Stratejik Analiz Stratejik Planlama Prof Dr Erdal Akdeve

Stratejik Analiz & Stratejik Planlama Prof. Dr. Erdal Akdeve 02 Aralık 2020 1

Stratejik Geliştirme Süreci Plan ve Programlar GZFT Analizi Piyasa Analizi Hedef Kitle/İlgili Tarafların Belirlenmesi DURUM ANALİZİ Kuruluşun varoluş gerekçesi Temel İlkeler MİSYON VE İLKELER Arzu edilen gelecek VİZYON Orta vadede ulaşılacak amaçlar Spesifik, somut ve ölçülebilir hedefler STRATEJİK AMAÇLAR VE HEDEFLER Amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri Detaylı iş planları Maliyetlendirme FAALİYETLER VE PROJELER Raporlama Karşılaştırma İZLEME Geri besleme Ölçme yöntemlerinin belirlenmesi Performans göstergeleri Performans Yönetimi DEĞERLENDİRME VE PERFORMANS ÖLÇÜMÜ NEREDEYİZ? NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ? GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ? BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER VE DEĞERLENDİRİRİZ?

Stratejik Analiz Soruları Kurum Ne Yapmalı? 1. Varsayım Testleri ve Strateji Mevcut stratejide belirtilen varsayımlar, belirlenen analizle nasıl karşılaştırılır. 2. Stratejik Alternatifler Belirlenen analiz çerçevesinde, uygun stratejik alternatifler nelerdir. 3. Stratejik Seçim Hangi alternatif, işletmenin durumu ile harici fırsatları ve tehditleri en iyi şekilde ilişkilendirir?

Stratejik Analiz 1) Dış Çevre Analizi Uzak Çevre (PEST) Yakın Çevre (5 GÜÇ) Pazar Potansiyeli VİZYON MİSYON 3) Stratejik Alternatifleri Hangi Temelde Hangi Yönde Nasıl 2) İç Çevre Analizi Vizyon, Misyon, Değerler Değer Zinciri Temel Yetkinlikler 7 S Uygulama Stratejisi Performans Değerleme

SWOT ANALİZİ 1 (ÇEVRE) Çevresel Değişikliklerden Doğacağı Beklenen Fırsat ve Tehditlerin Belirlenmesi Faktörler Politik Ekonomik Sosyolojik Teknolojik FIRSATLAR Nedenleri TEHDİTLER Nedenleri

SWOT ANALİZİ 3 (İÇ ÇEVRE ANALİZİ) Gelecekteki Çevresel Değişim Veri Alındığında Zayıf ve Güçlü Yanların Belirlenmesi Faktörler Vizyon-Misyon Vatandaşlar Değer Zinciri Temel Yetkinlik 7 S (Strategy, Shared Values, Style, Systems, Skills, Staffing, Structure) GÜÇLÜ YANLAR Nedenleri ZAYIF YANLAR Nedenleri

Strateji Geliştirme Süreci; • Bilgi Üretimi • Güven

Strateji Geliştirme Süreci Strateji Liderlik ve Bireysel Gelişim YPO Örgütsel Dizayn ve Değerlendirme Takım Geliştirme

Stratejik Tutarlılık Analizi Testi İç Tutarlılık Analizi • Hedefler karşılıklı olarak ulaşılabilir nitelikte mi? • Kitle iletişim politikaları hedeflere yönelik mi? • Kitle iletişim politikaları birbirini destekliyor mu Çevresel Uyum • Hedefler ve politikalar sektördeki fırsatlardan yararlanıyor mu • Hedefler ve politikalar, eldeki kaynak ile mümkün olduğu ölçüde sektördeki tehditlerle(rekabet tepkileri de dahil olmak üzere) baş edebiliyor mu? • Hedeflerin ve politikaların zamanlaması, çevrenin, hamleleri içinde erime yeteneğini yansıtıyor mu? • Hedefler ve politikalar daha genel toplumsal konularla uyumlu mu? Kaynakların Uygunluğu • Rakiplerle karşılaştırıldığında, hedefler ve politikalar şirketin elinde bulunan kaynaklara uygun mu? • Hedeflerin ve politikaların zamanlaması, organizasyonun değişme becerisini yansıtıyor mu? İletişim ve Uygulama • Hedefler kilit uygulayıcılar tarafından iyice anlaşılmış mı? • Bağlılığı sağlamak için, hedefler ve politikalarla kilit uygulayıcıların değerleri arasında uyum var mı?

Stratejik Planlama ve Performans Yönetimi 10

Stratejik Planlama Spesifik Ölçülebilir Doğru Zamanda Ulaşılabilir Gerçekçi ve 11

Stratejik Planlama Yapmanın Önemi; • Gündemin esiri olma • Gündem belirleme 12

Stratejik Planlama ile İlgili Anlam Bütünlüğü Oluşturma • Değerler • Durum Analizi • Stratejik Süreç Geliştirme Paydaşları • Stratejik Eksenler • Vizyon • Misyon • Amaçlar • Hedefler • Performans Döngüsü Yönetimi • Performans Göstergeleri 13

Stratejik Planlama Geleceğe Bakış • Misyon • Vizyon • Çalışma Felsefesi ve İlkeleri Değerler Durum Analizi • Dış Çevre • Sektörel Eğilimler • Vizyona Yakınlık Derecesi • İç Çevre • Faaliyet Alanları • Kurumsal Kapasite Temel Stratejik Tercihler • Setkörel Çevre • Konumlandırma • Başarı Bölgesi • Değer Sunumu • Temel Yetkinlik Dönemsel Plan • Stratejik Eksenler • Kurumsal Kapasite • Finans • Tanıtım, Kimlik • Destek Hizmetleri • İnsan Kaynakları Yönetimi Performans Yönetimi • İzleme • Geri bildirim • Anlık bildirim • İleri bildirim • Değerlendirme • Ara değerlendirme • Nihai değerlendirme

