STOLLING Een ingewikkeld systeem INDELING Primaire hemostase Secundaire

STOLLING Een ingewikkeld systeem

INDELING Primaire hemostase Secundaire hemostase Fibrinolyse Metingen Medicatie

BLOEDSTOLLING Bestaat uit drie delen Primaire hemostase (trombocyten en vaatwand) Secundaire hemostase (stollingsfactoren en remmers) Fibrinolyse

PRIMAIRE HEMOSTASE Defect vaatwand: collageen komt vrij Collageen bindt aan trombocyt Collageen aan glycoproteine VI v. WF aan glycoproteine-Ib-V-IX receptor Dit leidt tot vormverandering en activatie trombocyt Glycoproteine IIb-IIIa-receptor Dit bindt fibrinogeen en daardoor andere trombocyten

VRAAG: Welke trombocytenreceptorblokker (glycoproteine IIb-IIIa) geven jullie op de IC?

VRAAG Welke trombocytenreceptorblokker (glycoproteine IIb-IIIa) geven jullie op de IC? Reo. Pro Aggrastat

ASCAL EN PLAVIX DAN? Arachidonzuur wordt tromboxaan-a 2 Omzetting door enzym cyclo-oxygenase (COX) Dit enzym wordt irreversibel geremd door ASA Plavix remt trombocytenactivatie door blokkade van ADP receptor

ASCAL EN PLAVIX DAN?

SECUNDAIRE HEMOSTASE Vroeger: intrinsic pathway en extrinsic pathway Nu andere gedachte over stollingscascade.

SECUNDAIRE HEMOSTASE Tissuefactor zit in vaatwand Bij defect komt het in aanraking met factor VII Dit bindt en activeert factor X Factor X kan samen met factor V factor II activeren Factor II is trombine en trombine zet fibrinogeen om in fibrine Dit vormt de verbinding tussen trombocyten

TWEE VERSTERKINGSLUSSEN Tissuefactor-VIIa complex kan indirect factor X activeren via factor IX Met behulp van factor VIII kan factor IX sterker factor X activeren Van welke stollingsaandoening kennen we factor VIII en factor IX?

ANTWOORD Hemofilie A is deficientie van factor VIII Hemofilie B is deficientie van factor IX

VERSTERKINGSLUSSEN Trombine activeert factor XI Factor XI kan factor IX activeren en via factor X wederom activatie van trombine Trombine stimuleert zijn eigen vorming!!

EN VITAMINE K? ? Vrijwel alle stollingsfactoren worden door de lever geproduceerd Een aantal stollingsfactoren wordt pas actief door een proces waarbij vitamine K nodig is (carboxylering) Factor II, VII, IX en X (1972)

REMMERS VAN DE STOLLING We hebben remmers nodig om niet volledig te stollen bij een gering vaatwanddefect. Een tekort of dysfunctie van de factoren geeft ook verhoogde kans op trombose

STOLLINGSREMMING Antitrombine bindt irreversibel aan factor X en II Dit gebeurt heel traag Behalve bij heparine-achtige stoffen 1000 x sneller Proteine S en C breken factor Va en VIIIa af.

KOFFIE

FIBRINOLYSE De antistolling/ het oplossen van het stolsel Het fibrinestolsel wordt afgebroken via het volgende systeem

HOE METEN WE PRIMAIRE HEMOSTASE Bloedingstijd Platelet Function Analyser (occlusietijd) Tijd tot vorming bloedstolsel na gecontroleerde activatie trombocyten in testbuis

HOE KUNNEN WE SECUNDAIRE HEMOSTASE TESTEN? PT a. PTT

Tabel 1. Interpretatie van stollingstijden a. PTT verlengd, PT normaal • geïsoleerde stollingsfactordeficiëntie (factor VIII, of IX, or XI, of XII * ) • therapie met ongefractioneerde heparine • lupus anticoagulans a. PTT normaal, PT verlengd • geïsoleerde stollingsfactordeficiëntie (factor VII) • lichte vitamine-K-deficiëntie a. PTT verlengd en PT verlengd • geïsoleerde stollingsfactor deficiëntie (factor II, of V, of X of fibrinogeen) • globale stollingsfactordeficiëntie • leverinsufficiëntie • massaal verlies • diffuse intravasale stolling (verbruik) • ernstige vitamine-K-deficiëntie • gebruik van coumarinederivaten

MEDICATIE Medicatie voor primaire hemostase -> trombocyten aggregatieremmers Medicatie voor secundaire hemostase Medicatie voor fibrinolyse

TROMBOCTEN AGGREGATIE REMMERS

Rivaroxaban Apixaban Vit K antagonisten Dabigatran

Heparines Fondaparinux

FIBRINOLYTICA

VRAGEN? ?