stihdam Politikalar ve almalar Muammer COKUN l Mdr

İstihdam Politikaları ve Çalışmaları Muammer COŞKUN İl Müdürü Mail: muammer. coskun@iskur. gov. tr Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü

Temel Misyon İşveren odaklı politikalar ile işverenlerin aradıkları nitelikli işgücünün temini, İşsizlik sigortası fonunun yönetimi (94, 5 Milyar TL) Etkin Aktif ve Pasif İşgücü Piyasası Programları Sürdürülebilir İstihdam Politikaları Etkin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetleri İstihdam Teşvikleri Endüstriyel ilişkiler, 2

Genel Görünüm Türkiye’nin nüfusu: 78. 741. 053 (%49, 8 Kadın, %50, 2 Erkek) 15 -64 Yaş Aralığındaki Nüfus: 53. 359. 594 (%67, 8) İstanbul Nüfusu: 14. 657. 434 (%49, 8 Kadın, %50, 2 Erkek) 15 -64 Yaş Aralığındaki İstanbul Nüfus: 10. 442. 810 (%71, 2) Türkiye’de her yıl ortalama 700 -750 bin kişi çalışabilir nüfusa dahil olmaktadır. İşgücünün %60, 0’ı lise altı eğitim düzeyine sahiptir. İşgücüne katılım oranı %50, 9 (Kadın %31, 2, Erkek %71, 0) İstihdam oranı %45, 4 (Kadın %27, 2, Erkek %64, 0) İşsizlik oranı % 10, 8 (Kadın %12, 9, Erkek %9, 9) Gençlerde işsizlik oranı %19, 2 İşsiz sayısı 3. 204 Bin kişi. Kayıt dışı istihdam oranı %32, 1, (İstanbul’da %18, 8) 3 Kaynak: TÜİK, 15. 03. 2016

İşgücüne Katılım Oranı- İşsizlik Oranı 100 80 60 40 20 0 37. 4 11. 2 6. 2 Okuma Yazma Bilmeyen 25 20 15 10 5 0 74. 8 70. 9 22. 7 18. 8 14. 4 Okuma Yazma Bilmeyen 58. 4 46. 9 38. 4 22. 2 Lise Altı Eğitimliler Lise Ve Dengi Meslek Okulu Kadın Erkek Genel 18. 4 12. 2 9. 6 15. 5 12. 3 11. 4 Lise Altı Eğitimliler Lise Ve Dengi Meslek Okulu Kadın 87. 7 81. 3 73. 9 Erkek Yüksek Öğretim 14. 2 10. 4 7. 7 Yüksek Öğretim Genel 4 TÜİK, İstanbul, 2014

İşgücü Piyasasının Fotoğrafını Çekiyoruz-1 Yılda 4 defa Açık İş Araştırması, En az 1 kez, Türkiye genelinde anket 10+ çalışanı olan özel sektör işyerleriyle anket araştırması yaparak, işverenlerin ihtiyaç duymuş olduğu işgücü açığını ve hangi mesleklerde işçi temin etmekte zorlandıklarını belirlemeye çalışıyoruz. 2015 yılında Türkiye genelinde 132 bin, İstanbul’ da 11 bin 502 işyeri ziyaret edilerek, yüze görüşme yapılmıştır. 5

İşgücü Piyasası Araştırmaları- 2 2015 yılı Araştırma Sonuçlarına göre; İstanbul’ da işyerlerinin % 15’inde açık iş var, (Türkiye’deki açık işlerin 1/4’ü İstanbul’da) İşyerlerinin %25’i elaman temininde güçlük çekiyor. Elaman temininde güçlük çektiğini belirten işverenlerin %67’si, gerekçe olarak mesleki nitelik ve beceri eksikliğini belirtmektedir. İşsizliğin temel nedeni de budur. 6

İş ve Meslek Danışmanlığı Ulusal İstihdam Stratejileri ve hedefleri gerçekleştirebilmek için Türkiye genelinde 3. 750, İstanbul’ da 670 İş ve Meslek Danışmanı görevlendirilmiştir. İstanbul’ da her bir danışman kuruma kayıtlı; Ortalama 750 işyerine ve kuruma kayıtlı 1. 293 işsize hizmet vermektedir. İşverenlerin; ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücü taleplerini karşılamalarına, Mevzuat çerçevesinde bilgilendirilmelerine yardım eden, İş arayanların; iş bulmalarına, Mesleki uyum problemlerini gidermelerine, Mesleki becerilerini geliştirmelerine, Mesleklerini veya işlerini değiştirmelerine, Çalışma hayatı ile ilgili işçi ve işveren ilişkileri konusunda danışmanlık (koçluk) hizmeti veren kamu görevlileridir. 7 7