Stratejik Bakış Açıları Ne yapmak istiyoruz? Güçlü ve Zayıf Yönle Stratejik r Misyon ve Vizyon Amaçlar ve Eylem PlanıFırsatl ar ve Tehdi tler Yetenekler Çevresel Engeller 15

Misyon Belirlemeye Yönelik Soru Örnekleri Kurum hangi “üst amaçları” gerçekleştirmek için kurulmuştur? • Kurumun hizmet etmesi gereken üst amaçlar nelerdir? • Kurum hangi boşlukları doldurmak için kurulmuştur? • Kurum eksik faaliyet gösterdiği zaman hangi sorunlar yaşanır? • Kurum toplumsal, sektörel ve vatandaş düzeyinde ne tür katkı sunmak için vardır? • Kurumun sunmak ile yükümlü olduğu temel hizmetler (faaliyet alanları veya stratejik eksenleri) nelerdir? 16

Faaliyet Alanı Belirlemeye Dönük Örnek Sorular 1. Önümüzdeki 5 yılda her bir faaliyet alanında farklı ne yapılabilir? 2. Her bir faaliyet alanı için 5 yıllık amaçlarımız neler olmalıdır? 3. Bu değişiklikler için yasal düzenlemelere ihtiyaç var mıdır? 17

Vizyon Geliştirme 18

Vizyon Geliştirme Birinci 5 Yıllık Plan İkinci 5 Yıllık Plan Üçüncü 5 Yıllık Plan Dördüncü 5 Yıllık Plan Vizyon 19

İdeal Geleceğin Belirlenmesi Ana Sorunsallar: Toplumsal, Sektörel, Vatandaş düzeylerinde uzun vadede neyi ideal olarak başarmayı düşünmektedir. Toplumu, sektörü ve vatandaşı dönüştürücü vizyoner hedefleriniz veya vizyoner projeleriniz nelerdir? 20

Misyon ve Vizyon Arasındaki Farklar Misyon Vizyon Bugünü yansıtır (Mevcut durumu, varoluş Yarını gösterir (5 Yıllık Plan zaman amacını yansıtır) diliminin ötesini işaret eder) Temel faaliyetleri belirler Gelecekte ulaşılmak istenen yeri belirler Kanunlar tarafından misyon sınırları çizilir Performans ölçütlerini belirlemeye yarar Bir kanun işi değil, bir liderlik veya yönetim işidir. Stratejik karar ölçütlerini belirlemeye yarar 21

Eylem Planının Belirlenmesi ORTAK DEĞERLER STİL STRATEJİ ÖRGÜTSEL YAPI SİSTEM YETENEKLER VE İNSAN KAYNAĞI 22

Eylem Planının Belirlenmesi 1. Bugünden farklı olarak nasıl bir yönetim tarzı istiyoruz? 2. Başarı varsayımlarımız nelerdir ve nasıl değişmelidir? 3. Mevcut sistemler nasıl geliştirilebilir, yeni sistemler kurmaya ihtiyaç var mı? 4. Kurum içi operasyonel süreçleri nasıl iyileştirebiliriz? 5. Etkinliği artırmak için örgütsel yapıda değişikliğe ihtiyaç var mı? 23

Eylem Planının Belirlenmesi 1. Bugünden farklı olarak nasıl bir yönetim tarzı istiyoruz? 2. Başarı varsayımlarımız nelerdir ve nasıl değişmelidir? 3. Mevcut sistemler nasıl geliştirilebilir, yeni sistemler kurmaya ihtiyaç var mı? 4. Kurum içi operasyonel süreçleri nasıl iyileştirebiliriz? 5. Etkinliği artırmak için örgütsel yapıda değişikliğe ihtiyaç var mı? 24

Zaman Sınırı Olmayan Uzun Vade Orta Vade STRATEJİK BAKIŞ Vizyon Misyon Çalışma Felsefesi STRATEJİK ÖNCELİKLER Konumlandırma Başarı Bölgesi Değer Sunumu Temel Yetkinlikler STRATEJİK PLAN Stratejik Eksenler Kurumsal Kapasite (Stratejiler, Amaçlar, Hedefler, Performans Göstergeleri, Sorumlu ve İlişkili Birimler) 25

İçişleri Bakanlığı – Stratejik Plan AMAÇ-3: SIVIL TOPLUMUN GELIŞMESINE VE GÜÇLENMESINE DESTEK OLMAK • H 3. 1: Katılımcı demokrasinin güçlenmesine yönelik olarak karar alma süreçlerinde etkin, toplumsal sorunlara çözüm üreten, şeffaf ve hesap verebilir bir sivil toplum oluşumuna katkı sağlanacaktır. • H 3. 2: STK’ların Kamu, Üniversite ve Özel Sektör ile işbirliklerinin artırılması desteklenecektir. • H 3. 3: STK’ların fon bulma, proje hazırlama, iş denetim vb. konularda kapasitesi güçlendirilecektir. • H 3. 4: STK’ların görünürlüğü artırılacaktır. 26

Performans Yönetimi 27

Eylem Planı ve Performans Yönetimi Proje/Eylem/Faal iyet No Stratejik Hedefler ve Faaliyetler Sorumlu Kuruluş/Birim ve İş Birliği Yapılacak Kuruluş/Birim(ler) Süre (Spesifik bir şekilde belirlenmiş olmalı) Performans Göstergesi ve Detaylı Açıklama İzleme-Revize. Reorganizasyon. Konsolidasyon 1 2 3 28