SINIF YNETMNDE ZEL GEREKSNML OCUKLAR KAYNATIRMA ORTAMLARINDA SINIF

  • Slides: 32
Download presentation
SINIF YÖNETİMİNDE ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLAR

SINIF YÖNETİMİNDE ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLAR

KAYNAŞTIRMA ORTAMLARINDA SINIF YÖNETİMİ Kaynaştırmanın başarısı ve dolayısıyla etkili bir sınıf yöneti miiçin olması

KAYNAŞTIRMA ORTAMLARINDA SINIF YÖNETİMİ Kaynaştırmanın başarısı ve dolayısıyla etkili bir sınıf yöneti miiçin olması gerekenler. 1. 2. 3. 4. 5. Sosyal Aidiyet Çocuğun Değil Ortamın Hazır Olması İşbirliği Sosyal-Duygusal Gelişimin Desteklenmesi Davranış Problemleriyle Baş Etme

1. Sosyal Aidiyet. Özel gereksinimli çocukların akranlarıyla aynı fırsatlara ve imkanlara erişmeleri için öğretmenlerin;

1. Sosyal Aidiyet. Özel gereksinimli çocukların akranlarıyla aynı fırsatlara ve imkanlara erişmeleri için öğretmenlerin; Dışlayıcı yönetmelik ve düzenlemeler, ortamlar ve etkinliklerden kaçınılması, Velilerin istedikleri okula çocuklarını kaydettirmelerinin önüne engel çıkarılmaması Sınıfların heterojen bir şekilde oluşturulması gerekmektedir.

Sınıf yönetiminde başarılı olmak için öğretmenler; o Öğrencilerini sevip saymalarıdır. o Çocuklarla bireysel olarak

Sınıf yönetiminde başarılı olmak için öğretmenler; o Öğrencilerini sevip saymalarıdır. o Çocuklarla bireysel olarak ilgilenerek onlarla sıcak ilişkiler kurma ve her bir çocuğu farklı birey olarak tanıma amaçlı çaba göstermelidir o Mimik ve jestlerle çocuğa birey olarak saygı görüp kabul edildiğini hissettirmelidir o Sabır ve anlayış ifade eden bir ses tonu kullanmalıdır

o Sıklıkla onaylanmayan davranışlar sergilendiği durumlarda bile çocuklara değer verildikleri hissettirilmelidir. o Birey olarak

o Sıklıkla onaylanmayan davranışlar sergilendiği durumlarda bile çocuklara değer verildikleri hissettirilmelidir. o Birey olarak çocuk değil problem davranış onaylanma yan unsur olarak görülmelidir. o Ortamın gerildiği durumlarda mizaha başvurarak havayı yumuşatmalı

2. Çocuğun Değil Ortamın Hazır Olması. Erken çocukluk döneminde eği tim ortamları düzenlenirken dikkat

2. Çocuğun Değil Ortamın Hazır Olması. Erken çocukluk döneminde eği tim ortamları düzenlenirken dikkat edilmesi gereken ilkeler; Tutarlılık Rutinle Beklentiler Çeşitlilik Duyguların uygun bir şekilde ifade edilmesini teşvik etme Uygun davranış modelleri sunma.

Tutarlılık; Öğretmenler kuralları uygulamada ve çocuklara karşı tepkilerinde tutarlılık göstermelidir. Rutinler; Rutindeki değişiklikler hususunda

Tutarlılık; Öğretmenler kuralları uygulamada ve çocuklara karşı tepkilerinde tutarlılık göstermelidir. Rutinler; Rutindeki değişiklikler hususunda çocuklar önce den bilgilendirilip hazırlanmalıdır. Günlük akış planlanırken, özel gereksinimli çocu ğun bireysel eğitim programında (BEP) yer verilen hedeflere yönelik bireysel deste ğin hangi zaman diliminde sağlanacağı da dikkate alınmalıdır

Beklentiler. Öğretmenlerin okul ortamında çocukların nasıl davranmaları gerektiğine dair de bir hedef davra nış

Beklentiler. Öğretmenlerin okul ortamında çocukların nasıl davranmaları gerektiğine dair de bir hedef davra nış planı hazırlamalıdır. Sınırlar; Bu dönemde sınıf kurallarını oluşturmak ve kuralları tutarlı bir şekilde uygulanmak gerekmektedir. Kurallar oluşturulurken aşırılığa kaçılmamaıdır.

