Sosyolojiye Giri SOS 109 Toplumsal Tabakalama ve Snf
Sosyolojiye Giriş SOS 109 Toplumsal Tabakalaşma ve Sınıf
Tabakalaşma ve Sınıf Başarı ve zenginlik hikayeleri Neden yoksulluktan zenginliğe geçiş hikayeleri sosyologlar için önemlidir? Toplumdaki ekonomik eşitsizlikler nasıl var olur? Çağdaş toplumlar ne kadar eşitsizdir? Hangi toplumsal etkenler, toplumdaki ekonomik konumu etkiler? Kadınlar için bu zorluklar eşit midir? Fark var mıdır? Ekonominin küreselleşmesi yaşam olanaklarını nasıl etkiler?
Tabakalaşma İnsan toplulukları içindeki gruplar ve bireyler arasında varolan eşitsizlikleri açıklar. Tabakalaşma, varlık yada mülk, toplumsal cinsiyet, yaş, dinsel bağ, askeri rütbe vb. nitelikler dolayısıyla ortaya çıkar. Toplumları, bir hiyerarşi içinde, tabana yakın az ayrıcalıklılarla, tavandaki daha fazla kayrılmış olanlardan oluşan "katman"lar olarak görebiliriz.
Tarihsel olarak dört temel tabakalaşma sistemi: Kölelik Kast Mülk sahipleri Sınıf
Sınıf Kölelik, kast ve mülk sahiplerinden farklıdır. Sınıf, yönelebildikleri yaşam biçimini güçlü bir biçimde etkileyen genel ekonomik kaynakları paylaşan büyük çapta insan öbeği olarak tanımlayabiliriz. İş gücüyle ve zenginlerin mülkiyeti, sınıf ayrımının ana temelleridir. Sınıf, tabakalaşmanın erken biçimlerinden dört temel yönüyle ayrılır: 1. Sınıf düzenleri değişkendir. 2. Sınıfsal konumun bazı yanları edinilir. 3. Sınıf ekonomik temellidir. 4. Sınıf düzenleri büyük çaptadır ve kişisel değildirler.
Kast yerini sınıfa bırakır mı?
Sınıf ve Tabakalaşma Kuramları Karl Marx’ın sınıf kuramı Max Weber’in kuramı Erik Olin Wright’ın sınıf kuramı
John Goldthorpe: sınıf ve meslek Toplumsal değişkenlik üzerine şema yaratmıştır. Çağdaş sınıf yapısının » ilişkisel» bir temsili üzerine tasarlamıştır. Yeni Weberci bir sınıf şemasıdır: Pazar konumu ve iş konumu üzerine temellenmiştir. Pazar konumu: bireyin maaşı, iş güvenliği ve yükselme beklentisiyle bağlantılıdır; genel yaşam olanaklarını ve maddi ödülleri vurgular. İş konumu: Meslek içindeki yetke, güç ve denetim sorunlarına odaklanır. Bireyin iş durumu, işyerindeki özerkliği ve bir çalışanı etkileyen bütün ilişkilerle bağlantılıdır. Goldthorpe şemasını, mesleklerin iş durumu ve göreli pazarlar durumları temelinde değerlendirerek tasarlar.
Bugünkü Batı toplumundaki toplumsal sınıf ayrımları Üst sınıf Orta sınıf İşçi sınıfı Alt sınıf, AB ve göçmenlik
Sınıf ve Yaşam Tarzı Geleneksel olarak sınıf, piyasa, üretim ve iş gibi göstergelere bağlanmıştır. Bireyleri sadece ekonomi ve istihdam bağlamında sınıf üyesi olarak değerlendirmemek gerekmektedir. Tüketim ögeleri, yaşam tarzı gibi kültürel faktörler göz önündedir. Çağımız tüketimle ilgili simgelerin ve işaretlerin günlük yaşamda büyük rol oynadığı çağdır. Fransız sosyolog, Pierre Bourdieu (1930 -2002), yaşam tarzı tercihlerinin sınıf için önemli olduğunu savunur.
Toplumsal Cinsiyet ve Tabakalaşma hakkında yapılan araştırmalar «toplumsal cinsiyet körü» ydü. Bu araştırmalar yapılırken kadınlar hiç hesaba katılmamıştır veya güç, ücret ve prestij gibi konular çözümlenirken kadınlar konusuna hem hiç önem verilmemiştir. bu konular için kadınlar ilgi çekici bulunmamıştır. Ancak toplumsal cinsiyet, tabakalaşmayla ilgili en önemli konulardan biridir. Erkeklerin, toplumsal hayatla ilgili pek çok yerde daha fazla ücret, statü ve kadınlardan daha fazla etkiye sahip olmadığı hiçbir toplum yoktur.
Toplumsal hareketlilik Toplumsal hareketlilik, farklı sosyoekonomik konumlar arasındaki gruplar ve bireylerin hareketlerine gönderme yapan bir kavramdır. Dikey hareketlilik, sosyo ekonomik skalada bireylerin aşağı veya yukarı doğru olan hareketleri anlamına gelir. Mal mülk, gelir ve statü kazanma yukarı doğru hareketlilik ve bunun tersine doğru olan hareket de aşağı doğru hareketlilik adını alır. Modern toplumlarda, komşu alanlar, kasabalar yada bölgeler arasındaki coğrafik hareketi anlatmak için kullanılan yatay hareketlilik de söz konusudur.
- Slides: 15