Sleutels voor een effectief veiligheidsplan Landelijke onderwijsconferentie Met

Sleutels voor een effectief veiligheidsplan Landelijke onderwijsconferentie ‘Met alle respect’, over sociale veiligheid 16 april 2015, Utrecht

Waar gaat het vandaag over? Wat is sociale veiligheid ? Wetgeving en actieplan sociale veiligheid Doelen van een veiligheidsplan Model Veiligheidsplan: – Vormgeven aan sociale veiligheid – inhoud – Borgen van sociale veiligheid – proces • Hoe kan een school hiermee werken? • Welke ideeën heeft u voor werken aan sociale veiligheid ? • Hoe kan dit Model VP behulpzaam zijn? • •

Wat is sociale veiligheid? • Je beschermd voelen tegen bedreigingen, die veroorzaakt worden door het gedrag van mensen in en om de school • Het gaat om de psychische, sociale en fysieke veiligheid van leerlingen die niet door handelingen van andere mensen mag worden aangetast • Zowel objectieve als subjectieve bedreigingen Kern is dus: Bevorderen van positief en veilig gedrag bij alle betrokkenen bij de school; daarmee ontstaat een positief en veilig schoolklimaat Dat is de basis voor kunnen leren en werken op school

Wetgeving en actieplan • Regering gealarmeerd door incidenten rond pesten • Concept-wet tegen pesten gemaakt • PO-en VO-raad reageerden met actieplan, gericht op bredere aanpak dan alleen pesten; – Model Veiligheidsplan – Monitoring via Vensters PO en VO – Database interventies sociale veiligheid • Wetsvoorstel sociale veiligheid met 3 kernpunten: 1. Voeren van sociaal veiligheidsbeleid 2. Persoon coördineert anti-pestbeleid en is aanspreekpunt 3. Sociale veiligheid van leerlingen wordt gemonitord

Doelen Veiligheidsplan • Uiteindelijk doel vergroten van sociale veiligheid op school voor iedereen, niet alleen leerlingen, ook personeel, ouders, partners • Liever plan van aanpak dan regels en protocollen • Sociale veiligheid levend krijgen in de school • Neerslag van wat de school vindt en doet en nog wil doen • Richting en houvast geven aan handelen van alle betrokkenen • Continue aandacht genereren • Doorwerking in het totale schoolbeleid stimuleren • Consequenties trekken voor handelen in de schoolpraktijk • Verantwoording afleggen over inspanningen van de school

Model Veiligheidsplan - inhoud Om vorm te geven aan sociale veiligheid is nodig: 1. Inzicht in veiligheidsbeleving, incidenten en mogelijke risico’s; 2. Gezamenlijk ontwikkelde en gekende visie, kernwaarden en afspraken; 3. Scheppen van voorwaarden, beleggen van taken en samenwerken met alle betrokkenen; 4. Positief pedagogisch handelen; 5. Preventieve activiteiten en programma’s in de school; 6. Tijdig signaleren van en effectief handelen bij grensoverschrijdend gedrag.

Model Veiligheidsplan - inhoud • Gemaakt op basis van wensen van scholen; breedte + uit de ordner / levend krijgen • Als stimulans en ondersteuning voor scholen bij ontwikkelen van eigen beleid en praktijk • Geen blauwdruk, maar aansluiten bij de school zelf en bij wat er al gebeurt! • Aan elk van de zes actiepunten zijn aandachtspunten gekoppeld • Daarin is aangegeven welke punten wettelijk verplicht zijn • Daarachter zijn voorbeeldaanpakken of protocollen toegevoegd • Eigen documenten kunnen worden toegevoegd

Model Veiligheidsplan - inhoud • Nu nog op papier, maar wordt digitaal • Vormgegeven als checklist, in lijn met ARBO-RI&E: in orde – heeft aandacht nodig – niet van toepassing • • Daar komt een lijst met aanpakpunten uit Daar kan de school zelf prioriteiten in aangeven Vervolgens wordt daarop een aanpak bepaald Dit kan in het model worden toegevoegd

Model Veiligheidsplan - proces • Borgen: meer dan vastleggen van afspraken en protocollen; het moet leven in de hoofden en het handelen van alle betrokkenen • Daarom drie punten toegevoegd, die beogen sociale veiligheid tot een continu proces in een lerende school te maken: A. Een doorlopend en cyclisch proces in de school … B. Sterk pedagogisch en waardengestuurd leiderschap … C. Inbedding in pedagogische aanpak en schoolontwikkeling … • Illustratie aan de hand van ijkpunten of voorbeelden mogelijk • Geen voorschriften, maar stimulansen voor het op gang brengen en houden van een proces in de school voor sociale veiligheid

De Inspectie en sociale veiligheid Jans Haandrikman, inspecteur voortgezet onderwijs en lid van de expertise groep sociale kwaliteit binnen de onderwijsinspectie licht toe waar de inspectie met betrekking tot sociale veiligheid op toeziet. Voor meer informatie: j. haandrikman@owinsp. nl

Hoe kan school ermee werken? • Op maat, passend bij eigen visie, proces op gang brengen • Verschillende routes mogelijk: – Werkgroep sociale veiligheid (breed samengesteld) brengt aan de hand van Model Veiligheidsplan in kaart wat de school al doet – School onderzoekt of iedereen visie, normen, afspraken kent – Welke consequenties moet dit hebben voor schoolbeleid en handelen: Competenties personeel? Curriculum? Ouderbetrokkenheid? Leiderschap? Kwaliteitsbeleid? Niet handelen volgens visie? enz… – School meet veiligheidsbeleving van leerlingen, personeel, ouders – Op basis hiervan worden prioriteiten voor aanpak vastgesteld – Op die prioriteiten worden actieplannen gemaakt;

Hoe doet u dat op school? • • • Hoe ziet beleid sociale veiligheid er op uw school uit? Wie zijn daar bij betrokkenen? Is het meer dan een papieren tijger? Leeft het onderwerp breed in de school? Is het onderdeel van breder beleid in de school? Volgen er consequenties als personeel niet volgens visie en afspraken handelt? Staat sociale veiligheid regelmatig op de agenda? Wordt er geleerd van fouten of incidenten? Welke werkwijzen heeft u om het ‘levend’ te krijgen? ……

Helpt dit Model Veiligheidsplan? • Denkt u dat dit Model Veiligheidsplan behulpzaam kan zijn voor uw school? – Om beter te overzien waar sociale veiligheid allemaal over gaat … ? – Om de aandacht ervoor op school levend te houden … ? • Wat mist u er in? Of wat zou er zeker ook in thuishoren? • Binnenkort digitaal beschikbaar via raden en Stichting School en Veiligheid • Meer informatie: – helpdesk@schoolenveiligheid. nl