Sowacki ukazuje gwnego bohatera w kilku wanych dla
Słowacki ukazuje głównego bohatera w kilku ważnych dla niego momentach życiowych. W akcie pierwszym Kordian ma piętnaście lat. Jest wrażliwym, utalentowanym poetą, nieszczęśliwie zakochanym w starszej od siebie Laurze. Dręczy go apatia i poczucie bezsensu życia.
Które wydarzenie wspomina bohater w pierwszym wersie monologu. Jak zmieniały się uczucia i postawa bohatera wobec tego wydarzenia? Jak charakteryzuje siebie Kordian? Jakich metafor używa? Określ, jaką rolę w rozważaniach bohatera odgrywa otaczająca go przyroda. Ustal, o czym marzy młodzieniec. W jakim celu zwraca się do Boga? Jaki wpływ na człowieka ma natura? Odpowiedz na pytanie na podstawie wypowiedzi Kordiana.
Omów relację łączącą Kordiana z Laurą. Uzasadnij, że Kordian jest zaangażowany emocjonalnie, Laura zaś bawi się jego uczuciami. Wskaż odpowiednie fragmenty. Nazwij uczucia, które targają bohaterem. Co na tej podstawie można o nim powiedzieć? Ustal funkcję aluzji zawartej w cytowanych wersach: „Teraz czas, świat młodzieńca zapałem przemierzyć, i rozwiązać pytanie: alboli nie żyć? ”. W jakim celu Kordian porównuje się do Kolumba i Edypa? Udowodnij, że bohater cierpi na „romantyczną chorobę wieku”Weltschmerz.
czas: jesień; przestrzeń: łąka w okolicy szlacheckiego dworku, sielankowość kreacji widoczna w wykorzystaniu konwencjonalnych motywów, np. lipa, staw, pastwisko; sytuacja: refleksje 15 -letniego chłopaka przeplatane rozmową z Grzegorzem
stosunek do ludzi natura Bóg sens życia
Dziś gardzę głupią ostrożnością gminu. . . duma (romantyczne poczucie wyjątkowości) sceptycyzm wobec sądów, opinii innych ludzi
Kordian a natura Jak kwiat liściami w niebo otwartemi / Chwytam powietrze, pożeram wrażenia. . . I głazy pytam o iskrę płomienia. . . Ten staw odbite niebo w sobie czuje / I myśli nieba błękitem. Ta cicha jesień /. . . / podobna do śmierci anioła. . . Czuję, że mnie wiatr rozwiewa. . . dostrzeganie analogii między sobą a światem natury przekonanie, że natura kryje w sobie życie niedostępne racjonalnemu poznaniu przeświadczenie, że natura jest bytem żyjącym (czującym), dostrzeżenie istnienia w naturze mrocznych sił warunkujących istnienie innych bytów utożsamienie natury ze śmiercią odkrycie własnej śmiertelności.
