Stem Cell Research Application Laboratory Research group Orthopedic

Stem Cell Research & Application Laboratory Research group: Orthopedic regeneration CBHD: Th. s Phí Thị Lan Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Châu 1

NỘI DUNG I. Định nghĩa II. Nguyên nhân III. Triệu chứng IV. Phương pháp điều trị 2

I. Định nghĩa Hoại tử chỏm xương đùi là 1 quá trình bệnh lý xảy ra do mất nguồn cung cấp máu tới chỏm xương đùi. Sự thiếu máu gây chết các tế bào tủy xương và tế bào tạo xương, từ đó dẫn đến sự biến dạng của chỏm xương đùi Bệnh thường gặp nhất ở các bệnh nhân trẻ dưới 50 tuổi chiếm 75%. Tỉ lệ mắc bệnh ở nam cao hơn nữ (4: 1) 3

II. Nguyên nhân 1. Do chấn thương Trật khớp háng Gãy cổ xương đùi 4

II. Nguyên nhân 2. Không do chấn thương Tự phát Nghiện rượu Dùng steroid để điều trị viêm: viêm khớp dạng thấp, viêm mạch máu nhỏ, lupus ban đỏ. . . Bệnh hồng cầu hình liềm Bệnh Gaucher 5

III. Triệu chứng Đau ở vùng khớp háng, mông, gối… Khó khăn khi đi đứng, đi khập khiển Khó thực hiện một số động tác như: khép háng, gập đùi vào bụng, ngồi xổm, lên xe đạp 6

IV. Phương pháp điều trị 1. Không phẫu thuật Giảm trọng lượng của cơ thể lên hông khi đi bộ bằng việc dùng nạng Sử dụng thuốc giảm đau, Kích thích Dùng kháng Bisphosphates điện viêm không steriod

IV. Phương pháp điều trị 1. Không phẫu thuật Ưu điểm Có tác dụng giảm đau, làm chậm quá trình nặng lên của bệnh, kéo dài thời gian phẫu thuật Nhược điểm Ít có tác dụng lên tiến triển của bệnh Các phương pháp chỉ được áp dụng khi bệnh ở giai đoạn nhẹ trước khi chỏm xương đùi bị xẹp hoặc giúp bệnh nhân phục hồi sau phẫu thuật

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật a. Giảm áp lực chỏm xương đùi Khoan một hoặc nhiều lỗ vào vùng đầu chỏm thông qua cổ xương đùi, nơi thiếu nguồn cung cấp máu Kích thích hình thành mạch máu mới, làm giảm áp lực bên trong của xương làm giảm đau Phương pháp được sử dụng nhiều nhất trong giai đoạn sớm của bệnh 9

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật b. Ghép xương có mạch máu Dùng mẩu xương mào chậu hoặc xương mác có mạch máu kèm theo để ghép vào chỏm xương đùi. Sau khi nạo lấy bỏ hết xương chết trong chỏm xương đùi, sẽ ghép vào đó 1 mảnh xương mào chậu có mạch nuôi hoặc mẩu xương mác có ghép mạch máu

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật b. Ghép xương không có mạch máu Sau khi ghép, máu sẽ bao quanh mảnh xương ghép. Nhiều chất trung gian được phóng thích từ mô xung quanh, từ dịch cũng như những thành phần của tế bào máu, kích thích quá trình hoá hướng động của tế bào viêm, đại thực bào, và những tế bào có nguồn góc từ trung mô Những tế bào trung mô bắt đầu tăng sinh và biệt hoá thành tế bào nội mô mạch máu, nguyên bào sợi và tạo cốt bào, kết quả là tạo thành mạch máu và mô liên kết mới 11

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật c. Thay thế khớp háng bán phần Thay chỏm xương đùi nhân tạo và giữ lại ổ cối chỏm Moore Chỏm lưỡng cực (Bipolar)

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật d. Thay thế khớp háng toàn phần Thay cả chỏm, cổ và ổ cối bằng khớp nhân tạo. Phần xương đùi giống với chỏm Moore nhưng đường kính chỏm nhỏ hơn nhiều lần

IV. Phương pháp điều trị 2. Phẫu thuật d. Thay thế khớp háng toàn phần Cấu tạo có 3 phần: Chuôi để gắn vào ống tủy xương đùi Chỏm thay thế chỏm xương đùi Cup thay thế ổ cối của xương chậu có xi măng không xi măng 14

IV. Phương pháp điều trị 3. Liệu pháp tế bào gốc Là một hướng được nghiên cứu và ứng dụng nhiều trong lâm sàng với hiệu quả đáng quan tâm. Được chỉ định với những tổn thương hoại tử ở độ 1 và 2 khi chưa có vỡ xương dưới sụn

IV. Phương pháp điều trị 3. Liệu pháp tế bào gốc Tủy xương chứa tế bào gốc trung mô (mesenchymal stem cell - MSC), có thể biệt hoá thành các tế bào trưởng thành thuộc trung mô như tổ chức mỡ, xương và sụn.

IV. Phương pháp điều trị 3. Liệu pháp tế bào gốc Bằng phương pháp nuôi cấy tế bào, Friedenstein đã chứng minh rằng tủy xương có chứa những tế bào đầu dòng tạo xương, những tế bào này cũng là nguồn gốc của nguyên bào xương, nguyên bào sụn, nguyên bào sợi… Trên cơ sở đó, từ năm 1991 đến nay phương pháp ghép tế bào gốc tủy xương tự thân qua đường khoan giảm áp đã được một số tác giả áp dụng để điều trị hoại tử chỏm xương đùi giai đoạn I, II và đã thu được kết quả điều trị tốt.

Tài liệu tham khảo �http: //orthoinfo. aaos. org/topic. cfm? topic=A 00216 �https: //www. ncbi. nlm. nih. gov/pubmed/11057468 �http: //www. mayoclinic. org/diseasesconditions/avascular-necrosis/basics/definition/CON 20025517 �http: //www. houstonmethodist. org/orthopedics/wher e-does-it-hurt/hip/avascular-necrosis/ 18

19