Sporten tegen opvliegers Sietske Hoekstra Aios Huisartsgeneeskunde UMCG

Sporten tegen opvliegers? Sietske Hoekstra Aios Huisartsgeneeskunde UMCG

Inhoud § Achtergrond § PICO § Zoekstrategie § Resultaten § Bespreking § Conclusie § Referenties

Feiten NHG-Standaard ‘de overgang’: - ‘Van alle vrouwen heeft 55 tot 60% vasomotorische symptomen tijdens de overgang. ’ - ‘In 2010 was de incidentie van presentatie van overgangsklachten bij de huisarts 17 per 1000 vrouwen in de leeftijd 45 -65 per jaar. ’ - Hormoontherapie heeft contra-indicaties. - Niet-medicamenteuze adviezen niet voorhanden.

PICO Patient Intervention (Post)menopauzale Bewegingsvrouwen met programma vasomotorische klachten Comparison Outcome Geen bewegingsprogramma Vasomotore klachten Vraagstelling: Het effect een bewegingsprogramma op vasomotorische klachten bij (post)menopauzale vrouwen versus normaal bewegingspatroon.

Zoekstrategie § 31 -3 -2015 Pub. Med: § Me. SH terms: ‘exercise’ AND ‘hot flashes’ § Filter review: Cochrane review van Daley et al. , gepubliceerd in 2014 § Filter uitgezet: geen publicaties betreffende het onderwerp na maart 2014. Daley A, Stokes-Lampard H, Thomas A, Mac. Arthur C; Exercise for vasomotor menopausal symptoms (review). The Cochrane Collaboration 2014; Issue 11

Daley et al (2014) § Zoekstrategie: • Inclusie: RCT’s • Alle publicaties tot maart 2014 • Participanten: vrouwen in de menopauze met vasomotore klachten. • Interventie: gestructureerd bewegingsprogramma en/of fysieke activiteit door actieve lifestyle • Uitkomst: vasomotore klachten (opvliegers en/of nachtzweten)

Studie Jaar Land N Bewegingsprogramma Duur interventie Controle Followup Meting vasomotore klachten Elavsky 2007 USA 164 3 x p/w 1 uur wandelen 4 maand 1. Yoga 2. Niets 2 jaar Greene Climacteric Scale Hanachi 2008 Iran 37 dagelijks 1 uur wandelen 3 maand 1. Sojamelk 2. Niets 3 maand Kupperman Index Lind. Astrand 2004 Zweden 75 2 x p/w 1 uur aerobic 3 maand Hormoontherapie 9 maand Zelfrapportage en Kupperman Index Luoto 2012 Finland 176 4 x p/w 50 min aerobic + 2 x p/w wandelen 6 maand Niets 6 maand Women’s Health Questionnaire en zelfrapportage Sternfeld 2014 USA 355 3 x p/w 40 -60 min cardiotraining 3 maand 1. Yoga 2. Niets 3 maand Zelfrapportage

Bias risico o. b. v. Cochrane ‘risk of bias assessment tool’

Resultaten

Bespreking § Er wordt geen duidelijke verandering in vasomotore klachten gezien op basis van de beschreven artikelen in het review. § De kwaliteit van de artikelen is betrekkelijk laag: • Geen blindering mogelijk. • Tegenstrijdigheden en onnauwkeurigheden werden gerapporteerd. • Methodes voor vaststellen menopauze verschilden. • Baseline-eigenschappen van de vrouwen verschilden. • De klachten werden met verschillende (soms nietgevalideerde) vragenlijsten gerapporteerd. § Kans op informatiebias; desondanks geen effect.

Conclusie Er is tot op heden onvoldoende bewijs dat een bewegingsprogramma effectief is tegen vasomotorische klachten bij (post)menopauzale vrouwen.

Referenties • Daley A, Stokes-Lampard H, Thomas A, Mac. Arthur C; Exercise for vasomotor menopausal symptoms (review). The Cochrane Collaboration 2014; Issue 11 • NHG-Standaard De Overgang, actualisering 2012