STRATEJK KRESEL PAZARLAMA Prof Dr Necdet TMUR Yrd

STRATEJİK KÜRESEL PAZARLAMA Prof. Dr. Necdet TİMUR Yrd. Doç. Dr. Alpaslan ÖZMEN Eflatun Yayınevi - 2009 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 1

KISIM 4 KÜRESELLEŞME VE PAZARLAMA KARARLARI 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 2

bölüm 00 KÜRESEL PAZARLARDA TUTUNDURMA STRATEJİLERİ 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 3

Amaçlar Tutundurma Karması Elemanları Küresel Pazarlarda Reklamcılık Küresel Pazarlarda Kişisel Satış Küresel Pazarlarda İnternet ve Online Reklamcılık Küresel Pazarlarda Doğrudan Pazarlama Küresel Pazarlarda Halkla İlişkiler Küresel Pazarlarda Satış Teşvikleri Küresel Pazarlarda Duyurum 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 4

TUTUNDURMA STRATEJİLERİ ü Reklam: Fikirlerin ve ürünlerin bir ücret karşılığında kitle iletişim araçlarında, kişisel olmayan çeşitli biçimlerde sunulmasıdır. ü Kişisel Satış: Satış yapmak amacıyla ürünlerin ve hizmetlerin olası alıcılara satıcılar aracılığıyla sunulmasıdır. ü Doğrudan Pazarlama: Ürünlerin, bilginin ve tutundurma amaçlı sağlanan faydaların, hedef kitleye, interaktif işletişim kanallarının kullanılarak dağıtılmasıdır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 5

ü İnternet ve Online Pazarlama: Ürünlerin, bilginin ve tutundurma faydalarının, tüketicilere ve işletmelere elektronik medya kanalı kullanılarak dağıtımıdır. ü Satış Teşvikleri: Satışları kısa dönemde artırmak amaçlı, tüketici ve aracılara sağlanan teşviklerdir. ü Halkla İlişkiler: Toplumda işletme ilgili “iyi niyet” oluşturmak için yapılan iletişim faaliyetleri bütünüdür. ü Duyurum: Ürün veya işletme hakkındaki bilgilerin, ücretsiz olarak basında yer almasını sağlayan her türlü iletişim bütünleridir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 6

Uygun Tutundurma Karmasının Seçilmesi Pazarlama Yönetiminin temel kararlarından birisi, ürünlerin satılması ve markaların tanıtılması amacıyla hedef kitle iletişime geçmek için uygun tutundurma karmasının seçilmesidir. Uluslararası pazarlarda uygun karmanın seçilmesi için dikkate alınması gereken beş temel faktör bulunmaktadır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 7

Bunlar; v. Kaynakların yeterliliği ve tutundurma araçlarının maliyeti v. Pazarın büyüklüğü ve yoğunlaşması v. Müşterinin bilgi ihtiyacı vÜrünün özellikleri vİtme ve çekme stratejilerinin kullanımı 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 8

v. Kaynakların yeterliliği araçlarının maliyeti: ve tutundurma Pazarlama faaliyetlerinin yürütüldüğü ülkede veya bölgede kullanılacak tutundurma elemanını belirleyen en önemli unsur, işletmenin tutundurma için harcayabileceği bütçe miktarıdır. Örneğin; yeni bir ülke pazarında satış ağının kurulması ve satıcıların işe alınması, ülkedeki istihdam piyasasına ve kanunlara göre oldukça maliyetli olabilir. Aynı şekilde, ülkede reklam ortamlarının az, pahalı veya yetersiz olması da reklamın kullanılmasını etkileyebilir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 9

v. Pazarın büyüklüğü ve yoğunlaşması: Girilen pazardaki satış potansiyelinin büyüklüğü, tutundurma kararlarını da etkileyecektir. Karşılığı alınabileceği sürece satış, tutundurma yatırımları yapılabilir. reklam veya diğer Örneğin, ülkedeki müşterilerin bir bölgede yoğunlaşması, satış örgütünün kurulması sürecini kolaylaştıracak ve maliyetleri düşürecektir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 10