AKTİF İSTİHDAM POLİTİKALARI 8

MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİM PROGRAMLARI İŞBİRLİĞİ VE UZMANLAŞMIŞ MESLEK EDİNDİRME MERKEZLERİ (UMEM) ENGELLİ, HÜKÜMLÜ VE ESKİ HÜKÜMLÜLERE YÖNELİK MESLEKİ EĞİTİM TOPLUM YARARINA PROGRAM 9

2016 yılı ilk 4 ay için İstanbul’a 200 milyon TL ödenek tahsis edilmiştir. Amaç; işverenlerin aradığı niteliğe uygun işgücünü, mevcut işsizlerden temin edemediğinde, seçmiş olduğu kişileri işverenlere hiçbir maliyet oluşturmadan mesleki eğitim projelerinde yetiştirerek istihdama hazır hale getirmektir. İstanbul için tahsis edilen 200 milyon TL. ödenekte bu amaçla kullanılacaktır. 10

İşbaşı Eğitim Programı 11

İşbaşı Eğitim Programı- 1 İş tecrübesi/Deneyimi olmayan İşsizlerin, işbaşında çalışarak eğitilmesini ve deneyim kazanmasını sağlayarak işe daha kolay yerleştirilmesini amaçlayan programlardır. En az 2 sigortalı çalışanı bulunan, İŞKUR’a kayıtlı özel sektör işyerleri, vakıflar, dernekler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, meslek birlikleri, sendikalar, ticaret ve sanayi odaları, noterler, vakıf üniversiteleri vb. kurum ve kuruluşlar bu programdan yararlanabilir. Kamunun payının % 50’nin altında olduğu iktisadi teşekküllerin tamamı bu programdan yararlanabilmektedir 12

İşbaşı Eğitim Programı- 2 Katılımcı Sayısı ve Süresi Nasıl Belirlenir? İşyerinin aynı il sınırları içerisinde çalışan toplam işçi sayısı üzerinden kontenjan hesaplanmaktadır. İşyerleri çalışan sayısının en fazla %30’na kadar katılımcı alabilir. 2 ile 10 arasında çalışanı varsa %10 kontenjana göre 1 kişi, %30 kontenjana göre 3, 1 = 4 kişiye kadar katılımcı alabilir, İşveren katılımcıların %20’sini işe almayı taahhüt ederse en fazla çalışanların %10’u kadar, %50’sini işe almayı veya yerleştirmeyi taahhüt ederse %30 kadar katılımcı alabilir. 13

İşbaşı Eğitim Programı- 3 Katılımcıların çalışma süresi nedir? Programdan katılımcılar; 24 aylık süre içerisinde en fazla 320 fiili iş gününe kadar yararlanabilir. Günde en az 5, en fazla 8 saat, haftada 45 saati geçmemek üzere, haftada en fazla 6 Gün (resmi tatiller hariç) işyerinde çalışarak deneyim kazanırlar. Vardiyalı çalışan işyerlerinde katılımcıların kabul etmesi durumunda vardiyalı olarak ta program yapılabilir. 14

İşbaşı Eğitim Programı- 4 Program'dan kimler yararlanır? 15 yaşını doldurmuş İŞKUR’a kayıtlı bütün işsizler, 15 yaşını doldurmuş bütün öğrenciler yararlanabilir. EML. Öğrencileri son sınıfta 3 gün işyerinde çalışarak yapacakları stajı, Üniversite öğrencileri yaz dönemi zorunlu stajlarını işbaşı eğitim programı kapsamında yapabilmektedirler. Programa kimler katılamaz? İşverenin birinci ve ikinci derece yakınları, İşyerinden son 3 ay içerisinde işten ayrılanlar, SGK olanlar, Emekliler ve aktif çalışanlar programa katılamaz 15

İşbaşı Eğitim Programı - 5 Katılımcını ücretini kim ödüyor? İŞKUR; katılımcıya günlük 50 TL. cep harçlığı veriyor, 30 gün üzerinden İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigorta Primi, Genel Sağlık Sigortası primi İŞKUR tarafından ödenir. Katılımcı; Program süresince isteğe bağlı sigortalı olabilir. Örnek: 1 kişi haftada beş gün, ayda 22 gün işbaşı eğitim programına katılırsa 1. 100 TL, Haftada altı gün, ayda 26 gün işbaşı eğitim programına katılırsa 1. 300. TL ödenmektedir. İşverenin ücret ödeme yükümlülüğü yoktur. İşveren ilave ücret ödemek isterse ödeme yapabilir. 16

