Snf Ynetiminin Temelleri Dr Berna Bridge Dokuz Eyll

Sınıf Yönetiminin Temelleri Dr. Berna Bridge Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Sınıf Yönetimi Kavramı z Okulların yönetimi: z Eğitimi yönetme z Sınıfların yönetimi + öğretim = öğretmenin etkililiği z Yönetim bilimi

Sınıf Yönetimi Kavramı z Başlangıçta öğrenci disiplini kavramıyla eşanlamlı - ancak bu tanım dar anlamlı bir tanımdır. z Sınıf yönetimi etkili öğrenme çevresinin oluşturulması ve yönetimidir.

Sınıf Yönetimi Kavramı z Sınıf yönetimi, sınıfta belli koşullar sağlayarak ve belli kurallar geliştirerek, öğretme ve öğrenme ortamının yönetilmesidir. (Duke, 1979) z Öğrenme ve öğretme ortamının sağlanması, sınıfta düzenin oluşturulması anlamını taşımaktadır.

Sınıf Yönetimi Kavramı z Sınıf yönetimi, sınıf kurallarının belirlenmesi, bir şekilde yönetilmesi ve öğrenci davranışlarının denetlenerek olumlu bir öğrenme ikliminin geliştirilmesi sürecidir.

Sınıf Yapısının Özellikleri z Sınıf yönetimi sınıfın yapısal özelliklerine göre şekillenir: (Weinstein, 1996) z Çokboyutluluk: Sınıfta aynı anda çok değişik etkinlikler bir arada yapılmaya çalışılır. (kitap okuma, yazı yazma, tartışma gibi)

z Yakınlık: Olayların anında oluşması. (şikayet, duygusal zorbalık, kavga gibi) Öğretmenin her bir olayla anıında ilgilenmesi ve çözmesi gerekir. z Tahmin edememe: Ne kadar iyi planlama yapılırsa yapılsın, sınıf olaylarının önceden tahmin edilmesi olası değildir. Sınıf olaylarını kestirememe öğretmeni tüketmektedir.

z Açıklık: Sınıf olaylarında gizlilik yoktur. z Ortak tarih: Sınıf aile gibidir. Herşey birlikte yaşanır. Sınıfın belleği sınıfta yaşanan olayların bugününe ve geleceğe yönelik etkilerini değerlendirmemize yardımcı olur. z Sınıf yönetimi, eğitim bilimleri alanında 1980’li yıllardan sonra hızlı gelişim gösteren bir bilim dalıdır.

Yararlandığı Bilim Dalları z Eğitim yönetimi ve denetimi z Eğitim programları ve öğretim z Psikolojik danışmanlık ve rehberlik

Eğitim Yönetimi ve Denetimi z Sınıf yönetimi okul yönetiminin sınıfa uygulanması olarak görülebilir. z Öğretmen sınıfta güç ve otoritesini kullanır. z Öğrenci davranışlarını yönetmeye çalışır.

z Katılımcı ve demokratik yönetimin sınıf ortamına uygulanması eğitim yönetimi ve denetimiyle ilgilidir. z Sınıfta zaman yönetimi, sınıfın fiziki organizasyonunun yönetimi, sınıf iklimi, sınıftaki çatışmaların yönetimi ve öğretmenin liderliği gibi konular eğitim yönetimi ve denetimini ilgilendiren konulardır.

Eğitim Programları ve Öğretim z Sınıf yönetimi = Öğretimin yönetilmesi z Sınıf bir eğlence ve dinlence merkezi değildir. z Etkili sınıf yönetimi, öğretim boyutu üzerinde yoğunlaşmaktadır.

z Öğretmenin otoritesini kullanmada veya sınıf kuralarını uygulamada başarılı olması, etkili bir sınıf yöneticisi olduğunu göstermez. z Öğretmen girdiği dersin amaçlarına uygun, öğrenciye bilgi, beceri ve davranışlar kazandırmıyorsa etkili bir öğretmen değildir.

z Uygun materyallerin hazırlanması ve kullanılması, uygun öğretim teknik ve yöntemlerinin kullanılması, öğretim ortamının tasarımı, öğrencinin öğrenme sürecine aktif katılımı önemlidir. z Öğretmen öğrenci merkezli yöntemleri kullanmıyorsa dersi çekici bulmayan öğrenci sınıfın düzenini bozucu davranışlar gösterebilir.

Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik z Yönetim uygulamalarının başarısı, insan doğasını çok iyi çözümlemeye bağlıdır. z İlişki yönetimi, iletişim, motivasyon, öğrenci davranışlarının yönetimi, öğrencilerin davranışlarını etkileyen psikolojik faktörler… z Çocuk ve ergen psikolojisi farklıdır.

z Sınıf yönetiminde karşılan en önemli sorunlardan biri, istenmeyen davranışların önlenmesi ve değiştirilmesidir. z Öğrenci için ihmal edilme en büyük cezadır. z Aşırı kaygılı, hiperaktif, çok özel sorunları olan öğrencilerle özel olarak ilgilenmek gerekir.

Sınıf Yönetiminin Özellikleri z Sınıf yönetimi okul yönetiminin daha dar bir uygulama alanıdır. z Okulda uygulanan yönetim biçimi, doğrudan sınıf yönetimini etkiler. z Okul kültürü ve iklimi sınıf yönetimini etkileye bir faktördür. Okulun değerleri, gelenekleri, okulda yaşanan olaylar ve okulun tarihi. . .

z Okulun paylaşılan bir kültüre ve olumlu bir iklime sahip olması, öğretmenin sınıf yönetimi biçimini etkiler. z Sınıf yönetimi iki temel boyut üzerine odaklanmıştır: Sınıf düzeni ve öğretim. z Toplumsal kültür sınıf yönetimini etkiler.

z Katı kuraların uygulandığı bir toplumda veya otokratik yönetim anlayışına sahip olan bir toplumda sınıf yönetiminindemokratik olması çok zordur. z Sınıf yönetimi bir ülkenin eğitim politikasına göre farklılıklar gösterir. (Merkeziyetçi, yerinden yönetim, ülkede uygulanan öğretim yöntemleri, eğitim programlarının içeriği, yasalar. . .

z Sınıf yönetimini etkileyen faktörler: Aile, toplumsal kültür, ülkenin eğitim politikası, kitle iletişim araçları (dış f), sınıfın fiziki düzeni, öğrencilerin istek ve beklentileri, sınıf kuraları ve öğretmenin yönetim biçimi (iç f) z Sınıf yönetimi biçimi öğrencilerin ihtiyaçlarına, gelişim özelliklerine ve sınıfın düzeyine göre farklılıklar gösterir.

z Öğretmenin yönetim yaklaşımı, sınıf yönetimini etkileyen kilit faktördür. (sınıf iklimi, disiplin anlayışı, demokratik veya otokratik sınıf…) z Sınıf yönetimi öğrencilerin olumlu davranışlarının sürdürülmesi ve olumsuz davranışlarının değiştirilmesini amaçlar. z SY de başarı öğretimin yönetimine bağlıdır.

z Öğretmenin girdiği ders konusunda yeterli olması ve iyi bir alan hakimiyetine sahip olması gerekir. z Her ortamda geçerli olabilecek en etkili ve tek bir SY yaklaşımı yoktur. Ortama, ulusal ve yerel kültüre, öğrencilerin düzeyine ve sınıfın grup yapısına göre etkili olabilecek SY yaklaşımları bulunabilir.

z SY etkili bir sınıf liderliğini gerektirmektedir. z Geleneksel sınıf yönetiminde öğretmen yönetsel gücü kullanırken, etkili sınıf yönetiminde liderlik gücü kullanılır.

Sınıf Yönetiminin Boyutları z Sınıfın fiziksel ortamının yönetimi: Temizlik, oturma düzeni z Öğretimin yönetimi: Yıllık, ünite, günlük planlar, öğretim materyallerinin sağlanması, yöntem, dikkati derse çekebilme, derse katılımı sağlama

z Zaman yönetimi: Zamanın iyi planlanması, ders konuları arasında pürüzsüz geçiş, devamsızlığın önlenmesi z Sınıfta ilişki yönetimi: Kuraların belirlenmesi, uygulanması, iletişim yönetimi z Öğrenci davranışlarının yönetimi: Olumlu sınıf iklimi, sınıf liderliği, istenmeyen davranışların değiştirilmesi

Sınıf Yönetimi Modelleri z Tepkisel Model: İstenmeyen davranışa karşı tepki. En yagın model. (klasik model - ödül, ceza) Öğretmen gruptan çok bireye yönelir. Bazen kullanılabilir. z Önlemsel model: Hata yapmama anlayışı. İstenmeyen davranışların öngörülmesi, ortaya çıkmadan önce önlenmesi. Bireyden çok gruba yönelik. En sık kullanılmasında fayda vardır.

z Gelişimsel Model: Öğrencilerin fiziksel, psikolojik, etik, duygusal, sosyal gelişimlerini temel alır. Yine sık kullanılmalıdır. z Bütünsel Model: İlk üç modelin sentezi. z Her ortamda geçerli olabilecek mükemmel bir SY modeli yoktur. Bu dört model ayrı ya da birlikte kullanılabilir.

