Spelling Dyslexie 2 week 4 24 05 2017

Spelling & Dyslexie 2 week 4 24 -05 -2017

Wat gaan we vandaag doen? 1. Bespreken komende weken 2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 3. Spelling in het referentiekader taal 4. Afronding + vooruitblik 2

Doelen 1. Je krijgt een beeld van de komende lessen. 2. Je herhaalt de hoofdlijnen van het eerste college. 3. Je weet waarom dyslexie in bepaalde landen vaker voorkomt dan in andere landen. 3

Doelen 4. Je kent de volgende begrippen: orthografie (transparante + diepe), klanktekenkoppeling (= foneemgrafeemkoppeling), comorbiditeit, prevalentie, didactische resistentie, discrepantiecriterium, fonologisch + fonemisch bewustzijn, alfabetische en orthografische spelling, klankzuivere woorden. 4

1. Bespreken komende weken �Nog even de vraag of er een gastcollege komt in week 5. 5

Wat gaan we vandaag doen? 1. Bespreken komende weken 2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 3. Spelling in het referentiekader taal 4. Afronding + vooruitblik 6

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 �Hoofdlijnen vorige week. �Opdrachten bespreken. �Let op: vul hierbij de begrippen op de hand -out in. 7

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 Belangrijkste zaken vorige week: - In NL meer dyslexieverklaringen dan procentueel mogelijk zou zijn. - Deels te wijten aan falende instructie PO. → 30% van de leerlingen in groep 3 kan niet goed lezen! - Veel remediërend aanbod veel te laat: zou al moeten beginnen in groep 2. - Digitalisering kan op verschillende manieren helpen. - Samenleving steeds taliger. 8

Peuter/kleuter leerjaar 1 Kleuterklas Tijdsvenster voor meest effectieve interventie 3 de leerjaar Typisch tijdsvenster voor diagnose Grafeem-foneemkoppeling Fonologische verwerking Letterherkenning Adolescentie Lezen van woorden, zinnen en tekst Lezen complexe tekst Leessnelheid DYSLEXIEPARADOX Voor review en meta-analyse zie Ozernov-Palchik & Gaab, 2016; Wanzek & Vaughn, 2007 9

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 10

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 �Meer dyslexie in Engelstalige landen dan in Finland: verschil in spellingssystemen (orthografieën). 11

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 �Meer dyslexie in Engelstalige landen dan in Finland: verschil in spellingssystemen (orthografieën). transparant diep Fins (continuüm) Spaans Duits Italiaans Nederlands Zweeds Frans Deens Engels 12

2. Dyslexie en hersenfunctie Structureel Functioneel lokaal Anatomische MRI f. MRI connecties Diffusie MRI Functionele connectiviteit 13

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 1. Leesproblemen �Begrijpend vs. technisch lezen: decoderen. �Klank-tekenkoppeling (foneem- grafeemkoppeling). 14

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 2. Herkennen van dyslexie �therapieresistent �gehoorproblemen �Mattheweffect �discrepantiecriterium 15

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 3. Oorzaken �Mattheweffect �doofheid en fonemisch + fonologisch bewustzijn 16

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 4. Gevolgen 17

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 5. Comorbiditeit �definitie �waarom problematisch? �meer jongens met ADHD + autisme �meer jongens met dyslexie 18

2. Dyslexie: Wikiwijs wk 3 6. Regelingen en voorzieningen Komende weken nog verder aan de slag met dyslexieprotocol VO + mbo. 19

Wat gaan we vandaag doen? 1. Bespreken komende weken 2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 3. Spelling in het referentiekader taal 4. Afronding + vooruitblik 20

3. Spelling in het referentiekader taal �alfabetische spelling = klankzuivere woorden (‘hoorwoorden') �orthografische spelling = gebaseerd op afspraken (‘weetwoorden') 21

3. Spelling in het referentiekader taal (Eerst individueel, dan in drietallen en dan samen. ) �Kijk eens naar het schema met de plusjes: welke onderdelen verrassen je als je kijkt naar het bijbehorende F-niveau? 22

3. Spelling in het referentiekader taal �Welke onderdelen hiervan zou je zelf willen leren? �Dus: probeer het verzoek om uitleg over bepaalde onderdelen van de spelling zo concreet mogelijk voor mij te maken. 23

Wat gaan we vandaag doen? 1. Bespreken komende weken 2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 3. Spelling in het referentiekader taal 4. Afronding + vooruitblik 24

Doelen 1. Je krijgt een beeld van de komende lessen. 2. Je herhaalt de hoofdlijnen van het eerste college. 3. Je weet waarom dyslexie in bepaalde landen vaker voorkomt dan in andere landen. 25

Doelen 4. Je kent de volgende begrippen: orthografie (transparante + diepe), klanktekenkoppeling (= foneemgrafeemkoppeling), comorbiditeit, prevalentie, didactische resistentie, discrepantiecriterium, fonologisch + fonemisch bewustzijn, alfabetische en orthografische spelling, klankzuivere woorden. 26

4. Afronding + vooruitblik �Nu een basis gelegd voor dyslexie: - definitie, oorzaken, signalering en comorbiditeit - rol basisonderwijs - interventies: vaak later + ongestructureerder dan gewenst 27

4. Afronding + vooruitblik � Volgende week: zelfstudie. Daarna: verder kijken naar het Nederlandse spellingsysteem. Dit vervolgen we in week 6. � Dan week 7 + 8 weer verder met dyslexie: op het vo + mbo en de sociaal-emotionele aspecten. � Komende weken ook 'iets met eigen spelling'. 28

Wat gaan we vandaag doen? 1. Bespreken komende weken 2. Dyslexie: Wikiwijs wk 2 + 3 3. Spelling in het referentiekader taal 4. Afronding + vooruitblik 29