Çeşitlilik. Aktif-pasif etkinlikler, büyükküçük grup etkinlikleri, hareketli-sessiz zaman dilimleri dengeli ve çocukların ihtiyaçlarına yanıt

Çeşitlilik. Aktif-pasif etkinlikler, büyükküçük grup etkinlikleri, hareketli-sessiz zaman dilimleri dengeli ve çocukların ihtiyaçlarına yanıt verecek şekilde günlük akışta yer almalıdır. Kaygıyı tetikleyici durumlardan kaçınma. Öğretmenler, davranışın gerisindeki nedeni görmeye çalışıp ona göre bir tedbir almaları gerekir. Etkinliklerin çocuk için zor, çok uzun olması, rekabeti ön plana çıkarması ve yönergenin anlaşılma ması gibinedenler problem davranışa neden olabilir.

Bu durumlarda uygulanabilecek bazı stratejiler; a) Etkinliklerin uygun basamaklara bölünmesi, b) Yönergelerin kısa ve

Bu durumlarda uygulanabilecek bazı stratejiler; a) Etkinliklerin uygun basamaklara bölünmesi, b) Yönergelerin kısa ve net bir şekilde verilmesi, c) Etkinliklerin kısa tutulması, d) İhtiyacı olan çocuklar için uyarlama yapılması ve gerektiğinde öğretmen ya da akran desteği sunulması, e) Etkinlikler arası geçişlerin sınıfta kaosa yol açmayacak şekilde önceden planlanması, f) Geçişler için çocuklara önceden uyarı ve yeterli za man verilmesi, g) Ürünün değil sürecin vurgulanması

Duyguların uygun bir şekilde ifade edilmesini teşvik etme. Öğretmenlerin duygulara ilişkin ipuçlarının çabucak farkına

Duyguların uygun bir şekilde ifade edilmesini teşvik etme. Öğretmenlerin duygulara ilişkin ipuçlarının çabucak farkına varma sı ve çocuklara duygularını bastırmayı veya sosyal olarak kabul edilebilir bir şekilde ifade etmeyi öğretmesi gerekir. Uygun davranış modelleri sunma. Öğretmeler kaynaştırma öğrencilerinin uygun davranış modelleri görebileceği ortamlar oluş turması ve modelin taklidini teşvik etmesi de gerekir.

3. İşbirliği Kaynaştırmada ekip çalışması esas tır. Sınıf öğretmeni, özel eğitimci, diğer ilgili meslek

3. İşbirliği Kaynaştırmada ekip çalışması esas tır. Sınıf öğretmeni, özel eğitimci, diğer ilgili meslek elemanları ve ailelerin sıkı bir işbirliği sergilemesi gerekir.

Etkin bir işbirliği ortamı yaratmak için dikkat edilmesi gereken faktörler Kurumun işleyişinde söz sahibi

Etkin bir işbirliği ortamı yaratmak için dikkat edilmesi gereken faktörler Kurumun işleyişinde söz sahibi olmaları, birlikte çalışmaktan mutlu olacakları ortamlar oluşturmak Ortak bir pedagojik felsefe çerçevesinde buluşmaları ve ortak amaç ve hedefler doğrultusunda hareket etmek. Sınıftaki bütün çocukların sınıf öğretmeni tarafından sahiplenilmesi Ekip olarak toplantılar düzenlemek için zaman yaratmak, iletişim teknolojilerinden yararlanmak.

Kaynaştırma ortamlarında rol tanımlarının esnek olması Ekibi, birbirini tanıyan, birlikte çalışma şansı yakalamış elemanlardan

Kaynaştırma ortamlarında rol tanımlarının esnek olması Ekibi, birbirini tanıyan, birlikte çalışma şansı yakalamış elemanlardan oluşturmak İdarenin, çalışmaları desteklemesi taktir etmesi, kaygıları dikkate alması, kaynaklara ulaşmalarını sağlaması, ekip toplantıları için zaman tanıması

4. Sosyal-Duygusal Gelişimin Desteklenmesi. Sosyal izolasyonun engellenmesi, yeni beceri ve tutumların daha kolay kazanılması

4. Sosyal-Duygusal Gelişimin Desteklenmesi. Sosyal izolasyonun engellenmesi, yeni beceri ve tutumların daha kolay kazanılması gibi nedenlerle özel gereksinimli çocukların akranları tarafından kabu lünün sağlanması için öğretmenlerin özellikle çaba göstermesi gerekir

Sınıf ortamında arkadaşlık ilişkilerinin geliştirilmesi, için uygulanabilecek bazı stratejiler Çocuklar arasında rekabeti değil işbirliğini

Sınıf ortamında arkadaşlık ilişkilerinin geliştirilmesi, için uygulanabilecek bazı stratejiler Çocuklar arasında rekabeti değil işbirliğini vurgulayan ve çocuklar arasında her türlü hiyerarşik oluşumu ketleyici bir sınıf iklimi yaratılmaya çalışılmalı. Aidiyet ve arkadaşlık kavramları üzerine diyalog açmak için çocuk edebiyatın dan faydalanılabilir. Başkalarına karşı saygılı olmaya teşvik edici kurallar konmalı ve uygulanmalı. Sınıf öğretmenleri bu süreçte yalnız bırakılmamalı.