Kordian a religia Myśl Boga z tworów wyczytuję ziemi. . . Dzwon wieczornych pacierzy /. . . / Ze skrzepłych traw modlitwy żadnej nie wywoła, / Ziemia się modlić będzie, gdy słońcem ożyje. . wiara w to, że natura jest bytem stworzonym przez Boga (kontemplacja natury sposobem poznania istoty Boga) romantyczny panteizm sceptyczny stosunek do tradycyjnej religijności
Kordiana refleksja o życiu I zdaje mi się, że mię wiatr rozwiewa. Otom ja sam. . . Sto we mnie żądz, sto uczuć, sto uwiędłych liści. . . Celem uczuć – zwiędnienie; głosem uczuć – szumy / Bez harmonii wyrazów. . . Boże! Daj życiu duszę. . . poczucie nietrwałości (śmiertelności) Samotność przekonanie o wewnętrznym bogactwie skontrastowane z odczuciem spóźnienia się w realizacji marzeń pragnienie posiadania celu życia (szukanie oparcia w Bogu), doświadczenie „bólu świata”. życiowe zagubienie się bohatera
Uwiąd pragnień, spleen, melancholia - mające swoje korzenie także w wybujałym indywidualizmie. Odraza do świata, który nie jest na miarę potrzeb i wymagań wrażliwej jednostki, nie oferuje intensywności przeżyć. Poczucie psychicznej starości – niezależne od wieku młodego bohatera: Kordian konstatuje w wieku 18 lat , że ma już właściwie wszystko za sobą: „Uczucia na światowych opadały drogach / Gorzkie pocałowania kobiety – kupiłem/ Wiara dziecinna padła na papieskich progach. . ” Brak „przeżycia pokoleniowego” – świadomość, ze ominęły go wyzwania historyczne. O tych niedostępnych ok. roku 1825 wyzwaniach opowiada mu stary Grzegorz (Napoleon w Egipcie, Sybir zesłańczy). Kiedy porzuca starego na wezwanie Laury powiada z goryczą „mogłem być czymś, będę niczym”. Gonitwa za wrażeniem, konieczność szukania coraz to nowych bodźców emocjonalnych – słynna autodiagnoza stanu duchowego bohatera „jaskółczy niepokój”.
weltschmertz chandra Ból świata Choroba wieku Jaskółczy niepokój spleen
postawa, związana z romantyzmem, charakteryzująca się melancholią, smutkiem, niechęcią do świata, rozpaczą a niejednokrotnie pragnieniem popełnienia samobójstwa. Choroba wieku określała zachowania młodych ludzi pierwszej połowy XIX wieku, znalazła także swój wyraz w literaturze, głównie w powieści J. W. Goethego Cierpienia młodego Wertera, której bohater, wyobcowany ze świata, owładnięty nieszczęśliwą miłością i nie widzący sensu życia cierpiał na tzw. ból istnienia (Weltschmerz). W literaturze polskiej bohaterami, doświadczającymi "choroby wieku", są m. in. Gustaw z Dziadów A. Mickiewicza i tytułowy bohater Kordiana J. Słowackiego
Miłość Kordiana Kordian w wieku 15 lat zakochuje się w starszej od siebie Laurze. Ona jednak patrzy na niego z wyższością i nie odwzajemnia uczucia. W jej obecności Kordian czuję się onieśmielony i rumieni się. Natchniony miłością pisze dla niej wiersze. J. Słowacki w wieku kilkunastu lat zakochał się w starszej od siebie o siedem lat Ludwice, córce sławnego uczonego Jędrzeja Śniadeckiego i nawet odważył się jej oświadczyć. Uczucie okazało się jednak jednostronne.
[O Janku, co Wspomnienie psom szył wyprawy do buty. . . ] Egiptu gatunek opowieści i jej nastrój fabuła – sens dosłowny bohaterowie opowieści Historia Kazimierza
Kontrast między historiami a życiem Kordiana historie kontrastem dla pesymistycznego sensu refleksji Kordiana wyrażonego w monologu otwierającym Akt I; przywołane przez Grzegorza postaci uwypuklają negatywne cechy osobowości Kordiana (np. refleksyjność, bierność, bezcelowość / jałowość egzystencji); historie łączy motyw parenetyczny (Janek, Napoleon i Kazimierz jako bohaterowie pozytywni / wzory egzystencji).
Tekst aktu 1 zamyka się w „klamrach samobójczych” : „Zabił się młody. . . ” – „Panicz się zastrzelił!. Samobójstwo młodziutkiego bohatera nie tylko jest zakończeniem, zamknięciem jakiegoś etapu biografii ale głównie otwarciem, znakiem przemiany, nowymi narodzinami. J. Słowacki bardzo przeżył samobójczą śmierć swojego przyjaciela – poety i tłumacza Ludwika Spitznagla. Chociaż różnica wieku była znacząca nie przeszkadzało im to wspólnie planować przyszłości zawodowej, marzyć o nauce języków wschodnich i o orientalnych podróżach.
- Slides: 18