Sputum Ispljuvak Sputum Krajnji produkt rada disajnih puteva

Sputum

Ispljuvak - Sputum Krajnji produkt rada disajnih puteva (respiratorni trakt)

Ispljuvak - Sputum Iscedak sluzi i drugih materija koje se stvaraju u plućima, bronhijama i dušniku

Da ponovimo

Kašalj - Tusis • Nastaje draženjem tusigenih zona • Može biti: 1. Suv – neproduktivan 2. Vlažan – produktivan (iskašljava se sputum) 3. U napadu (astma, veliki kašalj) 4. Promukao (pušači, laringitis)

Sastav sputuma • Sputum zdrave osobe je oskudan i sastoji se od: 1. sluzi 2. čestica prašine unete disanjem 3. ćelije epitela 4. malog broja leukocita • Sastav i količina sputuma se menja kod osoba kojima su oboleli organi za disanje, pa je zbog toga sputum važan dijagnostički materijal.

Veće lučenje sluzi uslovljavaju različiti činioci: duvanski dim prašina gasovi, para, dim, hladan vazduh, zapaljenjski procesi (upala disajnih puteva i pluća) • oštećenja krvnih sudova u disajnim putevima (krvarenje) • • •

Rutinski pregled Obuhvata Makroskopski Opis fizičkohemijskih karakteristika Mikroskopski Biohemijski pregled Bakteriološki pregled

Makroskopski pregled sputuma Količina Boja Miris Taloženj e

Boja = Izgled Bezbojan, bistar, providan Beo penušav ispljuvak Zamućen, žutozelene boje Krvav ispljuvak • izazvan virusnim infekcijama • raznim isparenjima • alergijama • nastaje zbog opstrukcije disajnih puteva ili • pojave edema u plućima • gnoj • izazvan bakterijskom infekcijom • uvek je neprijatnog mirisa (smrdljiv)

Prisustvo krvi u sputumu Hemoptizija • iskašljavanje malih količina krvi u vidu crvenih končića ili grudvica Hemoptoja • obilno iskašljavanje krvi (plućna hemoragija) više od 150 do 200 ml/čas

Važno je znati! Hemoptoja može biti toliko izražena i masivna, da bolesniku preti gušenje zbog aspiracije krvi ili pojava iskrvavljenosti Urgentno stanje

Prisustvo krvi u sputumu se najčešće javlja kod: • • • tuberkuloze pluća bronhiektazije tumori pluća karcinom bronha apscesa pluća povrede pluća i bronha

Prva pomoć kod hemoptoje 1. Pozvati pomoć (hitnu pomoć ili u bolnici obavestiti dežurnog lekara) 2. Namestiti bolesnika u bočni položaj 3. Početi sa aspiracijom krvi iz usta i grla, kako bi se obezbedila prohodnost disajnih puteva 4. Staviti na grudi kesu sa ledom 5. Izmeriti vitalne funkcije 6. Medikamentozna terapija započinje primenom lekova po nalogu lekara

Mikroskopski pregled sputuma Obuhvata Bakteriološki Citološki Zasejavanje na hranjive podloge Sumnja na maligne ćelije

Uzimanje sputuma za laboratorijske analize • Postoji više metoda za uzimanje sputuma: 1. Ekspektoracija- iskašljavanje 2. Trahealni aspirat- aspiriran sadržaj iz traheje 3. U toku bronhoskopije

Uzimanje sputuma za laboratorijske analize • Ispljuvak od bolesnika treba uzeti ujutru odmah nakon njegovog ustajanja (tada je najobilniji). • Prikuplja se u namensku (sterilnu), staklenu ili plastičnu posudu sa poklopcem.

Kako se pravilno ustavlja sputum za analzu • https: //www. youtube. com/watch? v=j 7 li. BSmc m. E 4