5. Davranış Problemleriyle Baş Etme Günümüzde kaynaştırma ortamlarında yaygın bir şekilde uygulanan po zitifdavranış

5. Davranış Problemleriyle Baş Etme Günümüzde kaynaştırma ortamlarında yaygın bir şekilde uygulanan po zitifdavranış desteğinde, öncelikli hedef bireyin kendisini güvende ve değerli hissettiği destekleyici bir sınıf atmosferi yaratmaktır. Bu amaçla, sınıfın fiziki organizasyonu, öğretmen-akran-çocuk etkileşimleri, sınıf rutinleri, etkinlikler ve kurallara ilişkin tedbirler alınarak problem davranışların ortaya çıkma ihtimali minimalize edilmeye çalışılır.

Bu tedbirlere rağ men uygunsuz davranış sergilenmesi durumunda ise davranışın gerisindeki amacın tespiti ve

Bu tedbirlere rağ men uygunsuz davranış sergilenmesi durumunda ise davranışın gerisindeki amacın tespiti ve problem davranışın ortadan kaldırılıp yerine aynı amaca hizmet edecek uygun davranışın kazandırılması çalışmaları gerçekleştirilir.

Problem davranışla baş edebilmek için öncelikle yüzeysel teknikler uygulama yoluna gidilmesi, işe yaramazsa davranışın

Problem davranışla baş edebilmek için öncelikle yüzeysel teknikler uygulama yoluna gidilmesi, işe yaramazsa davranışın işlevsel değerlendirmesinin yapılarak davranışın gerisindeki nedenin saptanması ve ardından da davranış modifikasyonu uygulamalarıyla problem davranışın yerine istendik/uygun davranışın kazandırılması yoluna gidilir.

Davranış yönetiminde yüzeysel teknikler q q q q Planlı görmezden gelme. Sinyal gönderme Fiziksel

Davranış yönetiminde yüzeysel teknikler q q q q Planlı görmezden gelme. Sinyal gönderme Fiziksel yakınlık ilgiyi artırma Mizah yoluyla tansiyonu düşürme Antiseptik zıplama Seçenek sunma Müzik kullanımı

Davranışın hemen öncesinde ve sonuçlarına arasındaki ilişkiye bakılarak davranışın çocuk için ne gibi bir

Davranışın hemen öncesinde ve sonuçlarına arasındaki ilişkiye bakılarak davranışın çocuk için ne gibi bir işlevsel sonuncunun olduğunu belirlemeye yönelik yapılan değerlendirme çalışmalarıdır. ABC analizi olarak ta bilinmektedir. Aynı amaca götürebilecek uygun, alternatif davranışlar belirlenerek davranış yönetimi planlaması için temel hazırlanır.

Küçük çocuklar genellikle üç amaca yönelik olarak problem davranış sergilerler : a. Hoşa gitmeyen

Küçük çocuklar genellikle üç amaca yönelik olarak problem davranış sergilerler : a. Hoşa gitmeyen bir durumdan kaçma. b. İlgi çekme. c. İstediği bir şeyi elde etme.

Davranış modifikasyonu. Edimsel koşullama tekniklerinin uygulandığı bu aşamada davranışın sonuçlarına odaklanılarak planlama ve uygulamalar

Davranış modifikasyonu. Edimsel koşullama tekniklerinin uygulandığı bu aşamada davranışın sonuçlarına odaklanılarak planlama ve uygulamalar yapılır. Uygunsuz davranışın ortaya çıkmasını sağlayan pekiştirecin ne olduğu saptanıp aynı pekiştireç uygun davranışı kazandırma amacıyla kullanılabilir.

Genel olarak pekiştireçler aşağıdaki şekilde sınıflanır: v v v Yenilebilir pekiştireçler. Yenmeyen nesne Sosyal

Genel olarak pekiştireçler aşağıdaki şekilde sınıflanır: v v v Yenilebilir pekiştireçler. Yenmeyen nesne Sosyal pekiştireçler. Etkinlik pekiştireçleri. Sembol pekiştireçler.