İşbaşı Eğitim Programı - 6 İndirilecek Gider İmkanı 6645/9 Md. (193 sayılı GVK Md. 40/11) 11. Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen işbaşı eğitim programlarından faydalananlara, programı yürüten işverenlerce fiilen ödenen tutarlar; (Bu kapsamda işverenler tarafından ticari kazancın tespitinde ücretle ilişkilendirilmeksizin her bir katılımcı itibarıyla indirim konusu yapılacak tutar, aylık olarak asgari ücretin brüt tutarının yarısını aşamaz. )” şeklinde yapılan düzenlemeyle indirilecek giderler arasında sayılmıştır. 17

İşbaşı Eğitim Programı- 7 İEP İşveren Sigorta Prim Teşviki 31/12/2016 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanlardan, 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olan kişilerin; programın bitiminden sonra en geç 3 ay içerisinde programı tamamladıkları meslek alanında istihdam edilmesi halinde; İmalat sanayi sektöründe 42 ay, Diğer sektörlerde 30 ay boyunca, SGK yatırılan işveren payı sigorta primi, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. 18

İşbaşı Eğitim Programı- 8 İşbaşı Eğitim Programının işverene faydaları İşverenler; işçiyi kendisi işe alıp, Asgari Ücret düzeyinde (1. 935 TL. ) ücret ödese, kasasından çıkacak ücret: Yararlan. Bir Yıllık Çalışan Kontenj Kişi ma süresi Kişinin Toplam Sayısı (%30) Sayısı ay x grup Maliyeti TL. 2 -3 1 kişi 6 ay x 2 2 4 -6 2 kişi 6 ay x 2 4 7 -9 3 kişi 6 ay x 2 50 + 15 kişi 6 ay x 2 100 500 30 kişi 6 ay x 2 150 kişi 6 30 60 6 ay x 2 300 Teşvik 30 Ay TOPLAM Desteği TL Teşvik TL. 15. 300 38. 100 1. 900 22. 800 1. 900 Aylık 30. 650 76. 200 255 TL. 68. 400 X 30 ay 45. 900 114. 300 X 1 kişi = 342. 000 229. 500 571. 500 1. 900 45. 600 7. 650 684. 000 TL. 459. 000 1. 143. 000 3. 420. 000 2. 295. 00 5. 715. 000 0 19

İşbaşı Eğitim Programı- 9 Programda İstihdam Yükümlülüğü Var mı? İstihdam zorunluluğu yoktur, Ancak bir yıl içerisinde programdan tekrar yararlanmak isterse, Programından yararlanan katılımcıların en az % 50’sinin 1 yıl içerisinde en az 60 gün kendi işyerinde veya başka bir işyerinde aynı meslekte istihdam edilmiş kadar kontenjandan olması gerekmektedir. Çalışanların %10 yararlanmışsa %20’sinin istihdam edilmiş olması gerekir. İşveren; yükümlüğünü yerine getirmezse maddi bir cezası yoktur. Sadece 1 yıl süreyle çalışmaya ara verilir. 20

İşbaşı Eğitim Programı- 10 İşverenden Başvuruda İstenilen Belgeler Talep dilekçesi, İşveren taahhütnamesi, Ön Talep Formu, Ticaret sicil gazetesinin veya programdan faydalanacak tüzel kişiliğin hukuki durumunu gösterir belgenin aslı veya noter onaylı örneği, Son 3 aylık sigortalı çalışan sayısını gösteren belge veya katılımcı adaylarının son üç aya ait sigorta dökümünü gösterir belge, İşverenin veya işverenin imzaya yetkili temsilcisinin imzasını gösterir belge. 21

İşbirliği Yöntemi ile Mesleki Eğitim- 1 Talebe dayalı eğitimdir. İşveren ile birlikte işyerinde düzenlenir. Eğitime katılacak kişileri; eğitim, yaş aralığı ve ikametgâh durumunu göre işveren belirler ve seçer, İşyerinin eğiticisi ve eğitim yeri yoksa, Üniv. MEB bağlı okullar, meslek odaları, meslek örgütleri ve STK’ larla yapılır. İşbirliği eğitimi tamamlanınca, kursiyerler İşbaşı Eğitim Programına katılabilir. Eğitim sırasında kursiyerlere günlük 20 TL. İşbaşı Eğitim Programı süresince 50 TL. cep harçlığı ödenir. Genel sağlık sigortası ve iş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri İŞKUR tarafından ödeniyor, 22

İşbirliği Yöntemi ile Mesleki Eğitim- 2 Kendi bünyesinde eğiticisi olmayan işverene, dışarıdan eğitici getirirse eğitici ücretini (Üniv. Hocası gelirse, YÖK’ ün belirlediği ücretin, dışarıdan hoca getirirse MEB belirlediği ek ders saat ücretinin iki katı) ücreti İŞKUR ödüyor. Eğitim işyerinde düzenlendiği için kursiyerler, ileride çalışacakları işyerini ve makinaları tanıma imkanı buluyor, Eğitim sırasında güncel teknoloji kullanıldığı için eğitim sonrasında kursiyerlerin uyum sorunu olmuyor, Kurs sonunda kursiyerlerin en az yarısının asgari 120 gün istihdam edilmesi gerekiyor. 23

