SOSYAL REHABLTASYON Yallarda Yalnzlk ve Yalnzlkla Baa kma

SOSYAL REHABİLİTASYON Yaşlılarda Yalnızlık ve Yalnızlıkla Başa Çıkma Becerileri-devamı

• Birçok yaşlı için yalnızlık yaygın ve rahatsız edici bir durumdur ve çeşitli etmenlerden etkilenmektedir. • Bunlar: 1. Demografik özellikler 2. Sosyal etmenler 3. Sağlık etmenleri

1. Demografik Özellikler • Yaş: 75+ yalnızlık duygusu daha yaygın. • Cinsiyet: Yaşlı kadınlarda yalnızlık deneyimi daha fazla (daha uzun yaşıyorlar. ) ancak erkeklerde yalnızlık hissinin daha çok olduğu ile ilgili araştırmalar mevcut. – Sizce neden? • Medeni durum: Dulluk! (sosyal ağın çökmesine neden olabilir, ya da tam tersi)

• Çocuklu ya da çocuksuz olma: Çelişkili sonuçlar var. – Siz ne düşünüyorsunuz? • Yalnız yaşamak: Yalnızlığa maruz kalma olasılıkları yüksek. • Gelir düzeyi: Araştırmalar genellikle varlıklı yaşlıların yalnızlık düzeylerinde azalma olduğu yönünde (? )

• Eğitim, yaşam koşullarından hoşnutsuzluk ve kurumsal bakım: Yalnızlık, eğitim düzeyinin düşük olması, yaşam koşullarından hoşnut olmama ve kurumsal tesislerde ikamet ile ilişkilendirilmektedir.

2. Sosyal Etmenler • Sosyal etkileşimin az olması: – Sosyal ağın boyutu önemli ancak niteliği daha önemli! • Arkadaş eksikliği: – Arkadaş, komşu. . – Yaşlı bireyler arkadaşlık ilişkileri kurarak sevgi, şefkat, güven, anlayış ve bağlılık gibi birçok olumlu duyguyu yaşama fırsatı bulabilir (Herkes gibi ). – Yaşlı insanlar aynı tarihsel geçmişi, benzer değerleri ve yaşam deneyimlerini paylaştığında, farklı yaşam deneyimlerine sahip genç insanlara göre daha derin ve duygusal ilişkiler kurabilirler.

• Sizce kırsal ve kentsel alanda yaşamak yaşlılarda yalnızlık açısından fark yaratır mı? • Hangi grup daha fazla yalnız hissediyor olabilir?

3. Sağlık Etmenleri • Yalnızlık ve depresyon arasında sıkı bir ilişki var. • Sağlığı bozuk olan yaşlılar sağlıklı olanlara göre yalnızlıktan daha fazla şikayet etmektedirler. • Sağlık sorunlarının artması kısıtlı sosyal temasa bu da yalnızlık düzeyinin yükselmesine neden olabilir. • Yalnız insanlar başkaları ile birlikte yaşayanlara göre daha fazla sakinleştirici, uyku ilacı ve alkol kullanmaktadır. • Ayrıca yalnızlık zayıf görme, işitme kaybı ve uyku sorunları ile ilişkili bulunmuştur.

YAŞLILARDA YALNIZLIKLA BAŞA ÇIKMA BECERİLERİ • Emeklilik ve yaşlılık bir kişinin aile içindeki ve dışındaki etkin rolünü değiştirmektedir. • Bu değişen koşullar bireyin sorunlarla nasıl başa çıkabileceğini de etkilemektedir. • Yapılan çalışmalara göre genel olarak – toplumsal farklılıklar, – kişilerarası etkileşimler, – Çeşitli ülkelerde ve kültürlerde bireylerin yararlanabileceği destek ağları, yalnızlıkla başa çıkma biçimlerini etkilemektedir.

• Yalnızlıkla başa çıkma stratejileri bireyin; – yaşı, – yaşam deneyimi, – kültürel geçmişi, – yalnızlığı hafifletme yöntemlerinin varlığından etkilenmektedir.

Yalnızlıkla başa çıkma müdahaleleri • Terapiler – Grup terapisi, evde hayvan besleme terapisi • Sosyal destek ağının önemi – Aile hayatı! • Arkadaşlık ilişkileri – Bazı durumlarda aile desteğinden daha önemli olabilir. – Arkadaş seçebildiğimiz kardeştir. – Arkadaşlık ilişkilerinin geliştirilebileceği dernek, vakıf organizasyonlarına katılım, dini etkinliklerde yer alma, konferanslara katılma gibi…

• Gönüllülük çalışmaları • Yemek, alışveriş gibi araçsal destekler, • Yeni teknolojiler kullanmayı öğrenme gibi yaşama intibak etmeyi sağlayacak müdahaleler, • Bilişsel düzeyi geliştirecek eğitim çalışmaları, • Ulaşım olanaklarının arttırılması.

Son Söz • Çalışmalar yalnız yaşayan yaşlıların hastaneye daha çok başvurduklarını göstermektedir. Bu nedenle doktor, hemşire, yaşlı bakım teknikerinin yalnız yaşlı ile temasa geçme ihtimali daha yüksek olan profesyonel gruplar. • Onları dinleyerek ve güvenini kazanarak onları sosyal hizmetler, gönüllü kuruluşlar, mahalle programları ve dini etkinlikler gibi uygun ortamlara katılım konusunda cesaretlendirmeliyiz.

KAYNAKÇA • Kırıcı, S. (2018), «Yaşlılarda Yalnızlık ve Yalnızlıkla Başa Çıkma Becerileri» , E. Özmete& G. Baştuğ (Ed. ) Yaşlılarda Psikolojik ve Sosyal Rehabilitasyon, s. 146 -157, Hedef CS Basın Yayın, Ankara.