Pekiştireçlerin etkililiği aşağıdaki faktörlere bağlıdır a. Pekiştirecin davranışı takip etme süresi. Pekiştirecin davranış gerçekleşir

Pekiştireçlerin etkililiği aşağıdaki faktörlere bağlıdır a. Pekiştirecin davranışı takip etme süresi. Pekiştirecin davranış gerçekleşir gerçekleşmez verilmesi gerekir. b. Pekiştirecin büyüklüğü. Pekiştireç miktarı gereğinden az ve gereğinden çok verilmemeli. Pekiştireçlerin çeşitlendirilmesi öğretmenin işini kolaylaştırır. c. c. Pekiştirecin kalitesi. Sunulacak pekiştirecin çocuk tarafından arzu edilir olması gerekir.

d. Motivasyon işlemleri, ilgili bağlamda gerçekleşen kimi öncül eylemlere bağlı olarak pekiştirecin etkisi azalabilir

d. Motivasyon işlemleri, ilgili bağlamda gerçekleşen kimi öncül eylemlere bağlı olarak pekiştirecin etkisi azalabilir veya artabilir Örneğin, karnı tok birey üzerinde yiyeceğin pekiştireç etkisi açlık zamanındaki gibi güçlü olmayacaktır.

e. Pekiştirme tarifesi. Pekiştirecin nasıl verildiğine ilişkin düzenlemedir. Beş farklı pekiştirme tarifesi vardır. Bunlar;

e. Pekiştirme tarifesi. Pekiştirecin nasıl verildiğine ilişkin düzenlemedir. Beş farklı pekiştirme tarifesi vardır. Bunlar; 1. 2. 3. 4. 5. Sürekli pekiştirme Sabit oranlı pekiştirme Sabit süreli pekiştirme; Değişken oranlı pekiştirme; Değişken süreli pekiştirme

Problem davranışın azaltılması. Davranışın de vamını sağlayan pekiştirecin ortadan kaldırılması, olumlu bir davranışın kazandırılması

Problem davranışın azaltılması. Davranışın de vamını sağlayan pekiştirecin ortadan kaldırılması, olumlu bir davranışın kazandırılması ve çocuk uygun davranışı her sergilediğinde pekiştirilmesi neticesinde sorun büyük oranda orta dan kalkacaktır. Davranışın söndürülmesi. Eğer davranış dikkat çekme isteği gibi zararsız bir ama ca hizmet ediyor ve çocuklar için tehlikeli bir durum yaratmıyorsa davranış göz ardı edilerek söndürülmeye çalışılabilir.

Yeni bir davranışın kazandırılması, Çocuğa sosyal etkileşimi kolaylaştıran becerilerin kazandırılması olası çatışmaların büyük oranda

Yeni bir davranışın kazandırılması, Çocuğa sosyal etkileşimi kolaylaştıran becerilerin kazandırılması olası çatışmaların büyük oranda ortadan kalkmasını sağlayacaktır. Kriz yönetimi. Çocuğun kendisinin ya da başkalarının güvenliğini tehdit eden veya okuldaki pahalı materyallere zarar veren ve rutin davranış yönetimi teknikleriyle kontrol altına alınamayan davranışlar sergilediği durumlar kriz anları olarak nitelendirilir.

Kriz durumlarıyla etkili ve sorunsuz bir şekilde baş edebilmek için önceden hazırlıklı olmak şarttır.

Kriz durumlarıyla etkili ve sorunsuz bir şekilde baş edebilmek için önceden hazırlıklı olmak şarttır. Çocuğun velisiyle görüşme yapılıp kriz davranışını tetikleyen durumlar, davranışın öncülü olan işaretler ve sakinleşmesini sağlayacak stratejilerin belirlenmesi kriz planının hazırlanmasında öncelikli olmalıdır. Hazırlanacak planın uygulanabilmesi için velinin onayını almak şarttır. Ayrıca, göz önünde bulundurulması gereken sağlık sorunları öğrenilmelidir.

Kriz anında uygulanacak stratejiler çocuğun onurunu kırıcı türde olmamalıdır. En az sınırlayıcı tedbiri uygula

Kriz anında uygulanacak stratejiler çocuğun onurunu kırıcı türde olmamalıdır. En az sınırlayıcı tedbiri uygula maya çalışmalıdır. Eğer kriz esnasında öğretmen sinirlendiğini hissederse yerini bir başka yetişkine bırakmalıdır. Kriz esnasında diğer çocuklardan yardım alma yoluna gidilmemelidir. Çocuk sakinleşir sakinleşmez gruba katılması sağlanmalıdır.

Kaynakça ALAT, Z. , (2017) «OKUL ÖNCESİNDE SINIF YÖNETİMİ: Sınıf Yönetiminde Özel Gereksinimli Çocuklar»

Kaynakça ALAT, Z. , (2017) «OKUL ÖNCESİNDE SINIF YÖNETİMİ: Sınıf Yönetiminde Özel Gereksinimli Çocuklar» Ankara, Eğiten Kitap