Çalışanların Mesleki Eğitim-1 İşverenlerimizin mevcut çalışanlarına yönelik olarak işbirliği yoluyla kurs düzenlenebilir. Bu kapsamda düzenlenen eğitimlerde, eğitici işveren tarafından karşılanamaz ve dışarıdan eğitici getirirse, MEB belirlediği ek ders saat ücretinin 2 katı eğitici ücreti ödenir. Ayrıca, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalıştırılan işçilere yönelik olarak da kurs düzenlenerek gerekli sertifikanın alınması mümkündür. 24

Çalışanların Mesleki Eğitim-2 6645/ Md. 24 – 4447 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 3 – Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31/12/2017 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti, 01/01/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine kadar ise belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı brüt asgari ücretin yarısını geçmemek üzere Fondan karşılanır. 25

ZORUNLU OLARAK MYK. BELGESİ GETİRİLEN MESLEKLERE İLİŞKİN TEBLİĞ (SIRA NO: 2015/1 - 2016 -1 ) § 25 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 2015/1 Tebliği ile 40 meslekte, 24 Mart 2016 Tarihinde yayımlanan 2016/1 Nolu Tebiliği getirilmiştir. § (1) MYK tarafından standardı yayımlanan ve ekteki listede belirtilen Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olan 48 Meslekte Belge Zorunluluğu getirilmiştir. § Meslekî Yeterlilik Kurumu Meslekî Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler işbu Tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra çalıştırılamazlar. § (2) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için birinci fıkradaki belge 26 şartı aranmaz.

MYK MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ ZORUNLULUĞU GETİRİLEN 48 MESLEĞE İLİŞKİN LİSTE (TEBLİĞ NO: 1) Ulusal Sıra Sınav Ücreti Yeterlilik Adı Seviyesi No Üst Sınırı Kodu 1 11 UY 0011 -3 AHŞAP KALIPÇI Seviye 3 712, 8 2 12 UY 0054 -3 ALÇI LEVHA UYGULAYICISI Seviye 3 822, 46 3 12 UY 0055 -3 ALÇI SIVA UYGULAYICISI Seviye 3 822, 46 4 11 UY 0014 -3 ALÜMİNYUM KAYNAKÇISI Seviye 3 637, 4 5 6 7 8 12 UY 0092 -3 12 UY 0092 -4 12 UY 0091 -3 12 UY 0091 -4 Seviye 3 Seviye 4 9 10 UY 0003 -3 BACACI Seviye 3 486, 62 10 10 UY 0003 -4 BACACI Seviye 4 507, 18 11 11 UY 0012 -3 BETONARME DEMİRCİSİ Seviye 3 712, 8 12 12 UY 0049 -3 BETONCU Seviye 3 822, 4627 ASANSÖR BAKIM VE ONARIMCISI ASANSÖR MONTAJCISI

MYK. MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ ZORUNLULUĞU GETİRİLEN MESLEKLER 13 12 UY 082 -4 CNC PROGRAMCISI Seviye 4 520, 89 14 12 UY 0082 -5 CNC PROGRAMCISI Seviye 5 520, 89 15 11 UY 0010 -3 ÇELİK KAYNAKÇISI Seviye 3 520, 89 16 11 UY 0015 -4 DİRENÇ KAYNAK AYARCISI Seviye 4 637, 4 17 12 UY 0042 -4 DOĞAL GAZ ALTYAPIM KONTROL Seviye 4 520, 89 Seviye 3 452, 35 Seviye 4 500, 33 20 11 UY 0032 -4 DOĞAL GAZ ISITMA VE GAZ YAKICI CİHAZ SERVİS PERSONELİ 11 UY 0030 -4 DOĞAL GAZ İŞLETME BAKIM OPERAT. Seviye 4 520, 89 21 11 UY 0034 -3 DOĞAL GAZ POLİETİLEN BORU KAYNAK. Seviye 3 747, 06 22 11 UY 0034 -4 DOĞAL GAZ POLİETİLEN BORU KAYNAK. Seviye 4 747, 06 23 12 UY 0048 -3 DUVARCI Seviye 3 822, 46 24 11 UY 0013 -3 ENDÜSTRİYEL BORU MONTAJCISI Seviye 3 28 822, 46 18 19 PERSONELİ 11 UY 0033 -3 DOĞAL GAZ ÇELİK BORU KAYNAKÇISI