v. Müşterinin bilgi ihtiyacı: Farklı kültürlerin iletişim biçimleri ve içerikleri de farklıdır. Yeni pazarlardaki müşterilerin, ürünler hakkında ihtiyaç duydukları bilgi düzeyi, tutundurma elemanlarının seçimini etkiler. Örneğin, teknolojik ve endüstriyel ürünlerde, müşteriler daha çok satışçının danışmanlığına ihtiyaç duyarlar. Bu durumda, birden çok ülkede müşterileri olan satıcının dil, kültürel uyum, yabancı pazarlarda sorun çözme gibi becerilerinin çok gelişmiş olması beklenir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 11

vÜrünün Özellikleri: Hızlı tüketilen dayanıksız tüketim malları için özellikle ürünlerin tanınmadığı yeni pazarlarda, yüksek reklam yatırımları yapılması gerekir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 12

vİtme ve Çekme Stratejilerinin Kullanımı: İtme Stratejisi; üretici işletmelerin satış elemanları, toptancı ve perakendecileri belirli aralıklarla ziyaret ederek mal vermeye çalışırlar. Aracılar ise tüketicileri satın almaya özendirirler. Çekme Stratejisi; ürün, başta reklam olmak üzere çeşitli tutundurma araçları ile önce tüketicilere benimsetilir. Tüketici beğendiği malı pazarda araştırmaya başlayınca, bu durum toptancıların ve perakendecilerin üretici firmadan mal talep etmelerine neden olur. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 13

İşletmenin benimsediği genel strateji ne ise, tutundurma elemanları da buna göre şekillenmelidir. üİtme stratejisinde; kişisel satış ve halkla ilişkiler daha etkili iken, üÇekme stratejisinde; yüksek miktarda reklam yatırımı yapılması beklenir. 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 14

BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ İşletmelerin uygun pazarlama karması seçimini şekillendirecek bir diğer önemli kavram Bütünleşik Pazarlama İletişimidir. Yüksek maliyetler ve alt yapı gereksinimi oluşturduğu için, firmaların ve markaların, pazardaki müşterilerle ve diğer paydaşlarla olan tüm iletişimlerinin, bütünleşik olarak tek bir kaynaktan tasarlanması gerekmektedir. 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 15

Uluslararası pazarlarda faaliyet gösteren işletmelerde, tutundurma faaliyetleri genellikle farklı bölümler tarafından yapılmaktadır. Örneğin; reklamlar ve satış geliştirme yerel veya uluslar arası reklam ajanslarınca yapılır. Satışçıların yönetimi, fuar hazırlığı ve katılımı ihracat ve satış birimleri tarafından yürütülür. Duyurum, sponsorluk projeleri halkla ilişkiler bölümünün sorumluluğundadır. İnternet uygulamaları bilgi işlem bölümü tarafından düzenlenir. 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 16

İşletmeden çıkan mesajların çok farklı bölümler tarafından tasarlanması ve yayılması, özellikle uluslararası pazarlarda iletişimi karmaşıklaştırmaktadır. İşletmelerin bu karmaşayı önlemelerinin etkin bir yöntemi Bütünleşik Pazarlama İletişimi kullanmaktır. Bütünleşik Pazarlama İletişimi; işletmenin daha net, uyumlu, güvenilir ve rekabetçi bir ortak mesaj yayınlaması için, tüm pazarlama iletişiminin bütünleşik bir yapılanma ile tek bir kaynaktan yönetilmesidir. 2/23/2021 Necdet Timur-Alparslan Özmen 17

1. KÜRESEL REKLAMCILIK q. Reklamın özellikleri; ü Geniş alana hızla yayıldığı için hızlı farkındalık yaratır ü Mesajın tekrarı etki yaratır ü Yeni pazarda, markanın duyulmasını sağlayarak satıcıları destekler ü Kişisel değildir, esnek değildir ü Satışı kapatamaz, anında sipariş alınmasını sağlayamaz 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 18

q. Uluslararası pazarlardaki yoğun rekabet ve tüketicilerin gittikçe daha bilgili olması, pek çok ülke pazarında faaliyet gösteren işletmelerin, daha karmaşık reklam stratejileri geliştirmelerine neden olmaktadır. q. Dünya çapında bir marka veya ürün olma isteği, yüksek tutundurma maliyetleri, birden çok ülkede reklam yapmanın getirdiği zorluklar, işletmeleri reklam kararlarında daha çok kontrol ve etkinlik arayışına itmektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 19

