SOSYAL REHABLTASYON YAAMDA ANLAM ve YALILIK SRECdevam Anlam

SOSYAL REHABİLİTASYON YAŞAMDA ANLAM ve YAŞLILIK SÜRECİ-devamı

Anlam nasıl elde edilir? • İnsanlar sosyal varlıklar olarak; bağ kurmak, aidiyet, benlik saygısı ve yaşam üzerindeki denetim duygularını sosyal ilişkileri üzerinden oluştururlar. • Bu bağlamda yaşamda anlam duygusunun oluşabilmesi, sosyal ilişkilerin kalitesine bağlı olarak değişir.

Frankl’a göre anlam nasıl elde edilir? HAYATIN AMACI 1. Proje yaratmak (sabah seni uyandıran şey? ) 2. Yeni bir deneyim kazanmak 3. Izdırap ile ilgili kurtarıcı bir bakış açısı – En zor koşullarda bile seçim yapma özgürlüğümüz vardır. – Zor zamanlar, acı ve keder hayatın bir parçası. Geldiklerinde gülümseyerek yaklaşmayabilirsiniz ama onlara rağmen devam edebilirsiniz – Bu dünyada sonsuza kadar kalmayacağız, sahiplenin ve yaşayın.

• Sosyal dışlanma anlam oluşturma sürecini derinden etkilemektedir. • Yapılan bir araştırmada, – Ailelerini ve ailelerden gelen desteği ilk ve en önemli anlam kaynağı olarak görürken – İkinci sırada arkadaşlarını – Din, eğitim, başarı…

• Başka bir araştırma düzenli fiziksel aktivite yapmanın yaşlı bireylerde anlam düzeyini artırdığını göstermiştir. • Diğer bir çalışmada yaşamda amaç edinmenin ve evrenin düzeni içinde bir var oluş nedenine sahip olma duyguları ile iyimserliğin depresyon ile olumsuz yönde ilişkili olduğunu saptamıştır.

• Yaşlılık dönemi hem anlamın hem de anlam arayışının fazla olduğu bir dönemdir. • Birçok araştırmada iyimser bireylerin daha fazla yaşamda anlam düzeyine sahip olduğu bunun da öznel iyi oluşa katkı sağladığı saptanmıştır.

• Yaşlı bireylerde doğrudan iyimserliği artırma stratejileri yerine yaşanılan olayları, pişmanlıkları ya da zaferleri bir bütünsellik içinde anlamlandırma çabalarına daha fazla önem verilebilir.

Anlam Geliştirme Uygulamaları • • Yas terapisi Anlam terapisi Anımsama terapisi Yaşamı gözden geçirme terapisi

• Bu terapi uygulamalarında ANILAR oldukça zengin bir malzeme sunar. • Yaşlı bireylerin anıları çoktur ve yaşlı bireyler onları diri tutan hatta yaşama bağlayan bu anıların gençlerce dinlenilmesini talep ederler.

KAYNAKÇA • Dursun, P. (2018), «Yaşamda Anlam ve Yaşlılık Süreci» , E. Özmete& G. Baştuğ (Ed. ) Yaşlılarda Psikolojik ve Sosyal Rehabilitasyon, s. 89 -103, Hedef CS Basın Yayın, Ankara.