MYK. MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ ZORUNLULUĞU GETİRİLEN MESLEKLER 25 12 UY 0080 -4 HİDROLİK PNÖMATİKÇİ Seviye 4 753, 92 26 12 UY 0080 -5 HİDROLİK PNÖMATİKÇİ Seviye 5 822, 46 27 12 UY 0057 -3 ISI YALITIMCISI Seviye 3 822, 46 28 Seviye 3 527, 75 29 11 UY 0031 -3 ISITMA VE DOĞAL GAZ İÇ TESİSAT YAPIM PERSONELİ 11 UY 0023 -3 İNŞAAT BOYACISI Seviye 3 712, 8 30 12 UY 0056 -3 İSKELE KURULUM ELEMANI Seviye 3 822, 46 31 11 UY 0016 -4 KAYNAK OPERATÖRÜ Seviye 4 589, 42 32 10 UY 0002 -3 MAKİNE BAKIMCI Seviye 3 774, 48 33 10 UY 0002 -4 MAKİNE BAKIMCI Seviye 4 774, 48 34 10 UY 0002 -5 MAKİNE BAKIMCI Seviye 5 822, 46 35 12 UY 0085 -3 METAL SAC İŞLEMECİ Seviye 3 452, 35 36 12 UY 0085 -4 METAL SAC İŞLEMECİ Seviye 4 452, 3529

MYK. MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ ZORUNLULUĞU GETİRİLEN MESLEKLER 37 11 UY 0020 -5 OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKÇİSİ Seviye 5 822, 46 38 11 UY 0021 -4 OTOMOTİV MEKANİKÇİSİ Seviye 4 801, 9 39 11 UY 0007 -3 OTOMOTİV MONTAJCISI Seviye 3 774, 48 40 Seviye 3 712, 8 41 12 UY 0053 -3 OTOMOTİV SAC VE GÖVDE KAYNAKÇISI 12 UY 0050 -3 PANEL KALIPÇI Seviye 3 822, 46 42 09 UY 0001 -3 PLASTİK KAYNAKÇISI Seviye 3 411, 22 43 12 UY 0051 -3 SERAMİK KARO KAPLAMACISI Seviye 3 822, 46 44 12 UY 0059 -3 SES YALITIMCISI Seviye 3 822, 46 45 11 UY 0024 -3 SIVACI Seviye 3 767, 63 46 12 UY 0058 -3 SU YALITIMCISI Seviye 3 822, 46 47 11 UY 0025 -3 TÜNEL KALIPÇI Seviye 3 822, 46 48 12 UY 0060 -3 YANGIN YALITIMCISI Seviye 3 822, 4630

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları Sıra No 1 Ulusal Yeterlilik Kodu 11 UY 0011– 3 2 Yeterlilik Adı Seviyesi Sınav Ücreti Üst Sınırı 712, 80 Ahşap Kalıpçı Seviye 3 12 UY 0054– 3 Alçı Levha Uygulayıcısı Seviye 3 822, 46 3 12 UY 0055– 3 Alçı Sıva Uygulayıcısı Seviye 3 822, 46 4 10 UY 0003– 3 Bacacı Seviye 3 486, 62 5 10 UY 0003– 4 Bacacı Seviye 4 507, 18 6 11 UY 0012– 3 Betonarme Demircisi Seviye 3 712, 80 7 12 UY 0049– 3 Betoncu Seviye 3 822, 46 8 11 UY 0010– 3 Çelik Kaynakçısı Seviye 3 520, 89 9 11 UY 0015– 4 Direnç Kaynak Ayarcısı Seviye 4 637, 40 10 12 UY 0042– 4 Seviye 4 520, 89 11 11 UY 0033– 3 Seviye 3 452, 35 12 11 UY 0032– 4 Doğal Gaz Altyapı Yapım Kontrol Personeli Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli Seviye 4 500, 3331

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 13 11 UY 0030– 4 Doğal Gaz İşletme Bakım Operatörü Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı Duvarcı Seviye 4 520, 89 14 11 UY 0034– 3 Seviye 3 747, 06 15 11 UY 0034– 4 Seviye 4 747, 06 16 12 UY 0048– 3 Seviye 3 822, 46 17 11 UY 0013– 3 Seviye 3 822, 46 12 UY 0080– 4 Endüstriyel Boru Montajcısı Hidrolik-Pnömatikçi 18 Seviye 4 753, 92 19 12 UY 0080– 5 Hidrolik-Pnömatikçi Seviye 5 822, 46 20 12 UY 0057– 3 Isı Yalıtımcısı Seviye 3 822, 46 21 11 UY 0031– 3 Seviye 3 527, 75 22 11 UY 0023– 3 Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisat Yapım Personeli İnşaat Boyacısı Seviye 3 712, 80 23 12 UY 0056– 3 İskele Kurulum Elemanı Seviye 3 822, 46 24 11 UY 0016– 4 Kaynak Operatörü Seviye 4 589, 42 25 12 UY 0063– 3 Liman Pompa ve Tank Saha Operatörü Seviye 3 32 822, 46