Gayrisafi dünya hasılası, 2005 yılında 65 trilyon dolar olmuştur. Dünya ülkeleri arasında yılda 12, 5 trilyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Aynı yıl ürünlerin satışı, markaların yaratılması, tüketici tutumlarının yönlendirilebilmesi için, dünya ölçeğinde 570 milyar dolarlık da reklam harcaması gerçekleşmiştir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 20

Reklam serbest piyasa ekonomisinin etkin çalışmasını sağlayan temel yapıtaşlarından birisidir. Amerika ve Avrupa pazarlarında gelişen reklam uygulamaları, 1980’li yıllar ve sonrasında küreselleşme doğrulturunda tüm dünya ülkelerini etkisi altına almaya başlamıştır. Örneğin, Coca Cola 200 ülkeye ürün sattığını belirtmektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 21

Uluslararası reklamcılık sektöründe strateji ve uygulamalarda iki temel yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar; ØUyumlaştırma Stratejisi ØStandartlaştırma Stratejisi 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 22

Uyumlaştırma Stratejisi: Dünya üstündeki ülkeler kültürel ve yapısal olarak birbirinden farklıdır. Reklamların bu farklılıklara göre uyarlanması gerekmektedir. Aynı ürün her yerde aynı satılamaz. Örneğin, Amerikan hamburger markalarının standart menülerine Japonya’da teriyaki sosu, Meksika’da acı biber, Türkiye’de ramazan pidesi, Portekiz’de bira eklenebilir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 23

q. Standartlaştırma Stratejisi: Tüketicilerin benzer ihtiyaç ve isteklerinin olduğunu ve dolayısıyla tüm dünyanın tek bir Pazar olduğunu kabul eder ve etkinliğin sağlanması için reklam kampanyalarında standartlaşmayı önerir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 24

KÜRESEL PAZARLARDA BÖLÜMLENDİRME qİşletmeler girdikleri yabancı pazarlarda iletişim modellerini belirlerken uyumlaştırma veya standardizasyon kararlarını vermeden önce bölümlendirme kararları vermelidirler. q. Küresel Pazar bölümleri farklı kültürlerden olan farklı coğrafyalarda yaşayan ancak benzer değerlere, yaşam biçimlerine ve ihtiyaç tanımlarına sahip tüketicilerden oluşabilir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 25

KÜRESEL PAZARLARDA YARATICILIK q. Uluslararası reklamcılar, yoğun uluslar arası rekabet ve ve farklı ülkelerde pazarlama yapmanın zorlukları nedeniyle, küresel pazarlarda en yüksek düzeyde yaratıcılık kullanmak zorundadırlar. q. Ancak, uluslararası pazarlarda reklamcıların yaratıcılığının önünde çeşitli engeller vardır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 26

§ Bunlar; Ø Yasalar, Ø dil, Ø kültür, Ø medya, Ø üretim ve Ø maliyet konularıdır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 27

2. KÜRESEL PAZARLARDA KİŞİSEL SATIŞ Kişisel satış, reklam uygulamalarında yasal kısıtlamaların olduğu ve reklamcılık alt yapısı gelişmemiş pazarlarda, medyanın yeterli olmadığı ülkelerde, özellikle endüstriyel ürünler için uygun bir tutundurma yöntemidir. Bununla birlikte yoğun reklamın yapıldığı pazarlarda da belli oranlarda kişisel satış kullanılmalıdır. Zorlu yabancı ülke pazarlarında reklam ve kişisel satış birbirini tamamlamalıdır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 28

Yurt dışı örgütlenmesi olmaktadır: pazarlarda genellikle kişisel satış şu şekillerde ØYurt dışı satış büroları ØYurt dışı satış firmaları ØGezici satıcılar 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 29

§ Satışı Etkileyen Küresel Çevresel Şartlar: q. Davranışsal Faktörler; üMüşterilerin hizmet beklentileri artmıştır üMüşteriler sıkıcı alıcı-satıcı iletişimine girmek istememektedir üBüyük alıcıların gücü artmıştır üPazarlar gittikçe küreselleşmektedir üPazarlar gittikçe parçalanmıştır 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 30

