Sosyal Bilimlerde Aratrma YntemleriII Deney Deneyler nedensel ilikilere

Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-II

Deney � Deneyler, nedensel ilişkilere odaklanmak için oldukça elverişlidir. Bunun temel nedeni, nedenselliğin üç koşulunun deney tasarımlarında açıkça yerine getirilmesidir. Nedenselliğin üç koşulu şunlardır: v. Zaman sırası vİlinti v. Hiçbir başka açıklamanın bulunmaması � Deney, diğer araştırma tekniklerine kıyasla pozitivizme daha doğrudan yaslanır.

Deney için uygun araştırma soruları � İnsan yaşamının pek çok alanını manipüle etmek, etik sorunlar yaratır ya da pratik kısıtlamalar getirir. Bu bakımdan deneyler, araştırmacının koşulları manipüle edebildiği araştırma sorularıyla sınırlıdır. � Genellikle dar bir kapsama ya da ölçeğe sahip konular deneyler için elverişlidir. � Deneyler, çoğunlukla, makro düzeydeki kuramsal kaygılardan ziyade mikro düzeye daha iyi uyar.

Deney için uygun araştırma soruları � Deneylerin daha çok mikro düzeye uygun olması, psikologların ve sosyal psikologların deney kullanma eğiliminde olmasını beraberinde getirir. � Deneyler, nadiren bir toplumun bütünündeki ya da uzun yıllara yayılan koşullara bakmayı gerektiren soruları ele alır.

Deneyin tarihi � Toplumsal araştırmalarda deneysel yöntem, doğa bilimlerinden ödünç alınmıştır. Psikolojideki çalışmalarla başlamıştır. Psikolojide yaygın kabul görmesi ise 1900’lü yıllardan sonra mümkün olmuştur. � 20. yüzyılın başından İkinci Dünya Savaşı’na kadar olan dönemde deneysel yöntem ayrıntılı hale gelmiş ve toplumsal araştırmada kendisine yer edinmiştir.

Rastlantısal atama � Karşılaştırma yapmak amacıyla gruplara örnek olaylar atamanın yöntemi olarak tanımlanır. Deneysel araştırmanın başında rastlantısal bir süreç kullanılarak deney yapan kişi grupları birbirine denk biçimde ele alabilir. � Rastlantısal atama, gündelik anlamda değil, istatistiksel anlamdadır.

Deneyin bölümleri Deneyin yedi bölümü vardır. Bu bölümler her deneyde bulunmayabilir. 1. Müdahale ya da bağımsız değişken 2. Bağımlı değişken 3. Öntest 4. Sontest 5. Deney grubu 6. Kontrol grubu 7. Rastlantısal atama

Deneyin bölümleri � Müdahale: Deneysel araştırmada bağımsız değişkene verilen addır. � Öntest: Bir deneyin bağımlı değişkeninin müdahaleden önce ölçülmesidir. � Sontest: Bir deneyin bağımlı değişkeninin müdahaleden sonra ölçülmesidir. � Deney grubu: Deneysel araştırmada müdahalenin verildiği gruptur. � Kontrol grubu: Deneysel araştırmada müdahalenin verilmediği gruptur.