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 25 12 UY 0063– 3 Liman Pompa ve Tank Saha Operatörü Seviye 3 822, 46 26 12 UY 0064– 3 Liman Saha İstif Mak. Operatörü (CRS - ECS) Seviye 3 822, 46 27 12 UY 0062– 3 Seviye 3 822, 46 28 11 UY 0020– 5 Seviye 5 822, 46 29 11 UY 0021– 4 Liman Vinç Operatörü (RTG ve SSG) Otomotiv Elektromekanikçisi Otomotiv Mekanikçisi Seviye 4 801, 90 30 11 UY 0007– 3 Otomotiv Montajcısı Seviye 3 774, 48 31 10 UY 0002– 3 Makine Bakımcı Seviye 3 774, 48 32 10 UY 0002– 4 Makine Bakımcı Seviye 4 774, 48 33 10 UY 0002– 5 Makine Bakımcı Seviye 5 822, 46 34 12 UY 0053– 3 Seviye 3 712, 80 35 09 UY 0001– 3 Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı Plastik Kaynakçısı Seviye 3 411, 2233

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 36 12 UY 0051– 3 Seramik Karo Kaplamacısı Seviye 3 822, 46 37 12 UY 0059– 3 Ses Yalıtımcısı Seviye 3 822, 46 38 11 UY 0024– 3 Sıvacı Seviye 3 767, 63 39 12 UY 0058– 3 Su Yalıtımcısı Seviye 3 822, 46 40 11 UY 0025– 3 Tünel Kalıpçı Seviye 3 822, 46 41 12 UY 0060– 3 Yangın Yalıtımcısı Seviye 3 822, 46 42 11 UY 0004– 5 Ağır Vasıta Tecrübe Sürücüsü 11 UY 0014– 3 Alüminyum Kaynakçısı Seviye 5 822, 46 Seviye 3 637, 40 Seviye 3 459, 20 45 12 UY 0111– 3 Ayakçı (Deri/Kürk/Hazır Giyim) 12 UY 0066– 3 Boya Renk Ayar Elemanı Seviye 3 609, 99 46 12 UY 0065– 3 Boya Üretim Operatörü Seviye 3 609, 99 47 13 UY 0138– 3 Boyama Operatörü Seviye 3 685, 38 48 13 UY 0138– 4 Boyama Operatörü Seviye 4 685, 38 49 12 UY 0082– 4 CNC Programcısı Seviye 4 520, 89 34 43 44

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 36 12 UY 0051– 3 Seramik Karo Kaplamacısı Seviye 3 635, 95 37 12 UY 0059– 3 Ses Yalıtımcısı Seviye 3 635, 95 38 11 UY 0024– 3 Sıvacı Seviye 3 593, 55 39 12 UY 0058– 3 Su Yalıtımcısı Seviye 3 635, 95 40 11 UY 0025– 3 Tünel Kalıpçı Seviye 3 635, 95 41 12 UY 0060– 3 Yangın Yalıtımcısı Seviye 3 635, 95 42 11 UY 0004– 5 Ağır Vasıta Tecrübe Sürücüsü 11 UY 0014– 3 Alüminyum Kaynakçısı Seviye 5 635, 95 Seviye 3 492, 86 Seviye 3 355, 07 45 12 UY 0111– 3 Ayakçı (Deri/Kürk/Hazır Giyim) 12 UY 0066– 3 Boya Renk Ayar Elemanı Seviye 3 471, 66 46 12 UY 0065– 3 Boya Üretim Operatörü Seviye 3 471, 66 47 13 UY 0138– 3 Boyama Operatörü Seviye 3 529, 96 48 13 UY 0138– 4 Boyama Operatörü Seviye 4 529, 96 49 12 UY 0082– 4 CNC Programcısı Seviye 4 402, 77 35 43 44