Teknolojik Faktörler; üSatış gücü otomasyonu geniş kullanım imkanı bulmuştur üUlaştırma ve iletişim araçlarındaki hız ve etkinlik artmıştır üSanal satış ofisleri ortaya çıkmıştır üElektronik satış kanalları, internet, televizyondan alışveriş 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 31

Yönetimsel Faktörler; üDoğrudan pazarlama, doğrudan postalama, Telepazarlama üSatış ve pazarlama iç içe geçmiştir, pazarlama iletişimi bütünleşiktir üİntranetler üSatışçıların ve satış yöneticilerinin becerileri yükselmektedir 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 32

q. Yabancı pazarlarda çalışan satış gücünü yönetmek çok zordur. q. Satış yöneticilerin çözmesi gereken sorun, satış teknik ve stratejilerinin başka ülkelerde uygulanabilirliliği ve uyumlaştırma sorunudur. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 33

q. Uygulanabilirliği etkileyen bazı etkenler şunlardır: üCoğrafi ve Fiziksel Sınırlar üPazarın gelişmişlik düzeyi üDeğişen yasal çerçeve üİnsan ilişkilerindeki farklılık 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 34

Küresel Pazarlarda Kişisel Satış Becerileri Ø Pazarlık Becerileri Ø Kültürel Uyum Becerisi Ø Dil Becerileri Ø Bilişim Teknolojilerini Kullanma Becerileri Ø Öğrenme İstihbarat Becerileri Ø Satış Teknikleri Becerileri Ø Yeni Pazar Yaratma Becerileri Ø Hukuk Kullanma Becerileri Ø Satış Destek Becerileri 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 35

3. KÜRESEL PAZARLARDA İNTERNET VE ONLİNE REKLAMCILIK q. Son yıllarda internetin ve online pazarlamanın pazarlama iletişimi içinde önemi artmıştır. İnternet fiziksel sınırları ve kültürel engelleri ortadan kaldırmıştır. q. Bireysel etkileşimi en az, maliyetleri göreceli olarak en ucuz ve önemli düzeyde ölçülebilir özelliktedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 36

qİnternette pazarlama, web sitesinden pazarlama dışında farklı yöntemlerde içerir. q Online pazarlamanın rekabetçi avantajları düşük maliyetleri, geliştirilmiş hizmet kalitesi, artan ürün çeşitliliği ve ürünün bireyselleştirilebilmesidir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 37

§ Online araçların kullanımıyla ortaya çıkan, çeşitli reklam ve tutundurma uygulamaları şunlardır: • Forumlar: • Web sitesi tasarımı • Viral pazarlama • Banner reklamları • Ticker reklamlar • Inverstitial reklamlar • Pop-up reklamlar • Transactional reklamlar • Roadblocks • Zengin biçimli medya • Advergames • Bloglar ve RSS 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 38

4. KÜRESEL PAZARLARDA DOĞRUDAN PAZARLAMA q. Doğrudan pazarlama ürünlerin, bilginin ve tutundurma faydalarının, geri dönüşümün ölçülebileceği interaktif iletişim araçlarının kullanılarak dağıtılmasıdır. q. Doğrudan pazarlama uygulamaları genellikle ulusal sınırlar içerisinde yapılmasına rağmen, Avrupa Birliği oluşumundan sonra Avrupa içi birden çok ülke uygulamaları da görülmektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 39

q. Pazar ve medyadaki bölünme, teknolojilerdeki gelişmeler, postalama listeleri sayısındaki artış, gelişmiş analitik teknikler, koordineli pazarlama sistemleri doğrudan pazarlama uygulamalarının artmasına yol açmıştır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 40

q. Müşteri ilişkileri yönetimi (MİY), işletmelerin müşterileri ile diyaloglarını yönettikleri her türlü yöntem, teknik ve e-ticaret imkanlarının bir arada kullanılmasıdır. q. Bu kapsamda Miy yazılımları, işletmelerin doğrudan pazarlama uygulamalarının pek çoğunun entegre olarak yapılabilmesine olanak vermektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 41

