań prawnych i standardów pracy w zawodzie dotyczących przede wszystkim: standardów rekrutacji i zatrudnienia obowiązku badań lekarskich, szczepień i superwizji szkoleń z zakresu bezpieczeństwa pracy Streetworkerzy w badaniach podkreślali duże niebezpieczeństwo wynikające z braku standardów, uregulowań prawnych dotyczących wykonywania zawodu i kodeksu etycznego. Specyficznym zagrożeniem dla stabilności tej odpowiedzialnej i wymagającej pracy jest również finansowanie streetworkingu w systemie pozarządowym.
Ocena ryzyka zawodowego- założenia: Ocena ryzyka zawodowego jest diagnozowaniem możliwie wszystkich aspektów pracy, w celu: 1. zidentyfikowania i sklasyfikowania (jako małe, średnie lub duże) zagrożeń na poziomie fizycznym, psychicznym, społecznym i materialnym, 2. oraz minimalizowania i eliminowania tych zagrożeń, a także wprowadzania odpowiednich mechanizmów zapobiegających występowaniu dalszych zagrożeń. Proces oceny ryzyka zawodowego: zbieranie i porządkowanie informacji od pracowników identyfikacja zagrożeń szacowanie i ocena ryzyka (jako duże, średnie lub małe) wykonywania danej profesji orzekanie o metodach zapobiegawczych i planowanie systemu profilaktyki zagrożeń wprowadzanie działań profilaktyki zagrożeń
Ocena ryzyka zawodowego streetworkera Należy precyzyjnie ocenić: • co (kto) stanowi zagrożenie w pracy ulicznej? • jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia w pracy ulicznej, mając na uwadze poszczególne miejsca pracy? • jakie istnieje zagrożenie urazowe (chorobowe)? • jaki jest stopień zagrożenia dotyczącego wypalenia zawodowego i zaburzeń emocjonalnych / zachowania? • które elementy pracy można zmienić, by minimalizować zagrożenia? • w jaki sposób i do jakiego stopnia można zabezpieczyć streetworkera w przypadku wystąpienia poszczególnych zagrożeń lub gdy narażenie na niebezpieczeństwo jest nieuniknione? Podstawa prawna: Art. 226 Kodeksu Pracy (rozdz. VI), zobowiązuje każdego pracodawcę do oceny i dokumentowania zagrożeń w pracy oraz wprowadzania odpowiednich mechanizmów zapobiegawczych.
Podsumowanie : -) • Streetworking jako profesjonalna metoda pracy socjalnej w środowisku otwartym ma wiele do zaoferowania społeczeństwu. • Streetworker: • – Jest pomostem między potrzebującymi a udzielającymi pomocy – Podejmuje interwencję w najtrudniejszych (często ekstremalnych) warunkach – Udziela wsparcia najbardziej potrzebującym i zaniedbanym – Jest „na pierwszej linii ognia” w obszarze najtrudniejszych problemów społecznych – Wzmacnia społeczne poczucie bezpieczeństwa – Wpływa na zwiększenie realnego stanu bezpieczeństwa w środowisku lokalnym Dlatego należy uregulować sytuację prawną streetworkera, zapewnić mu bezpieczne warunki pracy oraz dbać o jego bezpieczeństwo dokonując oceny ryzyka zawodowego i minimalizując zagrożenia.