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 50 12 UY 0082– 5 CNC Programcısı Seviye 5 520, 89 51 12 UY 0116– 4 Deri İşlenti Operatörü Seviye 4 459, 20 52 12 UY 0075– 3 Elektrik Pano Montajcısı Seviye 3 520, 89 53 12 UY 0075– 4 Elektrik Pano Montajcısı Seviye 4 582, 57 54 12 UY 0075– 5 Elektrik Pano Montajcısı Seviye 5 582, 57 55 12 UY 0081– 3 Frezeci Seviye 3 753, 92 56 12 UY 0081– 4 Frezeci Seviye 4 822, 46 57 12 UY 0114– 4 Kesimci (Ayakkabı) Seviye 4 459, 20 58 12 UY 0113– 4 Kesimci (Deri/Kürk Hazır Giyim) 12 UY 0115– 3 Kesimci (Saraciye) Seviye 4 459, 20 Seviye 3 459, 20 13 UY 0146– 4 Kimya Laboratuvarı Analisti 13 UY 0147– 5 Kimya Laboratuvarı Sorumlusu Seviye 4 753, 92 Seviye 5 822, 46 59 60 61 36

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 62 12 UY 0088– 3 Liman Forklift Operatörü Seviye 3 767, 63 63 12 UY 0105– 3 Makine Montajcısı Seviye 3 822, 46 64 12 UY 0105– 4 Makine Montajcısı Seviye 4 822, 46 65 12 UY 0084– 4 Metal Kesim Operatörü Seviye 4 452, 35 66 12 UY 0083– 3 Metal Kesimci Seviye 3 452, 35 67 Seviye 3 452, 35 Seviye 4 452, 35 69 12 UY 0086– 3 Metal Levha İşleme Tezgâh İşçisi 12 UY 0087– 4 Metal Levha İşleme Tezgâh Operatörü 12 UY 0085– 3 Metal Sac İşlemeci Seviye 3 452, 35 70 12 UY 0085– 4 Metal Sac İşlemeci Seviye 4 452, 35 71 12 UY 0061 -3 Mobil Vinç Operatörü MHC, Sahil ve Gemi Vinci Seviye 3 822, 46 68 37

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 72 11 UY 0009– 4 Motor Testçisi Seviye 4 822, 46 73 11 UY 0009– 5 Motor Testçisi Seviye 5 822, 46 74 13 UY 0123– 4 Motosiklet Bakım Onarımcısı Seviye 4 822, 46 75 13 UY 0151– 5 NC/CNC Takım Tezgâhları Elektrik/Elektronik Servis Görevlisi 12 UY 0102– 5 NC/CNC Takım Tezgâhları Mekanik Servis Görevlisi 12 UY 0101– 5 NC/CNC Takım Tezgâhları Seviye 5 822, 46 Seviye 4 520, 89 Seviye 5 520, 89 Seviye 4 822, 46 76 77 Uygulama ve Servis Görevlisi 78 79 80 12 UY 0076– 4 Otomasyon Sistemleri Montajcısı 12 UY 0077– 5 Otomasyon Sistemleri Programcısı 11 UY 0018– 4 Otomotiv Boya Onarımcısı 38

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 81 11 UY 0005– 3 Otomotiv Boyacısı Seviye 3 822, 46 82 11 UY 0005– 4 Otomotiv Boyacısı Seviye 4 822, 46 83 11 UY 0006– 3 Otomotiv Kaportacısı Seviye 3 822, 46 84 11 UY 0006– 4 Otomotiv Kaportacısı Seviye 4 822, 46 85 11 UY 0007– 4 Otomotiv Montajcısı Seviye 4 822, 46 86 11 UY 0008– 4 Otomotiv Prototipçisi Seviye 4 822, 46 87 11 UY 0008– 5 Otomotiv Prototipçisi Seviye 5 822, 46 88 Seviye 3 822, 46 Seviye 4 822, 46 91 11 UY 0022– 3 Otomotiv Sac Şekillendirmecisi 11 UY 0022– 4 Otomotiv Sac Şekillendirmecisi 12 UY 0053– 4 Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı 12 UY 0050– 3 Panel Kalıpçı Seviye 3 822, 46 92 12 UY 0070– 3 Refrakterci Seviye 3 781, 33 93 12 UY 0070– 4 Refrakterci Seviye 4 822, 46 39 89 90

Çalışanların Belgelendirilmesi 1 OCAK 2016 Tarihinden İtibaren Gerçekleştirilen Sınavlar için İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sınav Ücretleri Üst Sınırları 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 12 UY 0089– 4 Yüksek Gerilim Kablo Aksesuarları Montajcısı 12 UY 0090– 4 Yüksek Gerilim Teçhizatı Test Elemanı 12 UY 0090– 5 Yüksek Gerilim Teçhizatı Test Elemanı 13 UY 0137 -3 Bitim İşlemleri Operatörü 13 UY 0137 -4 Bitim İşlemleri Operatörü 11 UY 0036 -2 İplik Bitim İşleri Operatörü 11 UY 0037 -2 İplik Eğirme Operatörü 11 UY 0038 -4 İplik Operatörü 11 UY 0039 -3 Ön İplik Operatörü 11 UY 0039 -4 Ön İplik Operatörü 13 UY 0139 -3 Ön Terbiye Operatörü 13 UY 0139 -4 Ön Terbiye Operatörü 12 UY 0112 -4 Model Makineci (Deri/Kürk Hazır Giyim) Seviye 4 822, 46 Seviye 5 822, 46 Seviye 3 Seviye 4 Seviye 2 685, 38 Seviye 2 Seviye 4 Seviye 3 Seviye 4 685, 38 685, 38 459, 20 40