5. KÜRESEL PAZARLARDA HALKLA İLİŞKİLER q. Halkla ilişkiler, işletmelerin reklam dışındaki günümüzdeki en önemli tutundurma yöntemlerinden birisidir. q. Günümüzde profesyonel halkla ilişkiler ajansları tarafından yürütülmektedir. q. Halkla ilişkiler ajansları, temel olarak müşteri yönetimi, medya ilişkileri, raporlama, stratejik danışmanlık, basın bülteni yazımı ve personel işleri yaparlar. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 42

q. Medyadaki reklam kalabalığından dolayı, alternatif iletişim yollarının aranması halkla ilişkilerin önemini arttırmıştır. q. Halkla ilişkiler sektöründe gelişen yeni bir eğilim Freelance pazarı’dır. q“Freelance hizmet” halkla ilişkiler işinin dışarıda bağımsız çalışan uzmanlarca yapılmasıdır. q. Gelişmiş pazarlarda birçok firma özgür ve oldukça yetenekli, girişimci ve kendisinin patronu olan halkla ilişkiler uzmanlarından hizmet almaya başlamışlardır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 43

§ Temel halkla ilişkiler alanları şunlarıdır: Ø Sponsorluk Ø Fuar ve Sergiler 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 44

6. KÜRESEL PAZARLARDA SATIŞ TEŞVİKLERİ q. Satış teşvikleri, daha fazla yerel pazarlar için uyumlaştırılmalıdır. q. Değişik ülkelerde satış teşvikleri araçları için farklı kanunlar vardır. Aynı zamanda bu yöntemler, farklı ülke tüketicileri tarafından değişik oranda kabul görmektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 45

§ En sık kullanılan satış teşvikleri şunlardır: ü ü ü ü Mağaza içi (POP) İndirim Kuponları Numuneler İkisi bir fiyatına Hediyeler Yarışmalar Gösteriler Deneme Sürüşleri Lezzet testleri İndirimler Hediye Çekleri Bonus uygulamaları Klüp üyeliği Gazete kuponları Ürün denemeleri 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 46

§ Satış teşvikleri uygulamaları geliştirilirken çeşitli farklar dikkatle planlanmalıdır. Bunlar; q. Ekonomik gelişmişlik q. Pazarın olgunluğu q. Tüketici algıları q. Ticaret kültürü q. Yasal ve Politik uygulamalar 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 47

7. KÜRESEL PAZARLARDA DUYURUM q. Duyurum, işletme ve ürünleri hakkında basında haberlerin yayınlanması çalışmalarıdır. q. Günümüzde özellikle küresel firmalar ve küresel markalar için çok önemli bir tutundurma yöntemi olmuştur. q. Duyurum, parası ödenerek yapılmış reklamlara göre daha fazla güvenilir bir yöntemdir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 48

q. Haber kuşakları, izleyiciler tarafından daha çok dikkatle takip edilmektedir. q. Basın bültenlerinin özenli ve doğru hazırlanması, basınla ilişkilerin kurulması ve geliştirilmesi, medya’nın takip edilerek destekleyici ve düzeltici duyurumların yapılması, oldukça titiz yönetilmesi gereken konulardır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 49

q. Bu çalışmaların halkla ilişkiler koordinasyonu ile yürütülmesi gerekir. Medya’da zaman çıkan olumsuz haberlerin de, doğru yönetimle düzeltilmesi gerekmektedir. q. Türkiye’de yaşanan sahte Rakı krizinde Mey içki firması, bu krizi haber programlarını doğru kullanarak aşmıştır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 50

qÖzellikle, internetin, aynı anda tüm haberlerin, görüntülerin ve karşı görüşlerin yayılmasına olanak tanıması, olumlu ve olumsuz duyurum yönetimini de son derece önemli bir uzmanlık alanı yapmıştır. q. Küresel bir firma, faaliyet gösterdiği küçük bir pazarda karşılaştığı olumsuz bir durumdan dolayı, bir anda tüm dünya’da karşıt grupların, protestocuların, eleştirmenlerin hedefi olabilmektedir. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 51

qÖrneğin, Nike’nin Çin’deki üretim tesislerinde çocuk işçileri olumsuz şartlarda çalıştırması, çok uzun bir süre karşıt grupların da desteğiyle medya’nın gündeminde yer almıştır. 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 52

TEŞEKKÜRLER 2/23/2021 Yrd. Doç. Dr. Alparslan ÖZMENProf. Dr. Necdet TİMUR 53