Geleneksel Sınıf Yönetimi Yaklaşımının İlkeleri z Birinci amaç düzeni korumak. (Düzen odaklı) Öğrenci düzene feda edilir. z Öğretmen derse başlamadan önce tüm öğrencilerin dikkatini derse çekmelidir. (Dışsal güçler kullanır) z Öğretmen istenmeyen davranışa hoşgörülü değildir, dersi kesip emirler yağdırabilir.

Çağdaş Sınıf Yönetimi Yaklaşımının İlkeleri z Diğer adı mükemmel SY. (MSY) z Öğrenciyi sürekli ders içeriğine çekme konusunda çaba harcanır. (İçsel denetim ön planda)

MSY’nin Hedefleri z Öğrencinin dikkatinin sağlanması: (Uygulamada %100 mümkün değildir) Düşük hedefler düşük beklenti riskini oluşturur. z Öğrenci motivasyonu: Ödül ve ceza gibi dışsal motivasyon yerine içsel motivasyonu hedefler. (Öğrenmeye istek yaratmak, merak yaratmak)

z Öğrencinin özdenetimi: Zorlayıcı güç kullanmadan öğrenci üzerinde özgüven ve sorumluluk geliştirme. z Özgüven birlikte planlama yapmak, karar vermek, özdeğerlendirme yapmakla sağlanabilir. Öğrenci başkalarına olduğu kadar kendine karşı da sorumludur. Öğrenci kendi öğrenme sorumluluğunu üstlenir.

SY’inde Öğretmenin Eylemleri z İyi bir sınıf yöneticisi: z Sınıfta düzeni bozucu davranışları önceden sezer, düzensizliğe götürecek yolları tıkamaya çalışır. (Farkındalık) z Öğrenciyi merkeze alır, onunla ilişki kurar. Öğrenciye dikkat eder.

SY ve Öğretim z Sınıfta başarının iki temel öğesi: z Düzen z Öğrenme z Düzen, sınıf yönetimine, öğrenme de öğretime hizmet etmektedir.

z Ders esnasında en düşük düzeyde bir düzensizlik bile dersin verimini düşürmekte ve öğrencinin dikkatini zayıflatmaktadır. z SY, öğrenci nasıl derse yoğunlaşır sorusuna yanıt aramaktadır. z Öğretim, öğrenci nasıl öğrenir sorusuna yanıt arar.

z SY, öğretim için gereksinme duyulan öğretimsel zamanı oluşturmaya yardımcı olmaktadır. z Düzen sağlama, öğretimin ön koşuludur. Düzensiz ve karmaşık bir sınıf ortamında öğrenci öğrenme üzerinde yoğunlaşamaz. z Düzen ve öğretim eşzamanlıdır.

z Öğretmen, öğretim zamanının çoğunu sınıf düzenini sağlamaya harcarsa, öğretim için ayrılmış zamanı azaltmış olur. z Öğretime ayrılan zamanın yetersizliği, öğretmenin sınıf yönetimindeki başarısızlığını gösterir.

Bütüncül SY z SY, yalnızca sınıfta disiplin sağlama değildir. z Öğrencilerin psikolojik gereksinmeleri, kişilik gelişimleri de Sy’dir. z Öğretmen ve öğrenci arasında kurulan olumlu ilişkidir. z Olumlu ve destekleyici bir çevre yaratılır.

z Öğrencilerin psikolojik gereksinmeleri sağlanır. z Kişiliklerine saygı gösterilir. Böylece öğrenciler daha iyi öğrenirler. z BSY, en uygun öğrenmeyi sağlayacak öğretimsel yöntemlerden yaralanır.

z Öğrenciler için davranış ölçütleri geliştirilir, güvenilir bir sınıf ortamı oluşturulur, grupla ilgilenilir. z Geleneksel SY’nde sorun çözme teknikleri kullanmaktan çok istenmeyen davranışların durdurulması üzerinde durulmaktadır. Oysaki, BSY kalıcı çözümler üretmeyi hedefler.

z Başarılı bir SY, etik değerler, doğru iletişim, olumlu bir beden dili, öğrencilerin duygularının anlaşılması, yönetilmesi ve z en çok da mesleki heyecan ve idealist bakış açısı ile sağlanır.