Suriyelilere İlişkin Düzenleme § Suriyeli yabancıların ülkemizde izin almadan çalışması ve çalıştırılması yasaktır. § Geçici koruma sağlanan Suriyeli yabancılar, geçici koruma kayıt tarihinden 6 ay sonra çalışma izni almak için başvurabilirler. § Çalışma izin başvuruları, yabancıyı çalıştıracak işveren tarafından e - Devlet kapısı üzerinden yapılır. § Çalışma izni; Geçici korum kimlik numarasını hangi ilden almışsa sadece o ilde çalışması için verilir. Başka bir ilde çalışamaz. § Mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılar çalışma izninden muaftır. 41

Suriyelilere İlişkin Düzenleme § İzin verilen Suriyeli sayısı, işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının % 10 unu geçemez. § İşyerinde çalışan sayısı 10’dan az ise, en fazla bir Suriyeli yabancıya izin verilebilir. § İşveren tarafından; işyerinin kayıtlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünden, izne başvuru tarihinden önceki dört hafta içinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşının bulunamadığı belgelendirilir ise, bunlara istihdam kotası uygulanmaz

Suriyelilere İlişkin Düzenleme § Suriyeli yabancılar asgari ücretin altında çalıştırılamaz. § Geçici Koruma Kapsamın da olan yabancıların çalışma izni başvurusu e-devlet üzerinden; http: //www. calismaizni. gov. tr/html/online-calisma-iznibasvurusistemi/ adresinden yapılır.

Engelli İstihdam Teşvikleri 4857 / 30. md. gereği 50 + çalışanı olan özel sektör işyerleri %3’ü, Kamu Kurumları %4 oranında engelli personel istihdam etmek zorundadır. İstihdam teşvikleri kapsamında engelli personel için işveren payı sigorta primleri Hazine tarafından karşılanmaktadır. Engelli çalıştırma maliyeti : 1. 680 TL Engelli çalıştırmama maliyeti : 2. 211 TL. Desteklenen projeler Engellinin işe yerleştirilmesi, işe ve işyerine uyumunun sağlanmasına yönelik projeler, Engellinin iş bulmasını sağlayacak destek teknolojilerine ilişkin projeler, Engellinin kendi işini kurması proje desteği 36 Bin TL.

İstihdam Teşvikleri 6111 sayılı yasa ile 2020 sonuna kadar 18 -29 yaş arasındaki genç işsizlerin, Kadınların (yaş sınırlaması olmaksızın), Mesleki eğitim almış, 6 ay süreyle işsiz olanları, Özel sektör işyerleri son altı aylık sürede çalıştırmış oldukları işgücü ortalamasına ilave olarak, Son altı ay adına Sosyal Güvenlik Primi yatırılmamış birini işe aldığında, SGK işveren payı sigorta primleri 54 aya kadar varan süreyle, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. 45

İstihdam teşvikleri 18 29 18 -29 Yaş İşe Alınacak Personelde Yaşından Arası Bulunması Gereken Büyük Erkekler Nitelik ve Şartlar Kadınlar Erkekler Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYB) Sahipleri Mesleki ve Teknik Eğitim Mezunu (Orta/Yüksek Öğr. ) / İŞKUR 48 ay 24 ay 36 ay 24 ay x Mesleki Eğitim Kursu Bitirme Belgesi Sahipleri Herhangi bir Belgesi Bulunmayanlar İŞKUR Çalıştırılacak Personel İŞKUR'a kayıtlı işsizlerden alınırsa ilave 6 ay süre eklenecektir 46

Özetle et b a ek kı R a at m K r i F ne i ğ i çil Ni te lik alı Yalın Mesleki Eğitim Kursları et y i l a fır M Sı ğ e t s Sig e D a ort i şa Kolay ve Hızlı Başvuru n R U ŞK ri İ el cile z ö sil e z Si tem lık ç r a H a r la eği ı c st m ılı De t Ka Se lı am en s p rd a K kle En ste De li Ç çim De st eği 47

Sorularınızı cevaplamak ve ihtiyaç duyduğunuz desteği sunmak için hazırız. www. iskur. gov. tr www. facebook. com/Turkiye. Is. Kurumu www. twitter. com/Turkiye. Is. Kurumu 48

Katılımınız için teşekkür ederiz. 49