SOSYAL BECER ETM Z DZENLEME NEDR Her renci

SOSYAL BECERİ EĞİTİMİ

ÖZ DÜZENLEME NEDİR? Her öğrenci gün içinde okul ortamında birçok farklı sosyal gruplar içerisinde yer alır. Bireylerin her bir olay ya da eyleme gösterdiği tepkiler; nerede, kiminle ve ne yaptıklarına göre değişiklik gösterebilmektedir. Bazı öğrenciler yardım isterken bazıları yalnız kalmayı tercih edebilirler. Kast şekilde bir kişinin yorumlarını dinleyebilir öte yandan görüşlerini reddedebilirler. Bu çerçevede, akıllı ve amaçlı seçimler yapan öğrenciler öz düzenlemeye başvururlar.

• Akademik olarak öz düzenleme; bilinçli, otomatik duygusal ve sosyal stratejileri içsel ipuçlarından, çevresel uyaranlardan veya başkalarından gelen geri bildirimlerden yola çıkarak yanıt vermek için esnek bir şekilde aktifleştirme, izleme, engelleme veya uyarlama yeteneği olarak tanımlanmıştır. • Okulöncesi dönemde zihinsel stratejilerini kullanması, dürtü, duygu düşüncelerini kontrol altına alması ve kendi hedeflerine ulaşma çabaları öz düzenleme becerisi olarak adlandırılmaktadır.

Öz Düzenleme aslında bireyin çevreden gelen uyaranlara tepki vermesini sağlayan birçok beceriden oluşan karmaşık bir süreçtir. Başarı amaçlı davranışlar, kişisel çabalar ve bu çabaların yönetilebilmesi öz düzenlemeye örnek olarak verilebilir. Yaratıcılığı geliştiren oyunlar, okul deneyimleri sayesinde çocuklar dikkatlerini ve oto kontrol becerilerini geliştirerek problem çözmeyi, planlama yapmayı öğrenirler. Ergenlik yıllarına geldiklerinde ise genellikle zamanı kullanmayı, ödev ve okul ile ilgili sorumlulukları (projeler, sınavlar) tek başlarına takip edebilmeyi başarmaları beklenir.

• Öz düzenleme bir navigasyon olarak görülebilir. Bu navigasyon, kişinin amaç ve planlarını içerir, bunların kişisel kontrollerini yansıtır. Kavramın çok daha iyi anlaşılması için ‘alışılmış sürücü metaforu’ örneği verilmiştir. Bu metaforun üzerinden anlatılmaya çalışılan öz düzenleme sürecini 5 maddede özetleyebiliriz.

• Bunlar: 1 - Öz düzenleme, bireyin amaçlarına ulaşmak için duygu ve düşüncelerini kontrol etme sürecidir. 2 - Öz düzenleme, her bireyde bulunmaktadır ancak düzeyi farklıdır. 3 - Öz düzenleme, ileriki yaşlarda çocukluk dönemine göre daha kısa süreli gözlenmektedir. 4 - Öz düzenlemenin yapılabilmesi karşılaştırılacak davranış standartlarına ve bu davranışlara geri bildirimlere bağlıdır. 5 - Öz düzenleme sürecinde davranış değişikliği bireyin kendini izlemesiyle mümkündür.